طایفه راکی

طایفه راکی، یکی از طوایف هفت لنگ ایل بختیاری و از شاخه بابادی باب می‌باشد. تعداد خانوار آن‌ها به ۸ هزار خانوار می‌رسد و جمعیت آن‌ها در حدود ۵۶ هزار نفر می‌باشد.

محل زندگی

ییلاق این طایفه، در منطقه کوهرنگ و حومه آن بوده و قشلاق آن‌ها، چم فراغ و یمه درمسجد سلیمان و در دنباله خاک طایفه نصیر، بین راه مسجدسلیمان به هفتگل، تا قلمرو طایفه مکوندی...

دهات عمده آن‌ها در گرمسیر یک مه، چم فراق و تمبیون در مسجدسلیمان و لحبری که تعدادی از خانواده‌ها در املاک اجدادی خود مشغول کشاورزی و دامپروری می‌باشند و تعدادی نیز زندگی شهری را انتخاب کرده‌اند، که در شهرستان مسجدسلیمان، اهواز، ایذه و شهرهای دیگر زندگی می‌کنند.

تقسیمات

طایفه راکی به نه تیره تقسیم می‌شود، که عبارتند از:

• طهماس خون
• کلاوند
• ارزانی وند
• جاوند
• قاسموند
• فردی وند
• موزایی
• کرم
• ذولفقاروند

 مدملیل وند(که در زمان ایلخانی به عنوان طایفه ای مستقل از طایفه راکی جدا شد )

سرپرستی

سرپرستی طایفه راکی، از قدیم‌الایام، بر عهده اولاد طهماس خان بوده و نسل بعد از نسل، به نوه او رسیده‌است. هر تیره هم دارای کد خدا و ریش سفیدانی می‌باشد. طایفه راکی از زمان قدیم با خوانین وقت، همیشه درگیری داشتند و با آنها مبارزه می‌کردند، حتی با خوانین دورکی سر ستیز داشتند.

اوج این درگیری‌ها برمیگردد به زمانی که بهداروندها، دورکی‌ها را شکست دادند و گروهی از حضرات راکی، با بهداروندها همکاری داشتند! که یادداشت‌های سردار ظفر بختیاری هم به آنها اشاره کرده‌است، اما طولی نکشید که دورکی‌ها، بهداروندها را در چغاخور شکست دادند و برای همیشه ریاست بختیاری را خوانین دورکی برعهده گرفتند. از اینرو، کلبعلی خان دورکی تعداد زیادی از سران راکی را اعدام کرد...

طایفه مدملیل

مدملیل یکی از تیره‌های پر جمعیت و مهم طایفه راکی است و در کتب تاریخی از جمله تاریخ بختیاری نوشته حاج علیقلی خان سرداراسعد جزو تیره‌های راکی ذکر شده است. طایفه مدملیل از زمان طهماس خان راکی تحت سرپرستی محمدقلی خان جانعلی‌وند و فرزندش چراغ‌علی خان جانعلی‌وند، همچنین هیبت‌الله خان و فرزندش محمدحسن شامصیروند بودند که نهایتاً در زمان حیات میرزا امان‌الله خان بختیاری (مدملیل) و غلامحسین شامنصوری و فرزندش سبزعلی رئیسی (کلانتر طایفه مدملیل) و حاج جواد راکی (کلانتر طایفه راکی) با صلاحدید ایلخانی بختیاری بصورت طایفه مستقلی در ساختار ایل بختیاری شناخته شد و از آن پس کلیه امورات و روابط آن، با ایلخانی، از جمله اخذ و پرداخت مالیات بصورت مستقل و زیر نظر کلانتران و کدخدایان مدملیل انجام گرفته است. امروزه طایفه مدملیل خود طایفه‌ای بزرگ و دارای سه تیره: جانعلی‌وند، شامصیروند، خدادادوند و ۲ تیره الحاقی به نام‌های آلکوند و مقام رهی است. بطوری‌که بختیاری‌ها آنرا طایفه‌ای جدا و مستقل از طایفه راکی می‌شناسند. با این وجود از گذشته‌های دور دارای قرابت سببی و نسبی بودند و هنوز نسبت‌های فامیلی فراوانی با یکدیگر دارند.

جستارهای وابسته

• هفت‌لنگ
• مردم بختیاری
• طوایف ایل بختیاری

منابع

• حسین ابراهیمی ناغانی. «اسامی طوایف و شعب ایل بختیاری». وب‌گاه انسان‌شناسی و فرهنگ، ۲ اسفند ۱۳۸۸. * تاریخ بختیاری نوشته سردار اسعد بختیاری
• لغت نامه دهخدا