کوبا
مختصات: ۲۳°۸′ شمالی ۸۲°۲۳′ غربی / ۲۳.۱۳۳° شمالی ۸۲.۳۸۳° غربی
جمهوری کوبا کشوری است تشکیل شده از مجمع الجزایری در دریای کارائیب و پایتخت آن هاوانا است.
محتویات
تاریخ[ویرایش]
در ۱۴۹۲ کریستف کلمب جزیرهای را کشف کرد که هم اکنون کوبا نام دارد. در آن زمان این جزیره به امپراتوری اسپانیا تعلق گرفت. در ۱۵۱۱ اولین اقامتگاههای اسپانیاییها در کوبا تاسیس شد. اسپانیا حدود ۱۰۰ هزار نفر از مردم بومی را به بردگی گرفت، آنها را مسیحی کرد و به جستجوی طلا واداشت. با این وجود پس از گذشت یک قرن عملاً این افراد بومی از بین رفتند. از جمله دلایل این اتفاق، شیوع بیماری عفونی اوراسیایی بود که به دلیل عدم مقاوت بومی گسترش یافت و به همین شکل privation stemming from repressive colonial subjugation..[۱۱][۱۲]
کوبا به مدت ۴۰۰ سال تحت استعمار اسپانیا قرار داشت (۱۵۱۱-۱۸۹۸). در این مدت اقتصادش بر پایه کشاورزی، معدن و صادرات شکر، قهوه و تنباکو به اروپا و بعدها آمریکای شمالی بود. این کارها در ابتدا توسط بردههای آفریقایی که به کوبا آورده شده بودند انجام میشد. جمعیت کوبا در ۱۸۱۷ عبارت بود از ۶۳۰٬۰۰۰ هزار نفر که ۲۹۱٬۰۰۰ نفر از آنها سفیدپوست، ۱۱۵٬۰۰۰ نفر سیاه پوست غیربرده و ۲۲۴٬۰۰۰ نفر سیاه پوسیت برده بودند.[۱۳]
جنگ ۱۸۹۵[ویرایش]
در ۱۸۹۲ یک مخالف تبعید شده به نام خوزه مارتی، حزب انقلابی کوبا را در نیویورک پایه ریزی کرد. هدف این حزب استقلال کوبا از اسپانیا بود.[۱۴] در ۱۸۹۵، خوزه مارتی برای پیوستن به تلاشهای ماکسیمو گومز به مونته کریستی و سانتو دومینگو رفت. مارتی دیدگاههای سیاسی خود را در بیانیهٔ مونته کریستی به تحریر در آورد.[۱۴] جنگ علیه نیروهای نظامی اسپانیا در ۲۴ فوریه ۱۸۹۵ در کوبا آغاز شد. اما مارتی تا آوریل ۱۸۹۵ نتوانست خود را به کوبا برساند.[۱۴] مارتی در دوس ریوس در ۱۹ می ۱۸۹۵ کشته شد.[۱۴] مرگ او او را به قهرمان ملی کوبا بدل کرد.[۱۵]
حدود ۲۰۰ هزار اسپانیایی کوبا را به توپ بستند. فرماندهٔ نظامی کوبا مردم را کمپهایی فرستاد.[۱۶] در میان بین ۲۰۰٬۰۰۰ تا ۴۰۰٬۰۰۰ شهروند کوبایی بر اثر گرسنگی یا بیماری در این کمپها جان باختند.
استقلال از اسپانیا[ویرایش]
کوبا تا پایان جنگ اسپانیا-آمریکا در ۱۸۹۸ همچنان مستعمره اسپانیا باقیماند. پس از جنگ آمریکا-اسپانیا، این دو کشور معاهدهای به نام معاهدهٔ پاریس را در ۱۸۹۸ امضا کردند که طی آن اسپانیا کشورهای پورتوریکو، فیلیپین و گوام را به ازای جمعاً ۲۰ میلیون دلار به آمریکا واگذر کرد.[۱۷] در یک پیمان مشابه، اسپانیا متعهد شد که از پادشاهی بر کوبا چشم پوشی کند. تئودور روزولت که در جنگ آمریکا-اسپانیا شرکت کرده بود و تا اندازهای نیز به جنبشهای استقلال خواهانه روی خوش نشان میدهد، در ۱۹۰۱ پس از مک کینلی به عنوان رئیس جمهور آمریکا انتخاب شد و معاهده را واگذار کرد. به این شکل کوبا در ۱۹۰۲ به صورت رسمی از آمریکا مستقل شد و نام جمهوری کوبا به خود گرفت. تحت شرایط جدید کوبا، آمریکا حق مداخله در امور داخلی کوبا و همچنین روابط اقتصادی و سیاسی اش با دیگر کشورها را برای خود محفوظ نگه داشت.
بین ۱۹۵۳ و ۱۹۵۹ انقلاب کوبا اتفاق افتاد که منجر به براندازی دیکتاتوری فولخنثیو باتیستا ثالدیوار و روی کار آمدن دولت جدید به رهبری فیدل کاسترو گردید.[۱۸] در سال ۱۹۵۲ استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد.
رویدادهای اخیر[ویرایش]
- طبق سرشماری سال ۲۰۰۲، حدود ۱٫۲ میلیون از افراد کوبایی تبار (حدود ۱۰ درصد جمعیت کنونی کوبا) در امریکا اقامت دارند.[۱۹][۲۰] بسیاری از این کوباییان برای رفتن به آمریکا راه دریا را پیش گرفتند و با استفاده از قایقهای کوچک و زورقهای کوچک مسیر بین این دو کشور را طی کردند. در ۶ آوریل ۱۹۸۰، حدود ۱۰ هزار کوبایی به سفارت پرو در هاوانا رفته و درخواست پناهندگی سیاسی کردند. طی چند روز بعد، دولت کوبا برای کوباییهایی که از سفارت پرو درخواست پناهندگی کرده بودند مجوز مهاجرت صادر کرد. در ۱۶ آوریل، ۵۰۰ کوبایی سفارت پرو را به قصد کاستاریکا ترک کردند. در ۲۱ آوریل، بسیاری از این افراد شروع به سفر به میامی از طریق قایقهای شخصی کردند که آمریکا از ورود آنها جلوگیری کرد. اما مهاجرتها ادامه یافت چرا که کاسترو اعلام کرد که هر کسی که تمایل به ترک کشور دارد آزاد است این کار را از طریق منطقهٔ پورت ماریل انجام دهد. بیش از ۱۲۵٬۰۰۰ کوبایی پیش از پایان این جریان در ۱۵ ژوئن، کوبا را به مقصد امریکا ترک کردند.
- فروپاشی شوروی. (که در کوبا به عنوان دورهٔ ویژه شناخته میشود)، فرصت بسیار خوبی فراهم آورد تا قوانین وضع شده توسط کاسترو به طور جدی آزمایش خود را پس بدهند. در این دوران کوبا دچار کمبود مواد غذایی شد.[۲۱][۲۲] با این وجود دولت کوبا، کمکهای غذایی، دارویی و مالی آمریکا را تا سال ۱۹۹۳ نپذیرفت.[۲۱] در ۵ اوت ۱۹۹۴، دولت، گروهی معترض را که در یک اعتراض ناگهانی در هاوانا تجمع کرده بودند متفرق کرد.[۲۳]
- در سالهای اخیر کوبا به یک منبع جدید حمایت کننده به نام جمهوری خلق چین دست یافته است و همچنین اتحادهای جدیدی را با هوگو چاوز، رئیس جمهور ونزوئلا و همینطور اوو مورالس، رئیس جمهور بولیوی که هر دو از صادرکنندههای نفت و گاز هستند ایجاد کرده است. در سال ۲۰۰۳، دولت شمار زیادی از فعالان مدنی را دستگیر و بازداشت کرد. این دوره به بهار سیاه معروف است.[۲۴][۲۵]
- در ۳۱ ژوئیه ۲۰۰۶، فیدل کاسترو وظایف اصلیاش را به برادرش، اولین نخست وزیر کوبا یعنی رائول کاسترو واگذار کرد. دلیل این واگذاری عمل جراحی فیدل کاسترو بود. در ۲۴ فوریه ۲۰۰۸ رائول کاسترو به عنوان رئیس جمهور جدید کوبا انتخاب شد.[۲۶] او در سخنرانی ابتدایی خود، قول داد که برخی محدودیتهایی اعمال شده بر زندگی کوباییها را از میان بر دارد.[۲۷] در مارس ۲۰۰۹، رائول کاسترو برخی از مقامات دوران کاسترو را از میان برداشت.[۲۸]
- در ۱۴ اوت ۲۰۱۵، با سفر جان کری، وزیر امور خارجهی ایالات متحد، به هاوانا، در مراسمی رسمی و در حضور مقامهای عالیرتبهی آمریکا و کوبا، پس از بیش از ۵۴ سال قطع روابط دیپلماتیک این دو کشور، سفارت آمریکا در کوبا بازگشایی شد.[۲۹]
جغرافیا[ویرایش]
کوبا جزیرهای است که در میان دریای کارائیب و اقیانوس آتلانتیک شمالی قرار گرفتهاست و دارای مساحتی برابر ۱۱۰٬۸۶۱ کیلومتر مربع میباشد.
مرز زمینی آن تنها با پایگاه دریائی ایالات متحدهاست که خلیج گوانتانامو نام دارد.
اقلیم کوبا معتدل و بادهای بسامان در این کشور در جریانند. موقعیت جغرافیایی آن ۰۰ ۸۰ غربی و ۳۰ ۲۱ شمالی است.
بهداشت[ویرایش]
نوشتار اصلی: خدمات بهداشتی در کوبا
بر مبنای آمارهای سازمان بهداشت جهانی[۳۰]:
- امید زندگی در کوبا برای مردان ۷۶٫۰ و برای زنان ۸۰٫۰ است. (میانگین جهانی ۶۸ سال)
- میزان مرگ و میر کودکان در کوبا ۸٫۷ در هر ۱۰۰۰ نفر است.
- میزان مرگ و میر بزرگسالان در کوبا ۱۳۱٫۸۵ در هر ۱۰۰۰ نفر
- مجموع هزینههای بهداشت به ازای هر نفر در کوبا ۳۶۳ دلار است. (۲۰۰۶)
- نسبت مجموع هزینههای بهداشت به تولید ناخالص داخلی در کوبا ۷٫۱٪ است.(۲۰۰۶)
- احتمال مرگ کودک قبل از ۵ سالگی: ۶ در هر ۱۰۰۰ نفر (میانگین جهانی ۶۵ نفر در هر هزار نفر)
- میزان شیوع ایدز: ۱ نفر در هر هزار نفر (میانگین جهانی ۸ نفر در هر هزار نفر)
- درصدی از جمعیت که در مناطق شهری زندگی میکنند: ۷۶٪ (میانگین جهانی ۵۰٪)
- میزان شیوع سل: ۲ نفر در هر هزار نفر (میانگین جهانی ۱۷۰ نفر در هر هزار نفر)
- میزان افراد چاق در جمعیت مذکر ۸٪ و در مونث ۱۵٫۴٪ است.
- ۹۵٫۲٪ جمعیت کوبا به آب آشامیدنی سالم دسترسی دارند.
- ۹۴٪ جمعیت کوبا دارای دستگاههای بازیافت آب و استفادهٔ مجدد از آن هستند.
حقوق بشر[ویرایش]
کوبا بیشترین تعداد خبر نگار زندانی را بعد از چین در زندانهای خود دارد (۲۰۰۸). در نتیجه منع مالکیت فردی، مردم کوبا در بین کشورهایی با کمترین مالکیت کامپیوتر شخصی رده بندی شدهاند. حق استفاده از اینترنت فقط به تعدادی محدوی از افراد داده میشود و آنها هم شدیداً تحت نظر هستند. خروج ازکشور و ورود به کشور به طور کلی ممنوع است و در صورتی کسی بخواهد کشور را ترک کند نیاز به کسب مجوز دارد. که اکثر درخواستهای خروج از کشور رد میشوند و در مواردی که اجازه داده میشود، به عنوان مثال کل یک خانواده نمیتواند کشور را ترک کنند و بچهها به عنوان ضمانت نگه داشته میشوند تا والدین آنها برگردند.[۳۱]
اقتصاد[ویرایش]
منابع طبیعی آن شامل معادن کبالت، نیکل، آهن، مس، کروم و سیلیکون است. با وجود دولت متمرکز، دولت کوبا درصدد است تا قوانین اقتصادی این کشور را سهل کند. با هدف بهبود کارکرد موسسات تجاری، کاستن کمبود جدی خوراک، بهبود کالاهای مصرفی وخدمات، اصلاحاتی در دهه ۱۹۹۰ میلادی انجام شد. با این حال متوسط استاندارد زندگی هنوز هم، از پیش از دهه ۱۹۹۰ میلادی بخاطر قطع کمکهای شوروی سابق پائینتر است. از اواخر سال ۲۰۰۰ کشور ونزوئلا قراردادی برای همکاری نفتی با این کشور به امضاء رساند و اکنون روزانه ۱۰۰٬۰۰۰ بشکه نفت به این کشور تحویل میدهد. کوبا بخشی از پرداخت خود را بابت نفت به صورت خدمات انجام میدهد. ۲۰٬۰۰۰ کوبائی متخصص پزشکی که در ونزوئلا کار میکنند جزو این برنامه هستند. افزایش قیمت فلزات در سال ۲۰۰۷ موجب بالا رفتن درآمدهای کوبا از تولید کبالت و نیکل شده است. هاوانا با هدف کاهش قطع برق که از سال ۲۰۰۴ موجب نارضایتی مردم را فراهم آورده، سرمایهگذاری در بخش انرژی را ادامه میدهد. تولید ناخالص داخلی این کشور ۵۱٫۱۱ میلیارد دلار است که ۴٫۶ درصد آن در بخش کشاورزی، ۲۶٫۱ درصد آن در بخش صنعت و ۶۹٫۳ درصد آن در بخش خدمات تولید میشود. ۴٬۸۵۳٬۰۰۰ نفر نیروی کار این کشور کار میکنند.
بیکاری و تورم[ویرایش]
نرخ بیکاری در کوبا ۱٫۷ درصد و نرخ تورم ۱٫۵ درصد است.[۳۲]
صادرات و واردات[ویرایش]
محصولات صادراتی این کشور شامل شکر، نیکل، تنباکو، ماهی، محصولات پزشکی، مرکبات و قهوه است که به کشورهای هلند (۲۱٫۸ درصد)، کانادا (۲۱٫۶ درصد)، چین (۱۸٫۷ درصد) و اسپانیا (۵٫۹ درصد) صادر میشود.
محصولات وارداتی این کشور شامل نفت، مواد غذایی، ماشینآلات و تجهیزات و مواد شیمیایی است که از کشورهای ونزوئلا (۲۶٫۶ درصد)، چین (۱۵٫۶ درصد)، اسپانیا (۹٫۶ درصد)، آلمان (۶٫۴ درصد)، کانادا (۵٫۶ درصد)، ایتالیا (۴٫۴ درصد)، آمریکا (۴٫۳ درصد) و برزیل (۴٫۲ درصد) وارد میشود.
منابع[ویرایش]
مهمترین مادهٔ معدنی کوبا نیکل است که کوبا پس از روسیه دومین منبع بزرگ نیکل جهان محسوب میشود.[۳۳] شرکت بینالمللی کانادایی شریت (Sherritt International) دارای تسهیلات بزرگی در معدن بزرگ نیکل در شهر موئا هستند. کوبا پنجمین تولیدکنندهٔ بزرگ کبالت تصفیه شده است که از مواد فرعی استخراج نیکل است.[۳۳] تحقیقات نفتی جدید نشان داده است که شمال کوبا قادر به تولید تقریباً ۴٫۶ میلیارد بشکه (۷۳۰ میلیون متر مکعب) تا ۹٫۳ میلیارد بشکه نفت (۱٫۴۸ در ۱۰ به توان ۹ مترمکعب) است. در سال ۲۰۰۶، کوبا آغاز به آزمایش این مناطق برای استخراج احتمالی در آینده نمود.[۳۴]
مردم[ویرایش]
- ۹۹٫۸٪ مردم کوبا باسواد هستند.[۳۵][۳۶]
- جمعیت کوبا ۱۱٬۳۹۴٬۰۴۳ نفر است و نرخ رشد جمعیت آن % ۰٫۲۷۳ میباشد.
- در کوبا، میزان مرگ و میر نوزادان در واحد جمعیت، از برخی جوامع جهان اول و توسعه یافته نیز کمتر است.[۳۷]
- میانگین امید به زندگی در کوبا ۷۷٫۶۴ سال است.[۳۵]
- طبق آمار سال ۲۰۰۶، کوبا تنها کشور جهان است که دارای استانداردهای مورد قبول صندوق جهانی طبیعت در زمینه توسعهٔ پایدار است.[۳۸] به عبارت دقیق تر کوبا بر اساس معیار ردپای بومشناختی (Ecological footprint) دارای امتیاز کمتر از ۱٫۸ هکتار در واحد مساحت است. همچنین امتیاز کوبا بر اساس شاخص توسعه انسانی(HDI) بالاتر از ۰٫۸ است.[۳۹]
فرهنگ[ویرایش]
فرهنگ این کشور بر پایهٔ مذهب کاتولیک است و جامعهای مذهبی دارد.[نیازمند منبع]
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ "Cuban Peso Bills". Central Bank of Cuba. Retrieved 2009-09-07.
- ↑ "National symbols". Government of Cuba. Retrieved 2009-09-07.
- ↑ official 2012 Census
- ↑ "Cuba's Raul Castro to retire in five years". Aljazeera.com. Retrieved 2013-07-19.
- ↑ "Anuario Estadístico de Cuba 2010". Oficina Nacional de Estadísticas. Retrieved 2013-07-19.
- ↑ "3.1 Población residente por sexo, tasa anual de crecimiento y relación de masculinidad". Anuario Estadístico de Cuba. Oficina Nacional de Estadísticas. Retrieved 21 July 2013.
- ↑ [http
- //data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.PP.CD?display=default GDP, PPP (current international $) | Data | Table]
- ↑ GDP per capita, PPP (current international $) | Data | Table
- ↑ GDP (current US$) | Data | Table
- ↑ GDP per capita (current US$) | Data | Table
- ↑ Koplow, David A. "Smallpox: The Fight to Eradicate a Global Scourge". University of California Press.
|chapter=
ignored (help) - ↑ Diamond, Jared M. (1998). Guns, Germs, and Steel: The Fates of Human Societies. New York, NY: W.W. Norton & Co. ISBN 0393038912.
- ↑ Latin America's Wars: The age of the caudillo, 1791-1899. Robert L. Scheina (2003). p.352. ISBN 1-57488-450-6
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ۱۴٫۳ Stanley Sandler, ed. (2002). Ground warfare: an international encyclopedia. Part 25, Volume 1. ABC-CLIO. p. 549. ISBN 1576073440. Retrieved 2009-09-06.
- ↑ David Arias (2005). Spanish-americans: Lives And Faces. Victoria, BC, Canada: Trafford Publishing. p. 171. ISBN 141204717X. Retrieved 2009-09-06.
- ↑ Robert K. Home (1997). Of Planting and Planning: The Making of British Colonial Cities. Chapman and Hall. p. 195. ISBN 0419202307. Retrieved 2009-09-06.
- ↑ "Treaty of Peace Between the United States and Spain". The Avalon Project. Yale Law School. December 10, 1898.
- ↑ "Remarks of Senator John F. Kennedy at Democratic Dinner, Cincinnati, Ohio". John F. Kennedy Presidential Library & Museum – Jfklibrary.org. 1960-10-06. Retrieved 2010-11-07.
- ↑ Census 2000 Paints Statistical Portrait of the Nation's Hispanic Population, U.S. Census Bureau, May 10, 2001.
- ↑ Hispanic Heritage Month 2002, U.S. Census Bureau, September 3, 2002.
- ↑ ۲۱٫۰ ۲۱٫۱ "Health consequences of Cuba's Special Period". Canadian Medical Association Journal.
- ↑ "Cuba's Food & Agriculture Situation Report".
- ↑ Carl Gershman and Orlando Gutierrez. "Can Cuba Change?". Journal of Democracy January 2009, Volume 20, Number 1.
- ↑ Carlos Lauria, Monica Campbell, and María Salazar (March 18, 2008). "Cuba's Long Black Spring". The Committee to Protect Journalists.
- ↑ "Cuba – No surrender by independent journalists, five years on from "black spring"". Reporters Without Borders. March 2008.
- ↑ "Raul Castro named Cuban president". BBC News. 2008-02-24. Retrieved 2008-02-24.
- ↑ "Byte by byte". The Economist. 2008-03-19. Retrieved 2008-04-04.
- ↑ "Raúl Castro replaces top Cuban officials". London: Guardian News and Media. 2 March 2009. Retrieved 2009-09-15.
- ↑ «سفارت آمریکا در کوبا پس از ۵۴ سال آغاز بهکار کرد». خبرگزاری جمهوریاسلامی.
- ↑ WHO | Cuba
- ↑ Essential Background: Overview of human rights issues in Cuba (Human Rights Watch, 31-12-2005)
- ↑ [۱]، ویکیپدیای انگلیسی.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ Ivette E. Torres (1997). "The Mineral Industry of Cuba". U.S. Geological Survey. Retrieved 2009-09-06.
- ↑ Wayne S. Smith (1 November 2006). "After 46 years of failure, we must change course on Cuba". London: Guardian News and Media. Retrieved 2009-09-06.
- ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ CIA - The World Factbook
- ↑ "unstats". Mdgs.un.org. 2010-06-23. Retrieved 2010-11-07. Text " Millennium Indicators " ignored (help)
- ↑ CIA World Factbook
- ↑ گزارش صندوق جهانی طبیعت
- ↑ گزارش صندوق جهانی طبیعت
منابع[ویرایش]
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای کوبا دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کوبا موجود است. |
|
|
|
|
|
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یک مکان جغرافیایی است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |