خانکندی (گرمی)
تصویری از خانکندی
|
|
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | اردبیل |
شهرستان | گرمی |
بخش | مرکزی |
دهستان | تولون |
نام محلی | خانکندی |
نامهای دیگر | خان یوردی |
نامهای قدیمی | خان یوردی-خان یوردو |
سال بنیاد | دوران نادرشاه |
|
|
مردم | |
جمعیت | ۵۰نفر |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع از سطح دریا | ۱۶۷۰ متر |
آبوهوا | |
روزهای یخبندان سالانه | ۱۰۰ |
اطلاعات روستایی | |
رهآورد | عسل کره ماست و پنیر |
پیششمارهٔ تلفن | ۶۵۵ |
وبگاه رسمی | وبسایت خان کندی |
جملهٔ خوشآمد بر تابلوی ورودی روستا | به روستای شهیدپرور خانکندی خوش آمدید. |
خانکندی یکی از روستاهای استان اردبیل است که در بخش مرکزی شهرستان گرمی در مرز ایران و جمهوری آذربایجان واقع شدهاست.[۱][۲][۳]
محتویات
جغرافیا[ویرایش]
روستای خانکندی در عرض جغرافیایی ۳۸٫۵۵ درجه شمالی و طول جغرافیایی ۴۸٫۰۳ شرقی در بخش مرکزی شهرستان گرمی استان اردبیل درمجاورت روستاهای لسگه درق ، عزیزلو ، روستای تولون و در دامنه کوه قبلهداشی از قلههای رشته کوه صلوات داغی قرار گرفتهاست. از دیگر قلههای مرتفع این رشته کوه در این منطقه میتوان قولاداشی ( قولی داشی ) را نام برد.[۴][۵]
تاریخچه[ویرایش]
تاریخچه پیدایش روستای خانکندی همزمان با پیدایش روستای تولون بوده و سنگ بنای اولیه آن در دوران حکومت نادرشاه بنا نهاده شدهاست.خانکندی بدلیل داشتن مراتع ییلاقی درجه یک از زمان پیدایش محل ییلاق کوچ نشینان ایل سون بوده و به نظر می رسد که سنگ بنای اولیه این روستا توسط کوچ نشینان بنانهاده شده باشد.پایه گذار آن خاندان خلیفه لو از نوادگان و فرزندان عبابگ بوده و خان کندی به منظور ییلاق طایفه عبابگلو مورد استفاده قرار می گرفته است.نام قدیمی روستا "خان یوردی" به معنی محل اطراق و استراحت خوانین و روسای طوایف محلی می باشد که بعدها در اثر یکجانشینی گروهی از چادرنشینان و تشکیل روستا به "خان کندی" به معنی روستای خان تغییر عنوان داده است.[۶][۷]
جمعیت[ویرایش]
روستای خانکندی در گذشتهٔ نه چندان دور دارای ۱۸ خانوار با جمعیتی بالغ بر۱۵۰ نفر بوده اما به دلیل کوچ و مهاجرت اهالی به شهرهای بزرگ تعداد خانوارهای روستا به ۷ خانوار و جمعیت آن به کمتر از ۲۰نفر کاهش یافتهاست. بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ روستای خان کندی دارای ۷ خانوار با ۱۸ نفر جمعیت میباشد که از کل جمعیت آن ۱۰ نفر مرد و ۸ نفر زن میباشند. همچنین در این سال از ۱۷ نفر جمعیت ۶ ساله و بالاتر خان کندی ۱۶ نفر باسواد بودهاند. بر اساس نتایج سرشماری 1390 روستای خان کندی دارای 5 خانوار با 17 نفر جمعیت می باشد که نسبت به 5 سال قبل 2 خانوار کاهش جمعیت داشته است.[۸]
شهدای خان کندی[ویرایش]
اهالی خان کندی همواره در صف مقدم دفاع از آرمانهای اسلام وانقلاب اسلامی ایران بوده است و در این راه علاوه بر کمکهای مادی و معنوی فراوان سه تن از عزیزترین فرزندان خودبه نامهای میر نایب رحیمی، میر بهروز ندایی و میر اسماعیل نوری آذر را در جنگ ایران و عراق تقدیم وطن و میهن عزیزمان ایران اسلامی نموده است.
میر اسماعیل نوری آذر[ویرایش]
میر اسماعیل نوری آذر فرزند میراسلام نوریآذر می باشد پدر شهید «میر اسماعیل نوری آذر» دارفانی را وداع گفته. پیکرش در اردبیل به خاک سپرده شد.میراسماعیل نوریآذر در روستای « خان یوردی »(خان کندی) از توابع شهرستان گرمی متولد شد و با فرارسیدن ایام خدمت سربازی در بهمن ماه 1364 به عنوان دیپلم وظیفه به خدمت اعزام شد.وی پس از گذراندن دورههای مختلف نظامی به عنوان گروهبان در جبهههای مبارزه حق علیه باطل حضور داشت و در منطقه کردستان در سال 1367 به درجه رفیع شهادت نائل آمد.[۹]
اقتصاد و شغل اهالی[ویرایش]
این روستا محلی مناسب برای دامپروری ، زنبورداری وکشاورزی دیم بوده و به همین جهت اکثر ساکنان آن به دامپروری و کشاورزی دیم مشغول و از این طریق امرار معاش و کسب درآمد مینمایند.باغداری و کاشت درختان گردو،آلوچه،سیب و گیلاس نیز بطور محدود انجام می شود.
جاذبههای گردشگری[ویرایش]
روستای خانکندی بدلیل واقع شدن در دامنه کوه قبله داشی دارای مراتع سرسبز پوشیده از انواع رستنیها ، گیاهان دارویی ، گلهای رنگارنگ ، برکه هاو چشمههای آب سرد خودجوش مسکن اعصاب و روان و جویبارهای جاری بوده که همه ساله پذیرای میهمانان و گردشگران از اقصی نقاط کشور میباشد که برای گذراندن تعطیلات و استراحت به خانکندی سفر مینمایند. گزارشگر روزنامه جام جم پس از سفر به خان کندی در مقاله ای نوشت : تا وقتی به خان کندی در بخش مرکزی شهرستان گرمی استان اردبیل نرفتهاید، تا وقتی دریاچه قالغانلو را ندیدهاید، تا وقتی کنار چشمه روستا چای نخوردهاید و چرتی نزدهاید، تا وقتی در مراتع سبزش پابرهنه ندویدهاید، تا وقتی خنکی و رطوبت مه را در سحرگاهش روی پوستتان حس نکردهاید، تا وقتی از باغهایش با دستهای خودتان میوهای نچیدهاید، تا وقتی پای حرفهای مردم روستا ننشستهاید و آنها برایتان از گذشتههای دور قصه نگفتهاند مثلاً تعریف نکردهاند که چطور خان روستا استفاده از چشمه را برای خودش اختصاصی کرده بود و به همین خاطر به چشمه، خان بولاغی (چشمه خان) میگفتند، تا وقتی خودتان طعم فراغت را در روستا نچشیدهاید، بیفایده است وصف خان کندی را بکنیم مگر این که واقعاً قصد کنید کوله بارتان را ببندید و به شهرستان گرمی یا مغان در اردبیل بروید و از آنجا به خان کندی تا دیدههایتان، جای شنیدهها را بگیرند و مثل ما معتقد شوید کلمات در وصف خان کندی کم میآیند.[۱۰]
همچنین باشگاه خبر نگاران جوان با انتشار گزارشی تحت عنوان "برای رسیدن به چشمه حیات به خان کندی سفرکنید" به معرفی چشمه خان بلاغی پرداخته و نوشته است که:روستای خان کندی یکی از روستاهای استان اردبیل است که در جنوب خود یک چشمه همیشه جوشان به نام خان بولاغی (چشمه حیات ) را دارا است .[۱۱] خبرگزاری دانا روستای خان کندی شهرستان گرمی را جزء 10 مکان برتر سفر و گردشگری ایران در شهریورماه 1392 قرار داد.[۱۲] .[۱۳]
- "اسامی چند نقطه محل گردشگری"
- قالغانلو گلی
- آرپا چوخوری
- یورد
- تولکی تپهسی
- چوخور
- قوشه دره
- یهر یوردی
- اوین اوستی
- ایماش یری
- قبله داشی
- خان بولاغی
خان بولاغی[ویرایش]
خان بولاغی چشمه آبی خودجوش(آرتزین) با حداكثر دبی 3 لیتر بر ثانیه که در جنوب روستای خان کندی شهرستان گرمی مغان و در بالادست روستا واقع شدهاست. دمای آب این چشمه در تابستان و زمستان همواره نزدیک صفر است و خاصیت شفابخشی برخی امراض پوستی و استخوانی را نیز دارا میباشد. به گفته اهالی خان کندی آب چشمه خان بولاغی از قدیمالایام مورد توجه خوانین و روسای قبایل محلی و ایلات شاهسون بودهاست تا آنجا که برخی از اهالی علت پیدایش روستای خان کندی را آب فراوان، گوارا و خنک چشمه خان بولاغی میدانند. و معتقدند که حتی نام روستای خان کندی و مرتعزار زیبای خان یوردی نیز بر گرفته از نام زیبای چشمه خان بولاغی میباشد. عدهای از اهالی روستا بر این نظرند که چون در قدیم تنها کدخدا و خان از آب این چشمه استفاده مینموده و مابقی اهالی ده از استفاده محروم بودهاند به همین جهت به آن خان بولاغی(چشمهٔ خان) لقب دادهاند. در سالهای اخیر به همت اهالی و اداره جهاد کشاورزی و امور آب شهرستان گرمی مغان آب این چشمه به روستای خان کندی لوله کشی شده و مورد استفاده اهالی میباشد.[۱۴][۱۵]
-
به این مقاله گوش کنید (اطلاعات/دریافت)
قالغانلو[ویرایش]
قالغانلو دریاچه ای فصلی به وسعت ۵۰۰۰ مترمربع در شرق روستای خان کندی شهرستان گرمی مغان استان اردبیل میباشد که از ذوب شدن تدریجی برفهای کوه قبله داشی پدیده آمده و در فصل بهار وسعت آن افزایش یافته اما در فصول خشک سال بدلیل افزایش تبخیر سطحی و مصرف آب آن توسط دامها و کشاورزان از وسعت آن کاسته میشود. بررسی اکولوژی طبیعی قالغانلو نشان از وجود یک اکوسیستم باانواع موجودات آبزی در آن میباشد. همچنین این دریاچه مکان خوبی جهت پرورش انواع ماهیان سردآبی بشمار میرود.[۱۶][۱۷][۱۸]
قارچ خوراكی طبیعي[ویرایش]
كوهها و ارتفاعات مجاور خان كندي محل رويش بهترين نوع قارچ چتری یا قارچ گوشتی مي باشد وجود اين ارتفاعات سبب صعود ابرها رشدعمودي و تشديد رعدوبرق و بارندگي در فصول بهار و پاييز شده باعث رویش هاگهای قارچها میشود. پتانسیل الکتریکی فوقالعاده زیادی که بر اثر رعد و برق برای مدت کوتاهی در خاک ایجاد میشود موجب تحریک قارچ از فاز رویشی به زایشی شده و قارچهایی که دوره رشد رویشی خود را گذرانده منتظر یک فرصت محیطی مناسب بوده اند با فراهم شدن شرایط سر از خاک بیرون می آورند به علاوه رعد و برق باعث تبدیل نیتروژن جو (که برای ساخت پروتئین ضروری است ولی امکان جذب آن برای اغلب جانداران وجود ندارد) به مولکولهای قابل جذب توسط قارچها میشود. مجموع اين شرايط محيطي مطلوب، كيفيت و مرغوبيت قارچ خوراكي طبيعي خان كندي را دوچندان مي كند بطوريكه قارچ سفيد خان كندي طرفداران زيادي داشته كه در دوره رويش اين محصول جهت چيدن آن به كوهها و ارتفاعات مجاور خان كندي صعود كرده با كوله باري از قارچ سفيد برمي گردند.
عسل خانکندی[ویرایش]
به علت وجود مراتع سرسبز پوشیده از انواع گلهای رنگارنگ، از اواسط بهار خانکندی پذیرای زنبورداران بوده و محل مناسبی جهت پرورش زنبور و تولید عسل میباشد و بهمین جهت بهترین و مرغوبترین نوع عسل درمنطقه و شهرستان گرمی مغان در روستای خانکندی تولید و تحت عنوان عسل طبیعی خان کندی در بازارهای شهر گرمی و سایرنقاط به فروش میرسد که از کیفیت و مرغوبیت بالایی برخوردار است.[۱۹] [۲۰]
جغرافیای زیستی[ویرایش]
به علت شرایط خاص طبیعی و جغرافیایی انواع مختلفی از حیات جانوری در کوهها و مراتع مجاور خانکندی دیده میشود که از انواع گونههای زیستی در کوههای خانکندی میتوان به انواع کبک، بلدرچین، اردک، غاز، قرقاول، کلاغ، سار، گنجشگ، کبوتروحشی، زردپره، شاهین، بالابان، عقاب، لاک پشت، انواع مار سمی، خرگوش، روباه، شغال، جوجه تیغی، گرگ و گراز اشاره نمود.
جغرافیای طبیعی[ویرایش]
کوههای اطراف[ویرایش]
از مهمترین کوههای رشته کوه صلواتداغی در اطراف روستای خانکندی میتوان قولی داشی (قلی تاش) با ارتفاع ۲20۰ متر و قبله داشی با ارتفاع ۲18۰ متر از سطح دریا را نام برد که در جنوب روستا واقع شدهاند و نقش بسزایی درتعدیل آب و هوای منطقه ایفاء میکنند به طوریکه با آغاز بارش در فصول سرد این کوهها سفیدپوش شده و انبوهی از برف روی آنها مینشیند که در فصول گرم از ذوبشدن برف این کوهها معروفترین رودخانه فصلی شهر گرمی بانام رودخانه تولون (تولون چای - Tulun Chay) پدید میآید که در سالهای قبل از لولهکشی آب به شهر گرمی نقش عمدهای در تامین آب این شهر برعهده داشت.[۲۱]
پوشش گیاهی[ویرایش]
ارتفاعات مجاور روستای خان کندی پوشیده از مراتع سرسبز با انواع گیاهان وحشی خودرو بویژه گَوَن یونجه و شبدرکوهی است. گون گیاهی است بوتهای، کوتاه و بالشتکی به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر که در ارتفاعات و کوههای خانکندی به وفور یافت میشود و تراوههای این گیاه کتیرا نام دارد. گونهای روستای خانکندی از نوع خاردار با خارهای بلند و پراکنده و گونه دیگر از نوع گَوَن سبز با خارهای کوتاه بهم فشردهاست که اهالی این نوع گَوَن را اصطلاحاً کیرپی گَوَنی یا گَوَن جوجه تیغی مینامند و هرکدام در منطقه خاص خود میروید و دارای ریشه بلند وطویلی بوده که در دل خاک فرو میرود بطوریکه کندن گَوَن کاری سخت و طاقت فرساست. ازآنجائی که گَوَن قابلیت اشتعال خوبی دارد اهالی و چوپانان در زمستانها و هوای سرد با آتش زدن گَوَنها خود را گرم مینمایند و در قدیمالایام برخی از اهالی منطقه با کندن گَوَن و فروش آن امرار معاش نموده روزگار میگذرانیدهاند.[۲۲]
گیاهان دارویی[ویرایش]
اغلب گیاهان روییده درارتفاعات خانکندی خاصیت دارویی دارند از این گیاهان میتوانیم به بویمه درن یا بومادرن که از تیره کاسنی هاست و برای تقویت معده و آرامش بخشیدن به اعصاب و روان از آن استفاده میشود و گل گاوزبان، پونه، خربزه ابوجهل)، ختمی، کاکوتی، همه کوجی، جی گیتگان، اسپند، قارغادیلی، بالدیرغان، قوزی قولاغی، کیشنیش، گنده لش، جین جلیغ، بات بات، باغایارپاغی و قانقال(قالغان) را نام ببریم.[۲۳]
بالدیرغان[ویرایش]
بالدیرغان گیاهی است با دانههای بسیار نازک دارای طعم تند و معطر که میتوان از تمام بخشهای آن در صنعت غذا و دارو استفاده کرد این گیاه بومی ایران بوده در نواحی نمناک کوهستانی آذربایجان و حاشیههای آن، مناطق كوهستاني جنوبی و شرق شهرستان گرمی بویژه در ارتفاعات آرپاچوخوری روستای خان کندی گونه نادری از آن به صورت وحشی میروید.
رودخانهها[ویرایش]
کوههای اطراف روستای خانکندی(قبله داشی و قلی تاش) سرچشمه رودخانه تولون(تولون چایی) یکی از مهمترین رود خانههای فصلی شهرستان گرمی میباشد که با شیبی تند پس از طی مسیر میان روستاهای لسگه درق، عزیزلو، تولون، سلیمانلو، مشهدلو، قشلاق و روستای تنگ سرانجام به شهر گرمی میرسد و در آنجا برخی آن را گرمی چایی مینامند.
رودخانه تولون یا به زبان محلی تولون چایی با گذر از شهر گرمی شیب آن ملایم تر شده و در شمال شهرستان گرمی با رودخانه محلی دیگری تلفیق شده و در مرز جمهوری آذربایجان به رودخانه بالهارود پیوسته و در شهر بیله سوار وارد خاک جمهوری آذربایجان میشود.
همسایهها[ویرایش]
نگارخانه تصاویر[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ کمیته تخصصی نام نگاری و یکسان سازی نامهای جغرافیایی ایران:
- ↑ خان کندی به گزارش روستا نیوز
- ↑ گزارش سیری در ایران مرجع جاذبه های گردشگری ایران
- ↑ معرفی خان کندی به نقل از وبسایت روستاهای ایران
- ↑ گزارش خبر نو از خان کندی
- ↑ تاریخ شفاهی خان کندی در وب به نقل از خانکشی زاده
- ↑ «گِرمی ؛ یادگار دوره اشکانی». روزنامه اطلاعات. بازبینیشده در یکشنبه ۲۷ مرداد ۱۳۹۲.
- ↑ جمعیت خان کندی در آمار ۱۳۸۵
- ↑ پایگاه خبری تحلیلی بیله سوار آنلاین
- ↑ گزارش جام جم آنلاین از خان کندی
- ↑ گزارش باشگاه خبر نگاران جوان از خان کندی
- ↑ خبرگزاری دانا و 10 پیشنهاد تخصصی سفر در شهریور
- ↑ خان کندی در فهرست روستاهای گردشگری ایران
- ↑ گزارش گروه ایرانگردی تبیان از روستای خان کندی
- ↑ روستای خان کندی در وبسایت ایرانگردی تیشینه
- ↑ گزارش گروه گردشگری شهرمجازی ایرانیان از خان کندی
- ↑ گزارش میهن پت -انجمن تخصصی حمایت از حیوانات خانگی
- ↑ گزارش روزنامه اطلاعات با عنوان خانكندي؛ روستايي مرزي در دامنه كوه «قبلهداشي» گرمي
- ↑ گزارش روزنامه جام جم از خان کندی
- ↑ «خان کندی شیرینتر از عسلش». جام جم. بازبینیشده در ۲ ژوئیه ۲۰۱۲.
- ↑ موقعیت قله"قلی داش" در پایگاه نامهای جغرافیایی
- ↑ خان کندی در شهر مجازی ایرانیان
- ↑ کتاب پژوهشی در جغرافیای مغان انتشارات نیکآموز
-
به این مقاله گوش کنید (اطلاعات/دریافت)
|