کاپادوکیه
| Göreme National Park and the Rock Sites of Cappadocia * | |
|---|---|
| منطقه | ترکیه |
| نوع | Mixed |
| معیار | i, iii, v, vii |
| منابع | 357 |
| منطقه ** | فهرست میراث جهانی یونسکو در اروپا |
| تاریخچه ثبت | |
| ثبت | 1985 (فصل 9th ) |
مختصات: ۳۸°۴۰′۱۴″ شمالی ۳۴°۵۰′۲۱″ شرقی / ۳۸.۶۷۰۵۶° شمالی ۳۴.۸۳۹۱۷° شرقی
.png)
کاپادوکیه یا کَتپَتوکه یا کاپادوسیه در پارسی باستان: Katpatuka، به معنای «سرزمین اسب‌های زیبا»[۱][۲]) یونانی: Καππαδοκία) نام سرزمین باستانی پهناوری در آسیای کوچک (ترکیه کنونی) است. نام کاپادوکیه پس از روزگار باستان در زمان چیرگی مسیحیت بر این بخش پایدار ماند و امروزه هم در زمینه گردش‌گری بدین بخش تاریخی کاپادوکیه گفته‌می‌شود. توریستی‌ترین بخش کاپادوکیه استان نوشهر ترکیه کنونی را دربرمی‌گیرد.
نام این منطقه در متون اسلامی به صورت قبدوقیه آمده‌است.[۳]
کاپادوکیه سرزمینی است در مرکز آناتولی (خود آناتولی بمعنای محل برآمدن خورشید بزبان یونانی می‌باشد و از اینجهت می‌توان برابر با خراسانش دانست) و محوطه‌ای را در بر می‌گرفت که امروز میان نوشهیر، نیغده، آکسرای، کرشهیر و قیصریه قرار دارد. از نامی‌ترین قسمتهای این سرزمین امروزه بنام گورمه یاد می‌گردد که مجسمه‌های باستانی را در دل خود جای داده است. این محوطهٔ باستانی از سال ۱۹۸۵ از طرف یونسکو جزو میراث فرهنگی جهان شناخته شده و ثبت گردیدند. از دیگر دیدنیهای باستانی این دیار شهر زیرزمینی است که در درین کویو واقع است و هرساله گردشگران زیادی را بسوی خود جلب می‌کند و بر شهرت خویش میفزاید.
در سال ۹۰ تا ۸۸ پیش از میلاد، فتح کاپادوکیه در آسیای صغیر به وسیله مهرداد ششم پنتوس روی می‌دهد.[۴]
محتویات
نام[ویرایش]
نام این ساتراپی در کتیبه‌های فارسی باستان کَتپَتوکَه (Katpatuka) آمده است، این واژه در یونانی باستان به صورت Kappadokia (Καππαδοκία) در آمده است و بعدتر از یونانی وارد زبان‌های منطقه شده است. ازجمله در کتیبه‌های ساسانی فارسی میانه kpwtkyʾy یا kpwtkydʾy و پارتی kpwtkyʾ آمده‌است (تلفظ احتمالاً Kappōdakiyā). یونانیان همچنین به این سرزمین لئوکُسوریوی (Leukosurioi) یا سوریوی (Surioi) می‌گفتند،[۵] که اولی به معنی «سوری‌های سفیدپوست» است. طبق نوشتهٔ هرودوت، نام یونانی این بوده است و Katpatuka نامی بوده که پارس‌ها روی آن‌ها گذاشته‌اند.
پیشینه[ویرایش]
روزگاری همهٔ سرزمین گسترده میان دو رود هالیس و فرات را کاپادوسیه می‌گفتند.[۶] بعدها بخش شمالی را پونتوس و بخش میانه و جنوبی را کاپادوسیه بزرگ خواندند. از زمان مادها کاپادوسیه بخشی از شاهنشاهی ایران بوده است. در تاریخ برای نخستین بار در پایان سده ششم پیش از میلاد است که نامی از کاپادوکیه می‌رود و آن هم در سنگنبشته‌های سه‌زبانه دو تن از پادشاهان هخامنشی، داریوش بزرگ و خشایارشا. از دیر باز فرهنگ و آیین ایرانی آنچنان در ارمنستان و کاپادوسیه پذیرفته و گسترش یافته بود که می‌توان گفت که مردمان این نواحی در زمان هخامنشیان و اشکانیان دیگر انیرانی شمرده نمی‌شدند. پرستش ایزدان ایرانی بویژه مهر و آناهیتا در کاپادوسیه رواج داشت و نویسندگان یونانی چگونگی برگزاری مراسم مذهبی ایرانی را در آنجا گزارش کرده‌اند. از زمان هخامنشیان تا قرون اولیه میلادی کاپادوسیه سرزمین اختلاط و آمیزش فرهنگ‌ها و دین‌های گوناگون بوده است. روایات مورخان یونانی مخصوصاً استرابو دربارهٔ هم آمیختگی آیینهای ایرانی و انیرانی در کاپادوسیه و دیگر کشورهای باختری ایران از لحاظ تاریخ دین‌های ایرانی اهمیت خاصی دارد.
نامگذاری ماههای سال با نامهای ایزدان مزدیسنا که در سدهٔ پنجم پیش از میلاد در کاپادوسیه انجام گرفته، باستانی‌ترین گواهی تاریخی دربارهٔ رواج و گسترش کیش زرتشتی در باختر ایران است. نوشته و اسناد یونانی و لاتینی مربوط به گاه‌شماری کاپادوسی در جلد اول کتاب معروف کامون به نام متون و آثار نگاره‌های مربوط به راز آیینهای مهر، جمع آوری و گزارش شده است. ایران شناسان زمان ما هر کدام دربارهٔ اهمیت گاه‌شماری ایرانی- کاپادوسی و تاریخ آغاز و رواج آن در آسیای صغیر، بحث‌ها کرده و رأی‌های گوناگون داده‌اند.[۷]
نگارخانه[ویرایش]
-
معماری در کاپادوکیه
-
معبدی باستانی در کاپادوکیه
-
کاپادوکیه
-
نقشهای باستانی غارهای کاپادوکیه
پانویس[ویرایش]
- ↑ تارنمای شهرداری نوشهیر
- ↑ Clive Foss, The Persians in Asia Minor and the End of Antiquity. The English Historical Review 90, No. 357, 1975, 722
- ↑ امام شوشتری
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ مدخل CAPPADOCIA در Encyclopædia Iranica
- ↑ دین ایرانی، ص ۱۴۲
- ↑ دین ایرانی، ص ۱۴۴
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کاپادوکیه موجود است. |
- بنونیست، امیل. دین ایرانی بر پایهٔ متن‌های مهم یونانی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، ۱۳۵۴
- Photos of Cappadocia : http://www.cevatzade.com/english/index.php?cat=254
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Kapadokya»، ویکی‌پدیای ترکی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۸ شهریور ۱۳۹۰).
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Cappadocia Cappadocia»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۲۰ اوت ۲۰۰۷).
- امام شوشتری، سید محمدعلی، مجله بررسی‌های تاریخی، فروردین و اردیبهشت ۱۳۴۸، شمارهٔ ۱۹
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||
