داغستان
جمهوری داغستان Республика Дагестан |
|||
---|---|---|---|
جمهوری | |||
|
|||
سرود: سرود ملی جمهوری داغستان | |||
جایگاه جمهوری داغستان بر روی نقشه فدراسیون روسیه |
|||
مختصات: ۳۴°۰۶′ شمالی ۴۶°۵۳′ شرقی / ۳۴.۱۰۰° شمالی ۴۶.۸۸۳° شرقیمختصات: ۳۴°۰۶′ شمالی ۴۶°۵۳′ شرقی / ۳۴.۱۰۰° شمالی ۴۶.۸۸۳° شرقی | |||
کشور | روسیه | ||
منطقه فدرالی | قفقازی شمالی | ||
منطقه اقتصادی | قفقازی شمالی | ||
بزرگترین شهر | ماخاچ کالا (مخاچ قلعه) | ||
تاسیس | ٢٠ ژانویه ١٩٢١ | ||
مرکز | (ماخاچ کالا (مخاچ قلعه) | ||
دولت | |||
• Type | جمهوری خودمختار | ||
• رئیس جمهور نخست وزیر |
محمد سلام محمدف عطاء بشیرویچ علیف |
||
مساحت | |||
• جمهوری |
۵۰٬۳۰۰ km۲ (۱۹٬۰۰۰ sq mi)
|
||
رتبه منطقه | ۵۲ ام | ||
جمعیت (۲۰۱۰) | |||
• جمهوری | ۲٬۹۱۰٬۲۴۹ | ||
• رتبه | ۱۲ام | ||
• تراکم |
۵۸/km۲ (۱۵۰/sq mi)
|
||
• شهری | ۴۵٫۲٪ | ||
• روستایی | ۵۴٫۸٪ | ||
نژاد | |||
منطقه زمانی | MSD (یوتیسی ۴+) | ||
کد ایزو ۳۱۶۶ | RU-DA | ||
پلاک خودرو | ۰۵ | ||
زبان های رسمی |
آواری، آذری، چچنی، دارگوا، کومیک، لک، لزگی، نوقایی، روتول، تاباساری، تاتی قفقاز، تساخور |
||
واحد پول | روبل | ||
وبگاه | www.e-dag.ru |
جمهوری خودمختار داغِستان (به روسی: Респу́блика Дагеста́н, Respublika Dagestan) یکی از جمهوریهای خودمختار فدراسیون روسیه در خاور قفقاز و ساحل باختری دریای خزر است.
بیشینه مردم داغستان از اقوام مختلف نژاد قفقازی هستند، به واسطه حضور گروههای قومی بسیار گوناگون در این سرزمین بهجز روسی، بیش از ۳۰ زبان دیگر نیز در داغستان صحبت میشود. بخش جنوبی جمهوری داغستان را کوهها و دامنههای کوه قفقاز اشغال کردهاند، در بخش شمالی آن، جلگه پیرامونی خزر قرار دارد. از بخش مرکزی جمهوری، رودهای تَرک و سولاک عبور میکنند. دو رود اصلی آن که در کوه جریان دارند، سولاک در شمال و سامور در جنوب است. رشتهکوههای سنگاووی و آندییسکی، مرزهای طبیعی داغستان را تشکیل میدهند.[۱]
محتویات
نام[ویرایش]
داغستان از ترکیب کلمات «داغ» که در زبانهای ترکی به معنای کوه است و «ستان» که در زبانهای ایرانی به معنای «جای یا سرزمین» است، پدید آمدهاست.
ایرانیان در داغستان[ویرایش]
پیوستن آلبانیای قفقاز به ایران در زمان حکومت شاپور یکم ساسانی صورت گرفت و بنابر اطلاعات موجود داغستانیها در لشکرکشیهای فرمانروایان ساسانی و به ویژه شاپور دوم شرکت میکردند. به تدریج دین زرتشتی در داغستان گسترش یافت و ایرانیان استحکاماتی را در داغستان ساختند که یکی از آنها شهر دربند و دیوار دفاعی طویل و معروف دربند میباشد.[۲]
پس از ساخت این دیوار، مهاجرت مردم ایران به این شهر آغاز شد. طبق اطلاعات اثر معروف دربندنامه، سه هزار خانوار از مناطق داخل ایران به دربند منتقل شدند و بر پایهٔ آختینامه، انوشیروان ۶۰ خانوار و ۳۰۰ نفر سپاهی به قلعهای در نزدیکی روستای آختی منتقل ساخت.[۳]
گروههای نژادی[ویرایش]
اقوام گوناگونی در داغستان میزیند. بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۲ روسیه، قفقازیهای شمالشرق (از جمله آوارها، دارگین، لزگیها) حدود ۷۵٪ جمعیت داغستان را تشکیل میدهند. اقوام ترکتبار شامل کومیکها، نوغایها و آذربایجانیها حدود ۲۰٪ جمعیت، روسها حدود ۵٪ و بقیه اقوام کمتر از ۰/۵٪ کل جمعیت داغستان را تشکیل میدهند.
سرشماری ۱۹۲۶ | سرشماری ۱۹۳۹ | سرشماری ۱۹۵۹ | سرشماری ۱۹۷۰ | سرشماری ۱۹۷۹ | سرشماری ۱۹۸۹ | سرشماری ۲۰۰۲ | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
آوارها | ۱۷۷٬۱۸۹ (۲۲٫۵٪) | ۲۳۰٬۴۸۸ (۲۴٫۸٪) | ۲۳۹٬۳۷۳ (۲۲٫۵٪) | ۳۴۹٬۳۰۴ (۲۴٫۵٪) | ۴۱۸٬۶۳۴ (۲۵٫۷٪) | ۴۹۶٬۰۷۷ (۲۷٫۵٪) | ۷۵۸٬۴۳۸ (۲۹٫۴٪) |
دارگینها | ۱۲۵٬۷۰۷ (۱۶٫۰٪) | ۱۵۰٬۴۲۱ (۱۶٫۲٪) | ۱۴۸٬۱۹۴ (۱۳٫۹٪) | ۲۰۷٬۷۷۶ (۱۴٫۵٪) | ۲۴۶٬۸۵۴ (۱۵٫۲٪) | ۲۸۰٬۴۳۱ (۱۵٫۶٪) | ۴۲۵٬۵۲۶ (۱۶٫۵٪) |
کومیکها | ۸۷٬۹۶۰ (۱۱٫۲٪) | ۱۰۰٬۰۵۳ (۱۰٫۸٪) | ۱۲۰٬۸۵۹ (۱۱٫۴٪) | ۱۶۹٬۰۱۹ (۱۱٫۸٪) | ۲۰۲٬۲۹۷ (۱۲٫۴٪) | ۲۳۱٬۸۰۵ (۱۲٫۹٪) | ۳۶۵٬۸۰۴ (۱۴٫۲٪) |
لزگیها | ۹۰٬۵۰۹ (۱۱٫۵٪) | ۹۶٬۷۲۳ (۱۰٫۴٪) | ۱۰۸٬۶۱۵ (۱۰٫۲٪) | ۱۶۲٬۷۲۱ (۱۱٫۴٪) | ۱۸۸٬۸۰۴ (۱۱٫۶٪) | ۲۰۴٬۳۷۰ (۱۱٫۳٪) | ۳۳۶٬۶۹۸ (۱۳٫۱٪) |
لکهای داغستانی | ۳۹٬۸۷۸ (۵٫۱٪) | ۵۱٬۶۷۱ (۵٫۶٪) | ۵۳٬۴۵۱ (۵٫۰٪) | ۷۲٬۲۴۰ (۵٫۱٪) | ۸۳٬۴۵۷ (۵٫۱٪) | ۹۱٬۶۸۲ (۵٫۱٪) | ۱۳۹٬۷۳۲ (۵٫۴٪) |
تاباساریها | ۳۱٬۹۱۵ (۴٫۰٪) | ۳۳٬۴۳۲ (۳٫۶٪) | ۳۳٬۵۴۸ (۳٫۲٪) | ۵۳٬۲۵۳ (۳٫۷٪) | ۷۱٬۷۲۲ (۴٫۴٪) | ۷۸٬۱۹۶ (۴٫۳٪) | ۱۰۱٬۱۵۲ (۴٫۳٪) |
نوغایها | ۲۶٬۰۸۶ (۳٫۳٪) | ۴٬۶۷۷ (۰٫۵٪) | ۱۴٬۹۳۹ (۱٫۴٪) | ۲۱٬۷۵۰ (۱٫۵٪) | ۲۴٬۹۷۷ (۱٫۵٪) | ۲۸٬۲۹۴ (۱٫۶٪) | ۳۸٬۱۶۸ (۱٫۵٪) |
روتولها | ۱۰٬۳۳۳ (۱٫۳٪) | ۲۰٬۴۰۸ (۲٫۲٪) | ۶٬۵۶۶ (۰٫۶٪) | ۱۱٬۷۹۹ (۰٫۸٪) | ۱۴٬۲۸۸ (۰٫۹٪) | ۱۴٬۹۵۵ (۰٫۸٪) | ۲۴٬۲۹۸ (۰٫۹٪) |
آغولها | ۷٬۶۵۳ (۱٫۰٪) | ۶٬۳۷۸ (۰٫۶٪) | ۸٬۶۴۴ (۰٫۶٪) | ۱۱٬۴۵۹ (۰٫۷٪) | ۱۳٬۷۹۱ (۰٫۸٪) | ۲۳٬۳۱۴ (۰٫۹٪) | |
ساخورها | ۳٬۵۳۱ (۰٫۴٪) | ۴٬۲۷۸ (۰٫۴٪) | ۴٬۳۰۹ (۰٫۳٪) | ۴٬۵۶۰ (۰٫۳٪) | ۵٬۱۹۴ (۰٫۳٪) | ۸٬۱۶۸ (۰٫۳٪) | |
روسها | ۹۸٬۱۹۷ (۱۲٫۵٪) | ۱۳۲٬۹۵۲ (۱۴٫۳٪) | ۲۱۳٬۷۵۴ (۲۰٫۱٪) | ۲۰۹٬۵۷۰ (۱۴٫۷٪) | ۱۸۹٬۴۷۴ (۱۱٫۶٪) | ۱۶۵٬۹۴۰ (۹٫۲٪) | ۱۲۰٬۸۷۵ (۴٫۷٪) |
آذربایجانیها | ۲۳٬۴۲۸ (۳٫۰٪) | ۳۱٬۱۴۱ (۳٫۳٪) | ۳۸٬۲۲۴ (۳٫۶٪) | ۵۴٬۴۰۳ (۳٫۸٪) | ۶۴٬۵۱۴ (۴٫۰٪) | ۷۵٬۴۶۳ (۴٫۲٪) | ۱۱۱٬۶۵۶ (۴٫۳٪) |
چچنها | ۲۱٬۸۵۱ (۲٫۸٪) | ۲۶٬۴۱۹ (۲٫۸٪) | ۱۲٬۷۹۸ (۱٫۲٪) | ۳۹٬۹۶۵ (۲٫۸٪) | ۴۹٬۲۲۷ (۳٫۰٪) | ۵۷٬۸۷۷ (۳٫۲٪) | ۸۷٬۸۶۷ (۳٫۴٪) |
سایر | ۴۳٬۸۶۱ (۵٫۶٪) | ۵۲٬۰۳۱ (۵٫۶٪) | ۶۱٬۴۹۵ (۵٫۸٪) | ۶۳٬۷۸۷ (۴٫۵٪) | ۵۷٬۸۹۲ (۳٫۶٪) | ۵۸٬۱۱۳ (۳٫۲٪) | ۲۵٬۸۳۵ (۱٫۰٪) |
ورزش[ویرایش]
داغستانیها به شوخی میگویند که داغستان باید با توجه به جمعیت خود در رتبهٔ اول جدول مدالهای المپیک قرار داشته باشد. حرفی که چندان هم بیراه نیست. در دو المپیک ۲۰۰۴ آتن و ۲۰۰۸ پکن ورزشکاران داغستانی در دو رشتهٔ کشتی آزاد و بوکس ۶ مدال طلا، ۳ نقره و چهار برنز دریافت کردهاند. کشتی در این منطقه ریشه تاریخی دارد. این منطقه در طول تاریخ شاهد تهاجمات متعددی بوده که باعث تکامل کشتی و هنرهای رزمی در آن شدهاست. اغلب پسرهای داغستانی از اوان کودکی دفاع از خود را میآموزند و هیچ مراسمی در داغستان بدون مسابقهٔ کشتی انجام نمیشود. علاوه بر کشتی ورزشکاران داغستانی در رشتههای رزمی، تیراندازی با تپانچه و تیروکمان نیز در زمرهٔ ورزشکاران برتر دنیا قرار دارند.[۴]
اسلام در داغستان[ویرایش]
مسلمانان در داغستان ۸۷٪ از کل جمعیت را تشکیل میدهند. مسلمانان عمدتاً از مذهب شافعی یا شیعه هستند.[۵]
نگارخانه[ویرایش]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ داغستان موجود است. |
- ↑ روزنامهٔ اطلاعات، شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۸، ۸ مه ۲۰۰۹، شماره ۲۴۴۶۳
- ↑ روزنامهٔ اطلاعات، شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۸، ۸ مه ۲۰۰۹، شماره ۲۴۴۶۳
- ↑ همان.
- ↑ Edward Beliaev, Oksana Buranbaeva, Dagestan, Volume 24 of Cultures of the world, Marshall Cavendish, 2005, ISBN 0-7614-2015-0, P 112
- ↑ آذربایجان، جمهوری شوروی سوسیالیستی، جلد: 1، نویسنده: عنایت الله رضا
|
این یک مقالهٔ خرد روسیه است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |