تجریش

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
تجریش
شمیران
TajrishMap.JPG
کشور  ایران
استان تهران
شهرستان شمیرانات
بخش مرکزی
نام(های) قدیمی طجرشت
سال شهرشدن ۱۳۵۷[۱]
مردم
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا ۱۶۰۰ متر [۲]
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه ۱۲/۹ درجه سانتیگراد [۳]
میانگین بارش سالانه ۴۳۵/۸ میلیمتر [۴]

تجریش نام شهری در کلان‌شهر تهران است که به عنوان یکی از محلّه‌های شهر تهران هم به شمار می‌آید. تجریش مرکز شهرستان شمیرانات استان تهران است و در منطقهٔ ۱ شهر تهران واقع شده‌است.[۵] میدان تجریش که نقطه پایانی خیابان ولیعصر تهران است یکی از مکان‌های تجاری و شلوغ تهران بشمار می‌رود. بازار قدیمی، تکیه بزرگ تجریش و امامزاده صالح از نقاط دیدنی محله تجریش‌اند.[۶]

خیابان‌ها و اماکن پیرامون[ویرایش]

خیابان‌ها و کوچه‌هایی که به میدان تجریش می‌پیوندند به ترتیب ساعتگرد عبارت‌اند از خیابان شهرداری، فناخسرو، جعفری، جلالوند (ارم)، ملکی (سعدآباد)، ولی‌عصر، دربندی (مقصود بیک)، ثقفی و کوگل.[۷] خیابان شهرداری بین میدان تجریش و میدان قدس قرار دارد و کوگل کوچه‌ای است که به امامزاده صالح ختم می‌شود. خیابان‌های:بوعلی، صاحبی، آشتیانی منفرد و حکمت از جمله خیابان‌هایی هستند که دارای استاندارد خیابان سازی نیستند و نیز این خیابان‌ها جزء مناطق قدیمی و فرسوده تجریش قرار دارند.

اماکن مهم پیرامون میدان تجریش:

  • مسجد همت[۸]
  • امامزاده صالح
  • تکیه بالا (حسینیه بزرگ تجریش
  • بازار تجریش و حسینیه آن
  • اداره پست تجریش
  • اداره برق تجریش
  • بیمارستان شهدا
  • بنیاد شهید شمیرانات
  • سازمان تأمین اجتماعی شمیران
  • مرکز خرید قائم
  • مرکز خرید تندیس
  • مرکز خرید البرز
  • مرکز خرید میری
  • مرکز خرید بعثت
  • مرکز خرید ارگ تجاری

در شمال تجریش محله‌های جعفرآباد و سعدآباد و در شمال غربی آن محله زعفرانیه قرار گرفته.

پیشینه[ویرایش]

هزار سال پیش تجریش، طجرشت خوانده می شد. چنان که راوندی مورخ تاریخ در شرح سلطنت طغرل سلجوقی آورده است: «آنگاه سلطان از تبریز به سوی ری رفت تا زفاف به دار الملک باشد. اندک مایه رنج بر وی مستولی شد، به قصران بیرونی، به در ری به دیه طجرشت ( تجریش ) از جهت خنکی هوا نزول فرمود، چه حرارت هوا بغایت بود ( به سال ۴۵۵ ق). جالب اینجاست که طغرل در همان تجریش وفات یافت و جنازه اش برای دفن به ری منتقل شد. [۹]
در گذشته‌ای نه چندان دور مردم منطقه تجریش به زبان تاتی سخن می‌گفتند که هنوز برخی از بومیان با آن آشنایی دارند.

جغرافیا[ویرایش]

تجریش در دامنه رشته کوه البرز است و میدان تجریش در ارتفاع ۱۶۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. [۱۰]

آب و هوای تجریش معتدل و متمایل به سرد است . حداکثر دمای آن در تابستانها ۳۶ درجه و حداقل آن در زمستانها ْ۲۰- درجه است . [۱۱]

در شهر تجریش قناتهای متعددی وجود داشته است و برخی از آنها هنوز هم آبدهی دارد.از جمله قنات امامزاده صالح (مظهر آن در صحن امامزاده )، قنات محمدیه، قنات مقصودبک در کنار رود دربند، قنات سرپل تجریش و قنات کهریز که

مظهر آن در تکیة پایین تجریش بوده است . [۱۲]

جمعیت[ویرایش]

جمعیت شهر تجریش در ۱۳۳۵ شمسی ، ۲۶,۵۲۵ تن و در سرشماری ۱۳۶۵ شمسی حدود ۴۰,۰۰۰ تن بود. در سرشماری ۱۳۷۵ شمسی، به علت متصل بودن تجریش به شهر تهران و قرارگرفتن در محدودة تهران بزرگ، جمعیت آن همراه با جمعیت تهران ذکر شد. [۱۳]

نگارخانه[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وب‌گاه رسمی وزارت کشور ایران. بازبینی‌شده در آبان ۱۳۸۹. 
  2. نقشه توپوگرافی میدان تجریش http://www.shiaupload.ir/images/85731941327776747944.png
  3. http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=5037 (توكلی‌نیا، ص ۲۲۰)
  4. سایت هواشناسی کشور http://www.irimo.ir/english/publication/index.asp
  5. نقشهٔ شهرستان شمیران
  6. هفته‌نامه الکترونیکی کاپوچینو
  7. راه خودرو، نقشه ویژه ترافیکی تهران (مخصوص خودرو)، تهران ۱۳۸۳خ.، نقشه‌های ۴ و ۵.
  8. همت عالی در انقلاب
  9. «کتاب اول». 
  10. «نقشه توپوگرافی تجریش». 
  11. ( فرهنگ جغرافیائی آبادیها، ج 38، ص 64)
  12. ( رجوع کنید به ستوده، ج 1، ص 202ـ 206)
  13. (ایران . وزارت کشور. ادارة کل آمار عمومی، ص 183؛ فرهنگ جغرافیائی آبادیها، ج 38، ص 64)