نقنه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
نقنه
نقنه
کشور  ایران
استان چهارمحال و بختیاری
شهرستان بروجن
بخش مرکزی
سال شهرشدن 1386
مردم
جمعیت ۸٬۰۸۶ نفر
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا 2280 متر
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه 18
اطلاعات شهری
شهردار مهندس غفاری
ره‌آورد گز، پولکی و نبات قالی و قالیچه، گیاهان دارویی، تره کوهی، قارچ کوهی، موسیر کوهی و...
پیش‌شماره تلفنی 0382
تابلوی خوش‌آمد به شهر
به شهر ایثار و شهادت نقنه خوش آمدید.
نماینده مجلس امیرعباس سلطانی

نَقْنِه شهری در شهرستان بروجن، استان چهارمحال و بختیاری، ایران است. این شهر در ۳ کیلومتری شرق بروجن قرار دارد و شرقی ترین شهر استان چهارمحال و بختیاری می باشد که هم مرز با استان اصفهان است. (این شهر قبل از انقلاب جزء استان اصفهان شهرستان شهرضا بوده است)

بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت نقنه ۸٬۰۸۶ نفر است که از این نظر در مکان ۱۶ در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد. در گذشته نقنه یکی از روستاهای بزرگ استان چهارمحال و بختیاری بشمار می‌رفته‌است.
زبان و گویش مردم این شهر فارسی است.[۱]تصویب نامه تبدیل روستای نقنه به شهر نقنه در تاریخ ۶/۴/۱۳۸۶ به تأیید ریاست جمهوری رسید، و شهرداری نقنه در تاریخ ۱۴ آبانماه ۱۳۸۶ افتتاح شد.[۲] از نقاط دیدنی و گردشگری این شهر می توان مسجد جامع نقنه که قدمت آن به دوره تیموریان باز می گردد، امامزاده میر حیدرشاه نقنه، چشمه اردوبار، چشمه سفید و آسیاب آبی قدیمی را نام برد.
طبیعت این شهر در اردیبهشت و خرداد بسیار چشم نواز است و تابستانی بسیار خنک دارد. بگونه ای که در سالهای اخیر خیل عزیمی از گردشگران استانهای جنوبی کشور بخصوص خوزستان را به خود جلب کرده است.

تاریخچه[ویرایش]

تاریخ دقیق اسکان در مکان فعلی شهر نقنه مشخص نیست، هرچند قدیمی‌ترین تاریخ مسجل برای نقنه را می‌توان بر اساس زمان ساخت مسجد جامع نقنه که طبق بررسی های باستان شناسی به دوره تیموریان(۷۷۱ – ۹۱۱ ه‍.ق/۱۳۷۰ - ۱۵۰۶ م) باز می گردد، به آن زمان نسبت داد.

وجه تسمیه[ویرایش]

به گفته برخی از بزرگان شهر، کلمه نقنه از قنات مشتق شده است و این به دلیل قنات های متعددی(به قولی 7 دهنه قنات) است که در گذشته در نقنه وجود داشته و در حال حاضر نیز برخی از آنها فعال هستند و آب آنها از مرکز شهر نقنه می گذرد و مزارع پایین دست نقنه را آبیاری می کند.

زبان[ویرایش]

بیشتر اهالی نقنه به زبان فارسی و با لهجه ای منحصربه‌فرد و برخی به زبان ترکی قشقایی صحبت می‌کنند(بخشی از ساکنین نقنه که در قسمت شرقی شهر ساکن هستند از عشایر قشقایی می باشند که در زمان حکومت پهلوی اول و در پی سیاست اسکان عشایر در این شهر ساکن شدند).

جاذبه های گردشگری[ویرایش]

مسجد جامع نقنه[ویرایش]

مسجد جامع نقنه مربوط به دوره تیموریان است و در شهرستان بروجن، بخش مرکزی، شهر نقنه واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۱۸۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۳]

چشمه اردوبار[ویرایش]

این چشمه که در شمال نقنه و در پایین کوهی به همین نام قرار دارد در همه فصول سال پر آب است و آب گوارایی دارد. آب این چشمه عراضی پایین دست را آبیاری می کند. در اطراف این چشمه مرغزار زیبایی قرار دارد.

چشمه سفید نقنه[ویرایش]

چشمه سفید نقنه دارای چشم اندازی بسیار زیبا با چشمه ای بسیار گوارا و درختان بسيار زيبا و كهن در کنار کوه چشمه سفید قرار گرفته این مکان در2کیلومتری شهر نقنه در جاده تنگ آهن واقع شده است .در فصل بهار و تابستان بسيار زيبا و سرسبز محلي جهت گردش مردم و در زمستان با پوشيده شدن كوههاي اطرافش از برف محلي جهت پيست اسكي اهالي می شود.

آسیاب آبی نقنه[ویرایش]

آسیاب آبی نقنه در جنوب این شهر و در حاشیه رودخانه نقنه قرار گرفته است. این آسیاب تا دهه 40 شمسی فعال بوده است اما متأسفانه در حال حاضر به دلیل عدم توجه و همچنین خشک شدن رودخانه (به دلیل خشکسالی و احداث سد)، جز ویرانه ای از آن باقی نمانده است.

امامزاده مير حيدر شاه[ویرایش]

امامزاده مير حيدر شاهاين امام زاده ازنوادگان جعفرصادق است که همراه باعده اي ازانصار وشيعيان براي عزيمت به طوس ازطريق اروندرود به خاک ايران حرکت نمودند وموقعي به خاک ايران رسيدند که رضا رامسموم کرده بودند وحاکمان عباسي، دستورتعقيب ودستگيري و به شهادت رساندن آل ابوتراب را به حکام منطقه صادرکرده بودند وامام زاده شاه حيدر را درکنار روستاي نقنه (5 کيلومتري بروجن) به شهادت رساندند. درزمان سلطنت قاجار گنبد و بارگاهي به سبک معماري قديم به صورت هشت ضلعي برروي مرقد امام زاده ساخته‌اند. پس از شروع جنگ ایران و عراق ، کشته شدگان روستا در این مکان به خاک سپرده شدند.

لاله های واژگون[ویرایش]

لاله های واژگون در دامنه کوههای جنوب نقنه (کوه های سی دره سی و تنگ خرسی )و دشت ها و دره های پایین دست آن در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به گل می‌نشینند. این گونه از لاله واژگون بسیار نادر است و یک اثر طبیعی ملی به شمار می‌آید.
عمر این گیاه بسیار کوتاه است. گل‌دهی آن از اوایل اردیبهشت آغاز می‌شود و در فصل بارش پایان می‌یابد. لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار و چندساله‌است که تاکنون ۱۵ گونه آن در ایران شناسایی شده‌است. در دشتهای نقنه می توان این گل را به رنگهای قرمز و زرد( که کمتر دیده می شود) یافت.

صنایع دستی[ویرایش]

قالی های پشم یلمه‌ای نقنه بسیار مشهور است. در گذشته بسیاری از زنان نقنه به شغل قالیبافی اشتغال داشتند اما متأسفانه در سالهای اخیر به دلیل کم رونق شدن فرش دستباف ایرانی در بازارهای جهانی، رونق این شغل نیز کاهش چشمگیر داشته است.

آب و هوا[ویرایش]

نزدیکترین ایستگاه هواشناسی به نقنه، ایستگاه بروجن می باشد که حدوداً در 5 کیلومتری نقنه قرار دارد.از بروجن همواره به عنوان یکی از سردترین شهرهای کشور در گزارش‌ها هواشناسی نام برده می‌شود ارتفاع این شهرستان از سطح متوسط دریا ۲۴۳۲ متر است. از لحاظ اقلیمی دارای شرایط نیمه مرطوب با تابستان معتدل و زمستان بسیار سرد می‌باشد. تعداد روزهای یخبندان در حدود ۱۲۲روز در سال می‌باشد. حداقل مطلق دمای این ایستگاه به ۳۶- درجه می‌رسد و حداکثر مطلق دمای مشاهد شده به ۳۶درجه سانتیگراد بالغ گردیده‌است. بارش سالانه این ایستگاه بطور متوسط به ۳۶۰ میلی متر بالغ می‌گردد و دارای دو فصل خشک و مرطوب است. فصل خشک آن از خرداد تا شهریور ادامه دارد و فصل مرطوب آن از مهر ماه آغاز و تا اردیبهشت ادامه دارد. در مجموع بارش فصل زمستان به ۴۴ درصد و پاییز به ۳۲درصد و بهار به ۲۴درصد می‌رسد و تابستان ۱ در صد بارش را داراست. بروجن یکی از مرتفع‌ترین شهرهای کشور است که این خصیصه بروجن را از جهت محیط زیست حیوانی و گیاهی بسیار غنی و پر جاذبه نموده‌است.

Weather-rain-thunderstorm.svgآب و هوای بروجنNuvola apps kweather.svg
ژانویه فوریه مارس آوریل مـــــه ژوئـن ژوئیـه اوت سپتامبر اکتبـر نوامبر دسامبر سـال
گرم‌ترین
۱۲٫۰ ۱۵٫۰ ۲۰٫۰ ۲۳٫۰ ۲۹٫۰ ۳۰٫۰ ۳۵٫۰ ۳۵٫۰ ۳۱٫۰ ۲۶٫۰ ۱۸٫۰ ۱۱٫۰ ۱۹٫۹
میانگین گرم‌ترین‌ها
۱۲٫۰ ۱۵٫۰ ۲۰٫۰ ۲۳٫۰ ۲۹٫۰ ۳۰٫۰ ۳۵٫۰ ۳۵٫۰ ۳۱٫۰ ۲۶٫۰ ۱۸٫۰ ۱۱٫۰ ۱۹٫۹
میانگین سردترین‌ها
-۱۴٫۰ -۸٫۰ -۷٫۰ -۳٫۰ ۲٫۰ ۵٫۰ ۱۱٫۰ ۷٫۰ ۲٫۰ ۱٫۰ -۶٫۰ -۱۴٫۰ ۱٫۱
سردترین
-۱۴٫۰ -۸٫۰ -۷٫۰ -۳٫۰ ۲٫۰ ۵٫۰ ۱۱٫۰ ۷٫۰ ۲٫۰ ۱٫۰ -۶٫۰ -۱۴٫۰


منبع: وب‌گاه اداره هواشناسی چهار محال و بختیاری[۴] ۸ مهٔ ۲۰۱۱

پانویس[ویرایش]

  1. [۱]
  2. ایسکانیوز، بازدید: ژانویه ۲۰۰۹.
  3. «دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱. 
  4. «اطلاعات آب و هوای بروجن(هواشناسی چهار محال و بختیاری)»(فارسی)‎. وب‌گاه اداره هواشناسی چهار محال و بختیاری. بازبینی‌شده در ۸ مهٔ ۲۰۱۱.