ویکی‌پدیا:IPA

این صفحه راهنمایی است برای نمادهای الفبای بین‌المللی آوانگاری.

در ستون سمت چپ نمادهایی مانند این وجود دارد:  ^{(اطلاعات)}  [ a ]. با کلیک بر روی تصویر بلندگو می‌توانید تلفظ مربوط به نماد را بشنوید، و با کلیک بر روی خود نماد به مقالهٔ مربوط به آن آوا می‌رسید. در ستون دوم، برگردان نماد به الفبای فارسی آمده است که می‌تواند در آوانگاری واژه‌ها به کار رود.

مثال‌ها از زبان‌هایی‌اند که فارسی‌زبانان با آن‌ها آشناترند.

نماد	معادل فارسی	مثال‌ها	توضیحات
(اطلاعات)  [ a ]	ا	فتحهٔ تاجیکی
(اطلاعات)  [ aː ]	ا	gare فرانسوی، Aachen آلمانی	حالت کشیدهٔ [a].
[ ä ]	ا	patte فرانسوی، casa اسپانیایی
(اطلاعات)  [ ɐ ]	ا	cut انگلیسی فصیح
(اطلاعات)  [ ɑ ]	ا	yaşasın ترکی
(اطلاعات)  [ ɑː ]	ا	father در انگلیسی فصیح	حالت کشیدهٔ [ɑ].
[ ɑ̃ ]	ا	Caen، sans، و temps فرانسوی	حالت خیشومی [ɑ].
(اطلاعات)  [ ɒ ]	ا	ن‍ـاهار در فارسی ایران
(اطلاعات)  [ ɒː ]	ا	داد در فارسی ایران و افغانستان	حالت کشیدهٔ [ɒ].
(اطلاعات)  [ ʌ ]	ا
(اطلاعات)  [ æ ]	ـَ	فتحه در فارسی ایران
(اطلاعات)  [ æː ]	ا	ع‍ـالم عربی	حالت کشیدهٔ [æ].
(اطلاعات)  [ b ]	ب	آب فارسی
(اطلاعات)  [ ɓ ]	ب	bwana سواحیلی
(اطلاعات)  [ ʙ ]	ب		شبیه صدایی که انسان هنگام احساس سرما می‌گوید.
(اطلاعات)  [ β ]	ب، و؟	la Bamba اسپانیایی	شبیه [b]، ولی لب‌ها کاملاً به هم نمی‌چسبند.
(اطلاعات)  [ c ]	ک	ک ترکی	صدایی بیشتر نزدیک به /چ/ به گوش فارسی‌زبانان
(اطلاعات)  [ ç ]	ش	Ich آلمانی
(اطلاعات)  [ ɕ ]	چ	Xi'an چینی
(اطلاعات)  [ d ]	د	در فارسی
(اطلاعات)  [ ɗ ]	د	Dodoma سواحیلی
(اطلاعات)  [ ɖ ]	د	harder در انگلیسی آمریکایی
(اطلاعات)  [ ð ]	د	ذ عربی، the و bathe انگلیسی
(اطلاعات)  [ dz ]	دز	adze انگلیسی
(اطلاعات)  [ dʒ ]	ج	کاج فارسی
(اطلاعات)  [ dʑ ]	ج	niedźwiedź لهستانی	شبیه [dʒ]، ولی ی‌مانندتر.
(اطلاعات)  [ dʐ ]	ج	dżem لهستانی
(اطلاعات)  [ e ]	ـِ	ذره در فارسی ایران
(اطلاعات)  [ eː ]	ـِ، ی	مردی با یای نکره در فارسی افغانستان، تِعداد در فارسی عامیانهٔ ایران	یای مجهول؛ حالت کشیدهٔ [e].
(اطلاعات)  [ ə ]	ـِ	above انگلیسی	کسرهٔ بدون تأکید.
[ ɚ ]	ـِر	runner انگلیسی آمریکایی
(اطلاعات)  [ ɛ ]	ـِ	bet انگلیسی
(اطلاعات)  [ ɛː ]	ـِ	spät آلمانی	حالت کشیدهٔ [ɛ].
[ ɛ̃ ]	ـَن	Agen، vin، و main فرانسوی	حالت خیشومی [ɛ].
(اطلاعات)  [ ɜ ]	ـِ	bird در انگلیسی فصیح
[ ɝ ]	ـِر	bird در انگلیسی آمریکایی
(اطلاعات)  [ f ]	ف	حرف فارسی
(اطلاعات)  [ ɡ ]	گ	برگ فارسی
(اطلاعات)  [ ɠ ]	گ	Uganda سواحیلی
(اطلاعات)  [ ɢ ]	غ	ق‍م در فارسی ایران	تلفظ ق و غ در فارسی ایران هنگامی که در ابتدای کلمه قرار گیرند.
(اطلاعات)  [ ʒ ]	ژ	ژاله فارسی
(اطلاعات)  [ h ]	ه	ماه‍‍ی فارسی
(اطلاعات)  [ ɦ ]	ه
[ ʰ ], [ ʱ ]	— (اغلب)، ه (در نویسه‌گردانی از زبان‌های هندی)	کار [kʰɒːɾ] فارسی، ب‍ھ‍‍ارت اردو و هندی	دمش اضافی
(اطلاعات)  [ ħ ]	ه	م‍ـح‍مد عربی	شبیه [h]، ولی از ته حلق.
(اطلاعات)  [ i ]	ی	کسرهٔ عربی	شبیه مصوت /ی/، ولی کوتاه.
(اطلاعات)  [ i̯ ]	ی	دِیْ (ماه) فارسی
(اطلاعات)  [ iː ]	ی	عادی فارسی
(اطلاعات)  [ ɪ ]	ی	ای‍‍نگ‍ـی‍‍لیس در فارسی عامیانهٔ ایران، کسرهٔ کُردی
(اطلاعات)  [ ɪ̯ ]	ی	Reich آلمانی
(اطلاعات)  [ ɨ ]	ی	ты روسی
(اطلاعات)  [ j ]	ی	ی‍‍ار فارسی
[ ʲ ]	—	گرم [gʲæɾm] و کم [kʲæm] فارسی	بر ی‌مانند بودن (در اصطلاح زبان‌شناسی، حلقی بودن) آوا دلالت دارد.
(اطلاعات)  [ ʝ ]	ی	cayo اسپانیایی (برخی لهجه‌ها)	شبیه [j]، ولی محکم‌تر.
(اطلاعات)  [ ɟ ]	گ	gör ترکی
(اطلاعات)  [ ʄ ]	ی	jambo سواحیلی
(اطلاعات)  [ k ]	ک	پاک فارسی
(اطلاعات)  [ l ]	ل	بال فارسی
(اطلاعات)  [ ɫ ]	ل	wool انگلیسی، ل در برخی کلمات کردی (ڵ)
(اطلاعات)  [ ɬ ]	ل
(اطلاعات)  [ ɭ ]	ل
(اطلاعات)  [ ɺ ]	ل
(اطلاعات)  [ ɮ ]		dla زولو	شبیه [l] و [ʒ]، یا [l] و [ð]، هنگامی که با هم ادا شوند.
(اطلاعات)  [ m ]	م	بام فارسی
(اطلاعات)  [ ɱ ]	م	س‍‍م‍فونی	شبیه [m]، ولی لب پایینی به جای لب بالایی با دندان‌ها تماس دارد، مثل تلفظ [f].
(اطلاعات)  [ n ]	ن	زن فارسی
(اطلاعات)  [ ŋ ]	ن	رن‍‍گ فارسی
(اطلاعات)  [ ɲ ]	نیـ	champagne فرانسوی، Peña اسپانیایی
(اطلاعات)  [ ɳ ]	ن	वरुण Varuna [ʋəruɳ] هندی
(اطلاعات)  [ ɴ ]	ن	Castilian Spanish Don Juan [doɴˈχwan]	شبیه [ŋ]، ولی بیشتر از آن از ته حلق است.
(اطلاعات)  [ o ]	و، ـُ	ضمه در فارسی ایران
(اطلاعات)  [ oː ]	و	روز در فارسی افغانستان، روشن در فارسی عامیانهٔ ایران	واو مجهول؛ حالت کشیدهٔ [o].
(اطلاعات)  [ ɔ ]	و، ـُ	باران در فارسی تاجیکی
(اطلاعات)  [ ɔː ]	و	آ در فارسی تاجیکی	حالت کشیدهٔ [ɔ].
[ ɔ̃ ]	ون، ـُن	Lyon فرانسوی	حالت خیشومی [ɔ].
(اطلاعات)  [ ø ]	و		شبیه [e]، ولی لب‌ها هنگام تلفظ مانند [o] می‌شوند.
(اطلاعات)  [ øː ]	و		حالت کشیدهٔ [ø].
(اطلاعات)  [ ɵ ]	و	روز در فارسی تاجیکی، dum سوئدی	بین [o] و [ø].
(اطلاعات)  [ œ ]	و	bœuf و seul فرانسوی، Göttingen آلمانی
(اطلاعات)  [ œː ]	و	œuvre و heure فرانسوی	حالت کشیدهٔ [œ].
[ œ̃ ]	ون، ـُن	brun و parfum فرانسوی	حالت خیشومی [œ].
(اطلاعات)  [ p ]	پ	کاپ فارسی
(اطلاعات)  [ q ]	ق	طاق در عربی و فارسی افغانستان و تاجیکستان	شبیه [k]، ولی از ته حلق.
(اطلاعات)  [ r ]	ر	perro اسپانیایی، ر در برخی کلمات کردی (ڕ)
(اطلاعات)  [ ɾ ]	ر	زر فارسی
(اطلاعات)  [ ʀ ]	ر
(اطلاعات)  [ ɽ ]	ر	साड़ी sārī هندی
(اطلاعات)  [ ɹ ]	ر	borrow در انگلیسی معیار
(اطلاعات)  [ ɻ ]	ر	borrow و butter در انگلیسی آمریکایی
(اطلاعات)  [ ʁ ]	ر	Paris فرانسوی، Riemann آلمانی
(اطلاعات)  [ s ]	س	ترس فارسی
(اطلاعات)  [ ʃ ]	ش	فرش فارسی
(اطلاعات)  [ ʂ ]	ش	少林 (Shàolín) ماندارین، Пушкин (Pushkin) روسی	Acoustically similar to [ʃ], but with the tongue curled or pulled back.
(اطلاعات)  [ t ]	ت	قنات فارسی
(اطلاعات)  [ ʈ ]	ت	ठग هندی
(اطلاعات)  [ ts ]	تْسـ	царь tsar روسی
(اطلاعات)  [ tʃ ]	چ	پی‍‍چ فارسی
(اطلاعات)  [ tɕ ]	چ	北京  (اطلاعات)  Běijīng ماندارین، ciebie لهستانی
(اطلاعات)  [ tʂ ]	چ	zh ماندارین، czas لهستانی
(اطلاعات)  [ u ]	و	vous فرانسوی
(اطلاعات)  [ uː ]	و	دود فارسی	حالت کشیدهٔ [u].
(اطلاعات)  [ ʊ ]	و، ـُ	foot انگلیسی
(اطلاعات)  [ ʉ ]	و	Australian English food (long)
(اطلاعات)  [ ɥ ]	و	lui فرانسوی	بین [j] و [w].
(اطلاعات)  [ v ]	و	واو در فارسی ایران
(اطلاعات)  [ ʋ ]	و	वरुण هندی	بین [v] و [w].
(اطلاعات)  [ ɣ ]	غ	باغ فارسی
(اطلاعات)  [ ɤ ]	ـُ، ـِ؟	Hénán ماندارین
(اطلاعات)  [ w ]	و	واو در فارسی افغانستان و عربی، will انگلیسی
[ ʷ ]	و	خ‍‍واهر در فارسی کلاسیک
(اطلاعات)  [ ʍ ]	و	what در برخی لهجه‌های انگلیسی	شبیه [h] و [w] هنگامی که با هم ادا شوند.
(اطلاعات)  [ ɯ ]	ـِ	kayık ترکی
(اطلاعات)  [ ɰ ]	ـِ، ـُ؟	agua اسپانیایی
(اطلاعات)  [ x ]	خ	خ فارسی
(اطلاعات)  [ χ ]	خ	Scheveningen در هلندی شمالی معیار	شبیه [x]، ولی بیشتر از آن از ته حلق است.
(اطلاعات)  [ y ]	و	rue فرانسوی	شبیه [i]، ولی لب‌ها مانند تلفظ [u] هستند.
(اطلاعات)  [ yː ]	و	Bülow آلمانی، sûr فرانسوی	حالت کشیدهٔ [y].
(اطلاعات)  [ ʏ ]	و	Eisenhüttenstadt آلمانی	شبیه [ɪ]، ولی لب‌ها به صورت تلفظ [ʊ] هستند.
(اطلاعات)  [ ʎ ]	ی	tagliatelle ایتالیایی	ی به صورت تودماغی
(اطلاعات)  [ z ]	ز	باز فارسی
(اطلاعات)  [ ʑ ]	ژ	жжёшь در روسی رسمی
(اطلاعات)  [ ʐ ]	ژ	人民日报 Rénmín Rìbào ماندارین، жир "fat روسی
(اطلاعات)  [ θ ]	ت	ث عربی، earth و bath انگلیسی
(اطلاعات)  [ ɸ ]	ف	Japanese 富士 [ɸɯdʑi] Fuji, Māori [ˌɸaːɾeː'nuiː] wharenui
(اطلاعات)  [ ʔ ]	همزه: ا (در ابتدای کلمه)، ئ (در وسط)، ء (در انتها)	شهداء عربی
(اطلاعات)  [ ʕ ]	ع	ركوع عربی	شبیه [ʔ]، ولی از ته حلق.
(اطلاعات)  [ ǀ ]	tsk-tsk! یا tut-tut! انگلیسی	(The English click used for disapproval.) Several distinct sounds, written as digraphs, including [ kǀ ], [ ɡǀ ], [ ŋǀ ]. The Zimbabwean MP Ncube has this click in his name, as did Cetshwayo.
(اطلاعات)  [ ǁ ]	English tchick! tchick!, Zulu ixoxo "frog"	(The English click used to urge on a horse.) Several distinct sounds, written as digraphs, including [ kǁ ], [ ɡǁ ], [ ŋǁ ]. Found in the name of the Xhosa.
(اطلاعات)  [ ǃ ]	Zulu iqaqa "polecat"	(The English click used to imitate the trotting of a horse.) A hollow popping sound, like a cork pulled from a bottle. Several distinct sounds, written as digraphs, including [ kǃ ], [ ɡǃ ], [ ŋǃ ].

جستارهای وابسته

• ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری (فارسی‌سازی اسامی خارجی)