W Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego rozpoczęły się konsultacje społeczne projektu Regionalnego planu transportowego województwa podlaskiego na lata 2014-2020 wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko. Konsultacje będą trwały do 6 marca 2016 roku.
– Plan ten wyznacza kierunki rozwoju transportu w województwie. Jest ściśle związany z Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 i pozwoli na uruchomienie funduszy przeznaczonych na transport drogowy i kolejowy – powiedział marszałek Jerzy Leszczyński rozpoczynając konsultacje. – Chodzi nam o poprawę dostępności naszego województwa, o powiązanie stolicy województwa z miastami powiatowymi.
Plan diagnozuje istniejące deficyty w systemie transportu drogowego i kolejowego w województwie podlaskim, jak również wskazuje cele, pożądane kierunki zmiany oraz identyfikuje inwestycje, które będą realizowane w perspektywie finansowej 2014‐2020 w zakresie infrastruktury drogowej i kolejowej.
Na inwestycje w ramach planu transportowego przewidziane jest 208 mln euro, z czego na drogi wojewódzkie – 160 mln euro, a na kolej – 48 mln euro. W praktyce oznacza to możliwość wsparcia inwestycji transportu kolejowego na sieci TEN‐T lub linii kolejowych o znaczeniu regionalnym i aglomeracyjnym, charakteryzujące się dużymi potokami ruchu na liniach tworzących sieć TEN-T i łączących ośrodki regionalne z ich otoczeniem i obszarami peryferyjnymi.
W projekcie Regionalnego planu transportowego dla Podlasia zwrócono uwagę w szczególności na konieczność poprawy krajowych (z Warszawą, Lublinem, Gdańskiem) i międzynarodowych (z Kownem, Grodnem i Brześciem Litewskim) powiązań drogowych i kolejowych Białegostoku oraz poprawę regionalnych powiązań drogowych i kolejowych Białegostoku z ośrodkami subregionalnymi – Łomżą i Suwałkami oraz ośrodkami powiatowymi.
Stan podlaskiej sieci kolejowej
Najważniejszymi liniami kolejowymi, zapewniającymi dostępność zewnętrzną regionu są linie kolejowe nr 6 Zielonka – Kuźnica Białostocka, nr 38 Białystok – Głomno i nr 31 Siedlce – Siemianówka. W planach rozwoju sieci kolejowej te ostatnie dwie linie tj. nr 38 na odcinku Białystok – Ełk, nr 31 na odcinku Siedlce – Czeremcha wraz z linią nr 32 Czeremcha – Białystok mają wejść w skład tzw. Magistrali Wschodniej, będącej ciągiem linii kolejowych łączących Rzeszów, Lublin, Białystok i Olsztyn. Magistrala ta docelowo stanowić ma najszybsze połączenie kolejowe między stolicami województw Polski Wschodniej (Lublinem i Rzeszowem), a obecnie do czasu kompleksowej przebudowy linii nr 6 na odcinku Sadowne – Białystok, będzie spełniała rolę trasy objazdowej. Duże znaczenie w powiązaniach międzyregionalnych może mieć linia kolejowa nr 36 Ostrołęka – Łapy, której przebieg, już dzisiaj, predysponuje ją jako trasę objazdową (Tłuszcz – Ostrołęka – Łapy) dla przebudowywanej linii nr 6 (E75).
W Planie transportowym wskazano, że największe ograniczenia eksploatacyjne dotyczą odcinków linii normalnotorowych nr 32 Czeremcha – Białystok (72,831 km), nr 52 Lewki – Nieznany Bór (3,822 km), 911 Bernadczyzna – Oskierki (4,692 km) 51 i 913 Narewka – Planta (3,794 km). Poza tym, dużym stopniem degradacji charakteryzuje się znaczna część torów, podtorzy i rozjazdów.
To skutkuje: dużym odsetkiem (ok.18,5%) linii nieeksploatowanych, zbyt niskimi prędkościami pociągów, niedostatecznymi przepustowościami odcinków lub węzłów sieci, ograniczeniami w dopuszczalnych naciskach osiowych i długościach składów oraz nakładaniem się ruchu pasażerskiego na towarowy. Odczuwalny jest też niski stopień elektryfikacji linii, brak urządzeń automatycznej obsługi ruchu, a także niedostateczne zabezpieczenia przejazdów na poziomie szyn.
W efekcie większość przewozów pasażerskich odbywa się w obrębie dwóch linii kolejowych o znaczeniu krajowym (nr 6 i 38), łączących się na stacji węzłowej Białystok. Również przewozy towarowe są dalekie od optymalnego poziomu. Połączenia Białegostoku z południowymi rejonami kraju odbywają się głównie wzdłuż linii o niskich parametrach użytkowych – nr 31 i 32, przez Bielsk Podlaski, Czeremchę, co skutkuje niewspółmiernie małym udziałem kolei w transporcie ładunków w relacji do drogowego ruchu ciężarowego.
Zamierzenia samorządu
Przywrócenie do 2023 r. przewozów w relacji Łomża – Białystok może stanowić potencjalnie atrakcyjną ofertę alternatywną wobec transportu samochodowego, jednak będzie możliwe dopiero po przeprowadzeniu rewitalizacji linii kolejowych nr 36 (odcinek Łapy – Śniadowo) oraz 49 (Śniadowo – Łomża). Inwestycja znajduje się na liście przedsięwzięć planowanych do sfinansowania ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego 2014‐2020. Dzięki środkom z tego samego funduszu możliwa będzie także reaktywacja przewozów między Hajnówką a Białowieżą – miejscowości o dużych walorach turystycznych.
Na liście projektów kolejowych o znaczeniu makroregionalnym4 znalazły się prace na liniach kolejowych: nr 32 na odcinku Białystok – Bielsk Podlaski (Lewki), nr 31 na odcinku gr. województwa – Czeremcha – Hajnówka, nr 52 Lewki – Hajnówka, które planuje się zrealizować ze środków Programu Operacyjnego Polska Wschodnia.
Władze województwa podkreślają, że inwestycje kolejowe mogą skutkować zmianą udziału kolei w realizowanych przewozach na poszczególnych relacjach co jest zgodne z filozofią polityki transportowej realizowanej w Unii Europejskiej. Wskazana jest ponadto rozbudowa infrastruktury przeładunkowej, umożliwiającej obsługę pociągów intermodalnych w bezpośrednim ruchu międzynarodowym. Służyć temu może m.in. rewitalizacja szerokotorowej linii nr 923 (Bufałowo – Bufałowo Wsch.; inwestycja na liście podstawowej RPOWP 2014‐2020).
Szczegóły dotyczące zgłaszania uwag i wniosków do Regionalnego planu transportowego województwa podlaskiego na lata 2014-2020 znajdują się tutaj.
Co Polska B potrzebuje to rewitalizacj/modernizacja istniejacych tras oraz budowa nowej. Chodzi tutaj o dwutorowa zelektrafikowana trase z Przemysla do Szczecina przez Rzeszow, Lublin, Bialystok, Olsztyn, Gdansk/Gdynia, Koszalin. Trasa ta ma byc parametrowana na 160 km/h. Ta inwestycja ma podloze gospodarcze i polityczne. Czas realizacji musi byc zakonczony do roku 2020.