صفحهٔ اصلی
توابع مثلثاتی شامل شش تابع سینوس، کسینوس، تانژانت، کتانژانت، سکانت و کسکانت هستند که رابطهٔ میان زاویهها و ضلعهای یک مثلث قائمالزاویه را نشان میدهند.
تعاریف متفاوتی از توابع مثلثاتی بیان شده است، سادهترین آنها بر پایهٔ دایرهٔ واحد است که در این تعریف دایرهای با شعاع ۱ ترسیم میشود و شعاعی با زاویه مشخص نسبت به محور افقی روی آن رسم شده و یک مثلث را تشکیل میدهد. هر یک از توابع مثلثاتی را میتوان با پارهخطی در این دایره نشان داد. تعاریف دیگری از توابع مثلثاتی نیز بر پایهٔ انتگرال، سری توانی و معادلهٔ دیفرانسیل بیان شده است که هر یک از آنها کاربرد خاص خود را دارند. برای نمونه در تعریف بر پایهٔ سری توانی، از سری مکلورن استفاده میشود که در محاسبهٔ مقدار تقریبی آنها توابع مثلثاتی استفاده فراوان دارد.
توابع مثلثاتی بر روی یک زاویه عملیات انجام میدهند و یک عدد حقیقی را برمیگردانند و هر یک از آنها ویژگیهای خاص خود را دارند، از جمله زوج یا فرد بودن، متناوب بودن، پیوسته بودن، متعامد بودن. کاربرد اصلی این تابعها در محاسبهٔ اندازهٔ ضلعها و زاویههای یک مثلث و سایر عوامل مرتبط با آنها است. این کاربرد، در دانشهای مختلفی مانند نقشهبرداری، ناوبری و زمینههای گوناگون فیزیک مورد استفاده قرار میگیرد. در نقشهبرداری، با استفاده از اندازهگیری زاویهٔ یک نقطه نسبت به دو نقطه معین، مختصات آن نقطه را محاسبه میکنند که امروزه از این روش برای اندازهگیری سهبعدی نوری استفاده میشود یا در ناوبری، تنظیم خط سیر کشتیها و سایر شناورها بر پایهٔ اجسام ثابت مانند فانوس دریایی با بهرهگیری از توابع مثلثاتی انجام میشود. همچنین به علت خاصیت تناوبی بودن این تابعها، از آنها در مدلسازی فرایندهای نوسانی مانند نور و موج استفاده میشود. برای نمونه قانون اسنل بنیادیترین کاربرد توابع مثلثاتی است که در پدیدهٔ شکست نور به کار میرود. از دیگر کاربردهای توابع مثلثاتی میتوان به استفاده آن در صنعت برق و مخابرات اشاره کرد، از جمله کاربرد امواج سینوسی در جریانهای متناوب و همچنین انواع مدولاسیون که برا پایه همین امواج سینوسی انجام میشود.
هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد، ویکیخبر، ویکیدانشگاه، ویکیسفر، ویکیداده و ویکیگونه را پدید آوردند.
ویکیپدیای فارسی پس از دو سال از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و با تلاش و کوشش شبانهروزی کاربران، اکنون در ردهٔ هجدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین ویکیپدیا در میان زبانهای خاورمیانه و زبانهای راست به چپ و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۴ خرداد ۱۳۹۴ خورشیدی) ۴۵۲٬۰۴۹ نوشتار دارد.
روز استقلال در اردن و روز ملی کودکان گمشده در آمریکا
- رویدادها
- ۱۸۱۰ - آرژانتین با جدا شدن از اسپانیا، به استقلال دست یافت.
- ۱۹۱۴ - پارلمان انگلستان با تشکیل حکومت داخلی در ایرلند موافقت کرد.
- ۱۹۴۶ - امارت فرا-اُردن پس از استقلال به «پادشاهی فرا-اردن هاشمی» تغییر نام داد و عبدالله بن حسین، پادشاه آن اعلام شد.
- ۱۹۶۳ - سازمان وحدت آفریقایی با عضویت کشورهای چاد، موریتانی و زامبیا در آدیس آبابای اتیوپی تشکیل شد.
- زادروزها
- ۱۸۰۳ - زادروز رالف والدو امرسون فیلسوف و نویسنده آمریکایی
- ۱۸۸۷ - زادروز پادره پیو کشیش کاتولیک ، قدیس ایتالیایی
- ۱۸۸۹ - زادروز ایگور سیکورسکی طراح هواپیما و عامل اصلی توسعه و تکامل بالگردها اهل اوکراین
- ۱۹۳۸ - زادروز ریموند کارور (در تصویر) نویسندهٔ داستانهای کوتاه و شاعر آمریکایی
- ۱۹۳۹ - زادروز ایان مککلن بازیگر انگلیسی
- ۱۹۶۳ - زادروز مایک مایرز بازیگر کانادایی
- ۱۹۶۵ - زادروز یحیی جامه رئیسجمهور گامبیا
- درگذشتها
- ۹۹۲ - درگذشت میشکو اول لهستان نخستین شاه و موسس کشور مستقل لهستان
- ۱۲۶۱ - درگذشت الکساندر چهارم از پاپ های کلیسای کاتولیک رم
- ۱۶۸۱ - درگذشت پدرو کالدرون نمایشنامهنویس و شاعر عصر طلایی اسپانیولی
- ۱۹۵۴ - درگذشت رابرت کاپا عکاس انسانگرا و ضدجنگ و فتوژورنالیست مجارستانی
- ۱۹۸۳ - درگذشت محمد ادریس سنوسی اولین و تنها پادشاه لیبی از سال ۱۹۵۱ تا ۱۹۶۱
- ۲۰۱۴ - درگذشت وویچخ یاروزلسکی سیاستمدار و نخستین رئیسجمهور لهستان، نخستوزیر و وزیر دفاع ملی جمهوری مردمی لهستان و دبیر حزب متحد کارگری لهستان
- ... با انتشار خبر مرگ غلامرضا تختی، هفت نفر در شهرهای مختلف ایران، خودکشی کردند؟ (در تصویر)
- ... مارکوس گاروی پس از خواندن آگهی ترحیم خود در روزنامه، بر اثر دو سکته درگذشت؟
- ... قصر دارالامان کابل در دوران سلطنت امانالله شاه بر افغانستان توسط مهندسان آلمانی بنا شد؟
- ... خودکشی کمکی در ایالتهای اورگن، واشینگتن و ورمونت آمریکا قانونی است؟
- ... مقلوبه یک خوراک مخصوص سرزمین شام از جمله در فلسطین، اردن و سوریه است؟
- ... پرتغالیها عقیدهدارند که درک عمق واژهٔ «سودآد» تنها برای افراد پرتغالیزبان مقدور است؟
- ... در جریان آزادسازی خرمشهر حدود ۱۶٬۰۰۰ نیروی عراقی کشته و زخمی شدند و همچنین ۱۹٬۰۰۰ نفر نیروی عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند؟