شعارهای سیاسی پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران (۱۳۸۸)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از شعارنویسی جنبش سبز)
پرش به: ناوبری، جستجو

شعارهای تظاهرات‌های پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران مجموعه شعارهائی‌ست که طی پیامدهای اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ و در جریان اعتراضات، توسط مردم داده شد.

با اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ که به انتخاب مجدد محمود احمدی‌نژاد منجر شد ایرانیان در سراسر جهان بنا بر این پندار که در انتخابات «تقلب» صورت گرفته و حاکمیت بنای تصحیح این تقلب را ندارد دست به راهپیمایی زدند. در این تظاهرات‌ها عموماً شعارهای افراد حول فاصله گرفتن از اصول مردمسالاری و نزدیک شدن به دیکتاتوری بود.

در روز ۱۳ آبان و در پی تظاهرات مخالفین دولت شعارهای بسیاری علیه سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی شنیده شد. این حجم از شعارها بر ضد رهبری جمهوری اسلامی تاکنون بی‌سابقه بوده‌است. تحلیلگران علت این شعارها را حمایت شدید رهبری از دولت محمود احمدی‌نژاد می‌دانند.

شعارهای معترضان[ویرایش]

پرکاربردترین شعارها در طی این تجمعات این‌ها بود[۱][۲]:

  • مجتبی بمیری، رهبری رو نبینی [۳]
  • آن خس و خاشاک تویی، پست تر از خاک تویی، شور منم نور منم، عاشق رنجور منم، زور تویی کور تویی، هالهٔ بی نور تویی، دلیر بی باک منم، مالک این خاک منم.
  • ابطال انتخابات، پایان اعتراضات
  • احمدی به گوش باش، ما مردمیم نه اوباش.
  • احمدی به گوش باش، ما ملتیم نه اوباش
  • احمدی بیچاره، بازم بگو نواره.
  • احمدی سید شده، بازم تقلب شده.
  • استعفا، استعفا، استعفا
  • استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی[۴]
  • اگه تقلب نبود، ملت که اینجا نبود.
  • الو الو ۱۲۵ محمود آتیش گرفته
  • اوباما، یا با اونا یا با ما
  • اونی که تقلب کرده عکسها رو پاره کرده [۵]
  • اونی که می‌گه عادله، دروغ می‌گه قاتله[۶]
  • ای رهبر آزاده، خمینی چشم براته
  • ای رهبر آزاده، تجاوز هم آزاده؟
  • ای رهبر بی غیرت، بشنو صدای ملت
  • ایرانی با غیرت، حمایت حمایت
  • ایرانی می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد.
  • این شصد و سه درصد که میگن کو؟ دروغگو؟[۷]
  • این ماه ماه خون است، یزید سرنگون است[۶]
  • برادر رفتگر! محمودُ بردارُ ببر!
  • برادر شهیدم، رأیتو پس می‌گیرم.
  • بسیجی با غیرت، حمایت، حمایت
  • بسیجی حیا کن مفت خوری رو رها کن
  • بسیجی شام نمیدن برو خونتون
  • بسیجی واقعی، همت بود و باکری[۸]
  • بسیجیه واقعی، همت و باکری
  • بیست و چهار میلیون، یالّا نشونم بده.
  • پوتین چاوز نصرالله دشمن ملت ماند
  • پول نفت گم شده، خرج بسیجی شده
  • تا احمدی‌نژاده، هر شب همین بساطه
  • تجاوز، جنایت، مرگ بر این ولایت
  • تقلب حرام است این شعار امام است
  • تقلب یه درصد، دو درصد، نه پنجاه و سه درصد[۷]
  • توپ تانک تجاوز دیگر اثر ندارد
  • توپ، تانک، تجاوز، دیگر اثر ندارد به مادرم بگویید دیگر پسر ندارد
  • تورمُ ننجون مهدی فهمید این کوتوله نفهمید
  • جنتی لعنتی، تو دشمن ملتی
  • پیروزی نهایی، دموکراسی آزادی
  • چه ایران، چه غزه، کشتن مردم بسه
  • حتی اگه بمیرم، رأیمو پس می‌گیرم.
  • حسین حسین شعار ماست، موسوی افتخار ماست[۸]
  • حسین حسین شعارشه، تجاوز افتخارشه
  • خامنه‌ای حیا کن، مملکت رو رها کن[۹][۳]
  • خامنه‌ای قاتله، ولایتش باطله
  • خس و خاشاک تویی، دشمن این خاک تویی
  • خمینی! کجایی؟ موسوی تنها شده.[۱۰]
  • خونی که در رگ ماست، هدیه به ملت ماست[۸]
  • دانشجو می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد
  • دانشجوی زندانی آزاد باید گردد.
  • دروغگو دروغگو دروغگو دروغگو دروغگو
  • دروغگو، دروغگو، شصدوسه درصدت کو؟[۷]
  • دولت کودتا، استعفا، استعفا
  • دولت کودتاگر نمی‌خوایم نمی‌خوایم
  • دیکتاتور دیکتاتور این آخرین پیام است.... جنبش سبز ایران آمادهٔ قیام است
  • دیکتاتور هسته‌ای این آخرین پیام است، جبنش سبز ایران آماده قیامست
  • رای سبز من نام سیاه تو نبود
  • رای ما برنگرده، این کار هر روز ماست.
  • رای ما رو پس بدید[۷]
  • رأی ما رو دزدیدن، دارن باهاش پز می‌دن[۷]
  • رای ما رو دزدیده، با رای ما پز میده
  • رای ما یک کلام، نخست‌وزیر امام[۱۱]
  • صل علی محمد اشک خدا درآمد (بعد از بارش باران در پی شلیک گاز اشک‌آور در روز قدس)
  • روحانی واقعی منتظری صانعی
  • رهبر ما الاغه، یک دستش هم چلاقه
  • رهبر ما جوعلقه، ولایتش معلقه
  • رهبر ما قاتله، ولایتش باطله [۱۲]
  • رهبر ما قاتله، ولایتش باطله[۶]
  • رهبری، رهبری، ننگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما میچکه از چنگ تو
  • زندانی سیاسی، آزاد باید گردد.
  • ستاره دانشجو، مدال افتخاره
  • سفارت روسیه، لانه جاسوسیه
  • سلام بر موسوی[۸]
  • سید علی پینوشه، ایران شیلی نمیشه
  • شعار ملت ما، دین از سیاست جدا
  • عزا عزاست امروز، روز عزاست امروز، ایرانی باغیرت، صاحب‌عزاست امروز [۱۲]
  • کروبی زنده باد، موسوی پاینده باد
  • کشته ندادیم که سازش کنیم، صندوق دست‌خورده شمارش کنیم
  • کروبی با غیرت برس به داد ملت
  • گفته بودیم اگر تقلب بشه، ایران قیامت می‌شه.
  • ما اهل کوفه نیستم، پشت یزید بایستیم
  • ما اهل کوفه نیستیم، پول بگیریم بایستیم
  • ما اهل کوفه نیستیم، حسین تنها بماند
  • ما بچه‌های جنگیم، بجنگ تا بجنگیم [۱۲]
  • ما منتظر موسوی هستیم، هیچ جا نمی‌ریم همین‌جا هستیم
  • ما میگیم شاه نمی‌خواهیم اسمش رو رهبر می‌ذارن [۱۳]
  • مجتبی بمیری، رهبری رو نگیری
  • محمود تقلب می‌کنه، رهبر حمایت می‌کنه.
  • مخابرات مزدور، خجالت، خجالت.
  • مدعی عدالت، خجالت، خجالت.
  • مردم چرا نِشستین، ایران شده فلسطین
  • مرگ بر اصل ولایت فقیه
  • مرگ بر تو، مرگ بر تو، مرگ بر تو
  • مرگ بر جمهوری اسلامی
  • مرگ بر چین[۸]
  • مرگ بر خامنه‌ای [۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]
  • مرگ بر دیکتاتور، چه شاه باشه چه دکتر
  • مرگ بر روسیه[۸]
  • مزدور چقدر گرفتی، دوربین رو دست گرفتی[۱۹]
  • معاویه حیا کن، سلطنت رو رها کن
  • موسوی بیایی نیایی، رئیس جمهور مایی[۷]
  • موسوی جونمه، رئیس جمهورمه[۷]
  • موسوی زنده باد، کروبی پاینده باد
  • موسوی، موسوی پرچم ایران مرا پس بگیر
  • موسوی، موسوی رای مرا پس بگیر
  • موسوی، موسوی، پرچم ایران منو پس بگیر.[۷]
  • موسوی، موسوی، رای ما رو پس بگیر.[۷]
  • موسوی، موسوی، سکوت کنی خائنی.
  • می‌جنگم، می‌میرم، رایم را پس می‌گیرم.
  • می‌کشم، می‌کشم، آن که برادرم کشت.
  • نترسید، نلرزید، ما همه با هم هستیم
  • نصر من الله و فتح قریب، مرگ بر این دولت مردم فریب.
  • ننگ ما، ننگ ما، رهبر الدنگ ما
  • ننگ ما، ننگ ما، صدا و سیمای ماست.
  • نه شرقی نه غربی دولت سبز ملی
  • نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران
  • نه هاشمی نه احمدی، لعنت به بیت رهبری
  • نیروی انتظامی، حمایت، حمایت.
  • وای اگر میرحسین، حکم جهادم دهد
  • هاشمی زنده باد، موسوی پاینده باد[۸]
  • هاشمی هاشمی، سکوت کنی خائنی
  • هاشمی، هاشمی، حمایتت می‌کنیم[۸]
  • هالهٔ نور حیا کن، احمدی رو رها کن.
  • هالهٔ نورُ دیده، رای ما رو ندیده.
  • هیهات من الذله، هیهات من الذله
  • یا حسین! میرحسین!

پس از ادعای اهانت به روح‌الله خمینی[ویرایش]

  • اگر امام زنده بود، شک نکنین با ما بود[۲۰]
  • اونی که تقلب کرده، عکس‌ها رو پاره کرده[۲۰]
  • خمینی کجایی؟ موسوی تنها شده[۲۰]
  • ننگ ما، ننگ ما، صدا و سیمای ما
  • بیست و سی بیست و سی حیله عمروعاصی

پس از مرگ حسینعلی منتظری[ویرایش]

  • منتظری زنده‌است، مرجع پاینده است[۲۱]
  • منتظری مظلوم راهت ادامه دارد حتی اگر دیکتاتور بر ما گلوله بارد
  • منتظری مظلوم، راهت ادامه دارد، حتی اگر شبو روز بر ما گلوله بارد[۲۲]
  • خامنه‌ای ننگت باد، منتظری روحت شاد
  • تسلیت کینه‌ای / عقده‌ای نمی‌خواهیم، نمی‌خواهیم[۲۳]
  • منتظری، میرحسین، پیرو خط حسین

در دفاع از مجید توکلی[ویرایش]

ما همه مجید هستیم[۲۴]

عاشورا[ویرایش]

در تظاهرات‌های عاشورا، تظاهرات کنندگان پیام‌های سیاسی خود را با پیام‌های مذهبی این ماه بهم آمیختند و رهبر جمهوری اسلامی را با یزید مقایسه نمودند.[۲۵]

  • خامنه‌ای حیا کن مملکت رو رها کن[۲۶]
  • این ماه ماه خون است، یزید سرنگون است[۲۷]
  • این ماه ماه خونه، سید علی سرنگونه[۲۷]
  • این لشکر حسین است، حامی میرحسین است[۲۷]
  • خامنه‌ای قاتله، ولایتش باطله[۲۷]
  • ما اهل کوفه نستیم، پشت یزید بایستیم[۲۷]
  • زندانی سیاسی آزاد باید گردد[۲۷]
  • دیکتاتور بدونه، بزودی سرنگونه[۲۷]
  • این همه لشکر آمده، علیه رهبر آمده[۲۷]
  • تجاوز توی زندان، این هم هست توی قرآن؟[۲۷]
  • نصر من‌الله و فتح قریب، مرگ بر این دولت مردم فریب[۲۷]
  • ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما [۲۸]
  • خامنه‌ای یزید شده، یزید رو سفید شده
  • خامنه‌ای یزده، یزید رو سفیده
  • یزید حیا کن، سلطنت و رها کن
  • برادر بسیجی، بسه برادر کشی
  • بسیجی، تجاوز، دیگر اثر ندارد
  • حسین حسین شعارشه، تجاوز افتخارشه
  • ای وای از این جنایت، ارتش بیا حمایت
  • سیدعلی خائن، آواره کردی، خاک وطن را، ویرانه کردی، کشتی جوانان وطن، الله اکبر، کردی هزاران در کفن، الله اکبر، مرگ بر تو
  • عزا عزاست امروز، روز عزاست امروز، ملت سبز ایران، صاحب عزاست امروز

راهپیمایی ۲۵ بهمن ۱۳۸۹[ویرایش]

در پی قیام تونس و مصر در دی و بهمن ۱۳۸۹ و کناره‌گیری زین‌العابدین بن علی و حسنی مبارک از قدرت، برخی شعارهای تظاهرکنندگان در راهپیمایی ۲۵ بهمن متاثر از این وقایع بود.

الله اکبر و مرگ بر دیکتاتور شبانه[ویرایش]

سر دادن شعار الله اکبر بر روی بام‌ها در شب هنگام که در انقلاب ۵۷ نیز صورت گرفت یکی از روش‌های مبارزاتی مسالمت‌آمیزی بود که میرحسین موسوی در بیانه‌های خود بر روی آن تاکید داشت و از سوی مردم خصوصاً در تهران پیگیری می‌شود. این روش که کمترین هزینه را برای معترضان و بیشترین دستاورد تبلیغاتی را دارد همچنان در تهران ادامه دارد و با شعار «مرگ بر دیکتاتور» همراه است.[۳۰][۳۱] این شعار در سال‌های اخیر از سوی تندروهای اسلامی و برخی گروههای تروریستی استفاده می‌شد اما این بار از سوی هواداران اصلاحات در ایران استفاده گردید.

برت استفان در مصاحبه با روزنامه وال استریت ژورنال می‌گوید:

نظام جمهوری اسلامی همواره حامل دو تناقض بوده‌است. مورد اول اینکه هر انقلاب و نظامی که به نام خدا انجام شود می‌تواند به نام خدا به چالش کشیده شود چون خدا معانی و تفاسیر گوناگونی دارد. در سالهای اخیر شاهدیم که بر شمار روحانیون ناراضی و منتقد افزوده شده و حتی در انتخابات اخیر حداقل دو مرجع تقلید اصلی از میان چهار مرجع بزرگ در ایران از نتایج این انتخابات حمایت نکرده‌اند. [۳۲]

در حالیکه الله اکبر شبانه در دوره پهلوی با واکنش تندی مواجه نشد، جمهوری اسلامی به گفته سازمان دیده بان حقوق بشر با حمله به منازل مردم شکستن دربها و ضرب و شتم مردم به سر دادن ندای الله اکبر پاسخ گفت. به گفته این سازمان نیروهای بسیج به محلاتی همچون یوسف آباد، سعادت آباد، ونک، شهرک غرب، فرمانیه و نیاوران حمله برده باشکستن در خانه‌ها به زور وارد خانه مردم می‌شوند، لوازم شخصی آنان را درهم می‌شکنند، ساکنان را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند و اتومبیل‌هایی را که در خیابان‌ها پارک شده خرد می‌کنند.[۳۳]

به گفته مسیح علی نژاد ادعای اینکه همسایگان از افرادی که الله اکبر گفته‌اند شکایت کرده و تهدید به برخورد قضایی از دیگر روشهایی است که علیه تکبیرهای شبانه به کار رفته‌است.[۳۴]

حمله بسیجیان به برج سبحان[ویرایش]

ده‌ها تن از نیروهای بسیج در حالیکه به سلاح‌های سرد و گرم مجهز بودند به بهانهٔ تکبیر گفتن شبانهٔ مردم، به برج سبحان واقع در بلوار کاوه تهران حمله برده و ضمن ضرب و شتم شدید مردم، به اموال آنان نیز آسیب رساندند. کمیتهٔ تشکیل شده توسط نمایندگان مجلس برای بررسی این موضوع نیز پس از دیدار با فرماندهٔ بسیج بر اساس توصیه‌های انجام شده به کار خود پایان داد.[۳۵][۳۶]

شعارهای تند علیه پسر خامنه‌ای[ویرایش]

در جریان اعتراضات پس از انتخابات نام مجتبی خامنه‌ای در میان معترضان بعنوان صحنه گردان آنچه که تقلب و کودتا می‌نامیدند مطرح گردید. در انتخابات قبل در سال ۱۳۸۴ نیز مهدی کروبی در نامه‌ای به علی خامنه‌ای پسر وی را به حمایت از احمدی نژاد متهم کرده بود. برخی رسانه‌ها، خصوصاً روزنامه گاردین در چند مصاحبه و مقاله مدعی شدند که خامنه‌ای متمایل به رهبر شدن مجتبی است و کنترل بسیج را نیز عملاً به وی سپرده‌است. یک سیاست‌مدار بلند پایه به گاردین گفته‌است که مجتبی ضمن دست داشتن در انتخابات ۲۲ خرداد از طریق بسیج اعتراضات پس از کودتا را سرکوب کرده‌است. در پی این مطالب، شعار «مجتبی بمیری، رهبری رو نبینی» یا «مجتبی بمیری، رهبری رو نگیری» در اعتراضات روز ۵ شنبه ۱۸ تیر ۱۳۸۸ در تهران، از سوی معترضان بیان شد.[۳۷][۳۸][۳۹] شعارهای مردم علیه فرزند خامنه‌ای در رسانه‌های بین‌المللی نیز بازتاب داشت.[۴۰]

شعار علیه روسیه و چین[ویرایش]

«مرگ بر روسیه» و «مرگ بر چین» بویژه در نماز جمعه ۲۶ تیر از اصلی‌ترین شعارهای نمازگزاران معترض بود. استفاده از شعارهای ضد روسی دیگری همچون «روسیه حیا کن کشورمو رها کن» و «مرگ بر پوتین» و نیز آتش زدن پرچم روسیه توسط معترضان از شدت گرفتن احساسات ضدروسی در میان معترضان به انتخابات خبر می‌داد. معترضان پس از شنیدن شعارهای سنتی «مرگ بر آمریکا»، «مرگ بر انگلیس» و «مرگ بر اسرائیل» از شعارگویان رسمی و طرفداران حکومت با شعار «مرگ بر روسیه» به آنان پاسخ می‌دادند. روسیه یکی از اولین کشورهایی بود که پیروزی احمدی‌نژاد را تبریک گفت و احمدی‌نژاد بلافاصله پس از انتخابات سفری به مسکو داشت. معترضان حتی معتقدند که روس‌ها مستقیماً در سرکوب معترضان نقش دارد. شایعاتی وجود دارد که نیروهای ویژه روسیه در متفرق‌سازی تظاهرات دست دارند و مشاورین روس در دولت ایران خدمت می‌کنند. در فیس‌بوک هم گروهی به نام مخالفین مامورین روسی در ایران ایجاد شده‌است. یکی از اطلاعیه‌های بعد از انتخابات مهدی کروبی هم به این موضوع اشاره کرده‌بود:

رویای انقلاب مخملی در ذهن این‌ها بوده یا آن‌ها که کابوس آن را می‌دیدند و نیرو به همسایه شمالی گسیل داشتند که آموزش ببینند تا چگونه مردم را با حالت ارعاب و قیافه مهیب و هجوم موتور و زدن باتوم و پرتاب گاز فلفل و زدن کابل بر سر پیر و جوان و زن و مرد و اتومبیل و مغازه بترسانند»[۴۱]

الکسی مالاشنکو کارشناس مرکز کارنگی مسکو در این مورد گفته‌است: «روسیه اشتباه کرد که بلافاصله از احمدی‌نژاد حمایت کرد. سخنرانی روز جمعه رفسنجانی نشان می‌دهد که او و طرفداران وی هنوز بهیچ وجه نباخته‌اند.» وی معتقد است اگر خط مشی مسکو ملاحظه‌کارانه باشد، شعارهای ضد روسی تکرار نخواهند شد. شیرین ادیبانی نیز معتقد است: این اعتراضات، نه علیه روسیه بلکه علیه روابط بسیار گرم بین دولت‌های ایران و روسیه هستند.[۴۲] الهه کولایی کارشناس مسائل روسیه به سابقه حمایت حاکمان مستبد روسیه از جریان‌های اقتدارگر و تمرکزگرا در ایران و حوادثی چون به توپ بستن مجلس توسط کلنل لیاخوف اشاره می‌کند و معتقد است نزدیکی روزافزون ایران به کشورهایی همچون چین و روسیه خاطره روندی را که در گذشته به استبداد صغیر و رویدادهای مشابه انجامید، در حافظه تاریخی ایرانیان زنده می‌کند و معترضان را به سمت محکوم کردن سیاست‌های روسیه سوق می‌دهد.[۴۳]

حافظه تاریخی ایرانیان کمتر به یاد می‌آورد که روسیه (و شوروی) آماج ناسزاهای مرگ‌آلود و یا آتش کشیدن پرچم قرار گرفته باشد.[۴۴] هرچند پس از انقلاب ۵۷ و جنگ شوروی در افغانستان شعار مرگ بر شوروی نیز گهگاه از سوی اسلام‌گرایان شنیده می‌شد و تعدادی از دانشجویان مسلمان راست‌گرا از جمله احمدی‌نژاد برنامه‌ای برای تسخیر سفارت شوروی داشتند.[۴۵]

معترضان دولت چین را هم با شعار «مرگ بر چین» به بهانه کشتار مسلمانان اویغور مورد عتاب قرار داده‌اند. چین نیز همچون روسیه جزو کشورهای حامی سیاست‌های محمود احمدی‌نژاد به شمار می‌رود و کالاهای چینی بازار ایران را تصرف کرده‌است.[۴۶]

شعارهای علیه معترضان[ویرایش]

  • در قم
  • دیگر شهرها
    • آشوب‌گر بی‌غیرت، خجالت، خجالت! [۵۰]
    • مرگ بر سه حسین، باراک حسین، صدام حسین، میرحسین [۵۱]
    • موسوی، بی‌بی‌سی، عامل انگلیسی [۵۲]
    • کروبی بیسواد عامل دست موساد[۵۳]
  • سبز فقط سبز علی، لعنت به سبز اموی[۵۴]
  • وای اگر خامنه‌ای حکم جهادم دهد، ارتش دنیا نتواند که جوابم دهد[۵۴]
  • در سالروز رحلت روح الله خمینی قبل از سخنرانی سید حسن خمینی در خرداد ماه سال ۱۳۸۹

پانویس[ویرایش]

  1. «شعارهای مردم در تظاهرات امروز (انقلاب - آزادی)»(فارسی)‎. وب‌گاه رسمی. 
  2. «فهرست شعارهای مردم در تظاهرات میلیونی میدان آزادی تهران (۲)»(فارسی)‎. وب‌گاه رسمی. 
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «۲۰۰۹-۰۷-۳۰ - Tehran - Vali Asr str. - P۱۲۸ - تهران خیابان ولی عصر عباس آباد»(فارسی)‎. یوتیوب. 
  4. ایران - «جمهوری ایرانی» متعلق به مصدق است
  5. «اونی که تقلب کرده عکسها رو پاره کرده ۲۲ آذر دانشگاه آزاد قزوین»(فارسی)‎. یوتیوب. 
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ تجمع هواداران آیت‌الله خامنه‌ای در مقابل بیت آیت‌الله منتظری در قم
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ ۷٫۳ ۷٫۴ ۷٫۵ ۷٫۶ ۷٫۷ ۷٫۸ «گزارشی از راهپیمایی میلیونی «سکوت» در اعتراض به تقلب در انتخابات»(فارسی)‎. انتخاب‌نیوز. بازبینی‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸. 
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ ۸٫۳ ۸٫۴ ۸٫۵ ۸٫۶ ۸٫۷ «هاشمی کنار جنبش سبز»(فارسی)‎. روزآنلاین. بازبینی‌شده در ۲۸ تیر ۱۳۸۸. 
  9. Get Honest Third Eye”.  Retrieved on 2009-06-30.

  10. یوتیوب در یوتیوب، نمازجمعه هاشمی
  11. «جنبش سبز، خونین شد»(فارسی)‎. روزآنلاین. بازبینی‌شده در ۹ شهریور ۱۳۸۸. 
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ «هشتم مرداد-چهلم ندا آقا سلطان و بقیه شهدای ۳۰ خرداد»(فارسی)‎. یوتیوب. 
  13. «ما میگیم شاه نمی‌خواهیم اسمش رو رهبر می‌ذارن ۱۶ آذر دانشگاه آزاد قزوین»(فارسی)‎. یوتیوب. 
  14. «Latest Iran Protests Reverberate Online»(انگلیسی)‎. وب‌گاه رسمی نیویورک تایمز، July ۳۱, ۲۰۰۹, ۵:۳۲ pm. 
  15. «مرگ بر خامنه‌ای مرگ بر دیکتاتوردر تظاهرات ۱۸ تیر ۸۸»(فارسی)‎. یوتیوب، ۱۸ تیر ۱۳۸۸. 
  16. «تهران- مرگ بر خامنه‌ای ۸ مرداد»(فارسی)‎. یوتیوب، ۸ مرداد ۱۳۸۸. 
  17. «امروز مردم شعار مرگ بر خامنه‌ای سر می‌دهند»(فارسی)‎. یوتیوب، ۲۰ ژوئن ۲۰۰۹. 
  18. «هشتم مرداد-چهلم ندا آقا سلطان و بقیه شهدای ۳۰ خرداد»(فارسی)‎. یوتیوب. 
  19. «gooya news:: didaniha: ویژه خبرنامه گویا: گزارش یک شاهد عینی از مراسم راهپیمایی ۱۳ آبان در دانشگاه تهران (+ تصویر)»(فارسی)‎. گویا، ۱۳ آبان ۱۳۸۸. 
  20. ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ ۲۰٫۲ معترضان: اگر خمینی زنده بود، با ما بود
  21. IranPressNews: ایران پرس نیوز: فیلم؛ منتظری زنده‌است، مرجع پاینده است
  22. جنبش راه سبز - دانشگاه علم و صنعت ۱ دی - منتظری مظلوم راهت ادامه دارد.. حتی اگر دیکتاتور بر ما گلوله بارد
  23. پاکسازی جمهوری اسلامی از ولایت جائر
  24. عفو بین‌الملل خواهان آزادی مجید توکلی شد
  25. Robert F. Worth and Nazila Fathi. Police Are Said to Have Killed 10 in Iran Protests. . New York Times, December 27, 2009.  Retrieved on December 28, 2009.

  26. «خامنه‌ای حیا کن مملکت رو رها کن میدان بهارستان، ۶ دی». youtube. بازبینی‌شده در ۶ دی ۱۳۸۸. 
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ ۲۷٫۳ ۲۷٫۴ ۲۷٫۵ ۲۷٫۶ ۲۷٫۷ ۲۷٫۸ ۲۷٫۹ خبرگزاری دویچه‌وله
  28. ویدیو در یوتیوب
  29. «Mideast Revolution Sparks Pro-Democracy Protest in Iran»(انگلیسی)‎. وب‌گاه فاکس‌نیوز، ۱۴ فوریه ۲۰۱۱. بازبینی‌شده در ۲۶ بهمن ۱۳۸۹. 
  30. «اعتراضات شبانهٔ مردم تهران به صورت گسترده ادامه دارد». اخبار روز، ۱۳ تیر ۱۳۸۸. 
  31. «انقلاب ایران، تازه آغاز شده‌است». رادیو زمانه، ۱۲ تیر ۱۳۸۸. 
  32. «اعتراض به ظلم حکومت دینی با فریاد الله اکبر». مردمک. 
  33. «دید بان حقوق بشر از یورش‌های شبانه به خانه‌های مردم خبر داد». رادیو فردا، ۱۳۸۸/۰۴/۰۷. 
  34. «شگردهای شگفت سرکوبگران؛ همسایه‌ها از «الله اکبرگویان» شکایت کرده‌اند». وبگاه مسیح علی نژاد. 
  35. «هشدار درباره تلاش دولت و یک ارگان نظامی برای ایجاد اغتشاش». موج. 
  36. «احتمال توقّف فعّالیت کمیتهٔ حقیقت‌یاب مجلس پس از دیدار فراکسیون اصول‌گرایان با فرمان‌ده بسیج». روزنامه اعتماد. 
  37. «۲ فیلم: تظاهران امروز - مجتبی بمیری، رهبری را نبینی». پیک ایران، ۱۸ تیر ۱۳۸۸. 
  38. «گاردین: 'بسیج در کنترل پسر خامنه‌ای است'». بی بی سی فارسی، ۱۷ تیر ۱۳۸۸. 
  39. «Khamenei's son takes control of Iran's anti-protest militia». guardian. 
  40. Thousands rally in Tehran with bitter new cry - World AP - MiamiHerald.com
  41. بیانیه نهم تیرماه آقای کروبی
  42. روسیه، دشمن خلق ایران خبرگزاری روسیه
    شعار «مرگ بر روسیه!» به «مرگ بر دیکتاتور!» اضافه شد خبرگزاری روسیه
    آیت‌الله هاشمی مبارزه برای رهبری را آغاز کرد خبرگزاری روسیه
    For Iran’s Opposition, ‘Death to Russia’ Is the New ‘Death to America’ رابرت مک‌کی، نیویورک تایمز
  43. چرایی «مرگ بر روسیه» در گفتگو با الهه کولایی؛ مردم خاطره خوبی از روس‌ها ندارند، ویژه‌نامه روزنامه اعتماد، ص ۴، ۱۰ مرداد ۱۳۸۸
  44. تفاوت «مرگ بر روسیه» با شعارهای ضداستکباری فرارو
  45. «گفتگو با گری سیک در سالگرد اشغال سفارت آمریکا در تهران، «کسی ایده احمدی‌نژاد را جدی نگرفت»». رادیو زمانه، ۱۸ آبان ۱۳۸۶. بازبینی‌شده در ۱۹ فروردین ۱۳۸۸. 
  46. مسکو: «مرگ بر روسیه» شعار همه ایرانی‌ها نیست
  47. Fars News Agency: اخراج دانشجویان حامی موسوی با شعار «باران رحمت آمده، دیکتاتوری سر آمده»
  48. سایت خبری راهبردی سلام - لباس شخصی‌ها به بیت امام(ره) حمله کردند
  49. تجمع معترضین به حضور بهزاد نبوی در قم با شعار شهر مقدس قم جای منافقین نیست
  50. Fars News Agency: گزارش کامل فارس از بصیرت و آگاهی دانشجویان دانشگاه تهران در تجمع ۱۷ آذر
  51. راهپیمایی بزرگ مردم تهران در محکومیت هتک حرمت عاشورا
  52. خبرگزاری برنا - کروبی بی سواد عامل اغتشاشات/موسوی قاتل است محاکمه اش واجب است
  53. خبرگزاری برنا - کروبی بی سواد عامل اغتشاشات/موسوی قاتل است محاکمه اش واجب است
  54. ۵۴٫۰ ۵۴٫۱ تجمع هواداران آیت‌الله خامنه‌ای در مقابل بیت آیت‌الله منتظری در قم
  55. خبری صراط -->

جستارهای وابسته[ویرایش]