سید محمد موسوی خوئینی‌ها

سید محمد موسوی خوئینی‌ها

شناسنامه
زادروز	۱۳۲۰
زادگاه	قزوین، ایران
دین	اسلام، شیعه
اطلاعات سیاسی
حزب سیاسی	مجمع روحانیون مبارز
سمت	دبیر مجمع روحانیون مبارز
سمت‌های پیشین	دادستان کل کشور امیر الحاج ایران نایب رئیس دوره اول مجلس سرپرست سازمان صدا و سیما نماینده مجلس خبرگان رهبری نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی عضو شورای بازنگری قانون اساسی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
فعالیت‌ها	تأسیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام انتشار روزنامه سلام
وب‌گاه رسمی	ahangeraah.com

سید محمد موسوی خوئینی‌ها (زادهٔ ۱۳۲۰ در قزوین) مجتهد و سیاست‌مدار ایرانی است که از سال ۱۳۸۴ دبیر مجمع روحانیون مبارز می‌باشد. وی یکی از شخصیت‌های محوری در جریان چپ سنتی و جناح اصلاح‌طلب جمهوری اسلامی است.

خوئینی‌ها رهبر معنوی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در جریان اشغال سفارت آمریکا و از نزدیکان روح‌الله خمینی پیش و پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود. او در دوران رهبری خمینی پست‌های مهمی همچون نایب رئیسی دوره اول مجلس شورای اسلامی، عضویت در شورای سرپرستی صدا و سیما (۱۳۵۹)، دادستانی کل کشور، ریاست سازمان حج ایران، نمایندگی دورهٔ اول مجلس خبرگان رهبری، نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی و عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی را برعهده داشت. اما پس از مرگ خمینی بجز مدتی حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام هیچ مسئولیت رسمی جدی نداشت و با انتشار روزنامه توقیف‌شدهٔ سلام (۱۳۷۰ تا ۱۳۷۸) که به شدت از سیاست‌های دولت انتقاد می‌کرد نقش مهمی در پیروزی محمد خاتمی در انتخابات سال ۱۳۷۶ ایفا کرد.

خوئینی‌ها از سوی مخالفان خود به جاسوسی برای شوروی، داشتن اعتقادات کمونیستی، رهبری پشت پردهٔ اعتراضات پس از انتخابات ۱۳۸۸ و حتی توطئه علیه علی خامنه‌ای رهبر جمهوری‌اسلامی متهم می‌شود.

§زندگی

سید محمد موسوی خوئینی‌ها دروس طلبگی را در خردسالی در قزوین آغاز کرد. در سال ۱۳۴۰ راهی قم شد و شاگرد افرادی چون مصطفی اعتمادیان، جعفر سبحانی، حسینعلی منتظری، محمدباقر سلطانی طباطبایی و محمدتقی طباطبایی شد.

او پس از تبعید روح‌الله خمینی به نجف رفت تا از کلاس‌های او استفاده کند ولی یک سال بعد توسط دولت عراق اخراج گردیده و به قم بازگشت. اما بخاطر اختلاف نظر با روحانیون غیر سیاسی قم را هم نتوانست تحمل کند و به تهران رفت و کلاس‌های تفسیر قرآن در مسجد جوزستان نیاوران دایر کرد با استقبال جوانان روبرو شد. در اواسط دهه پنجاه بخاطر پخش اعلامیه‌های خمینی و ارتباط با سازمان مجاهدین خلق دستگیر شده و به پانزده سال حبس محکوم شد ولی پس از ده ماه با آغاز فضای باز سیاسی در کشور به همراه بسیاری از زندانیان آزاد شد. سپس به دعوت دوست قدیمیش احمد خمینی به پاریس رفت و به یکی از مشاوران خمینی تبدیل شد. خمینی آنقدر به او اعتماد داشت که او را امین خود قرار داد تا در صورت بازداشت اداره اموالش به عهده او باشد.

§پس از انقلاب

خوئینی‌ها پس از انقلاب از افراد نزدیک به روح‌الله خمینی بود و از سوی او در جریان دوره اول انتخابات ریاست‌جمهوری مسئول تایید صلاحیت کاندیداها شد و در همین سال به عنوان یکی از نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی در سال ۱۳۵۸ انتخاب شد.

پیش از اقدام دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ برای حمله به سفارت آمریکا او به آنها اطمینان داد که خمینی با این اقدام مخالف نیست و در جریان گروگانگیری و اقامت دانشجویان در سفارت آمریکا واسطه آنان و خمینی و شخص محوری در تصمیمات آنان بود. او همچنین نماینده خمینی در شورای سرپرستی صدا و سیما بود که پس از پیروزی بنی صدر در انتخابات ریاست‌جمهوری از این سمت استعفا داد تا در انتخابات مجلس اول از حوزه تهران شرکت کند. وی در این انتخابات در فهرست ائتلاف بزرگ (گروه‌های مذهبی) و نیز جنبش مسلمانان مبارز و جاما قرار داشت و با ۱.۲۴۸ میلیون رأی در رتبه یازدهم قرار گرفت. او در دوره اول مجلس نایب رئیس مجلس شد. سپس در سال ۱۳۶۴ از سوی خمینی به دادستانی کل کشور و عضویت در شورای عالی قضائی منصوب شد. در سال پایانی عمر خمینی نیز از سوی او به عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی منصوب شد.

§دوران رهبری سید علی خامنه‌ای

خوئینی‌ها در این دوران برخلاف دهه اول جمهوری اسلامی پست‌های چندان مهمی بر عهده نداشت. او در سال ۱۳۶۸ مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام را تأسیس کرد که تعدادی از فعالان دانشجویی دوران انقلاب و اصلاح‌طلبان دههٔ بعد در آن فعالیت می‌کردند. در سال ۱۳۶۹ در حالی‌که که نمایندهٔ دورهٔ اول مجلس خبرگان رهبری بود به همراه تعداد زیادی از دیگر اعضای مجمع روحانیون مبارز برای نمایندگی در دوره دوم مجلس خبرگان رهبری رد صلاحیت شد. در سال ۱۳۷۰ برای شرکت در انتخابات مجلس چهارم تأیید صلاحیت شد ولی در اعتراض به رد صلاحیت چند تن از کاندیداهای جناح چپ از کاندیداتوری انصراف داد.

فعالیت مهم او در این دوران تأسیس روزنامه سلام بود که انتقادات همفکران خوئینی‌ها نسبت به سیاست‌های حکومت را منعکس می‌کرد و نقش مهمی در پیروزی محمد خاتمی در انتخابات سال ۱۳۷۶ ایفا کرد. روزنامه سلام در سال ۱۳۷۸ در پی انتشار نامه محرمانه سعید امامی به قربانعلی دری نجف آبادی وزیر اطلاعات برای تهدید مطبوعات توقیف شد و خوئینی‌ها در دادگاه ویژه روحانیت به جرم انتشار اسناد محرمانه کشور به محاکمه کشیده شد. اعتراض دانشجویان طرفدار وی به توقیف روزنامه سلام آغازگر حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸ تیر ۱۳۷۸) و حوادث روزهای پس از آن شد. در پی استعفای مهدی کروبی در سال ۱۳۸۴، مجمع روحانیون مبارز خوئینی‌ها را به عنوان دبیر مجمع برگزید.

مخالفان راست‌گرای خوئینی‌ها در جمهوری اسلامی او را به داشتن دیدگاه‌های کمونیستی، ارتباط با شوروی و حتی جاسوسی برای کاگ‌ب متهم می‌کنند و از القابی چون روحانی سرخ، مرد خاکستری و پدرخوانده اصلاحات برای او استفاده می‌شود. شایعه تحصیل و اخذ مدرک لیسانس او در دانشگاه پاتریس لومومبای مسکو بسیار معروف است. در بخش‌هایی از کتاب شنود اشباح مطالبی که در نشریات خارجی در مورد خوئینی‌ها نوشته شده، گردآوری شده‌است. خود او در مورد این شایعات و فرضیات می‌گوید:

در سال‌های اخیر کتابی به نام شنود اشباح منتشر شد که در ارتباط با من یادداشت‌هایی را از مجلات خارجی جمع‌آوری کرده‌بود و مرا این‌طور معرفی کرد که یک عنصر وابسته به شوروی هستم، تحصیلاتم نیز در دانشگاه پاتریس لومومبا در مسکو بوده‌است. این کتاب این‌طور می‌خواهد القا کند که چون من از نزدیکان امام بودم، خواسته‌های شوروی را به امام القا می‌کردم، بنابراین آن حرکت‌های تند ضد آمریکایی امام القائات و زمینه‌سازی‌های شوروی بوده‌است که مهمترین عنصرش من بودم. البته من در مقام تخطئه این نگاه و این کتاب نیستم. هر کسی آزاد است هر طور که می‌خواهد فکر کند. این نگاه و این طرز تفکر آن زمان نمی‌توانست باور کند که یک حرکت ضد آمریکایی کاملاً مستقل و خودجوش صورت گرفته که بی‌ارتباط با شوروی است. حتی به خاطر دارم اولین سالی که بنده به عنوان امیر الحاج به مکه مشرف شدم، در تمام نشریات عربستان این مطالب را چاپ کردند که بگویند این کسی که آمده، مارکسیست است و وابسته به شوروی‌هاست و اصلاً بزرگ شده مسکو است.

با وقوع اعتراضات گسترده به نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۸ خوئینی‌ها به طراحی و مدیریت این حوادث متهم شد. او و تشکل متبوعش یعنی مجمع روحانیون مبارز در این انتخابات از میرحسین موسوی حمایت می‌کردند و پس از انتخابات هم موضع سختی در قبال حاکمیت اتخاذ کرده و خواستار ابطال انتخابات و برگزاری رفراندوم در مورد مشروعیت دولت شدند. شخص خوئینی‌ها دو روز پیش از انتخابات در اطلاعیه‌ای با مطرح ساختن احتمال تقلب در انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸) از همگان خواسته بود تا برای صیانت از آرای مردم از تمام توان خود استفاده کنند.

دامنه انتقادات به خوئینی‌ها آنقدر گسترده بود که حتی محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران گفت: او در بهمن ۱۳۸۷ در یک جلسه خصوصی گفته بود: ما باید بیاییم و توان خود را بگذاریم و به هر قیمتی رهبری را از تخت پایین بکشیم، او باید بفهمد این مملکت این طور نیست که ایشان هر طور که خواستند این نظام را به هر سمتی بکشند. حمیدرضا ترقی عضو ارشد حزب مؤتلفه اسلامی نیز موسوی خوئینی‌ها را متهم کرد که طی سه دهه گذشته همیشه در قامت یک عنصر پشت پرده درصدد ایجاد کودتا و یا آشوب در ایران بوده و حتی ترور مرتضی مطهری را به او نسبت داد.