وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران
 |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را میتوان به چالش کشید و حذف کرد. |
 |
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
| وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران واجا |
|
 |
|
| بنیادگذاری | ۲۷ مرداد ۱۳۶۳ |
| جایگاه | تهرانمختصات: ۳۵°۴۵′۰۸″ شمالی ۵۱°۲۷′۲۶″ شرقی / ۳۵.۷۵۲۳° شمالی ۵۱.۴۵۷۱° شرقی |
| رییس | وزیر: سید محمود علوی |
| سازمان‌های وابسته | دانشکده امام باقر |
| وب‌گاه | www.vaja.ir |
| نام پیش | اطلاعات نخست وزیری، |
| جمهوری اسلامی ایران | |
 |
|
|
ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران
رهبران
معاونان اول
رئیسان مجلس
رئیسان قوه قضائیه
رئیسان سازمان صدا و سیما
|
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران به اختصار «واجا» نام یکی از وزارتخانه‌های جمهوری اسلامی ایران است که به مسائل امنیتی می‌پردازد و وظیفه جمع‌آوری اطلاعات، حفاظت اطلاعات و فعالیت‌های ضداطلاعاتی در داخل و خارج از ایران را بر عهده دارد.[۱] تصدی این وزارت را حجت‌الاسلام سید محمود علوی بر عهده دارد.
محتویات
پرسنل[ویرایش]
هیچ آمار رسمی در مورد تعداد کارمندان، افسران اطلاعاتی و پرسنل شاغل در وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد. با این حال، وزارت دفاع آمریکا، در ژانویه ۲۰۱۳ میلادی، با انتشار یک گزارش ۶۴ صفحه‌ای دربارهٔ وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، به نقل از مگنوس رانستورپ (Magnus Ranstorp) در مصاحبه‌ای تعداد پرسنل این وزارتخانه را حدود ۳۰ هزار برآورد کرده است.[۲][۳][۴]
اعضای این وزارتخانه در ادبیات رسانه‌ای ایران با لقب «سربازان گمنام امام زمان روحی له الفداء» شناخته می‌شوند.[۵]
وزیران[ویرایش]
اولین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، محمد ری‌شهری بود. او را که به‌عنوان بنیانگذار وزارت اطلاعات به همراه سعید حجاریان می‌دانند بعدها منصب خود را در زمان دولت اول اکبر هاشمی رفسنجانی به علی فلاحیان داد. این دوران یعنی وزارت فلاحیان را اوج میزان و گستردگی فعالیت‌های وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در داخل و خارج کشور می‌دانند. فلاحیان خود این دوره را با صدها ماموریت غیرممکن و موفق اطلاعاتی یاد می‌کند.[نیازمند منبع]
پس از هشت سال در زمان دولت محمد خاتمی، قربانعلی دری نجف‌آبادی جای فلاحیان را گرفت. دری نجف آبادی در کتاب خاطرات شخصی خود از پذیرفتن این سمت تلویحاً ابراز پشیمانی می‌کند. در زمان وزارت او بود که ماجرای معروف قتل‌های زنجیره‌ای اتفاق افتادو او را مجبور به استعفا کرد.[نیازمند منبع]
با رفتن دری نجف‌آبادی، علی یونسی رییس وقت سازمان قضایی نیروهای مسلح پست مهم وزارت اطلاعات را به عهده گرفت. دوران او شاهد تغییر نگرش وزارت اطلاعات به مقوله امنیت بود. او در اولین اقدام، به حکم رهبری جمهوری اسلامی ایران فعالیت‌های اقتصادی وزارت اطلاعات از جمله ۱۰۰ شرکت اقتصادی کوچک و بزرگ تعطیل شد.[۶]
یونسی در این باره می‌گوید[۷]:
وقتی وزیر اطلاعات شدم آقای هاشمی دو بار با من بحث کردند و گفتند «شیوه‌ای که شما در وزارت اطلاعات در پیش گرفته‌اید این وزارتخانه را به شهرداری و تشکیلات بی‌خاصیت تبدیل کرده‌است که هیچ‌کس نمی‌ترسد» و من هم به ایشان یادآور شدم در همه جای دنیا به این روش می‌گویند سرویس اطلاعاتی و ما هم باید به دنبال این موضوع برویم که وزارت اطلاعات در خدمت مردم باشد.
با روی کار آمدن دولت محمود احمدی‌نژاد، غلامحسین محسنی اژه‌ای که خود قبلاً سالها قاضی ویژه وزارت اطلاعات بوده به این سمت منصوب گردید. وی در نطق دفاعیه خود در مجلس هفتم جهت کسب اعتماد مجلس، ظاهراً نارضایتی خود را از عهده دار شدن این پست اعلام نمود و مصطفی پورمحمدی را گزینه مناسب‌تری از خود برای وزارت اطلاعات دانست. پس از برکناری اژه‌ای محمود احمدی نژاد سرپرست وزارت شد ودر دولت بعد حیدر مصلحی به عنوان وزیر اطلاعات از مجلس رأی اعتماد گرفت. وزارت مصلحی با وجودی که وی یک بار استعفا داده بود و رئیس جمهور وقت، محمود احمدی نژاد نیز با استعفای وی موافقت کرده بود، با حمایت آیت الله سید علی خامنه‌ای تا پایان عمر دولت دهم ادامه پیدا کرد. با آغاز کار دولت حسن روحانی، وی سید محمود علوی را به مجلس معرفی نمود. هم‌اکنون سید محمود علوی به عنوان هفتمین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی ایران تصدی این وزارت را بر عهده دارد.
مدرسه حقانی[ویرایش]
بسیاری از وزرا و مقامات ارشد وزارت اطلاعات از جمله محمد محمدی ری شهری، علی فلاحیان، علی یونسی، مصطفی پورمحمدی، غلامحسین محسنی اژه‌ای، روح‌الله حسینیان از مدرسه حقانی فارغ‌التحصیل شده‌اند.
ساختار کلی تشکیلات وزارت اطلاعات[نیازمند منبع][ویرایش]
ساختار کلی تشکیلات وزارت اطلاعات وزارت اطلاعات از ۱۵ معاونت تشکیل شده که به ترتیب عبارتند از:
- امنیت
- ضدجاسوسی
- خارجی
- حفاظت :رییس کل:حیدر جونانامی
- بهداری
- سیاسی
- بررسی‌ها و امور استراتژیک
- آموزشی
- پژوهشی
- آرشیو و اسناد
- نیروی انسانی
- اداری –مالی
- پارلمانی
- اقتصادی
- فرهنگی
- فناوری
ادارات کل وزارت و اطلاعات
معاونت ضدجاسوسی
معاونت خارجی
- اداره کل اروپا
- آفریقا
- آمریکا
- اسراییل
- آمریکا (قاره)
- خاورمیانه
- اسراییل و فلسطین
- آسیا و اقیانوسیه
- التقاط
معاونت حافظت اطلاعات احمد احمدی
معاونت سیاسی
بررسی‌ها
معاونت فرهنگی –اجتماعی
معاونت نیروی انسانی
معاونت اداری –مالی
معاونت فناوری
- اداره کل فناوری‌های‌نو
- اداره کل فناوری‌های جاسوسی
معاونت اموزشی
معاونت پژوهشی
معاونت حقوقی – پارلمانی
معاونت آرشیو و اسناد
- اداره کل آرشیو و اسناد. به علاوه ۳۱ اداره کل مرکز استان وجود دارد.
سایر ادارات کل عبارتند از:
دانشکده[ویرایش]
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی دارای دانشکده‌ای تخصصی به نام «دانشکده امام باقر» است که نام آن اشاره‌ای به امام محمد باقر، امام پنجم شیعیان است.
بازداشتگاه[ویرایش]
قوه قضائیه ایران در سال ۱۳۸۵ به وزارت اطلاعات اجازه ایجاد بازداشتگاه داد.[۸]
وزیران وزارت اطلاعات[ویرایش]
اصلاح‌طلب اصول گرا اعتدال گرا مستقل
| نام | تصویر | مدت | رئیس جمهور | رهبر |
|---|---|---|---|---|
| محمد ری شهری | .jpg) |
۱۳۶۳ تا ۱۳۶۸ | سید علی خامنه‌ای | روح‌الله خمینی |
| علی فلاحیان | ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶ | اکبر هاشمی رفسنجانی | سیدعلی خامنه‌ای |
|
| قربانعلی دری نجف‌آبادی |  |
۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸ | سید محمد خاتمی | |
| علی یونسی | ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۴ | سید محمد خاتمی | ||
| غلامحسین محسنی اژه‌ای | ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ | محمود احمدی نژاد | ||
| مجید علوی | ۱۳۸۸(۱روز سرپرست) | محمود احمدی نژاد | ||
| محمود احمدی نژاد |  |
۱۳۸۸(۳۸روز سرپرست) | محمود احمدی نژاد | |
| حیدر مصلحی |  |
۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ | محمود احمدی نژاد | |
| سید محمود علوی |  |
۱۳۹۲ تاکنون |
حسن روحانی |
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «قانون تأسیس وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی». مجلس شورای اسلامی. بازبینی‌شده در ۲۳ مرداد ۱۳۸۸.
- ↑ [۱], How Iran would retaliate if it comes to war
- ↑ گزارش پنتاگون دربارهٔ وزارت اطلاعات ایران، رادیو بین‌المللی فرانسه
- ↑ پنتاگون: اطلاعات ایران ۳۰ هزار کارمند دارد که بسیاری در عملیات خارجی شرکت دارند، العربیه فارسی
- ↑ «جانیان با نام و نشان از صف سرباز». پیک نت.
- ↑ http://www.tabnak.ir/fa/news/277718/چرافعاليت-اقتصادي-وزارت-اطلاعات-تعطیل-شد
- ↑ «یونسی وزیر اطلاعات سابق فاش کرد: طرح مساله هولوکاست به شدت به نفع اسرائیل تمام شد». عبرت نیوز، ۹ آذر ۱۳۸۷.
- ↑ دورنمای تحولات در وزارت اطلاعات ایران، بی‌بی‌سی فارسی
منابع[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
|
||||||||
|
|
||||||
|
||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
