سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
شناسنامه | |
---|---|
نام کامل | سید عبدالکریم موسوی اردبیلی |
لقب | آیتاللهالعظمی |
تاریخ تولد | ۸ بهمن ۱۳۰۴ |
زادگاه | اردبیل ایران |
محل تحصیل | اردبیل، قم، نجف |
محل زندگی | قم |
اطلاعات علمی | |
وبگاه رسمی | http://www.ardebili.com |
میرکریم موسوی کریمی[۱][۲] معروف به سید عبدالکریم موسوی اردبیلی (زادهٔ ۸ بهمن ۱۳۰۴) از مراجع تقلید ایرانی شیعه است. او از ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ رئیس شورای عالی قضایی و عالیترین مقام قضایی ایران بود. او اکنون ریاست دانشگاه مفید را بر عهده دارد.
موسوی اردبیلی پیش از انقلاب ایران (۱۳۵۷) به اداره و سرپرستی روحانیت اردبیل، عضویت هیئت مدیرهٔ مجلهٔ «مکتب اسلام»، تدریس و تألیف مشغول بود. از مشاغل و مسئولیتهای او پس از انقلاب اسلامی میتوان به عضویت در شورای انقلاب، عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی، عضویت در هیئت سه نفرهٔ رسیدگی به اختلاف بنیصدر و دیگران، نمایندگی دورهٔ اول مجلس خبرگان رهبری، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی و مسئولیت اجرای فرمان شش مادهای آیتالله خمینی اشاره کرد.[۳]
محتویات
زندگی[ویرایش]
جمهوری اسلامی ایران | |
ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران
رهبران
معاونان اول
رئیسان مجلس
رئیسان قوه قضائیه
رئیسان سازمان صدا و سیما
|
او در ۸ بهمن ۱۳۰۴ در شهر اردبیل به دنیا آمده است. پدرش میرعبدالرحیم، روحانی بود و مادرش را در کودکی از دست داد.
تحصیلات[ویرایش]
وی تحصیلات خود را در دوران کودکی و در مکتبخانه آغاز کرد و در سال ۱۳۱۹ وارد مدرسهٔ علمیهٔ ملاابراهیم در شهر اردبیل شد. در دورانی که وی وارد مدرسه طلبگی گشت، این مدارس به علت اقدامات رضا شاه رونق چندانی نداشتند؛ مثلاً در همان زمان فقط چهار طلبه در آن مدرسه درس حوزوی میخواندند. بعد از اینکه متفقین خاک ایران را اشغال کردند و رضاشاه برکنار شد، رونق این مدارس بیشتر شد؛ در نتیجه موسوی اردبیلی در همان مدرسه به تدریس مشغول شد.
وی در سال ۱۳۲۲ برای خواندن درس حوزوی در مراتب بالاتر وارد شهر قم شد و حدوداً سه سال در این شهر اقامت گزید. وی در قم شاگرد کسانی چون سید محمدرضا گلپایگانی، سید احمد خوانساری بود.
موسوی اردبیلی در ۱۶ آبان ۱۳۲۴ همراه با یکی از همشهریانش که همزمان در قم طلبه بود، به طرف نجف در عراق حرکت کردند و از طریق اروندرود و با قایق به عراق رفتند. در نجف وی همراه با همسفرشان به مدرسه «سید» رفتند و حدوداً دو سال در نجف اقامت داشت. بعد از مدتی جو سیاسی عراق به همریخت و همزمان نامهای نیز حاکی از بیماری پدرش به دست وی رسید. مجموع این رویدادها باعث شد که وی به همراه دو تن دیگر از دوستانش به قم بازگردد. نخست تصورش بر این بود که دوباره به نجف برای ادامه تحصیل باز خواهد گشت؛ اما اینگونه نشد. وی در قم فعالیت خود را در حوزهٔ علمیهٔ قم ادامه داد و حتی در انتشار مجلهای در قم به نام «مکتب اسلام» نیز سهیم بود.
بازگشت به اردبیل[ویرایش]
وی در سال ۱۳۳۹ به علت بیماری و ضعف به توصیهٔ پزشکان مجبور به مراجعت به اردبیل به طور موقتی شد. وی فعالیتهایی در اردبیل انجام داد که به علت نیمهکاره ماندن این فعالیتها تا سال ۱۳۴۷ در اردبیل ماند تا این کارها به پایان برسند. فعالیتهای وی در بازگشت به اردبیل شامل بازسازی مدارس، تدریس علوم حوزوی و همچنین تصمیم به احداث یک کارخانه بود که با ممانعت شاه روبهرو شد.
او در اردبیل فعالیتهای سیاسی نیز انجام داد؛ در زمان جنگ شش روزه اعراب و اسراییل بود که در آن زمان حکومت ایران از اسراییل حمایت و بر ضد اعراب خبر منتشر میکرد که موسوی اردبیلی در منبرهای خود به حمایت از اعراب سخنرانی کرد و باعث شد که حکومت تصمیم به دستگیری وی بگیرد. هرچند به خاطر اعتصاب بقیهٔ روحانیون از این کار منصرف شده به تذکر اکتفا کرد.
یکی از آثار موسوی اردبیلی که در اردبیل انتشار یافت، کتاب «جمال ابهی» بود که در پاسخ به اظهارات بهاییان نوشته شده بود. شهر اردبیل محل زندگی یکی از هجده نفر از پیروان اولیه علی محمد باب که شخصی به نام ملایوسف اردبیلی بود. بهاییان ملایوسف اردبیلی را اهل روستای ملایوسف در نزدیکی اردبیل میدانند. از دیگر بهاییان اردبیلی امینالعلماء است که در سال ۱۳۳۸ در اردبیل زندگی میکرد و بهاییان از وی به نام شهید بهاییت یاد میکنند.
تهران و پس از انقلاب[ویرایش]
وی در سال ۱۳۴۷ به خاطر فشارهای حکومت تصمیم به مهاجرت به تهران میگیرد و برای اینکه دولت متوجه تصمیمش نشود، به بهانهٔ کمک به زلزلهزدگان مشهد از اردبیل خارج میگردد و به تهران میآید.
در اوایل انقلاب وی رئیس دستگاه قضایی کشور بود و وظیفه تدوین قوانین کیفری، جزائی و حقوقی دادگستری و انطباق آنها با موازین شرع و فقه اسلامی را داشت. موسوی اردبیلی همچون دولت میرحسین موسوی و اکثریت مجلس در دهه ۶۰ وابسته به جناح چپ بود.
وی در سال ۱۳۶۸ در پی فوت خمینی به قم رفت و هماکنون در شهر قم اقامت دارد. یکی از اقدامات وی در مراجعت به قم تأسیس دانشگاه مفید است.
موضعگیریهای سیاسی[ویرایش]
موسوی اردبیلی در اعتراض ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ در بیانیههای خود از الزام برای رسیدگی به حقوق تضییع شده مردم سخن گفت که این بیانیهها با اعتراض شدید حامیان سید علی خامنه ای نظیر حسین شریعتمداری و جعفر شجونی مواجه شد.[۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰]
موسوی اردبیلی همچنین پس از اعتراض ها به نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ با خانوادههای بازداشت شدگان پس از انتخابات دیدارهایی داشت و بارها نسبت به این بازداشتها اعتراض کرد.[۱۱][۱۲][۱۳]
آثار[ویرایش]
|
|
|
پانویس[ویرایش]
- ↑ شناسنامه نشریهٔ نامه مفید معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- ↑ میر کریم موسوی اردبیلی (موسوی کریمی) دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
- ↑ ««اعضای سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی»» (فارسی). ایرانفرهنگ. بازبینیشده در ۲۳ تیر ۱۳۸۸.
- ↑ آفتاب - آیتالله موسوی اردبیلی حرمت شکنی در حرم امام خمینی را محکوم کرد
- ↑ جنبش راه سبز - آیتالله موسوی اردبیلی: خشونت، زور و زندان موجب نفرت و بدبینی به دین می شود
- ↑ حمایت آیتالله موسوی اردبیلی از "جنبش سبز" آشکار شد | ایران | Deutsche Welle | 06.03.2011
- ↑ BBC فارسی - ايران - انتقاد شدید آیتالله موسوی اردبیلی از رفتار صورت گرفته در کشور
- ↑ انتقاد شدید حسین شریعتمداری به بیانیه موسوی اردبیلی در حمایت از سران فتنه + متن بیانیه
- ↑ نامه شجوني به آيتالله موسوي اردبيلي
- ↑ جهان نيوز - اظهارات دور از واقع آیتالله موسوی اردبیلی در مورد امام
- ↑ جنبش راه سبز - آیتالله صانعی: استبدادی که امروز شاهد آن هستیم در تاریخ بی سابقه است
- ↑ Khodnevis - موسویاردبیلی: صحبت درباره زندانیان سیاسی با رهبری فایده نداشت
- ↑ آفتاب - دیدار خانواده مشاوران بازداشتشده مهندس موسوی با آیات عظام
منابع[ویرایش]
- آذریهای ایرانی
- آیتاللههای اهل ایران
- اعضای حزب جمهوری اسلامی
- اعضای شورای انقلاب اسلامی ایران
- اعضای شورای عالی قضایی
- افراد زنده
- افراد مربوط به انقلاب ۱۳۵۷ ایران
- امامان جمعه شهر تهران
- اهالی آذربایجان
- اهالی اردبیل
- خاندان موسوی
- رئیسان قوه قضائیه ایران
- زادگان ۱۳۰۴
- زادگان ۱۹۲۶ (میلادی)
- سیاستمداران اهل ایران
- مراجع تقلید زنده
- نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی