اسماعیل احمدی‌مقدم

اسماعیل احمدی‌مقدم
احمدی مقدم در کنار ابوتراب بهرامی، رئیس عقیدتی و سیاسی ناجا
محل تولد	تهران
تاریخ تولد	۱۳۴۰
لقب	سردار
تابعیت	ایرانی
درجه	سرتیپ پاسدار
فرماندهی	فرمانده نیروی انتظامی ایران از ۱۳۸۴ تا ۱۸ اسفند ۱۳۹۳

سرتیپ پاسدار اسماعیل احمدی مقدم (متولد ۱۳۴۰، تهران)، ششمین فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران بود. انتصاب فرماندهی این نیرو توسط رهبر جمهوری اسلامی صورت می‌گیرد. رهبر انقلاب ابتدا در سال ۸۴ وی را بمدت ۵ سال در این سمت منصوب و سپس در سالهای ۸۹ و ۹۱ با دو حکم دو ساله و سال ۹۳ با یک حکم یک ساله ماموریت او را تمدید کرد. قالیباف فرمانده قبلی نیروی انتظامی به دلیل نامزد شدن برای انتخابات نهم ریاست جمهوری که در خرداد ۸۴ برگزار گردید، از پست خود استعفا داده بود. علی خامنه‌ای از انتصاب فرمانده جدید برای این نیرو خودداری ورزید و علی عبداللهی را به‌عنوان سرپرست موقت این نیرو منصوب کرد تا نتیجه انتخابات ریاست جمهوری مشخص شود. وی که در دوران اصلاحات حاضر به انتصاب فردی نزدیک به اصلاح‌طلبان برای فرماندهی نیروی انتظامی نشده بود، بلافاصله پس از پیروزی احمدی‌نژاد در ۴ تیر ماه، اسماعیل احمدی مقدم را در ۱۸ تیر ماه به‌عنوان فرمانده نیروی انتظامی منصوب کرد. احمدی مقدم از هواداران احمدی‌نژاد در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به شمار می‌رود و انتصاب او به معنای رضایت رهبر از نتیجه انتخابات و پیروزی احمدی‌نژاد تحلیل شد.

وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، در نوامبر ۲۰۱۲ (آبان ۱۳۹۱)، احمدی مقدم و تعداد دیگری از اشخاص حقوقی و شرکت‌های دولتی و خصوصی ایران را به دلیل نقض حقوق بشر، سانسور و حمایت از تروریسم، مورد تحریم قرار داد.

§سوابق

اسماعیل احمدی مقدم در سال ۱۳۴۰ خورشیدی در محله نارمک تهران به دنیا آمد.در سال ۵۶ براي گذراندن دروس حوزوي عازم قم و بعد از پيروزي انقلاب اسلامي عضو كميته انقلاب اسلامي و پس از آن در سال ۱۳۵۸ وارد سپاه شد. وی مدرك كارشناسي خود را در رشته علوم اجتماعي از دانشگاه تهران گرفت. وی کارشناسی ارشد علوم اجتماعی و دکترای مدیریت استراتژیک از دانشگاه عالی دفاع ملی دارد. وی پیش از این پست‌هایی همچون فرماندهي سپاه سردشت، ریاست دانشگاه علوم انتظامی و معاونت هماهنگ‌کننده نیروی انتظامی را داشته‌است و آخرین پست او معاونت فرماندهی نیروی مقاومت بسیج و ریاست منطقه مقاومت بسیج تهران بوده‌است. سوابق او در بسیج و دیدگاه‌های خاص این نیرو در باب مسایل سیاسی و اجتماعی باعث نگرانی روشنفکران از عملکرد آتی پلیس شد.

§پلیس بسیجی

احمدی مقدم در مراسم معارفه خود برای رفع نگرانی از سوابق خود در بسیج گفت که پلیس با جوانان با مدارا برخورد خواهد کرد و از فعالیت گروه‌های فشار (تشکل‌های شبه نظامی که به محافل دانشجویی و روشنفکری حمله کرده و متهم به همکاری در قتل‌های زنجیره‌ای به همراه وزارت اطلاعات بودند) جلوگیری خواهد کرد. اما عملکرد وی دقیقا برعکس بود. وی با راه‌اندازی طرحی موسوم به «طرح ارتقای امنیت اجتماعی» بی‌سابقه‌ترین برخوردها را با شهروندان بروز داد. فعالیت‌های سیاسی با شدتی بی‌سابقه سرکوب شد. اجتماع مسالمت‌آمیز زنان در میدان هفت تیر و تظاهرات در دفاع از اعتصاب غذای اکبر گنجی در زندان، اولین تظاهرات‌های آغاز دوران فعالیت وی بود که با شدتی بی‌سابقه سرکوب شد. برای اولین بار پلیس از نیروی زن مجهز به باتوم برای سرکوب اجتماع زنان استفاده کرد. پیشتر پلیس از برخورد با زنان در تظاهرات‌ها عمدتاً دوری می‌جست. همچنین گروه‌های فشار در دوارن احمدی مقدم با آرامش کامل به اقداماتی همچون تخریب کامل حسینیه دراویش در قم و بروجرد و تبدیل آن به پارکینگ دست زدند.

راه‌اندازی پلیس موبایل و کنترل موبایل‌های شهروندان، راه‌اندازی پلیس اقتصادی و جستجوی خانه‌به‌خانه برای جمع‌آوری آنتن‌های ماهواره از اقدامات مهم دوران ریاست وی بود. او ادعا کرد که مشاعات (راهرو، بام، حیاط ساختمان و...) حریم خصوصی نیست و پلیس برای ورود به آن‌ها نیاز به مجوز ندارد. موضوعی که با انتقاد حقوق‌دانان مواجه گردید.

§محدودیت در فعالیت‌های فرهنگی هنری

به جز محدودیت در روابط اجتماعی مردم، فعالیت‌های فرهنگی و هنری هم در دوران وی با محدودیت شدید روبرو شد. از جمله برگزاری کنسرت شجریان در سالن وزارت کشور در مرداد ۸۶ با کشمکش‌های فراوان میان اداره اماکن نیروی انتظامی و پلیس امنیت که یکی موافق و دیگری مخالف برگزاری بود، نهایتا با وساطت وزیر ارشاد و پرداخت ۳۵ میلیون تومان به پلیس توسط شجریان برگزار گردید. پلمپ کافه کتاب‌ها از سایر اقدامات وی بود. همانگونه که پیش‌بینی می‌شد، او و دولت احمدی نژاد هماهنگی و همکاری تنگاتنگی داشتند. همچنین وزارت ارشاد اعلام کرد که با هماهنگی نیروی انتظامی عده کثیری از خوانندگان رپ در کشور شناسایی و استودیوهایی که به ضبط این آثار می‌پرداختند پلمپ شده‌اند.

§طرح ارتقای امنیت اجتماعی

نوشتار اصلی: طرح ارتقای امنیت اجتماعی در دولت محمود احمدی‌نژاد

این طرح در اردیبهشت ۸۵ با استقرار اکیپ‌های پلیس به همراه اتومبیل‌های ون در اماکن عمومی و سپس دستگیری زنان و مردانی که پلیس ظاهرشان را نمی‌پسندید آغاز شد. پلیس در ادامه به دستگیری عده کثیری به‌عنوان اراذل و اوباش پرداخت پلیس در ادامه ناچار شد بی‌سروصدا عده کثیری از دستگیرشدگان را پس از چند ماه شکنجه در سوله کهریزک به دلیل بیگناه بودن آزاد کند. پیگیری این افراد برای شکنجه‌های صورت گرفته به نتیجه نرسید. در پاییز ۸۶ پلیس واکاوی خانه‌های خرده‌فروشان مواد مخدر را به‌وسیله سگ در مقابل زن و فرزندانشان و ضرب‌وشتم شدید آنان در دستور قرار داد و در زمستان ۸۶ استفاده از چکمه‌های بلند برای زنان را ممنوع اعلام کرد. نحوه عملکرد پلیس در اجرای این طرح به حدی فراتر از قوانین جمهوری اسلامی بود که معاون قاضی مرتضوی هم از آن انتقاد کرد و در مقطعی میان پلیس و دادستانی بر سر مسئولیت شکنجه‌ها اختلاف افتاد.

برخورد با زنان در فرودگاه‌ها که محمود بت‌شکن فرمانده پلیس فرودگاههای کشور آن را ۱۷٬۱۳۵ مورد تذکر و نزدیک به ۱۰۰۰ مورد جلوگیری از سوار شدن، دادگاهی کردن و... اعلام داشت بخش دیگری از این طرح بود که تنها در ماه اول اجرای آن (اردیبهشت ۸۶) صورت گرفت. پلمپ لباس‌فروشی‌ها به اتهام آنچه که پلیس فروش لباس‌های نامناسب می‌داند بخش‌های دیگری از این طرح بود. در جریان اجرای طرح دولت احمدی نژاد (وزارت کشور و اطلاعات و ارشاد) به نحوی قاطع از آن حمایت کردند و صفار هرندی هنگامیکه انتقادات بالاگرفته بود گفت: با رسانه‌هایی که در طرح امنیت اخلاقی اخلال کنند برخورد می‌شود. ^∗

§بازداشتگاه کهریزک

او در حوادث بازداشتگاه کهریزک گفت: "در این بازداشتگاه و اتفاقات آن من هم تقصیر دارم؛ قصد ندارم از زیر بار مسوولیتی که دارم، شانه خالی کنم اما از همان ابتدا تاکید کردم که دانشجویان نباید به این بازداشتگاه رفته و افرادی که به این بازداشتگاه می‌روند، نباید در کنار اراذل و اوباش نگهداری شوند. اما در عین حال افرادی که به این بازداشتگاه فرستاده شدند، با احکام دادسرا به این محل اعزام شده‌اند. از سوی دیگر به دلیل کمبود جا نتوانسته بودند آن‌ها را در محل‌های دیگری نگهداری کنند که به نظر بنده این کار به هیچ عنوان صحیح نبوده است".

احمدی مقدم در مرداد ماه ۱۳۸۸ اعلام کرد تا یک ماه دیگر یک بازداشتگاه جدید می‌سازد.

حمیدرضا کاتوزیان در سال ۱۳۸۸، نماینده تهران و عضو کمیته حقیقت‌یاب رویدادهای پس از انتخابات، شخص اسماعیل احمدی مقدم، را مسئول قتل‌های صورت گرفته در بازداشتگاه کهریزک معرفی کرد.

§درگیری‌های مرزی و قومی

در دوران مدیریت وی که هم‌زمان با آغاز به کار دولت احمدی‌نژاد و به‌کارگیری گسترده سپاهیان در دولت (انتصاب ذوالقدر و افشار به عنوان معاونت سیاسی و امنیتی وزارت کشور) و هماهنگی همه نهادهای زیر نظر رهبر (صدا و سیما، ارتش و سپاه و بسیج) و مجلس هفتم با وی همراه بود، درگیری‌های مرزی و قومی بشدت افزایش یافت. چندین مورد بمب‌گذاری و گروگانگیری در سیستان و بلوچستان توسط گروه جُندالله که عمدتاً بدون موفقیت نظامی پلیس، با مذاکره و امتیاز دادن به گروگانگیران خاتمه یافت از رویدادهای دوران وی بوده‌است. احمدی مقدم بدون ارائه آمار مدعی شد که در حال حاضر تهران از بالاترین شاخص‌های امنیتی در دنیا برخوردار است.

§جستارهای وابسته

• احمدرضا رادان

§منابع

سلف: سرتیپ پاسدار محمدباقر قالیباف

فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران ۱۳۸۴ تا ۱۸ اسفند ۱۳۹۳ (خورشیدی)

جانشین: سرتیپ پاسدار حسین اشتری