غلامرضا ازهاری

غلامرضا ازهاری
ارتشبد غلامرضا ازهاری
نخست‌وزیر ایران
مشغول به کار ۱۵ آبان ۱۳۵۷ – دی ۱۳۵۷
پادشاه	محمدرضا پهلوی
پس از	جعفر شریف امامی
پیش از	شاپور بختیار
اطلاعات شخصی
تولد	۱۲۸۸ خورشیدی شیراز، ایران
مرگ	۱۴ آبان ۱۳۸۰ شهرستان فرفکس، ویرجینیا ایالات متحده
ملیت	ایران
پیشه	نظامی ، سیاستمدار
دین	اسلام شیعه
خدمت نظامی
درجه	ارتشبد

ارتشبد غلامرضا ازهاری (زاده ۱۲۸۸ شیراز - ۱۳۸۰) یکی از فرماندهان ارشد ارتش شاهنشاهی ایران در دوره سلطنت محمدرضا شاه پهلوی بود. وی از ۱۵ آبان ۱۳۵۷ تا دی ۱۳۵۷ نخست‌وزیر ایران بود.

زندگی‌نامه

پس از پایان تحصیلات ابتدایی و متوسطه، در سال ۱۳۱۲ به دانشکده افسری راه یافت. یک سال بعد با درجه ستوان دومی وارد ارتش شاهنشاهی شد و در سال ۱۳۱۶ با ارتقا به درجه سرهنگی به معاونت فرماندهی دژبان مرکز منصوب شد. ازهاری در سال ۱۳۲۸ برای گذراندن یک دوره آموزش عالی به آمریکا اعزام شد. پس از بازگشت در سال ۱۳۳۰ دوره یک ساله فرماندهی ستاد را در دانشگاه جنگ گذراند و در سال ۱۳۳۶ به درجه سرتیپی ارتقا یافت. دو سال بعد مجدداً برای طی دوره کوتاه مدت عالی ستاد به آمریکا رفت.

ازهاری در سال ۱۳۳۶ به فرماندهی لشکر کرمان و پس از آن به فرماندهی لشکرسبزوار و دو سال بعد با ارتقا به درجه سرلشکری ارتقا یافت و سپس به فرماندهی دانشکده جنگ منصوب شد. پس از چندی در ۱۳۴۱ به ستاد فرماندهی نیروی زمینی منتقل شد و سال بعد با درجه سپهبدی به فرماندهی سپاه غرب ارتقا یافت. ازهاری در سال ۱۳۴۵ نماینده نظامی ایران در گروه نمایندگان پیمان نظامی سنتو بود. وی به مدت دو سال از ۱۳۴۸ جانشین رئیس ستاد بزرگ‌ارتشتاران شد وی در دوران ریاست ارتشبد فریدون جم بر ستاد بزرگ‌ارتشتاران خود را بارنشسته نمود ولی در سال ۱۳۵۰ با برکناری ارتشبد فریدون جم با درجه ارتشبدی مجدداً" به خدمت دعوت و تا نیمه آبان۱۳۵۷ ریاست این ستاد بعهده داشت.

با شکست دولت های متعدد در مقابله با انقلاب، و بدنبال حوادث ۱۳ آبان ۱۳۵۷ در پایتخت محمدرضا شاه تصمیم گرفت با انتصاب یک نظامی به ریاست دولت جریان انقلاب را متوقف کند. به همین منظور در ساعت ده صبح روز ۱۴ آبان ۱۳۵۷ارتشبد غلامرضا ازهاری به کاخ نیاوران احضار شد و پس از مذاکراتی مختصری پادشاه به وی تکلیف نخست وزیری را نمود و او نیز این ماموریت را پذیرفت. نخست وزیر جدید در ۱۵ آبان ۱۳۵۷ منصوب شد و همان روز کابینه نظامی خود را معرفی کرد. در این دولت غلامعلی اویسی به سرپرستی وزارت کار و امور اجتماعی، سپهبد امیرحسین ربیعی به سرپرستی وزارت مسکن و شهرسازی و ارتشبد عباس قره‌باغی به وزارت کشور منصوب شدند.

از اقدامات دولت نظامی ازهاری، دستیگری نویسندگان مطبوعات، بازداشت دولتمردانی چون ارتشبد نعمت نصیری، منوچهر آزمون، عبدالعظیم ولیان، داریوش همایون، غلامرضا نیک‌پی و امیرعباس هویدا بود. او سرانجام در اواخر آذر ۱۳۵۷ دچار حمله قلبی بستری شد و با عذر بیماری از مقام خود کناره گرفت و بلافاصله راهی آمریکا شد.

در طول خدمت نظامی، مدالهای متعددی مانند نشان درجه یک و دو همایون، نشان لیاقت، افتخار، خدمت، کوشش، ورزش، سپاس، پاس و بیست و هشت مرداد و یک نشان از سنتو دریافت کرد.

او در خارج از کشور فعالیت سیاسی نداشت اما با هژبر یزدانی در تاسیس یک بانک همکاری نمود. او در سال ۱۳۸۰ در آمریکا درگذشت.

منابع

• آفتاب

جستارهای وابسته

• فهرست فرماندهان ارتش ایران