ویکی‌پدیا:کلک مزنید

رهنمودهای ویکی‌پدیا
تعارض منافع کپی مکنید ابهام‌زدایی چرندیات محض جعل مکنید صفحه‌های کاربری سرشناسی مقاله فهرست افراد
زیرصفحه‌ها رده‌ها، فهرست‌ها، جعبه‌ها فهرست‌ها رده‌ها
جسور باشید وب را بسازید خلاصه ویرایش اندازهٔ مقاله
صفحه بحث امضا کنید
نزاکت اخلال‌گری نکنید آداب معاشرت فرهنگ شهروندی تازه‌کاران را نزنید! صفحه‌های کاربری بازی با سیستم
شیوه‌نامه شیوه‌نامه (پزشکی) دستور خط بخش آغازین

منظور از «کلک زدن»، تلاش عامدانه برای واقعی‌جلوه‌دادنِ یک داستان موهومی و غیرواقعی به قصد دست‌انداختن مخاطب است. از آنجا که ویکی پدیا دانشنامه‌ای است که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند لذا می‌توان مرتکب چنین سوء‌استفاده‌هایی شد.

کلک مزنید

لطفاً برای بیان دیدگاه خود اخلال‌گری نکنید. لطفاً مطالب نادرست را در ویکی‌پدیا نگذارید تا ما را بیازمایید که آیا می‌توانیم نادرست بودنشان را تشخیص داده و آنها را حذف کنیم. این عمل قبلا انجام شده‌است و نتایج مختلفی در پی داشته‌است. بیشتر چنین مطالبی در چند ساعت برای حذف نامزد شده و پاک می‌شوند. برخی از این دست مطالب ایجاد می‌شوند تا آزمایشی صورت گیرد یا سیستم تست شود.

این وضع امتحان شده، تست شده و تایید شده‌است. در واقع این امکان وجود دارد که در ویکی پدیا مطالب نادرست قرار گیرد همانطور که ممکن است ناسزاگویی و بی حرمتی در آن قرار گیرد. این از اینجا ناشی می‌شود که ویکی پدیا دانشنامه بدون مرزی است که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند. مطالب نادرست، مبهم تر و تشخیص آنها نسبت به خرابکاری دشوارتر است. مطالب نادرست در ویکی پدیا به عنوان خرابکاری انگاشته می‌شوند و کسانی که مرتکب چنین کاری می‌شوند به قطع دسترسی یا سیاست تحریم (Banning policy) دچار می‌شوند.

اگر می‌خواهید ببینید که ویکی پدیا چقدر دقیق است راه‌های سازنده تر و مفید تری برای این کار وجود دارد که از قبل در ویکی پدیا پیش بینی شده‌است.

اثبات‌پذیری

ویکی پدیا برای اثبات‌پذیری به منابع منتشر شده قابل اعتماد نیاز دارد. اگر آن مطلب به چالش کشیده شد بر عهده آن نویسنده‌است که آن را اثبات کند. لذا اگر تلاش کنید چیزهایی را به ویکی پدیا وارد کنید که بیشتر کاربران اعتقاد دارند که این مطلب قبلا در خارج از ویکی پدیا ارائه نشده‌است آب در هاون می‌کوبید. علاوه بر آن اگر آنهایی که مطالب نادرست می‌پراکنند قبلا در کار خود موفق شده باشند از آنجا که افراد زیادی در تکمیل یک مقاله کمک می‌کنند این مطالب نادرست در آینده توسط دیگران از بین می‌رود.

مقاله‌هایی درباره مطالب نادرست

در ویکی پدیا مقالاتی درباره مطالب نادرست مشهور وجود دارد که اعلام می‌کند آنها نادرستند (List of hoaxes) از جمله دی هیدروژن مونوکسید فریبنده و پیلتداون من (Piltdown Man) و یک افسانه کره جنوبی موسوم به مرگ پنکه‌ای (Fan death). اینها با مقالاتی که مطالب نادرست را با این نیت که آنها درستند می‌پراکنند کاملا متفاوتند.

مثل بسیاری از چیزهای دیگر، مطالب نادرست هم برای این که در ویکی پدیا قرار گیرند باید سرشناس باشند. به عنوان مثال ممکن است یک مطلب نادرست، پشتوانه رسانه‌ای داشته باشد و هزاران نفر که شامل افراد آکادمیک هم هستند آن را قبول داشته باشند، ویکی‌پدیا جایی برای چیزهایی که هر روز ساخته می‌شوند نیست (Wikipedia is not for things made up one day)

چگونه با جعل کردن رفتار کنیم؟

اگر با مقاله یا تصویری با این ویژگی برخورد کردید برچسب {{جعلی}} یا {{تصویر جعلی}} بر آن بنهید و آن را برای حذف نامزد کنید. اگر معلوم شد که آن واقعا یک جعل است در بحث کاربر از الگوی {{هشدار جعل}} استفاده کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره خرابکاری بنگرید به ویکی‌پدیا:خرابکاری.

به یاد دارید که عموما مطالب نادرست به تندی حذف نمی‌شوند. غالبا یک یا دو کاربر برای تشخیص مطالب نادرست کافی نیست زیرا قبلا این اتفاق افتاده‌است که چند کاربر مطلبی را نادرست و جعلی تشخیص دادند و بعد معلوم شد که چنین نیست. مطالب جعلی مشکوک باید به خوبی بررسی شوند و اگر معلوم شد که آنها واقعا جعلی هستند آنگاه به عنوان خرابکاری محض پاک شوند.

همچنین به یاد دارید که متن‌های کاملا نامحتمل ممکن است برای شرح افسانه‌ها باشند (بنگرید به: ویکی‌پدیا:راهنمای نوشتن درباره افسانه) (Wikipedia:Manual of Style (writing about fiction)) می‌توانید از گزینهٔ پیوندهای به این صفحه در سمت راست صفحه برای ردیابی این وضع عمل کنید.