فراورده لبنی

Bold text Italic text

محصولات لبنی با برگرفته شده از شیر گاومیش

لبنیات به آن دسته از مواد غذایی گفته می‌شود که از شیر به دست میآیند. معمولاً ماده اولیه تولید انواع لبنیات، شیر گاو است. اما گاهی از شیر سایر پستانداران همچون بز، گوسفند، گاومیش، و به ندرت اسب و خر... هم استفاده می‌شود.

انواع فراورده‌های لبنی

• این فراورده ها میتواند به صورت سنتی و یا صنعتی که فرایندهای پاستوریزه شدن و هموژنیزه شدن را میگذراند تولید شود.
• سرشیر، چربی بسته شده شیر پس از جوشاندن شیر در روی آن که مزه ای خوشایند دارد.
• خامه، چربی شیر است که از سرشیر گرفته میشود یا در روش صنعتی مستقیم از شیر خام گرفته میشود.
• کره، چربی شیر است که از هم زدن خامه حاصل می‌شود.
• پنیر را از راه مایه زدن به شیر یا افزودن سرکه که شیر را دلمه میکند فراهم می‌کنند. سپس این بخش دلمه شده را که جامد آبکی است از آب پنیر جدا کرده و درون پارچه ای زیر فشار میگذارند تا آبش در رود. گفتنی ست روش های زیادی برای پنیر هست و پنیر انواع بسیار زیادی دارد.
• ماست، شیری است که به‌وسیله باکتری‌های استرپتوکوک و لاکتوباسیل تخمیر شده است.
• کشک، که از جوشاندن دوغ و صاف کردن و خشک کردن آب آن بدست میآید
• ترف یا سُج یا قره قروت، از جوشاندن آب صاف شده کشک و خشکاندن آن بدست میآید
• مَسکه، کره بدست آمده از ماست است
• دوغ، به دو شیوه بدست میآید: آمیختن آب و ماست، زدن ماست و جدا کردن دوغ از مسکه(کره دوغی) که این دوغ ترش تر است.
• پینو، نوعی کشک است
• لور، پنیر دلمه شده سفت نشده است که مزه ای شیرین دارد
• آروشه، نوعی پنیر که به پنیر پارمیزان میماند.
• دورده یا دووِه، باقیمانده ترش و شور مزه کره ای که داغ شده و روغنش جدا شده است.
• روغن زرد یا کرمانشاهی، از جوشاندن کره بدست میآید
• شکر پنیر، آمیزه ای پخته شده از آب پنیر و شکر
• بستنی، خامه ایست که به آرامی یخ بسته است.
• شیر غنی‌شده، شیری است که با تبخیر، آب آن غلیظ شده است و معمولاً به آن شکر هم اضافه می‌کنند.
• شیر خشک، با حذف آب شیر به دست می‌آید.
• خامه ترش، خامه ایست که به وسیله باکتری تخمیر و ترش شده است.

اقتصاد فراورده‌های لبنی در ایران

بنابه گزارشی در شهریور ماه ۱۳۹۳ اعلام‌شد، شیر در ایران، گردش مالی ۲۴ هزار میلیارد تومانی دارد، با توجه به اینکه تولید شیر خام ایران ۸ میلیون تن بوده‌است، (البته آمارهای مختلفی در این زمینه وجود دارد)، می‌توان گفت، با قیمت لیتری یک‌هزار و ۵۰۰ تومان، گردش مالی ۲۴ هزار میلیارد تومانی دارد و حدود ۱۲ درصد ارزش نفت صادرات سالانه ایران است. ارزش فرصت‌های شغلی این صنعت بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است و ۹۵ درصد، سرمایه‌گذاری در این بخش نیز توسط بخش خصوصی انجام شده است. صنایع لبنی ایران در دو سال گذشتهٔ پیش از این گزارش، بالاترین صادرات را داشته است، و در دو سال اخیر به صادرات ۷۰۰ میلیون دلاری رسیده‌بود.

منابع

• برگرفته ازدانشنامه رشد