صفحهٔ اصلی
نهنگ قاتل، که به نام اُرکا نیز شناخته میشود، پستانداری دریایی است که به خانوادهٔ دلفینهای اقیانوسی تعلق دارد و بزرگترین جاندار در میان دلفینسانان است. نهنگهای قاتل در اقیانوسهای سراسر جهان، از دریاهای قطبی گرفته تا دریاهای گرمسیری، یافت میشوند. آنها طعمههای گوناگونی را بهعنوان غذا اختیار میکنند، با این حال بعضی گروهها تنها به دنبال یک طعمه میروند. بعضی تنها از ماهیان تغذیه میکنند و برخی دیگر به گلههای پستانداران دریایی، مانند فک، شیر دریایی، گراز دریایی و حتی نهنگها نیز حمله میکنند. نهنگهای قاتل در بالای هرم غذایی هستند، دشمنان طبیعی ندارند و گاه کوسههای بزرگ را نیز طعمه خود میکنند.
نهنگهای قاتل بسیار اجتماعیاند؛ بعضی دستههای آنها دارای خانوادههای مادرنهاد هستند که پایدارترین خانوادههای اینچنینی در میان همهٔ جانوران را تشکیل میدهند. روشهای شکار پیچیده و صداهای تولیدیشان، که اغلب منحصر به یک دستهاند و نسلبهنسل منتقل میشوند، به عنوان گونهای از فرهنگ شناخته میشوند. در حال حاضر اتحادیه بینالمللی حفاظت از محیط زیست وضعیت بقای نهنگ قاتل را در حالت اطلاعات ناکافی طبقهبندی کردهاست چرا که این احتمال وجود دارد که یک زیرگونه یا بیشتر از این جاندار، خود گونههایی جدا باشند. بعضی جمعیتهای محلی این گونه در برخی مناطق به دلایلی مانند نابودی طعمهها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی آب و یا برخورد با ماهیگیران بهعنوان گونهٔ تهدیدشده یا در معرض خطر در نظر گرفته میشوند.
نهنگهای قاتل به عنوان خطری برای انسان دیده نمیشوند، با این حال گزارشهایی از زخمی یا کشتهشدن تربیتکنندگان نهنگهای قاتل در اسارت و در پارکهای نمایشی پستانداران دریایی منتشر شدهاست. این جانوران نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم بومی مناطقی از جهان دارند و به آنها هم به عنوان روح انسانها و هم کشتارگرانی بیرحم نگریسته میشود.
هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد، ویکیخبر، ویکیدانشگاه، ویکیسفر، ویکیداده و ویکیگونه را پدید آوردند.
ویکیپدیای فارسی پس از دو سال از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و با تلاش و کوشش شبانهروزی کاربران، اکنون در ردهٔ هجدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین ویکیپدیا در میان زبانهای خاورمیانه و زبانهای راست به چپ و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۲۶ شهریور ۱۳۹۴ خورشیدی) ۴۶۸٬۴۰۹ نوشتار دارد.
امروز: پنجشنبه، ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی برابر ۲۶ شهریور ۱۳۹۴ هجری خورشیدی و ۳ ذیالحجّه ۱۴۳۶ هجری قمری
روز قانون اساسی در آمریکا
- رویدادها
- ۱۹۴۱ – پس از اشغال ایران توسط نیروهای متفقین و برکناری رضا شاه از سلطنت، فرزند وی محمدرضا پهلوی، با ادای سوگند در مجلس (در تصویر)، پادشاه ایران شد.
- ۱۹۴۴ – نبرد آرنهم به عنوان بخشی از عملیات مارکت گاردن، در طرح مشترک آمریکا-بریتانیا، برای دور زدن خط دفاعی آلمان نازی در سراسر رود راین و ورود به آلمان از طریق هلند آغاز شد، این نبرد با پیروزی آلمان پایان یافت.
- ۱۹۸۰ – آناستازیو ساموزا دیکتاتور نیکاراگوئه، ترور شد.
- ۱۹۹۲ – در یک حملهٔ مسلحانه که بعدها به ترور میکونوس مشهور شد، چهار نفر از فعالان سیاسی مخالف حکومت جمهوری اسلامی ایران در رستورانی به همین نام در شهر برلین به قتل رسیدند.
- ۲۰۰۶ – کمیسیون وینوگراد برای بررسی عملکرد مسئولان سیاسی و نظامی اسرائیل در جریان جنگ اسرائیل و لبنان در تلآویو تشکیل شد.
- زادروزها
- ۸۷۹ - زادروز شارل ساده پادشاه فرانسه
- ۱۵۵۲ - زادروز پل پنجم از پاپهای کلیسای کاتولیک روم
- ۱۸۲۶ - زادروز برنهارت ریمان ریاضیدان آلمانی
- ۱۸۵۷ - زادروز کنستانتین تسیولکوفسکی دانشمند و نویسندهٔ روسی در زمینهٔ موشک، پیشگام نظریه پروازهای فضایی
- ۱۹۵۸ - زادروز یانز یانشا سیاستمدار اسلوونیایی، نخست وزیر اسلوونی از فوریه ۲۰۱۲ تا مارس ۲۰۱۳
- ۱۹۶۸ - زادروز آناستازیا پادشاه فرانسه
- درگذشتها
- ۱۱۷۹ - درگذشت هیلدگارد از بینگن نویسنده، آهنگساز، فیلسوف و نقاش آلمانی
- ۱۶۶۵ - درگذشت فیلیپ چهارم پادشاه اسپانیا، ناپل و سیسیل از ۱۶۲۱ تا ۱۶۶۵ و پادشاه پرتغال از ۱۶۲۱ تا ۱۶۴۰
- ۱۸۷۹ - درگذشت اوژن ویوله لودوک معمار فرانسوی
- ۱۹۶۱ - درگذشت عدنان مندرس اولین رئیس دولت ترکیه مدرن
- ۱۹۹۴ - درگذشت کارل پوپر فیلسوف ونویسندهٔ انگلیسی
- ۱۹۷۷ - درگذشت واروژ هاخباندیان ملقب به واروژان آهنگساز و تنظیم کنندهٔ مشهور ایرانی
- ... قالی یتیمان ارمنی، برای قدردانی از حمایتهای جان کالوین کولیج، سیامین رئیسجمهور آمریکا از بازماندگان نسلکشی ارمنیها، به وی اهدا شد؟ (در تصویر)
- ... ملکه ویکتوریا، ۶۳ سال و ۷ ماه و ۲ روز بر امپراتوری بریتانیا سلطنت کرد؟
- ... عمر شریف برای آنکه بتواند با فاتن حمامه، که مسلمان بود، ازدواج کند، اسلام آورد؟
- ... در سال ۱۹۷۴، کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد شوروی از آلکساندر سولژهنیتسین، برندهٔ نوبل ادبیات سلب تابعیت و او را از اتحاد جماهیر شوروی اخراج کرد؟
- ... تندیس داوود، اثر میکلآنژ، از شاهکارهای عصر رُنسانس دانسته میشود؟
- ... ویکتوریا وودهال، نخستین زنی بود که برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۱۸۷۲ نامنویسی کرد؟
- ... شاهبانو، الکساندرای بالپرندهای، بزرگترین پروانه جهان است؟