eysteinn@islandia.is | ||
SVIPDAGSMÁL | THE LAYS OF SVIPDAG | |
Svipdagsmál is the name given by Sophus Bugge to two poems, Gróugaldur and Fjölsvinnsmál, which obviously belong together as the beginning and ending of a single tale, as is evident from a later Danish-Swedish folk-song, The Ballad of Young Svejdal. These two poems have only been preserved in late, 17th century, paper manuscripts, although they seem to originate from the 13th century. They are generally regarded as a reworking of fairy-tale motifs, only loosely associated with Old Norse mythology, and thus excluded from most modern translations of the Poetic Edda. The interpretation offered here suggests that this is a misconception, and that these poems deal with events and ideas central to the mythology. Like other Eddaic poems, such as Grímnismál, Vafþrúðnismál, and Hárbarðsljóð, they seem to be poems full of riddles and allegories, which must be solved in order for the real meaning to shine through. They are written by a poet, who intentionally obscures his subject, and tries to mislead his audience, while at the same time supplying the shrewd listener with enough clues to decipher the central riddle. [MORE] | ||
I. GRÓUGALDUR er hún gól syni sínum dauð. |
I. GRÓA'S CHANT which she, dead, sang to her son. | |
Or, according to some manuscripts, GRÓGALDUR. | ||
Click the NUMBER of each stanza for more detail. | ||
1 | Sonur kvað: | The son said: |
1:1 | Vaki þú Gróa, | Wake up, Gróa, |
1:2 | vaki þú, góð kona, | wake up, good woman, |
1:3 | vek eg þig dauðra dura, | I rouse you at the doors of the dead, |
1:4 | ef þú það mant, | hoping you remember |
1:5 | að þú þinn mög bæðir | that you bid your son |
1:6 | til kumbldysjar koma. |
come to the burial mound.
|
2 | Gróa kvað: | Gróa said: |
2:1 | Hvað er nú annt | What now troubles |
2:2 | mínum einkasyni, | my only son, |
2:3 | hverju ertu nú bölvi borinn, | what misfortune ails you, |
2:4 | er þú þá móður kallar, | that you would call upon that mother, |
2:5 | er til moldar er komin | who is dead and buried, |
2:6 | og úr ljóðheimum liðin? |
passed away from the world of men?
|
3 | Sonur kvað: | The son said: |
3:1 | Ljótu leikborði | A dangerous task |
3:2 | skaut fyr mig in lævísa kona, | was given me by the crafty woman, |
3:3 | sú er faðmaði minn föður; | the one who embraced my father; |
3:4 | þar bað hún mig koma, | she bid me go to a place, |
3:5 | er kvæmtki veit, | known to be unapproachable, |
3:6 | móti Menglöðu. |
to meet with Menglöð.
|
4 | Gróa kvað: | Gróa said: |
4:1 | Löng er för, | Long is the journey, |
4:2 | langir eru farvegir, | long are the roads, |
4:3 | langir eru manna munir, | long last the yearnings of men, |
4:4 | ef það verður, | if it comes to pass |
4:5 | að þú þinn vilja bíður, | that your wish be granted, |
4:6 | og skeikar þá Skuld að sköpum. |
then Skuld's decree is at fault.
|
5 | Sonur kvað: | The son said: |
5:1 | Galdra þú mér gal, | Sing for me magic spells, |
5:2 | þá er góðir eru, | which are beneficial, |
5:3 | bjarg þú, móðir, megi. | mother, help your son. |
5:4 | Á vegum allur | I fear that I will |
5:5 | hygg eg, að eg verða muni, | perish on my journey, |
5:6 | þykjumk eg til ungur afi. |
young as I am in years.
|
6 | Gróa kvað: | Gróa said: |
6:1 | Þann gel eg þér fyrstan, | I sing you the first spell, |
6:2 | þann kveða fjölnýtan, | which is most useful, |
6:3 | þann gól Rindur Rani: | the one Rind sang to Ran: |
6:4 | að þú um öxl skjótir | that you throw off all |
6:5 | því er þér atalt þykir; | which you deem to be evil; |
6:6 | sjálfur leið þú sjálfan þig. |
be your own master.
|
7 | ||
7:1 | Þann gel eg þér annan, | I sing you the second spell, |
7:2 | ef þú árna skalt | in case you must travel |
7:3 | viljalaus á vegum: | roads against your will, |
7:4 | Urðar lokur | then may Urd's bonds |
7:5 | haldi þér öllum megin | hold you on all sides, |
7:6 | er þú á sinnum sér. |
while you are on the way.
|
8 | ||
8:1 | Þann gel eg þér inn þriðja, | I sing you the third spell, |
8:2 | ef þér þjóðár | in case mighty rivers |
8:3 | falla að fjörlotum: | threaten you with death, |
8:4 | Horn og Ruður | then may Horn and Rud |
8:5 | snúist til Heljar meðan, | meanwhile revert to Hel, |
8:6 | og þverri æ fyrir þér. |
and ever dwindle for you.
|
9 | ||
9:1 | Þann gel eg þér inn fjórða, | I sing you the fourth spell, |
9:2 | ef þig fjándur standa | in case battle-ready foes |
9:3 | görvir á gálgvegi: | meet you on the gallow-way, |
9:4 | hugur þeim hverfi | then may they change their minds, |
9:5 | til handa þér, | become friends with you, |
9:6 | og snúist þeim til sátta sefi. |
intent on making peace.
|
10 | ||
10:1 | Þann gel eg þér inn fimmta, | I sing you the fifth spell, |
10:2 | ef þér fjötur verður | in case fetters will |
10:3 | borinn að boglimum: | restrain your arms and legs: |
10:4 | Leifnis elda læt ég | then shall Leifnir's flames |
10:5 | þér fyr legg um kveðinn, | be sung over your leg, |
10:6 | og stökkur þá lás af limum, | and your limbs be liberated, |
10:7 | en af fótum fjötur. |
your feet unfettered.
|
11 | ||
11:1 | Þann gel eg þér inn sétta, | I sing you the sixth spell, |
11:2 | ef þú á sjó kemur | in case you must travel an ocean |
11:3 | meira en menn viti: | greater than men have known: |
11:4 | logn og lögur | then may the calm and the sea |
11:5 | gangi þér í lúður saman | join together in the quern, |
11:6 | og ljái þér æ friðdrjúgrar farar. |
and ever grant you a peaceful journey.
|
12 | ||
12:1 | Þann gel eg þér inn sjöunda, | I sing you the seventh spell, |
12:2 | ef þig sækja kemur | in case you meet with |
12:3 | frost á fjalli háu: | frost on a high mountain: |
12:4 | hræva kuldi | then may not the corpse-cold |
12:5 | megi-t þínu holdi fara. | destroy your flesh, |
12:6 | og haldist þér lík að liðum. |
and may your body keep its limbs.
|
13 | ||
13:1 | Þann gel eg þér inn átta, | I sing you the eighth spell, |
13:2 | ef þig úti nemur | in case you are caught outside |
13:3 | nótt á niflvegi | by night on a gloomy road: |
13:4 | að því firr megi | that you may avoid |
13:5 | þér til meins gera | being harmed by |
13:6 | kristin dauð kona. |
a Christian dead woman.
|
14 | ||
14:1 | Þann gel eg þér inn níunda, | I sing you the ninth spell, |
14:2 | ef þú við inn naddgöfga | in case you must exchange words |
14:3 | orðum skiptir jötun: | with the spear-noble giant: |
14:4 | máls og manvits | may you then be given, |
14:5 | sé þér úr Mímis hjarta | from the heart of Mímir, |
14:6 | gnóga of gefið. |
sufficient words and wit.
|
15 | ||
15:1 | Far þú nú æva, | May you never go |
15:2 | þar er forað þykir, | where calamity awaits you, |
15:3 | og standi-t þér mein fyrir munum. | may no harm obstruct your desires. |
15:4 | Á jarðföstum steini | On an earth-fixed stone |
15:5 | stóð eg innan dyra, | I stood within the doors, |
15:6 | meðan eg þér galdra gól. |
while I chanted spells for you.
|
16 | ||
16:1 | Móður orð | Your mother's words |
16:2 | ber þú, mögur, héðan | may you carry hence, my son, |
16:3 | og lát þér í brjósti búa; | and let them dwell in your breast; |
16:4 | því nóga heill | for abundant good fortune |
16:5 | skaltu um aldur hafa, | you will have throughout life, |
16:6 | meðan þú mín orð of mant. |
while you remember my words.
|
II. FJÖLSVINNSMÁL | II. THE LAY OF FJOLSVITH | |
Click the NUMBER of each stanza for more detail. | ||
1 | ||
1:1 | Utan garða | Outside the walls |
1:2 | hann sá upp um koma | he saw approaching from below |
1:3 | þurs á þjóðar sjöt. | a giant towards the citadel. |
Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: | |
1:4 | Úrgar brautir | Hasten away from here |
1:5 | árnaðu aftur héðan; | along the humid paths; |
1:6 | átt-at-tu hér, verndar vanur, veru! |
here is no sanctuary for you!
|
2 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
2:1 | Hvað er það flagða, | What monster is this, |
2:2 | er stendur fyr forgörðum, | standing in front of the gates, |
2:3 | og hvarflar um hættan loga? | moving amid the perilous flame? |
Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: | |
2:4 | Hvers þú leitar, | Whom are you seeking? |
2:5 | eða hvers þú á leitum ert, | What is your quest? |
2:6 | eða hvað viltu, vinlaus, vita? |
What, friendless one, would you learn?
|
3 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
3:1 | Hvað er það flagða, | What monster is this, |
3:2 | er stendur fyr forgarði | standing in front of the gate, |
3:3 | og býður-at líðöndum löð? | who offers no hospitality to a traveller? |
Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: | |
3:4 | Sæmdar orða laus | No word of honour has ever |
3:5 | hefur þú, seggur, of lifað, | been spoken about you, |
3:6 | og haltu heim héðan! |
so go back where you came from!
|
4 | ||
4:1 | Fjölsviður eg heiti, | Fjolsvith is my name, |
4:2 | en eg á fróðan sefa | I possess a wise mind, |
4:3 | þeygi em eg míns mildur matar; | but I am not generous with my food; |
4:4 | innan garða | within these walls |
4:5 | þú kemur hér aldregi | you shall never enter, |
4:6 | og dríf þú nú, vargur, að vegi! |
so be on your way, you wolf!
|
5 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
5:1 | Augna gamans | Once the eye has beheld |
5:2 | fýsir-a aftur fán, | a delightful spectacle, |
5:3 | hvars hann getur svást að sjá; | it ever yearns to return; |
5:4 | garðar glóa | these gleaming walls |
5:5 | mér þykja of gullna sali; | surround golden halls, I think; |
5:6 | hér munda eg eðli una. |
here would I gladly dwell.
|
6 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
6:1 | Segðu mér, hverjum | Tell me, young one, |
6:2 | ertu, sveinn, of borinn, | what is your parentage, |
6:3 | eða hverra ertu manna mögur? | and which is your tribe? |
Svipdagur kvað: | Svipdag said: | |
6:4 | Vindkaldur eg heiti, | Wind-Cold is my name, |
6:5 | Várkaldur hét minn faðir, | Spring-Cold was my father, |
6:6 | þess var Fjölkaldur faðir. |
Mighty-Cold was his father.
|
7 | ||
7:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
7:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
7:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
7:4 | hver hér ræður | who reigns here |
7:5 | og ríki hefur | and holds power over |
7:6 | eign og auðsölum? |
these lands and costly halls?
|
8 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
8:1 | Menglöð of heitir, | Menglod is her name, |
8:2 | en hana móðir of gat | her mother begat her |
8:3 | við Svafurþorins syni; | with the son of Svafurthorin; |
8:4 | hún hér ræður | she reigns here |
8:5 | og ríki hefur | and holds power over |
8:6 | eign og auðsölum. |
these lands and costly halls.
|
9 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
9:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
9:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
9:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
9:4 | hvað sú grind heitir, | what is the name of this gate, |
9:5 | er með goðum sjá-at | the greatest obstacle seen |
9:6 | menn ið meira forað? |
by mortals in the land of the gods?
|
10 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
10:1 | Þrymgjöll hún heitir, | Thrymgjoll it is called, |
10:2 | en hana þrír gjörðu | and was made by the three |
10:3 | Sólblinda synir; | sons of Solblindi; |
10:4 | fjötur fastur | a fetter will hold fast |
10:5 | verður við faranda hvern, | any traveller |
10:6 | er hana hefur frá hliði. |
who attempts to open it.
|
11 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
11:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
11:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
11:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
11:4 | hvað sá garður heitir, | what is the name of this wall, |
11:5 | er með goðum sjá-at | the greatest obstacle seen |
11:6 | menn ið meira forað? |
by mortals in the land of the gods?
|
12 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
12:1 | Gastropnir heitir, | Gastropnir it is called, |
12:2 | en ek hann görvan hefk | and I constructed it |
12:3 | úr Leirbrimis limum; | from Leirbrimir's limbs; |
12:4 | svo hefig studdan, | I have fortified it |
12:5 | að hann standa mun | so that it will stand firm |
12:6 | æ meðan öld lifir. |
while the world lasts.
|
13 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
13:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
13:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
13:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
13:4 | hvað þeir garmar heita, | who are these greedy hounds, |
13:5 | er gífrir rata | who pace back and forth, |
13:6 | og varða fyr lundi lim? |
guarding the tree's foliage?
|
14 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
14:1 | Gífur heitir annar, | One is named Gifur, |
14:2 | en Geri annar, | the other Geri, |
14:3 | ef þú vilt það vita; | if you want to know; |
14:4 | varða ellilyf | the guardians' old-age remedy |
14:5 | æ þeir varða, | they will ever keep safe |
14:6 | unz rjúfast regin. |
until the gods perish.
|
15 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
15:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
15:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
15:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
15:4 | hvort sé manna nökkuð, | whether any man |
15:5 | það er megi inn koma, | may slip inside, |
15:6 | meðan sókndjarfir sofa. |
while the fierce ones sleep?
|
16 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
16:1 | Missvefni mikið | Opposite sleeping schedules |
16:2 | var þeim mjög of lagið, | were strictly imposed on them, |
16:3 | síðan þeim var varsla vituð; | when they were appointed guards; |
16:4 | annar um nætur sefur, | one sleeps by night, |
16:5 | en annar um daga, | the other by day; |
16:6 | og kemst þá vætur, ef þá kom. |
thus no one can get through.
|
17 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
17:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
17:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
17:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
17:4 | hvort sé matar nokkuð, | whether there is any food |
17:5 | það er menn hafi, | that a man may obtain, |
17:6 | og hlaupi inn, meðan þeir eta? |
and run in, while they eat?
|
18 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
18:1 | Vængbráðir tvær | Two meaty morsels |
18:2 | liggja í Víðófnis liðum, | lie in Vidofnir's wings, |
18:3 | ef þú vilt það vita; | since you want to know; |
18:4 | það eitt er svo matar, | no other food |
18:5 | að þeim menn of gefi, | can a man give them, |
18:6 | og hlaupa inn, meðan þeir eta. |
and run in, while they eat.
|
19 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
19:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
19:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
19:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
19:4 | hvað það barr heitir, | what is the name of the tree, |
19:5 | er breiðast um | whose branches extend |
19:6 | lönd öll limar? |
through all the lands?
|
20 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
20:1 | Mímameiður hann heitir, | Mimameidur is it's name, |
20:2 | en það fáir vita, | and few are they who know |
20:3 | af hverjum rótum rennur; | from what roots it grows; |
20:4 | við það hann fellur, | by what it will fall, |
20:5 | er fæstan varir; | no one knows; |
20:6 | fellir-at hann eldur né járn. |
neither fire nor iron can fell it.
|
21 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
21:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
21:2 | er eg þig spyrja mun | what I will ask you |
21:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
21:4 | hvað af móði verður | what becomes of the fruit |
21:5 | þess ins mæra viðar, | of this renowned tree, |
21:6 | er hann fellir ei eldur né járn? |
felled by neither fire nor iron?
|
22 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
22:1 | Út af hans aldni | Its fruit is taken |
22:2 | skal á eld bera | and laid upon a fire |
22:3 | fyr kelisjúkar konur; | for women in labour; |
22:4 | utar hverfa | out then will come |
22:5 | þess þær innar skýli; | that which they carry inside; |
22:6 | sá er hann með mönnum mjötuður. |
thus it metes out fate among men.
|
23 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
23:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
23:2 | er eg þig spyrja mun | what I will ask you |
23:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
23:4 | hvað sá hani heitir | what is the name of the cock |
23:5 | er situr í inum háva viði, | who sits in the lofty tree, |
23:6 | allur hann við gull glóir? |
all aglow with gold?
|
24 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
24:1 | Víðófnir hann heitir, | His name is Vidofnir, |
24:2 | en hann stendur Veðurglasi á, | and he stands upon Vedurglasir, |
24:3 | meiðs kvistum Míma; | the boughs of Mími's tree; |
24:4 | einum ekka | with a single sorrow |
24:5 | þryngur hann örófsaman | he, the immense, is afflicted |
24:6 | Surtur Sinmöru. |
by Sinmara's Surt.
|
25 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
25:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
25:2 | er eg þig spyrja mun | what I will ask you |
25:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
25:4 | hvort sé vopna nokkuð, | if there is any weapon |
25:5 | það er knegi Víðófnir fyr | by which Vidofnir may fall |
25:6 | hníga á Heljar sjöt? |
down to Hel's abode?
|
26 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
26:1 | Hævateinn hann heitir, | Its name is Hævateinn, |
26:2 | en hann gerði Loftur rúinn | made by Loftur, and robbed from him |
26:3 | fyr nágrindur neðan; | below the gates of death; |
26:4 | í segjárnskeri | with Sinmara it lies |
26:5 | liggur hann hjá Sinmöru, | in a chest of iron, |
26:6 | og halda njarðlásar níu. |
secured with nine strong locks.
|
27 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
27:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
27:2 | er eg þig spyrja mun | what I will ask you |
27:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
27:4 | hvort aftur kemur, | whether he shall return, |
27:5 | sá er eftir fer | who seeks this weapon |
27:6 | og vill þann tein taka? |
and wants to possess it?
|
28 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
28:1 | Aftur mun koma, | He who seeks the sword |
28:2 | sá er eftir fer | and desires to possess it, |
28:3 | og vill þann tein taka, | shall return, |
28:4 | ef það færir | only if he brings |
28:5 | sem fáir eigu | a rare object |
28:6 | Eiri Aurglasis. |
to the goddess of Aurglasir.
|
29 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
29:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
29:2 | er eg þig spyrja mun | what I will ask you |
29:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
29:4 | hvort sé mæta nokkuð, | if there is any treasure, |
29:5 | það er menn hafi | that mortals can obtain, |
29:6 | og verður því in fölva gýgur fegin? |
at which the pale giantess will rejoice?
|
30 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
30:1 | Ljósan ljá | The bright sickle |
30:2 | skaltu í lúður bera, | which lies in Vidofnir's wings |
30:3 | þann er liggur í Víðófnis völum, | you must carry to the mill-place, |
30:4 | Sinmöru að selja, | and give it to Sinmara, |
30:5 | áður hún söm teljist | before she agrees to give you |
30:6 | vopn til vígs að ljá. |
a weapon for the slaying.
|
31 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
31:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
31:2 | er eg þig spyrja mun | what I will ask you |
31:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
31:4 | hvað sá salur heitir, | what this hall is called, |
31:5 | er slunginn er | which is surrounded by |
31:6 | vísum vafurloga? |
the wise waver-flame?
|
32 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
32:1 | Hýr hann heitir, | It is called Hyr, |
32:2 | en hann lengi mun | and it will long tremble |
32:3 | á brodds oddi bifast; | on the point of a sword; |
32:4 | auðranns þess | this rich mansion |
32:5 | munu um aldur hafa | forever shall be known to men |
32:6 | frétt eina firar. |
only by hearsay.
|
33 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
33:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
33:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
33:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
33:4 | hver það gjörði, | who has constructed |
33:5 | er eg fyr garð sák | that which I saw within |
33:6 | innan ásmaga? |
the walls of the Asmegir?
|
34 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
34:1 | Uni og Íri, | Uni and Iri, |
34:2 | Barri og Óri, | Barri and Ori, |
34:3 | Var og Vegdrasill, | Var and Vegdrasil, |
34:4 | Dóri og Úri; | Dori and Uri; |
34:5 | Dellingur að varðar | Delling is the guardian |
34:6 | liðskjálfar loki. |
of the tower's lock.
|
35 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
35:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
35:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
35:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
35:4 | hvað það bjarg heitir, | what is the name of the mount, |
35:5 | er eg sé brúði á | on which I see |
35:6 | þjóðmæra þruma? |
the renowned bride sitting?
|
36 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
36:1 | Lyfjaberg það heitir, | Lyfjaberg it is named, |
36:2 | en það hefur lengi verið | and it has long been |
36:3 | sjúkum og sárum gaman; | a solace to the sick and sore; |
36:4 | heil verður hver, | a woman will be cured, |
36:5 | þótt hafi árs sótt, | even of the year-malady, |
36:6 | ef það klífur, kona. |
should she climb it.
|
37 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
37:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
37:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
37:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
37:4 | hvað þær meyjar heita, | who are the maidens, |
37:5 | er fyr Menglaðar knjám | who peacefully sit |
37:6 | sitja sáttar saman? |
at Menglad's knees?
|
38 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
38:1 | Hlíf heitir, | One is named Hlif, |
38:2 | önnur Hlífþrasa, | the second Hlifþrasa, |
38:3 | þriðja Þjóðvarta, | Thiodvarta the third, |
38:4 | Björt og Blíð, | Bjort and Blid, |
38:5 | Blíður, Fríð, | Blidur, Frid, |
38:6 | Eir, Aurboða. |
Eir, Aurboda.
|
39 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
39:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
39:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
39:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
39:4 | hvort þær bjarga | do they protect |
39:5 | þeim er blóta þær, | those who worship them, |
39:6 | er gerast þarfar þess? |
if need must be?
|
40 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
40:1 | [Bjarga] sumar, | Some of them protect |
40:2 | hvar er menn blóta þær | those who worship them |
40:3 | á stallhelgum stað; | at the holy altar; |
40:4 | ei svo hátt forað | they will free the sons of men |
40:5 | kemur að hölda sonum, | from any danger, |
40:6 | hvern þær úr nauðum nema. |
however great the need.
|
41 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
41:1 | Segðu mér það, Fjölsviður, | Now tell me, Fjolsvith, |
41:2 | er eg þig fregna mun | what I will ask you |
41:3 | og eg vilja vita: | and what I wish to know: |
41:4 | hvort sé manna nokkuð, | is there any man, |
41:5 | er knegi á Menglaðar | who may sleep |
41:6 | svásum armi sofa? |
in Menglad's soft arms?
|
42 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
42:1 | Vætur er það manna, | There is no man, |
42:2 | er knegi á Menglaðar | who may sleep |
42:3 | svásum armi sofa, | in Menglad's soft arms, |
42:4 | nema Svipdagur einn; | except one Svipdag; |
42:5 | honum var sú hin sólbjarta | this sun-bright maiden |
42:6 | brúður að kvon of kveðin. |
was destined to be his wife.
|
43 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
43:1 | Hrittu á hurðir, | Thrust open the doors, |
43:2 | láttu hlið rúm, | let the gate swing wide, |
43:3 | hér máttu Svipdag sjá; | here you behold Svipdag; |
43:4 | en þó vita far, | still go and see |
43:5 | ef vilja muni | if Menglad is willing |
43:6 | Menglöð mitt gaman. |
to accept my love.
|
44 | Fjölsviður kvað: | Fjolsvith said: |
44:1 | Heyrðu, Menglöð: | Listen, Menglad: |
44:2 | hér er maður kominn, | a man has arrived, |
44:3 | gakk þú á gest sjá. | go and behold the visitor. |
44:4 | Hundar fagna, | The dogs rejoice, |
44:5 | hús hefur upp lokist, | the house has opened by itself, |
44:6 | hygg eg, að Svipdagur sé. |
I believe it must be Svipdag.
|
45 | Menglöð kvað: | Menglad said: |
45:1 | Horskir hrafnar | Wise ravens |
45:2 | skulu þér á hám gálga | shall tear out your eyes |
45:3 | slíta sjónir úr, | on the high gallows, |
45:4 | ef þú það lýgur, | if you are lying, |
45:5 | að hér sé langt kominn | that from afar has arrived |
45:6 | mögur til minna sala. |
the youth to my halls.
|
46 | ||
46:1 | Hvaðan þú fórt, | Where have you come from, |
46:2 | hvaðan þú för gerðir, | where have you journeyed, |
46:3 | hve þig hétu hjú? | what do your family name you? |
46:4 | Að ætt of nafni | I must have proof |
46:5 | skal eg jartegn vita, | of your race and your name, |
46:6 | ef eg var þér kvon of kveðin. |
if you are, indeed, my betrothed.
|
47 | Svipdagur kvað: | Svipdag said: |
47:1 | Svipdagur eg heiti, | Svipdag is my name, |
47:2 | Sólbjartur hét minn faðir; | Sun-Bright was my father; |
47:3 | þaðan rákumk vindar kalda vegu. | thence I was driven by winds on cold ways. |
47:4 | Urðar orði | No one can oppose |
47:5 | kveður engi maður, | Urd's decree, |
47:6 | þótt það sé við löst lagið. |
even though it incurs blame.
|
48 | Menglöð kvað: | Menglad said: |
48:1 | Vel þú nú kominn! | You are most welcome! |
48:2 | Hefig minn vilja beðið, | My wish has come true, |
48:3 | fylgja skal kveðju koss; | and I greet you with a kiss; |
48:4 | forkunnar sýn | such a beautiful sight |
48:5 | mun flestan glaða, | is a source of delight |
48:6 | hvar er hefur við annan ást. |
to one in love with another.
|
49 | ||
49:1 | Lengi eg sat | Long have I sat |
49:2 | ljúfu bergi á, | on my loved hill, |
49:3 | beið eg þín dægur og daga; | waiting for you day and night; |
49:4 | nú það varð, | now has come to pass |
49:5 | er eg vætt hefi, | that which I hoped for: |
49:6 | að þú ert aftur kominn, | you have returned, |
49:7 | mögur, til minna sala. |
lover, to my hall.
|
50 | ||
50:1 | Þrár hafðar | No longer need I wait |
50:2 | er eg hefi til þíns gamans, | for the fulfillment of my desire for you, |
50:3 | en þú til míns munar; | nor you for my love; |
50:4 | nú er það satt, | now it is certain |
50:5 | að við slíta skulum | that we shall be together |
50:6 | ævi og aldur saman. |
for the rest of our lives.
|
[DEDICATION] | [THANKS/CREDITS] | [BIBLIOGRAPHY] |