W opublikowanym w poprzednim numerze „Rynku Kolejowego” wywiadzie Marcin Mochocki, pełnomocnik zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe ds. inwestycji, oraz Maciej Kaczorek, dyrektor Biura Planowania Strategicznego tej spółki, podkreślali, że poprawa stanu infrastruktury dla przewozów towarowych to jeden z trzech filarów planowania inwestycji na rozpoczętą już perspektywę unijną na lata 2014-2020. PLK zakłada trzy główne elementy tego programu. Pierwszy to poprawa dostępu do głównych generatorów ruchu, takich jak porty morskie czy granica wschodnia. Drugi element to prace na najważniejszych ciągach towarowych, natomiast trzeci element to mniejsze, niemagistralne linie, ważne z punktu widzenia dostępu do punktów załadunkowych.

Najpełniejszą obecnie listę planowanych inwestycji można znaleźć w kontraktach terytorialnych województw, gdzie zapisano zarówno inwestycje planowane do finansowania z nowego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, jak i z Regionalnych Programów Operacyjnych. Poniżej zestawiamy wszystkie inwestycje ważne z punktu widzenia przewozów towarowych zapisane w kontraktach terytorialnych. Inwestycje podzielone są na te, których realizacja jest priorytetowa, oraz projekty warunkowe.

Warto jednak zwrócić uwagę, że wiele projektów, szczególnie dotyczących właśnie przewozów towarowych, jest obwarowanych warunkami pomimo wpisania ich na listę priorytetową. Szanse na realizację danej inwestycji dobrze oddaje pozycja na liście indykatywnej Dokumentu Implementacyjnego do Strategii Rozwoju Transportu do 2020 r. – składa się na nią zarówno to, jak dalece „priorytetowy” jest projekt, jak i zaawansowanie w jego przygotowaniu. Porównując zapisy kontraktów terytorialnych (KT) z rządowym Dokumentem Implementacyjnym (DI) można z dużą dokładnością wskazać, które projekty będą realizowane w pierwszej kolejności.

Nieco oddzielnie należy za to potraktować inwestycje wpisane do dofinansowania z mechanizmu Connecting Europe Facility, których realizacja będzie zależała od nie do końca jeszcze znanych zasad realizacji projektów CEF, a częściowo – od tego, czy dostępne będą środki z funduszy CEF dla innych państw (i tego, czy uda się przekonać KE do przekazania ich Polsce). Oddzielną kategorię stanowią projekty do dofinansowania z Regionalnych Programów Operacyjnych – w przeważającej większości są to zgłoszone przez PKP PLK propozycje, które zarządy województw muszą dopiero zaakceptować.

Przegląd rozpoczynamy od województw zachodnich, gdzie lista dotyczy inwestycji na dwóch głównych ciągach towarowych. Pierwszym są kolejne odcinki ciągu C-E59, czyli modernizowanej odcinkami od lat Nadodrzanki. Zakończenie wartych miliard złotych prac planowane jest na rok 2020. Projekt ten jest pierwszy na wspomnianej liście DI. Kolejny projekt (nr 5 w DI) dotyczy wartej 2,2 mld zł modernizacji linii E59 na odcinku Poznań – Szczecin, gdzie PKP PLK właśnie rozpisała przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej. Tu również prace mają się zakończyć w 2020 r. Zwraca uwagę rozpisany na cztery zadania projekt poprawy dostępu do portów w Szczecinie i Świnoujściu, wart 920 mln zł.

W województwie lubuskim prowadzone będą prace nad wspomnianymi odcinkami „magistralnymi”. Trzecią inwestycją na liście priorytetowej kontraktu terytorialnego jest poprawa stanu odcinka linii kolejowych z Ostrowa Wlkp. do Głogowa wraz z elektryfikacją odcinka Krotoszyn – Głogów. Niestety, znajduje się ona daleko na liście w DI (poz. 42). Jej koszt to 1,2 mld zł, a termin realizacji to 2021 r. Na liście warunkowej KT znajdziemy natomiast prace na linii kolejowej nr 358, odcinek Czerwieńsk – Gubin, modernizację infrastruktury linii nr 275 na odcinku granica województwa – Żagań oraz linii 14 na odcinku Żagań – Żary – Forst oraz modernizację linii nr 203 na odcinku Krzyż – Gorzów Wlkp. Inwestycje nie są zapisane w DI.