تظاهرات ۹ دی ۱۳۸۸

راهپیمایی ۹ دی ۱۳۸۸
جایگاه	ایران: تهران، و شهرهای دیگر
تاریخ	۹ دی ۱۳۸۸
گونه	راهپیمایی

تظاهرات ۹ دی ۱۳۸۸ با فراخوان شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی به ریاست احمد جنتی، در واکنش به اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ که توسط گروهی «هتک حرمت» خوانده شد انجام گردید. ابتدا مقرر بود که راهپمایی در روز سه شنبه ۸ دی برگزار شود. به این منظور خبر در پیش بودن این راهپیمایی از آخرین ساعات ۷ دی توسط خبرگزاری‌های ایران مخابره شد؛ ولی این خبر در ساعات ابتدایی روز سه شنبه به فراخوان برای راهپیمایی در روز چهارشنبه تغییر کرد. به این ترتیب راهپیمایی در روز چهارشنبه ۹ دی ۱۳۸۸ در خیابان انقلاب تهران و در چند شهر دیگر برگزار شد.
سخنرانی در این راهپیمایی را سید احمد علم الهدی عضو مجلس خبرگان رهبری از شهر مشهد و امام جمعه آن شهر بر عهده داشت. وی طی یک سخنرانی در این مراسم، ولایت فقیه را حاصل قطره قطره خون کسانی دانست که «با سینهٔ خشک جلوی گولهٔ داغ رفتند» و کسانی که به اصل ولایت فقیه توهین می‌کنند را «یک مشت بزغاله و گوساله» نامید. گزارش این راهپیمایی به طور زنده از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد.

§تحلیل رویداد

روزنامه تایمز در گزارشی اعلام کرد که تلویزیون دولتی تصویر دهها هزار تن از تظاهرکنندگان را در شهرهای مختلف نشان داد اما برخلاف تظاهرات معترضان، در خلال این راهپیمایی‌ها کسی هدف گلوله، ضربات باتوم و پرتاب گاز اشک آور از سوی پلیس ضد شورش قرار نگرفت. این روزنامه می‌افزاید که در حالیکه رسانه‌های دولتی از کثرت تظاهرکنندگان سخن می‌گفتند، سایت‌های معترضان نوشتند که حکومت برای کشاندن مردم به صحنه تظاهرات، به کارمندان مرخصی داد، دانش آموزان و سایرین را با اتوبوس به محل تظاهرات آورد، بلیط مترو را مجانی کرد و به توزیع غذای رایگان در میان راهپیمایان پرداخت. روزنامه ایندیپندنت نیز به انعکاس رویداد این روز پرداخت که «رژیم ایران با برگزاری راهپیمایی‌های گسترده در صدد مقابله با اعتراضات برآمد». می‌نویسد که اتوبوس‌های دولتی دهها هزار تن را به مرکز شهر آوردند تا حکومت بتواند در برابر مخالفان قدرت نمایی کند و ادامه می‌دهد که ادارات دولتی برای شرکت کارمندان در تظاهرات به آنان یک روز مرخصی دادند و کودکان مدارس و طرفداران حکومت از شهرها و روستاهای اطراف با اتوبوس به محل تجمع انتقال یافتند. یکی از شاهدین این تظاهرات، به خبرنگار نیویوک تایمز گفته بود که تظاهرات کنندگان را با اتوبوس به این محل آورده بودند و به آنها شیرکاکائو داده بودند. همچنین آسوشیتدپرس گفته که دولت به همه کارمندان مرخصی داد تا آنها را به تظاهرات بیاورد. حمید بقایی بعدها اعتراف کرد:

در همین ماجرای ۹ دی ما خودمان گروه راهپیمایی راه انداخته بودیم خودم هم صف اول بودم همه کارمندان هم آمدند... حالا ما جار بزنیم که این کارها را کرده‌ایم؟ ما این کارها را برای کس دیگری می‌کنیم

با وجود آنکه خبرنگاران رسانه‌های خارجی از تهیه گزارش از اعتراضات مردمی منع شده بودند، در این راهپیمایی اجازه پوشش خبری برای آنها صادر شده بود. برخی خبرگزاری‌های حامی دولت این راهپیمایی را میلیونی اعلام کردند. این درحالی است که خبرگزاری‌های غیر ایرانی و حاضر در این مراسم، آن را دولتی و صدها هزار نفری در کل کشور خواندند. این راهپیمایی در حالی برگزار شد که بخشنامه‌های متعددی به شرکت‌های مختلف دولتی و غیردولتی صادر گردیده بود تا با کارمندان خود در این راهپیمایی شرکت کنند. مدیر عامل شرکت سایپا به همین منظور با تدارک دیدن اتوبوس، کارمندان خود را به محل راهپیمایی منتقل کرد. جاناتان مارکوس از بی‌بی‌سی در همین راستا می‌گوید ارزیابی ابعاد این راهپیمایی دشوار است، اما روشن است که دولت شرکت کنندگان را سازماندهی و هماهنگ کرده بوده‌است، حتی برخی از کارخانه‌ها تعطیل شده بودند تا کارمندان خود را به محل راهپیمایی منتقل کنند.

به نوشته عباس میلانی، رژیم تمام کارمندان دولتی و بچه مدرسه‌ای‌ها و بسیجی‌ها و خانواده پاسداران و تمام کسانی در گوشه و کنار کشور را گرد آورد، ولی به جای تظاهرات در میدان آزادی (که بنا بر رسم دیرینه در جهت ترساندن مخالفین و جهانیان در آنجا به صورت گسترده، جمع می‌کشتند)، این بار ترجیح دادند که در میدان کوچتری در وسط تهران گرد هم آیند. عکس‌های ماهواره‌ای از تظاهرات حکومتی حکایت از آن دارد که جمعیت جمع شده، خیلی خیلی کمتر از گرد هم آیی مخالفان (که به چند میلیون می‌رسید) بود. حتی اگر ادعای رسانه‌های حکومتی در مورد جمعیت تظاهرات، حقیقت داشته باشد، مقایسه بین این دو نوع تظاهرات نامعقول است. چرا که مخالفان با خطر مضروب شدن، زندانی شدن و مرگ در مقابل جمعیتی که با تبلیغات گسترده رسانه‌ای به خیابان آمده‌اند.

محمد جواد اکبرین با مقایسه دو دیکتاتور خاورمیانه (سیدعلی خامنه‌ای و حسنی مبارک) می‌نویسد که روزنامه حکومتی الأهرام مصر، به دروغ تظاهرات طرفداران حسنی مبارک را میلیونی اعلام می‌کند، در حالی که خود حسنی مبارک، چنین ادعایی درباره جمعیت طرفدارانش را نمی‌کند، اما سیدعلی خامنه‌ای عجولانه، قبل از رسانه‌هایش، اعلام می‌کند که تظاهرات طرفدارانش ده‌ها میلیونی بودند:

قوی‌ترین حکومتهای دنیا... اگر همه تلاش‌شان را هم بکنند، نمی‌توانند ظرف دو روز، صد هزار نفر آدم را بیاورند توی خیابانهای شهرشان یا کشورشان. اینکه چند ده میلیون انسان در سرتاسر کشور بیایند اگر به دستور حکومت هم آمده باشند، این خیلی حکومت مقتدری است.

§روایت حکومت

در رسانه‌های طرفدار نظام در ایران از این روز با نام «حماسه ۹ دی» یاد می‌شود.

شورای فرهنگ عمومی جمهوری اسلامی روز ۹ دی را روز «بصیرت و میثاق امت با ولایت» نامگذاری کرده‌است.

§پویش ما فراموش نمی‌کنیم

پویش ما فراموش نمی کنیم- میدان آزادی، تهران

پویش ما فراموش نمی کنیم- مهدی چمران

پویش ما فراموش نمی‌کنیم در سالگرد تظاهرات ۹ دی ۱۳۸۸ توسط شبکه اجتماعی افسران راه‌اندازی شد به طوری که این کمپین در سایر شبکه‌های اجتماعی نیز با استقبال مواجه شد. در این کارزار اینترنتی کاربران شبکه‌های اجتماعی طرحها، تصاویر، پوسترها و نوشته‌های خود را با موضوع تظاهرات ۹ دی ۱۳۸۸ منتشر کردند و می‌گویند که چه چیزهایی را از وقایع ۸۸ فراموش نمی‌کنند. به اعتقاد برخی از کاربران شبکه‌های اینترنتی به راه انداختن این حرکت کار درستی نبوده، چرا که مخالفان حکومت در شبکه‌های مجازی مخاطبان بیشتری دارند و با مطرح شدن این بحث روایت مخالفان از اتفاقات بیشتر به چشم می‌آید.

برخی هم در واکنش به موارد مطرح‌شده در این کمپین موضوعات دیگری از جمله حادثه بازداشتگاه کهریزک، فسادهای مالی، اسیدپاشی و عدم دشمنی با اسرائیل و آمریکا، در شبکه‌های اجتماعی مطرح کردند.