وردنجان

وردنجان وردنگون
[[پرونده: بهار در وردنجان رویش گلهای بهاری در وردنجان وردنجان از نمای شرقی |240px]]
کشور	ایران
استان	چهارمحال و بختیاری
شهرستان	بن
نام(های) دیگر	ندارد
نام(های) قدیمی	ورتنگان، وردنگان
سال شهرشدن	۱۳۸۹
مردم
جمعیت	۴۳۲۴ نفر
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا	۲۱۵۰
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه	۱۲
اطلاعات شهری
شهردار	ذوالفقار یوسفی
پیش‌شماره تلفنی	0383374
وبگاه	http://vardanjan.ir
تابلوی خوش‌آمد به شهر
به وردنجان شهر علم، ایثار و شهادت خوش آمدید
وردنجان روی نقشه ایران ۳۲.۵۰° شمالی ۵۰.۷۸° شرقی / 32.50; 50.78

وردنجان یکی از شهرهای شهرستان بن دراستان چهارمحال و بختیاری است. این شهر بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰ دارای جمعیتی در حدود ۴۳۲۴ نفر بوده‌است.

موقعیت جغرافیایی

موقعیت مکانی

وردنجان در طول ۵۰ درجه و۴۶ دقیقه، عرض جغرافیایی ۳۲ درجه و۲۸ دقیقه، ارتفاع ۲۱۵۰ متر از سطح دریا قرار گرفته است. فاصله وردنجان تا شهرکرد حدود ۱۷ کیلومتر است {با الحاق چالش تر، اشگفتک و مهدیه (زانیان) به شهرکرد فاصله وردنجان تا شهرکرد به ۱۲ کیلومتر کاهش یافته است} و بین دو شهر بن و نافچ جای دارد.

موقعیت در تقسیمات کشوری

این شهر از توابع شهرستان بن بوده و در قالب دهستان وردنجان روستاهای تومانک و بارده از توابع آن محسوب می‌شوند. شهرداری این شهر در تاریخ۲۴/۱/۱۳۹۱افتتاح شد و آقای ذوالفقار یوسفی به عنوان اولین شهردار این شهر انتخاب گردید.

مکانهای تفریحی و گردشگری و میراث فرهنگی

چهل دختران نام محل تفریحی است که همواره با چشمه‌ای زلال گردشگرانی را به خود جلب می‌کند. مسجد جامع وردنجان که در بافت قدیمی و هسته مرکزی شهر قرار دارد قدمتی نزدیک به ۲۰۰ سال و مربوط به دوره قاجاریه است. و در سال ۱۳۹۰ مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت._http://

جمعیت و ترکیب آن

در سال ۱۳۴۵، وردنجان جمعیتی بالغ بر ۱۷۰۲ نفر داشت در همین سال این شهر دارای ۲۳۱ خانوار بوده است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۵۵ جمعیت این شهر ۲۳۸۲ نفر و دارای ۴۴۸ خانوار بود. بر اساس سرشماری سال ۱۳۶۵، جمعیت وردنجان ۳۷۷۹ نفر و ۶۳۲ خانوار داشت. بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵، جمعیت وردنجان ۴۲۹۵ نفر و ۸۲۴ خانوار داشت. در سال ۱۳۸۴، جمعیت وردنجان ۴۷۳۱ نفر و ۱۰۰۹ خانوار داشت. حدود نیمی از مردم روستای تومانک -که در ۱۲ کیلومتری غرب وردنجان قرار دارد -و تقریباً تمام اهالی روستای چوبین (از توابع شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری) اصالتی وردنجانی دارند.در سال 1390 جمعیت وردنجان بر اساس سرشماری 4324 نفر اعلام شد. پیش بینی می شود جمعیت وردنجان در سال 1393 به بیش از 5500 نفر نیز رسیده باشد.

زبان، گویش و لهجه مردم

گویش مردم این شهر بسیار شیرین است. مردم وردنجان به زبان فارسی صحبت می‌کنند اما به سبب قرار گرفتن در موقعیتی بین چند شهر و روستای ترک زبان برخی از مردم شهر قادر به صحبت به زبان ترکی نیز می‌باشند. در زبان مردم وردنجان حتی کلماتی از زبانهای دیگر نیز وارد شده است که از آنجمله می‌توان به کلمه «کفه» از زبان انگلیسی_Cough که به معنی «سرفه» می‌باشد. یا به کار بردن واژه ترکی استانبولی «دیک» به معنای ایستاده و یا سرپا اشاره نمود که در وردنجان نیز به همین معنی بکار می‌رود، همچنین کلمه پیسین به معنی بعد از ظهر و عصر می باشد. مردم وردنجان با تغییر بعضی «واج‌ها» و صداهای حروف دارای لهجه خاصی هستند که آنها را از دیگران کاملاً متمایز می‌سازد به عنوان مثال در تلفظ «واو» از کلمه «کوچه» آنرا اشمام کرده و چیزی مابین «او» و «ی» تلفظ می‌کنند. در تلفظ وردنجانی «بود» «بید» تلفظ می‌شود. و در تلفظ افعال مضارع منفی بجای «نمی ..». از «نم..». استفاده می‌کنند به عنوان نمونه «نمی‌روم» را «نم رم(nam ram)» تلفظ می‌کنند. کشیدن آخر جملات از ویژگیهای دیگر لهجه مردم وردنجان است. مردم این شهر به آخر بعضی کلمات (اس) نیز اضافه می‌کنند به عنوان مثال می‌گویند (خیارس) که منظور (خیاره) می‌باشد.

وجه تسمیه

در مورد وجه تسمیه وردنجان نقل های مختلفی شده است؛ از سویی برخی بر این عقیده اند که وردنجان در گذشته های دور ورتنگان خوانده می شده است به سبب قرار گیری در میان چند تنگه که البته حالا دیگر اثری از آن تنگه ها موجود نیست؛ برخی دیگر آن را وردیقان خوانده اند؛ وردیقان ترکیبی از دو کلمه ترکی "ورد" به معنای دادن و "قان" به معنی خون است که به صورت ترکیبی خون بها معنی می شود و گفته اند وردجان کنونی به جای خونبهای کشته های آنان در درگیری های محلی به ساکنان این محل داده شده اند. بعضی می گویند در اصل ورتنگان یعنی مجاور تنگ بوده است که در این صورت از سه جز "ور" به معنی کنار و پهلو و "تنگ" به معنی فاصله بین دو کوه و دو بلندی و "آن" علامت جایگاه و مکان است. در مرآت البلدان این شهر وردیجان گفته شده است که در این صورت "ورد" به معنی گل و "ی" به معنی نسبت و "جان" علامت جمع می تواند باشد و علامت جایگاه و مکان هم می تواند باشد.

موقعیت فرهنگی

اهتمام به تحصیل علوم دینی

این شهر یکی از شهرهایی است که به نسبت جمعیت، روحانیون و طلاب علوم دینی زیادی را در خود جای داده است و گفته می‌شود بالغ بر ۲۰۰ نفر روحانی دارد. تا کنون آمار دقیقی از تعداد طلاب و روحانیون این شهر ارایه نشده است. اکثر پیران این شهر قران را به خوبی می‌خواندند. از قدیم مکتب خانه در این محل که هنوز روستایی بیش نبود برپا بود. مکتب خانه‌ها که عموماً قاریان قران فعلی و در گذشته از ان جا پاگرفته‌اند توسط روحانیان مکتبی سرشناس همچون ملانظر علی ثرائی و فرزندانش (شیخ هیبت الله و شیخ کرامت الله) اداره می‌شد. این روحانیان که به ملا مکتبی مشهور بوده‌اند نقش به سزایی در فرهنگ و اداب و رسوم دینی شهر داشته‌اند و از روش خاصی برای اموزش قران استفاده می‌کردند که منحصر به فرد بوده. این سبک در حال منسوخ شدن است. روش‌های نوین قران آموزی جایش را در بین مردم باز کرده است. اکنون قاریانی کشوری و حافظان فراوانی در این دیار وجود دارند. علی اسماعیلی یکی از قاریان معروف شهر است که بارها و بارها با تلاوت زیبای خود مقامات اولی را در مسابقات کشور و بین‌المللی به دست اورده است. به نمونه‌ای از نحوهٔ تدریس قران به سبک قدیمی در زیر اشاره می‌شود: برای خواندن کلمهٔ الحمد لله چنین می‌گفتند: ==الف و لام زبر "ال" ح و میم زبر "حم" الحم. دال پیش دو = الحمد. لام، زیر ل. لام، الف "لا" للا. ه، زیر ه لله. ==و به همین شکل به اموزش روخوانی قران می‌پرداختند. در مکتب خانه‌ها از سنین کودکی تا جوانان بالای ۲۰ سال حضور داشتند. ملا کرامت الله ثرائی اخرین بازماندهٔ ملا مکتبی‌ها از خاندان ملا نظر بود که بنابر انچه در سنگ نوشته قبرش دیده می‌شود در سال ۱۳۶۶ ه ش مرحوم شده است. از دیگر بزرگان این شهر می‌توان به مرحوم عبدالرحیم جعفری اشاره کرد که عمری را در راه ترویج معارف اسلام سپری نمود. مرقد او در بین بقیه درگذشتگان از تفاوت ممتازی برخوردار است. اموزش و حفظ قران در بین خانواده‌های این شهر رونق فراوان دارد در استان چهارمحال و بختیاری این شهر به سه خصیصه ممتاز است. تعداد شهدا تعداد روحانیون و قرانی بودن فرهنگ خانواده‌ها .

اماکن مذهبی وردنجان

مساجد

مسجد جامع، مسجد امام رضا (علیه السلام)، مسجد ۱۴ معصوم (علیهم السلام)، مسجد امام حسن (علیه السلام)، مسجد المهدی (علیه السلام).

حسینیه و تکایا

حسینیه موسی بن جعفر (علیهما السلام)، حسینیه شهدا، امام حسن (علیه السلام)

---

کلنگ بنای حسینیه موسی ابن جعفر علیه السلام در سال ۱۳۵۶ ه ش زده و به دست عده‌ای از معتمدین روستا و با پیروزی انقلاب اسلامی با کمک‌های نهادهای انقلابی ساخته شد و در سالهای بعد توسعه یافت

شهدای وردنجان

---

این شهر به مهد شهیدان معروف است و نزدیک به ۹۰ شهید را دارا می‌باشد.

فعالیت‌های اقتصادی

تا گذشته نه چندان دور تنها فعالیت اقتصادی مردم کشاورزی و به صورت محدود دامپروری بوده است. پس از انقلاب در این شهر به نواحی صنعتی نیز توجه خاص شده است. در ناحیه صنعتی "امام خمینی " وردنجان در حال حاضر چندین واحد تولیدی از جمله ۲ واحد تولید قارچ، واحد تولید پروفیل آلومنیوم، تولید نمک، چند واحد تولید مزاییک و بلوکهای ساختمانی، یک واحد جوشکاری، یک واحد شستشوی فرش و... فعالیت می‌کنند در خارج از ناحیه صنعتی نیز سه واحد گاوداری، دو واحد پرورش مرغ، یک واحد تولید بلوکهای ساختمانی، و همچنین دو واحد تولید شن و ماسهوجود دارد که یکی از آنها فعال است. بر اساس «اطلاعات اندیسهای ایران» وردنجان یک اندیس مصالح ساختمانی است که مادهٔ معدنی موجود در آن، مرمریت است.

فعالیت‌های ورزشی

اهالی وردنجان در زمینه های ورزشی نیز دارای افتخارات استانی، ملی و جهانی هستند: عضویت خانم طیبه جعفری در تیم ملی والیبال نشسته ایران، منتهی به کسب نشان نقره بازی های پارالمپیک آسیایی اینچئون 2014، و مدال برنز 2010 گوانجو این بازیها، از آنجمله است.

شورای اسلامی شهر

بر اساس انتخابات ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ اعضای شورای اسلامی وردنجان بدین شرح هستند:

• سید فخرالدین حسینی
• سید علی حسینی
• محمود غزالی
• مسلم مولوی
• اردشیر رفیعی

منابع

• سایت وردنجان، ساختار فایل. شهرکرد: نشر، ۱۳۷۰.
• تابلوی ورود به شهر،

• مختصات و بلندا
• جمعیت از:اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: گیتاشناسی: ۱۳۸۳.