عادل‌شاه

عادل شاه افشار
دوران	۱۱۶۰ تا ۱۱۶۱ ه‍.ق.
تاجگذاری	۲۷ جمادی‌الثانی ۱۱۶۰ ه‍.ق.
نام کامل	علیقلی خان
مرگ	۲ جمادی‌الثانی ۱۱۶۲ ه‍.ق.
محل مرگ	مشهد
پیش از	شاهرخ شاه، ابراهیم شاه
پس از	نادر شاه افشار
دودمان	افشاریان

عادل شاه افشار (مرگ ۱۱۲۷) دومین پادشاه دودمان افشاریه ایران بود. وی برادرزاده نادرشاه بود و پس از قتل وی در قوچان، بیشتر فرزندان نادر، از جمله رضاقلی میرزا و نصرالله میرزا را به قتل رساند. تنها شاهرخ میرزا، فرزند رضاقلی را به قتل نرساند.

عادل‌شاه افشار که از ۱۱۲۶ تا ۱۱۲۷ خورشیدی (۱ سال) پادشاهی کرد، جانشین نادرشاه افشار بود. عادل‌شاه فرزند ابراهیم‌خان ظهیرالدوله (برادر نادر) بود. گفته شده‌است که آقا محمدخان قاجار به دست وی مقطوع النسل شده‌است. عادل شاه زمانی که به قدرت رسید ۲۴ ساله بود. پس از قتل نادر در اعلامیه‌ای که صادر کرد مسئولیت قتل نادر را بر عهده گرفت.

او خزائن نادرشاه را از کلات به مشهد انتقال داد که در حدود پانزده کرور بود (هر کرور ۵۰۰ هزار تومان) و همه را به اطرافیان بخشید.

در این زمان ابراهیم‌خان، برادر وی که در نواحی مرکزی و جنوبی و غربی حکومت می‌کرد، اعلام استقلال کرد و به کمک اصلان خان سردار آذربایجان برای سرکوبی برادرش حرکت کرد.

دو برادر در فاصله میان سلطانیه و زنجان به هم رسیدند، در این نبرد عادل شاه شکست خورد، بسیاری از سپاهیانش به ابراهیم خان پیوسته، بقیه متفرق شدند.

عادل شاه به تهران گریخت، اما توسط حاکم محلی تهران دستگیر و به ابراهیم خان تحویل داده، و به دستور ابراهیم خان کور شد.

سرانجام، شاهرخ میرزا، او را به دست زنان حرم سپرد و آنان از فرط خشم در ۲ جمادی‌الثانی ۱۱۶۲ ه‍.ق. قطعه قطعه‌اش کردند.

پادشاه پیشین: نادر شاه افشار

عادل شاه شاهنشاه ایران ۱۷۴۷ – ۱۷۴۸

جانشین: شاهرخ شاه ابراهیم شاه

منابع

• عادل شاه افشار|تاریخ فا
• سایکس، سرپرسی، تاریخ ایران (جلد دوم).
• نادر شاه، بازتاب حماسه و فاجعه ملی، پناهی سمنانی، کتاب نمونه، چاپ چهارم، ۱۳۷۰
• نظری به تاریخ بختیاری درعصرافشار، مهرزادسرداراکبری خرادآذر، ابوالفضل عباس،۱۳۸۹

پیوند به بیرون

• دانشنامهٔ ایرانیکا، مدخل «عادل شاه افشار» (به انگلیسیس)
• دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل «ابراهیم شاه افشار»