رازلیق

رازلیق(در گویش محلی رازلِخ) یکی از روستاهای شهرستان سراب در استان آذربایجان شرقی ایران است. این روستا مرکز دهستان رازلیق در بخش مرکزی شهرستان سراب است.
در پنج هزارگزی شمال سراب واقع است و ۵ هزار گز به شوسه سراب به تبریز فاصله دارد. ناحیه‌ای است جلگه و معتدل و ساکنان آن ۳۰۰۳ تن می‌باشند. آب آن از چشمه تامین می‌شود و محصول آن غلات و حبوب است. شغل ساکنان آنجا زراعت و گله داری است وراه آن مالرو است.

کتیبه رازلیق

بر پیشانی کوه بلندی از سلسله کوههای شمال سراب کتیبه‌ای اورارتویی نقر گردیده و به کتیبه رازلیق مشهور است. این کتیبه به خط میخی اورارتویی است و در زیر آن سکویی ایجاد کرده‌اند و برای رسیدن به کتیبه باید از آن بالا رفت. ابعاد کتیبه ۸۰ در ۱۲۰ سانتیمتر است. در کنار کتیبه آثار قلعه‌ای مخروبه به چشم می‌خورد و در گذشته در این محل دژ دفاعی اورارتویی قرار داشته‌است. این کتیبه یادگار آرگیشتی یکم شاه اورارتویی است و متن آن به این قرار است:

بیاری خدای خالدی، آرگیشتی روزاهینلی گوید: من به سرزمین آریو لشگر کشیدم. من سرزمین اوئوشو را تسخیر کردم. من تا کنار رود مونا رسیدم و از آنجا بازگشتم. من سرزمین گیردو؟، گتوها؟ و توایشیدو را تسخیر کردم. شهر روتومنی؟ را من گرفتم. سرزمینهایی را که من تسخیر کردم تحت سلطه و باج خود قرار دادم. این قلعه را به زور گرفتم و دوباره آنرا ساختم. من آنرا به آرگیشتی ایردو نامگذاری کردم. تا بخاطر یاری بیا اونی=اورارتو. برای مطیع ساختن سرزمینهای دشمن. به یاری و عظمت خدای خالدی و آرگیشتی بزرگ. شاه جهان، شاه شاهان، شاه شهر توشپا آرگیشتی گوید: هر کس نام مرا محو کند، یا به این نوشته خسارتی رساند. امیدوارم خدای خالدی (ته‌ای شیا) و (شیوانی) او را از این گردون بر اندازد.

قلعه رازلیق

قلعه رازلیق در شمال، ۱۱ کیلومتری شهر سراب و یک کیلومتری غرب روستای دیزج سفید کنار رودخانه رازلیق چای قرار دارد. سنگ نبشته در روی صخره‌ای از سنگ خارا در دره رودخانه پسلر روبه جنوب واقع است. کتیبه اورارتویی رازلیق بر یک صخره نقر شده و تا کنون کاوش‌های علمی باستان شناسی در این قلعه به صورت کامل انجام نشده‌است.

قلعه رازلیق به موقعیت جغرافیایی شهرستان سراب ـ دهستان رازلیق پنج کیلومتری شمال این روستا و به شماره ۲۲۵۴۲ سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید این قلعه که قدمت آنها مربوط به هزاره اول قبل از میلاد و قرون میانه اسلامی می‌رسد مربوط به استقرار دوره اورارتو می‌باشد. برای دستیابی به این کتیبه تاریخی باید از روستای رازلیق عبورکرده و به روستای دیزج سفید رسید. درگذشته پلکانی در پای آن تعبیه گردیده بود که به مرور زمان از بین رفته وفقط چند پله ویران باقی‌مانده‌است. پس از آن صفحه‌ای طبیعی به چشم می‌خورد که درارتفاع ۳ متری آن کتیبه رازلیق به ابعاد ۸۲*۱۱۰ سانتیمتر در شانزده سطر حاوی فرمان ارگیشتی دوم فرزند (روسا) پادشاه اورارتور قرار گرفته‌است.

جستارهای وابسته

• شهرستان سراب
• آذربایجان شرقی
• دهستان رازلیق
• قلعه رازلیق
• اورارتو

منابع

• کمیتهٔ تخصصی نام‌گذاری و یکسان سازی نام‌های جغرافیایی ایران.