سامانه اتوبوس تندرو تهران

سامانهٔ اتوبوس تندرو تهران
منطقه	پایانه آزادی-چهارراه تهرانپارس (خط یک). پایانه آزادی-پایانه خاوران (خط دوم) پایانه علم و صنعت-پایانه خاوران (خط سه) پایانه جنوب-پایانه شهید افشار (پارک وی) (خط چهار) پایانه علم و صنعت-پایانه بیهقی (خط پنج)-فاز یک پایانه تجریش-میدان راه آهن (خط هفت) پایانه خاوران-پایانه جنوب (خط هشت) پایانه مترو جوانمرد قصاب-پایانه لاله (انتهای بلوار ارتش) (خط نه) پایانه آزادی-دانشگاه علوم و تحقیقات (خط ده)
بهره‌بردار	شهرداری تهران
آغاز به کار	۱۳۸۶ (۲۰۰۷ م)
تعداد خطوط	۹(فعال)
سرعت متوسط	۵۰کیلومتر در ساعت
تعداد ایستگاه	۲۶(در خط اول) ۲۷ (درخط دوم)
ترافیک سالانه
شعار	از مبدا تا مقصد در کمتر از یک ساعت
نقشه
وب گاه	http://bus.tehran.ir

سامانهٔ اتوبوس تندرو تهران که با نام بی‌آرتی (مخفف عبارت انگلیسی bus rapid transit) هم شناخته می‌شود، نخستین سامانهٔ اتوبوس از این دست در ایران است. اولین خط این سامانه که حدفاصل چهارراه تهران پارس در شرق تهران تا میدان آزادی در غرب تهران می‌باشد در مرداد ماه سال ۱۳۸۶ راه‌اندازی گردیده و سپس به تدریج کامل شد.

تاریخچه

به علت اصرار دولت بر ساخت منوریل و به دستور محمدباقر قالیباف کارشناسانی به بررسی گزارشات فنی سیستم منوریل پرداختند. عدم وجود گزارش کارشناسی محکم و مناسب و نقاط ضعف فراوان در گزارشات موجود از یک طرف و از طرف دیگر پیشرفت ۳ درصدی پروژه‌ای که زمان اجرای آن طبق برنامه زمانبندی تمام شده بود و نیاز به اعتبارات چند ده برابر نسبت به هزینه برآوردی پروژه همه و همه نشان از ضعف‌های مطالعاتی و کارشناسی این پروژه داشت. بخصوص که هزینه و زمان آوردن یک تکنولوژی خاص و جدید به کشور نیاز به صرف زمان زیاد داشت. تمام این موارد باعث می‌شد که نسبت هزینه به منفعت این پروژه بشدت کاهش یابد و عملاً این پروژه مقرون به صرفه نباشد.

علی‌رغم تمام مشکلات و مسائل ایجاد شده بر سرراه این پروژه، شهرداری تهران با حمایت شورای شهر تصمیم به ادامه اجرای طرح گرفتند. علی‌رغم مصوبه مجلس در تبصره ۱۳ در خصوص حمایت از سامانه‌های اتوبوسرانی، شهرداری تهران مجبور به خرید اتوبوس‌های دوکابین خارجی از محل اعتبارات خود شد. مهمترین شاخصهٔ این اتوبوسها وجوی دربهای اتوبوس در سمت چپ است.

موانع تصویب و احداث سامانه تندرو

عدم آشنایی شورای شهر با بی‌آرتی

دکتر خسرو دانشجو سخنگوی شورای شهر تهران در گفتگو با خبرنگار «شهری» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در تاریخ ۸۶/۶/۱۰، با اشاره به این که شورای شهر تهران نسبت به اجرای خط ویژه مصوب در خیابان آزادی تایید و تاکید دارد افزود: «اگر قرار بر ورود سیستم جدید به مجموعه حمل و نقل عمومی است، این سیستم باید در شورای شهر تهران تصویب و پس از طی مراحل و کانال قانونی اجرایی شود.»

مخالفت پلیس

سردار محمد رویانیان رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی با اشاره به این که اجرای طرح بی‌آرتی با پلیس هماهنگ نشده‌است، گفت: «بی‌آرتی ابهاماتی دارد که باید شهرداری تهران آنها را رفع کرده و از سوی دیگر اجرای این طرح برای ۷ منطقه راهنمایی و رانندگی، ترافیک ایجاد کرده‌است.» به گزارش خبرنگار شهری خبرگزای دانشجویان ایران (ایسنا)، سردار رویانیان در تاریخ ۸۶/۶/۵ با اشاره به این که بی‌آرتی در مسیر انقلاب - آزادی موجب اختلال در بخشی از نظم ترافیکی این مسیر شده‌است گفت: «خط اتوبوس سریع‌السیر از نظر شورای عالی ترافیک، ابهاماتی دارد که قرار شده معاون ترافیک شهردار تهران امروز این ابهامات را پاسخ دهد.»

مخالفت معاون عمرانی وزیر کشور

به گزارش خبرنگار شهری ایسنا مهندس مهدی هاشمی، معاون عمرانی وزیر کشور و رییس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور در تاریخ ۸۶/۶/۱۸ در نشستی خبری در پاسخ به سؤال خبرنگاران در مورد ابهامات طرح موسوم به بی‌آرتی شهرداری تهران توضیح داد. وی درباره سامانه راه‌اندازی شده تندرو گفت «تصور در مورد بی‌آرتی اشتباه است و طرح اجرا شده از سوی شهرداری تهران بی‌آرتی نیست.» وی با اشاره به مشخصات خطوط بی‌آرتی مثل سکوهای وسط خط ویژه، پلهای روگذر یا زیرگذر عابر در خط ویژه، اتوبوسهای چپ‌در، خاطر نشان کرد «در طرحی که شهرداری تهران تعریف کرده مشخص نیست که عابران از کجا عبور کنند و تکلیف نرده‌هایی که ورود مسافران را بسته چه می‌شود.» همچنین رییس سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور با تاکید بر این که در مراحل اولیه طرحی برای این سازمان ارسال نشده، اضافه کرد: «پس از مکاتبه با راهنمایی و رانندگی و برخی اظهار نظرها و خواستنها طرح اولیه‌ای ارائه شد و در نهایت نمایندگان شهرداری تهران اعلام کردند که این طرح بی‌آرتی نیست بلکه احداث خط ویژه‌است.»

حرکت کند صنایع خودروسازی در زمینه ساخت اتوبوس

رئیس هیئت مدیره اسنا خودرو تبریز گفت: همزمان با سال حمایت از تولید، کار و سرمایه ایرانی، نخستین خط تولید اتوبوسهای دوکابین در سطح خاورمیانه توسط گروه صنعتی اسنا خودرو در هفته دولت امسال در تبریز راه‌اندازی می‌شود.

دکتر خسرو دانشجو سخنگوی شورای شهر تهران در گفتگو با خبرنگار «شهری» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در تاریخ ۸۶/۶/۱۰، با اشاره به این که لازمه خرید اتوبوس‌های جدید دو یا سه کابین، اخذ مصوبه شورای شهر تهران برای این خرید است، افزود «ورود هر سیستم جدید غیر از اتوبوس‌های موجود، قطعاً مصوبه شورای شهر تهران را می‌خواهد» و تصریح کرد: «شهردار تهران نیز در جلسه شورا بر این مساله تاکید کردند و گفتند که مسوولان شهرداری نباید از لفظ بی‌آرتی استفاده کنند و طرح فعلی مدیریت بر امکانات موجود است. به علاوه این خرید اتوبوس‌های دو کابین و سه کابین ویژه طرح بی‌آرتی نیازمند، همکاری دولت است و نمی‌توان حتی یک دستگاه از این اتوبوس‌ها را بدون هماهنگی با مراجع قانونی وارد کشور کرد.» معاون عمرانی وزیر کشور نیز در این باره گفت «سفارش جداگانه‌ای برای خرید اتوبوس‌های بی‌آرتی از سوی شهرداری تهران دریافت نکرده‌ایم و دستور خریدی نیز از سوی وزارت کشور داده نشده‌است، لذا تنها برای اتوبوس‌های دو کابینه‌ای که از قبل سفارش داده شده، اقدام خواهیم کرد.» مهندس هاشمی در گفتگو با خبرنگار «شهری» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در تاریخ ۸۶/۶/۲۵، درباره اعلام نظر وزیر کشور برای واردات اتوبوس‌های دو کابینه و استفاده آن در خطوط بی‌آرتی، افزود: «احتمالاً ایشان برداشت اشتباه از سوال کرده‌اند، چرا که اتوبوس‌های دو کابینه را همین الان هم داریم و برای اتوبوس‌های بی‌آرتی سفارشی نداده‌ایم.» وی تصریح کرد: «اعلام وزیر برای اتوبوس‌های دو کابینه برای مصارف عادی حمل و نقل شهری بوده‌است، به طوری که یک‌هزار دستگاه انوبوس دوکابینه سفارش داده شده و تا قبل از پایان سال وارد می‌شود.» هاشمی در ادامه افزود: «ممکن است از این اتوبوس‌ها برای خطوط بی‌آرتی استفاده شود و اشکالی نیز پیش نمی‌آید. در عین حال مسیرهای خطوط ویژه برای ورود، تردد و جابجایی اتوبوس‌های مورد نظر شهرداری فضای خالی ندارد.» تا آنجایی که بنده اطلاع دارم تمامی اتوبوس های BRTموجوددرکشور وارداتی هستند برای حل مشکل کمبوداتوبوس درمسیرهای کم مسافر تعداد محدودی از نوع 12متری توسط شرکت پیشرو دیزل آسیا تولید و تحویل شده است وهمچنان قابل تحویل است. اسفندماه امسال نیز از اولین نمونه تولیدی اتوبوس 18 متری تولیدی این شرکت درنمایشگاه بین المللی تهران پرده برداری خواهد شد.

ورود اتوبوس‌های جدید و نظرات شورای شهر

نایب رییس شورای شهر تهران، ورود اتوبوس‌های جدید به خطوط بی‌آرتی را اقدام بسیار مناسبی از سوی شهرداری تهران عنوان کرد که علاوه بر احترام به حقوق شهروندی، شهروندان را برای استفاده بیشتر از سیستم اتوبوسرانی ترغیب می‌کند. حسن بیادی نایب رییس شورای شهر تهران در گفتگو با خبرنگار «شهری» ایسنا در تاریخ ۸۷/۶/۸، با اشاره به ورود اتوبوس‌های دوکابین خارجی به ناوگان اتوبوسرانی شهر تهران، با بیان این که مردم تهران، شایسته گرفتن بهترین خدمات شهری هستند، گفت: «باید تلاش کرد که سطح کیفیت خدمات به شهروندان را ارتقا داد و به همین دلیل، هرگونه هزینه‌کردی برای استفاده از اتوبوس‌های باکیفیت در خیابان‌های شهر تهران، تلاش برای احترام به حقوق شهروندان محسوب می‌شود.» نایب رییس شورای شهر تهران، همچنین از دولت خواست، تا سطح کمک و تعامل‌های خود با مدیران شهری و شهروندان تهرانی را ارتقا دهد. وی در این باره می‌گوید «دولت می‌تواند، کارساز بوده و از لحاظ تامین بودجه حمل و نقل عمومی تا حمایت معنوی و فکری، با تهران همکاری کند، اما شاهد این همکاری نبوده‌ایم.» وی افزود: «همراهی دولت در این عرصه با شهر تهران ضعیف بوده، اما مدیران شهری ناگزیر به ارائه خدمات به مردم هستند و به همین دلیل، شهرداری تهران از سایر منابع، برای توسعه خطوط مترو و اتوبوس استفاده می‌کند.»

احداث سامانه تندرو تهران

اتوبوس شرکت رنو ساخت شهاب خودرو در پایانه آزادی

بعد از اتمام این کش و قوسها، سامانه اتوبوس تندرو که در ابتدای کار «بی‌آرتی» خوانده می‌شد در خط ویژه دو طرفه‌ای که به وسیله نرده از خیابان اصلی جدا گشته بود و در وسط خیابان آزادی تا میدان انقلاب و از آنجا تا میدان فردوسی و بعد تا میدان امام حسین و بعد از آن تا چهارراه تهرانپارس در ۲۶ ایستگاه ایجاد شده بود آغاز به کار نمود. در ابتدای امر ایستگاهها در کنار مسیر قرار داشتند و اتوبوس‌های «راست در» در این مسیر فعالیت می‌کردند. از ابتدا قرار بود که مانند سایر کشورهایی که در آن سامانه تندرو موجود است ایستگاههای بخصوصی در وسط مسیر ایجاد شده و اتوبوسهایی که به همین منظور طراحی و تولید شده بودند و به اتوبوس «چپ در» معروف هستند، در این مسیر به حمل مسافر اقدام کنند. اما قبل از انجام این مهم، به طور موقتی مسافران در کنار مسیر منتظر می‌ماندند. در پی یک حادثه و تصادف یک اتوبوس با مسافرین که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از شهروندان شد، روند احداث ایستگاهها تسریع گشت.

ایستگاه‌ها

نمای بیرونی ایستگاه میدان انقلاب

در طی دو شبانه و در جریان تعطیلات عید غدیر خم در سال ۱۳۸۶ با تلاش شبانه‌روزی ۴۰۰ نفر ۲۶ ایستگاه نصب گردید. این ایستگاهها بیش از ۹۰٪ مراحل ساخت خود را در مدت دو ماه و نیم درکارگاه طی کرده بودند و تنها نیاز به نصب آنها بود. طول این ایستگاه‌ها بین ۳۶ تا ۴۴ متر می‌باشد. در این ایستگاهها ۱۲ یا ۱۸ در برای ورود و خروج به اتوبوس (شش یا نه در سمت چپ و شش یا نه در سمت راست ایستگاه) که هر یک دارای یک کرکره می‌باشند که در هنگام شب و تعطیلی بسته می‌شوند و یک در (در برخی ایستگاهها دو در) برای ورود و خروج مسافرین به ایستگاه نیز وجود دارد. کف آن با نوعی عایق نرم پوشیده شده بود که برداشته شده‌است و دیواره‌های آن با شیشه‌های ضخیم آبی رنگ و استحکامات فلزی پوشانده شده‌است. در هر ایستگاه دو نمایشگر «ال‌سی‌دی» که به دو دوربین متصل هستند و تصاویر داخل ایستگاه را به وسیله فیبر نوری به مرکز کنترل خط می‌فرستند، وجود دارد. همچنین بلندگوهایی برای اطلاع رسانی و هشدار به مسافرین تعبیه گشته‌است.

اتوبوس‌های دوکابین بی‌آرتی در حال مسافرگیری

در ابتدای کار تمهیدی برای دریافت بلیط از مسافرین اندیشیده نشده بود و حتی کسی نیز برای مراقبت و دریافت بلیط از مسافرین در ایستگاهها گمارده نشده بود. اما بعد از مدتی کیسه‌هایی برای دریافت بلیط، همراه با سه دستگاه مخصوص خواندن بلیط اعتباری مترو که هر یک نیز دارای مخزنی برای بلیط کاغذی بودند، در ورودی ایستگاه تعبیه شدند که البته دستگاهها هنوز راه‌اندازی نشده بودند و بعلاوه کسی نیز برای دریافت بلیط و نظارت وجود نداشت. بعداً اشخاصی برای دریافت بلیط و نظارت استخدام شدند که در هر ایستگاه یک نفر در جلوی درب ورودی می‌ایستاد.

بعد از مدتی و با افزایش مسافرین تعداد افراد ناظر در این ایستگاهها افزایش یافت و تعدادی خانم و آقا برای نظارت بر دریافت بلیط و سوار و پیاده شدن مسافرین به اتوبوس در این ایستگاهها به کار گرفته شدند. همچنین دستگاه‌هایی که برای خواندن بلیط‌های اعتباری مترو در نظر گرفته شده بودند نیز شروع به کار نمودند. با تمام این اقدامات مردم هنوز گه‌گاه شاهد بی‌نظمی در این ایستگاهها هستند.

اتوبوس‌ها

اتوبوس خط عادی

اتوبوس رنو ساخت شهاب خودرو

نمای داخل اتوبوس‌های BRT شرکت رنو

نمای داخل اتوبوس‌های BRT شرکت رنو

در ابتدای کار که هنوز ایستگاههای جدید نصب نشده بود، اتوبوس‌های معمولی در این خط حرکت می‌کردند٬این اتوبوس‌ها که از نوع «راست در» و از نوع بنز «OM ۴۵۷» و ساخت ایران خودرو بودند تماماً به رنگ سبز و زرد رنگ آمیزی شده بودند. اما بعد از نصب ایستگاه‌ها، دو نوع اتوبوس و به دو رنگ وارد خط شدند. اتوبوس‌های «چپ در» که باز هم همگی به رنگ «آلبالویی» بودند و از نوع اتوبوس‌های رنو با استاندارد یورو ۲ و ساخت شهاب خودرو هستند. این اتوبوس‌ها همانند اتوبوس‌های معمولی و راست در، دارای دو در ورودی یکی در عقب و یکی در جلو هستند که درب عقب مخصوص آقایان می‌باشد و درب جلو به خانم‌ها اختصاص یافته‌است. اما این دربها در سمت چپ اتوبوس قرار گرفته‌اند و فقط مخصوص ایستگاه‌های خطوط سامانه تندرو ساخته شده‌اند. این اتوبوس‌ها پله ندارند و به علت ارتفاع ایستگاه نصب شده از سطح زمین و همسطح بودن آن با اتوبوس، مسافرین مستقیماً وارد اتوبوس می‌شوند. در این اتوبوس‌ها ۶۰ نفر، به صورت ۴۰ نفر نشسته و ۲۰ نفر ایستاده جای می‌گیرند. کلاً ۲۴۸ دستگاه از این نوع اتوبوس در این خط به کار گفته شدند.

اتوبوس خط سریع‌السیر

نوع دوم اتوبوس‌ها، اتوبوس‌های زرد رنگ و «راست در» که در واقع اتوبوس‌های خط سریع‌السیر بودند. این اتوبوس‌ها که از نوع «اسکانیا» بودند تنها در پنج ایستگاه میدان آزادی (مبداء)، میدان انقلاب، میدان فردوسی، میدان امام حسین و چهارراه تهرانپارس (مقصد) اقدام به پیاده و سوار کردن مسافر می‌کردند. هزینه بلیط این اتوبوس‌ها همانند سایر اتوبوس‌ها بود. این نوع اتوبوس حتی در مبدا و مقصد و میادین در ایستگاه‌های مخصوص «بی‌آرتی» توقف نمی‌کردند و در میادین نیز در کنار میدان توقف می‌کردند. کلاً ۵۰ دستگاه از این اتوبوس در سامانه تندرو موجود بود. در حال حاضر نیز به دلیل استفاده از اتوبوس‌های دوکابین جدید، سرویس سریع‌السیر این خط برداشته شده‌است.

امکانات داخل اتوبوس‌ها

این اتوبوس‌ها دارای سیستم «جی‌پی‌اس» می‌باشند که با استفاده از آن، سامانه سخن‌گوی داخل اتوبوس می‌تواند ۲۰۰ متر مانده به ایستگاه و در خود ایستگاه نام آن را بگوید تا مسافرین را نسبت به موقعیت مکانی که خودرو در آن است، آگاه سازد.

از دیگر امکانات داخل این اتوبوس‌ها سامانه موقعیت یاب جهانی است که به مرکز کنترل خط اجازه می‌دهد تا مکان هر اتوبوس را مشخص نموده و برای رعایت فاصله زمانی رسیدن هر اتوبوس به ایستگاه که دو دقیقه می‌باشد، همچنین نقشه‌هایی در اتوبوس که نشانگر میسر و ایستگاه‌ها و خیابانهای فرعی در اطراف ایستگاه‌ها می‌باشند نیز گذاشته شده‌است.

اتوبوس دوکابینه

از دیگر اتوبوس‌هایی که در خط سامانه تندرو تهران فعالیت می‌کنند، اتوبوس‌های دو کابینه ۱۸ متری ساخت شرکت آلمانی «نئومان» هستند. این اتوبوس‌ها توانایی تبدیل به اتوبوس‌های ۲۵ متری و سه کابینه شدن را نیز دارند.

سیستم گرمایشی و سرمایشی این اتوبوس‌ها به وسیله سنسورهایی کنترل می‌شود و اتوماتیک دمای هوا تنظیم می‌شود. سیستم گرمایشی این اتوبوس می‌تواند ۳۲ هزار کیلوکالری هوای گرم بر ساعت و سیستم سرمایشی آن ۴۶ هزار کیلوکالری هوای سرد بر ساعت تولید کند. یکی دیگر از امکانات این اتوبوس سیستم جلوگیری از ترمز ناگهانی می‌باشد، به طوری که وقتی این اتوبوس ترمز ناگهانی می‌کنند، سرنشینان آن هیچ حسی نمی‌کنند. همچنین این اتوبوس برای شرایط جوی ایران سفارش داده شده‌است.

این اتوبوس دارای سه در، در سمت چپ خود می‌باشد که دو در به آقایان و یک در به خانمها اختصاص یافته‌است. از امکانات این درها مجهز بودن به سامانه مونیتورینگ می‌باشد که راننده می‌تواند در صفحه مونیتور قرار داده شده در جلوی خود، ورود و خروج مسافرین را تحت نظر داشته باشد. همچنین به وسیله دوربینی که در عقب خودرو تعبیه گشته‌است، راننده می‌تواند در هنگام دنده عقب گرفتن، فضای پشت خودرو را نیز ببیند. همچنین نشانگرهای دیجیتالی در اتوبوس نصب شده‌است که نام ایستگاهی که اتوبوس در آن حضور دارد و نام ایستگاه بعدی درج می‌شد. موتور این اتوبوس نیز دارای استاندارد یورو ۳ می‌باشد که با کمی تغییر می‌توان استاندارد آن را بالاتر نیز برد و در واقع یکی از به روزترین و پاک‌ترین خودروهای حال حاضر اروپا می‌باشد. بنا بر صحبتهای سازنده آن، از این اتوبوس در جریان المپیک پکن در چین ۱۲۰۰ دستگاه استفاده شده و به تعداد پنجاه هزار عدد از آن نیز در کشورهای اروپایی مشغول خدمات دهی می‌باشند. شرکت سازنده موتور این اتوبوس را ۲ سال و بدنه‌اش را ۱۰ سال گارانتی نموده‌است. همچنین در هر اتوبوس ۲۰۰ نفر به صورت ایستاده و نشسته جا می‌گیرند. در حال حاضر (شهریور ۱۳۸۷) تعداد ۷۰ دستگاه از این اتوبوس‌ها در خط سامانه تندرو رفت‌وآمد می‌کنند. همچنینی هر کدام از این اتوبوس‌ها حدوداً ۲۵۰ میلیون تومان قیمت دارند. در ضمن سوخت تمامی اتوبوس‌های سامانه تندرو گازوئیل می‌باشد.

اتوبوس سه کابینه

نخستین اتوبوس سه کابینه کشور با پیشران هیبریدی بهار سال ۹۲ وارد خطوط تندرو اتوبوسرانی تهران شد. مترو باس هیبریدی صنایع خودرویی و ریلی آکیا دویچ با بدنهٔ آلومینیوم به طول ۲۵ متر با ۴ محور و ۴ درب مسافری با ظرفیت بیش از ۲۰۰ نفر مسافر با سیستم سرمایش/گرمایش با ظرفیت بسیار بالا جهت خطوط حمل و نقل شهری می‌باشد.

متروباس هیبریدی آکیا دویچ

ظرفیت بالای این خودرو با نیم نگاهی به ظرفیت میانگین۱۸۰ نفری هر واگن قطارهای شهری و در مقایسه با نیازمندی‌های پی ساخت و آماده‌سازی مسیر جهت خطوط ریلی شهری، به هیچ وجه قابل اغماض نیست و مزیت چشمگیر این اتوبوسها به همراه کاهش آلایندگی خطوط حمل و نقل می‌باشد که به لطف ادغام تکنولوژی اتصال کابین آرتیکولیشن و تکنولوژی خودروهای هیبریدی فراهم شده است که به زودی این اتوبوسها را به حق به غول ناوگان حمل و نقل عمومی شهری بدون ریل ایران تبدیل خواهد کرد.

برخی از مزایای اتوبوسهای هیبریدی

1. ظرفیت بالای پذیرش مسافر حداقل گنجایش ۳۴/۱ الی ۴۰/۱ برابر ظرفیت اتوبوس ۱۸ متری دو کابین.
2. کنترل دقیق تر در مواقع بارندگی و یخ بندان با عنایت سیستم هوشمند.
3. وزن بسیار پائین با توجه به بدنه آلومینیوم پیچ ومهره نسبت به اتوبوس با بدنه فلزی.
4. مصرف سوخت کمتر با توجه به کاهش وزن قابل توجه، ظرفیت مسافرگیری بالا.
5. کاهش فاحش آلودگی هوا.
6. با استفاده از پیچ و مهره در اتصالات بدنه اتوبوس تعویض قطعات صدمه دیده در تصادفات بسیار آسان و سریع و حداقل توقف اتوبوس در تعمیرگاه.
7. ۳۰٪ آسیب دیدگی کمتر نسبت اتوبوسهای با بدنه فلزی به جهت عدم جوشکاری در بدنه اتوبوس
8. طبق استاندارد عمر اتوبوس بین ۲۰ الی ۲۵ سال و اتوبوسهای با بدنه فلزی ۱۰ سال می‌باشد.

مسیر

مشخصات خطوط دهگانه سامانه تندرو

شماره خطوط	مبدا	مقصد	مسافت (کیلومتر)	تعداد ایستگاه	وضعیت
۱	پایانه آزادی	چهارراه تهران پارس	۱۸٫۷	۳۱	بهره‌برداری شده‌است
۲	پایانه آزادی	پایانه خاوران	۱۸٫۷	۲۶	بهره‌برداری شده‌است
۳	پایانه علم و صنعت	پایانه خاوران	۱۴٫۳	۱۸	بهره‌برداری شده است
۴	پایانه شهید افشار (چهار راه پارک وی)	پایانه جنوب	۲۱٫۵	۲۱	بهره‌برداری شده‌است
۵	پایانه علم و صنعت	پایانه بیهقی			بهره‌برداری شده است (فاز اول)
۶	بزرگراه شهيد بابايي ( پايانه جنگل ياس - استخر )	میدان پونک	۱۹		بهره برداری شده است(فعلا این خط داری خط ویژه نیست)
۷	میدان راه آهن	میدان تجریش	۱۷٫۵	۲۷	بهره‌برداری شده است (اتوبوس های دوکابین به طور کامل وارد خط شدند و اتوبوس های تک کابین بخش خصوصی از خط خارج شدند)
۸	پایانه خاوران	پایانه جنوب	۶٫۲		بهره‌برداری شده
۹	مترو جوانمرد قصاب	شهرک لاله (بلوار ارتش)	۳۶ کیلومتر (بلندترین خط بی آر تی)	۵۲	بهره‌برداری شده است
۱۰	دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات	پایانه آزادی	۱۲	۱۳	بهره‌برداری شده است

خط اول

مسیر سامانه اتوبوس تندرو تهران در خط اول دارای ۲۶ ایستگاه است. طول مسیر نیز ۱۸۷۰۰ متر می‌باشد؛ و غرب تهران را به شمال شرق آن متصل می‌کند. در واقع این خط از میدان آزادی تا میدان امام حسین مسیری مستقیم را طی می‌کند و از آنجا به بعد به سمت شمال شرق می‌رود و از سه خیابان آزادی، انقلاب و دماوند گذر می‌کند. کل این مسیر به طور عادی ی۴۵ دقیقه به طول می‌انجامد.

اتوبوس دوکابینه در ایستگاه انقلاب

این مسیر دارای چند تقاطع می‌باشد که برای رفع آنها شهرداری تصمیم به احداث دو پل نمود.

پل بهبودی؛ این پل که بعد از چند ماه از شروع کار و تا قبل از احداث کامل به علت اینکه ساخت آن به نمای شهر آسیب می‌رساند، تخریب گردید. این پل قرار بود بر روی تقاطع خیابان بهبودی قرار بگیرد.

پل روشندلان؛ همزمان با ساخت پل بهبودی، ساخت پلی در پیچ‌شمران به نام پل روشندلان آغاز گردید. طول این پل را ۳۲۰ تا ۳۳۰ متر و عرض آن را ۱۵متر است و به علت عرض زیاد این پل مساحت کل خیابان را پوشش می‌دهد و علاوه بر اتوبوس‌های خط تندرو سایر اتومبیل‌ها نیز می‌توانند از روی آن عبور کنند. هزینه ساخت این پل همانند پل بهبودی چهار میلیارد تومان عنوان شد. همچنینی تمام تقاطع‌ها به سامانه چراغ راهنمایی هوشمند مجهز شده‌اند تا اتوبوس در پشت چراغ راهنمایی نماند. همچنین قرار است چراغ‌های راهنمایی به سامانه‌ای مجهز شوند که با ورود اتوبوس به تقاطع چراغ سبز شود.

اتوبوس دوکابینه در نمای روبرو

خط دوم

خط دوم سامانه تندرو غرب تهران را به جنوب شرق آن متصل می‌کند. طول این خط ۲۰ کیلومتر می‌باشد و دارای ۲۵ ایستگاه می‌باشد و از میدان آزادی شروع و با عبور از بزرگراه آیت‌الله سعیدی، میدان فتح، میدان شمشیری، خیابان قزوین، هلال احمر، مولوی، میدان خراسان، خیابان خاوران به سه راه افسریه می‌رسد. -

خط سوم

خط سوم سامانه تندروی تهران از پایانه خاوران در جنوب شرق تهران شروع و تا پایانه علم و صنعت در شرق تهران ادامه می‌یابد. این خط با ۱۳٫۵ کیلومتر طول دارای ۱۶ ایستگاه می‌باشد که از پایانه خاوران شروع شده و در ادامه از بزرگراه افسریه، میدان کلاهدوزسابق، خیابان نیرو هوایی، خیابان امامت، خیابان آیت، میدان هفت حوض عبور نموده و به پایانه متروی علم و صنعت می‌رسد. از شهریور ماه ۸۷ مطالعات اجرایی این خط آغاز شد و اول دی ماه سال (۸۷) به بهره‌برداری رسید.

خط چهارم

این خط به طول ۲۱/۵ کیلومتر و از چهارراه پارک‌وی در شمال تهران به پایانه بعثت در جنوب تهران متصل می‌شود. خط اتوبوسرانی با ۲۱ ایستگاه از پارک وی آغاز و پس از طی مسیر از بزرگراه شهید چمران، میدان توحید، بزرگراه نواب، خیابان شهید تندگویان و بعثت به پایانه جنوب ختم می‌شود... این خط بهره‌برداری شده است...

خط ششم

این خط به طول 12 کیلومتر و بدون خط ويژه مشغول فعالیت است. این خط در مسیر رفت و برگشت شامل 15 ایستگاه پایانه ياس فاطمي،بزرگراه باقري ،شهرك شهيد رسولي،شهرك سيدالشهداء ،لويزان يك ،هوانيروز ،نيروي زميني ( شهرك فلاحي ) ،شهرک رجایی،نوبنیاد ، اختیاریه ،دیباجی ،پیروز ،بهار ، دستور، الهیه و پایانه افشار است .

خط هفتم

این خط به طول ۱۸ کیلومتر بصورت یکپارچه از میدان راه آهن تا میدان تجریش مشغول فعالیت است. کرایهٔ این خط باکارت بلیت الکترونیکی360 تومان وکرایه نقدی550تومان است.اتوبوس های دوکابین به صورت کامل در خط فعال شدند.

خط نهم

این پروژه به عنوان بلند ترین خط بی آر تی کشور قابلیت اتصال شمال و جنوب شهر را فراهم خواهد ساخت. پروژه احداث خط ۹ بی آر تی از یک مسیر درون شهری شمالی- جنوبی در شبکه ارتباطی محدوده شرق تهران با طولی در حدود ۳۶ کیلومتر از بزرگراه ارتش (شهرک لاله، پایانه لاله) در شمالی ترین قسمت آغاز و در ادامه از بزرگراه امام علی (ع) عبور و در جنوبی ترین قسمت تا بزرگراه شهید کریمی (بلوار شهید دستواره، پایانه جوانمرد قصاب) ادامه می‌یابد. مدیر کل مهندسی و ایمنی ترافیک شهرداری تهران با اشاره به احداث ۵۲ ایستگاه و ۲ پایانهٔ مسیر خط ۹ بی آر تی از ایستگاه‌های سبلان، اکبر نژاد، شهید مدنی، دماوند، صفا و ابراهیمی به عنوان ۶ ایستگاه احداثی توسط سازمان مهندسی و عمران شهرداری در این پروژه یاد کرد و افزود: از مجموع ۵۲ ایستگاه، ۱۷ ایستگاه به صورت ۲ طرفه و ۳۵ ایستگاه به صورت یک طرفه است. آقایی تصریح کرد: ۱۳ ایستگاه دو طرفه و ۱۴ ایستگاه یک طرفه در بزرگراه شهید کریمی، ۱۴ ایستگاه دو طرفه و ۱۸ ایستگاه یک طرفه در بزرگراه امام علی و ۱۳ ایستگاه یک طرفه در بزرگراه ارتش در مجموع ۵۲ ایستگاه خط ۹ بی آر تی را به خود اختصاص داده است. وی با یاد آوری اینکه خط ۹ بی آر تی با ۳۶ کیلومتر طول حد فاصل پایانه لاله (شهرک لاله) تا پایان دستواره (پایانه جوانمرد قصاب) عنوان بلند ترین خط مترو را به خود اختصاص داده است، ادامه داد: ۲۹ کیلومتر از این پروژه در بزرگراه امام علی (حد فاصل بزرگراه ارتش تا شهید کریمی بوده ضمن این‌که بزرگراه شهید کریمی حد فاصل تقاطع امام علی (ع) تا بلوار دستواره (پایانه جوانمرد قصاب) با ۴ کیلومتر و نیز بزرگراه ارتش (حدفاصل پایانه لاله (شهرک لاله)) تا تقاطع امام علی نیز ۳ کیلومتر از این پروژه را به خود اختصاص داده است. منبع:باشگاه خبرنگاران-افتتاح رسمی خط ۹ بی آر تی از شنبه/تحقق اتصال شمال و جنوب

کرایه این خط با کارت بلیت الکترونیکی ۵۸۰ تومان و کرایه نقدی ۷۰۰ تومان است.