برونئی

«برونی» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای روستایی با این نام، برونی (اردستان) را ببینید.

برونی دارالسلام State of Brunei, Abode of Peace Negara Brunei Darussalam برونی
شعار ملی: همیشه نیکوکار به راهنمایی خدا
سرود ملی: خدا سلطان را نگاه دارد
پایتخت (و بزرگترین شهر)		بندرسری‌بگاوان ۱۱°۳۳′ شمالی ۱۰۴°۵۵′ شرقی
زبان رسمی		مالایی
نوع حکومت		پادشاهی
نام حاکمان  پادشاه شاهزاده		سلطان حسن البلقیه المهتدی بالله
موارد منجر به تشکیل از بریتانیا		۱ ژانویه، ۱۹۸۴
مساحت
-	مساحت	۵٬۷۶۵کیلومتر مربع (۱۷۲ام)
-	‌آب‌ها (٪)	۸٫۶
جمعیت
-	سرشماری	۳۸۱٬۳۷۱  (؟)
-	تراکم جمعیت	۶۶‎/km۲‏ (۱۳۴ام)
واحد پول		دلار برونئی (KHR)
منطقه زمانی		PST (ساعت جهانی+۸٫۱)
-	تابستانی (DST)	+۸٫۱ (ساعت جهانی)
دامنه اینترنتی		.bn
پیش‌شماره تلفنی		+۶۷۳

برونئی (به انگلیسی: Brunei) کشوری است در جزیره بورنئو در جنوب شرقی آسیا. پایتخت آن بندر سری بگاوان است. نام رسمی این کشور «کشور برونئی سرزمین آشتی» (به مالزیایی با خط عربی: نڬارا برونی دارالسلام) است. نام "برونئی" از واژه ی سانسکریت "varun" به معنی اقیانوس گرفته شده است این کشور کوچک با اکثریت مسلمان، در آسیا قرار دارد، بیش تر به دلیل نام پادشاهش و ثروت افسانه‌ای او شناخته شده‌است. جمعیت این کشور در سال ۲۰۰۱ میلادی برابر با ۴۰۰ هزار نفر بود و زبان رسمی آن زبان مالایی است.

برونئی در کنار مالزی قرار گرفته ‌است و در حقیقت در گذشته به همراه دیگر بخش‌های مالزی یکی از کشورهای تحت‌الحمایه انگلیس بود. برونئی تنها بخش در مجموعه این بخش‌ها است که در سال ۱۹۶۳ ترجیح داد تحت‌الحمایه انگلیس باقی بماند و به مالزی نپیوندد.

این کشور در سال ۱۹۸۴ استقلال یافت و به دلیل داشتن منابع فراوان نفت و گاز، یکی از بالاترین استانداردهای زندگی در جهان را دارد.

تاریخ

در سده نوزدهم سلاطین برونئی بخش کوچکی از قلمرو پیشینشان را زیر حکومت داشتند. بریتانیای کبیر به جایی که به صورت بهشت دزدان دریایی درآمده بود نظم و ترتیب داد و از ۱۸۸۸ تا ۱۹۷۱ این سرزمین را همسود خود کرد.

نفت در سال ۱۹۲۹ کشف شد. در ۱۹۸۴ حکومت سلطان حسن البولکیاه مجدداً برقرار شد. ادعا شده‌است که وی ثروتمندترین مرد جهان است. وی در حال حاضر بزرگ‌ترین کلکسیون اتومبیل دنیا را در اختیار دارد که بسیاری از اتومبیل‌های موجود در آن منحصراً به سفارش وی ساخته شده‌اند.

سیاست

سلطان که پادشاهی موروثی است با کمک شورای وزیرانی که خود انتصاب می‌کند با صدور فرمان حکومت می‌کند. هیچ حزب سیاسی وجود ندارد. حاجی حسن البولکیاه سلطان برونئی که گفته می‌شود ثروتمندترین مرد جهان است پس از استعفای پدرش در ۵ اکتبر ۱۹۶۷ جانشین وی شد.

مجلس قانون‌گذاری این کشور در سال ۲۰۰۴ برای نخستین بار پس از ۲۰ سال تشکیل شد. البته سلطان این مجلس را در سال ۲۰۰۵ ملغی کرد و مجلس جدیدی را با ۲۹ کرسی روز بعد از آن تشکیل داد.

قوانین این کشور برگرفته از قوانین انگلیسی است. در برخی بخش‌ها قوانین شرعی دین اسلام در دادگاه‌ها برای مسلمانان ارجحیت دارد.

تقسیمات کشوری

کشور برونئی به چهار استان (daerah) تقسیم شده که این استان‌ها نیز ۳۸ شهرستان (mukims) را در خود جای داده‌اند.

چهار استان این کشور عبارتند از: بلائیت، توتونگ، برونئی-موآرا، و تمبورونگ.

بلائیت

توتونگ

برونئی-موآرا

تمبورونگ

     بلائیت

     توتونگ

     برونئی-موآرا

     تمبورونگ

جغرافیا

جزیره بورنئو که برونئی در آن قرار دارد.

این کشور در شمال غربی کرانه بورنئو واقع شده، و دارای آب و هوای استوایی گرم و مرطوب است. برونئی متشکل است از دو سرزمین محصور ساحلی. قسمت (بزرگ‌تر) غربی تپه‌دار است؛ سرزمین شرقی بیشتر کوهستانی و جنگلی است.

رود مهم آن برونئی، و بلندترین نقطه این کشور بوکیت پاگون (در مرز مالزی) با ارتفاع ۱۸۵۰ متر است. برونئی آب و هوای استوایی با بادهای موسمی دارد. بارش باران در سال از ۲۵۰ سانتی‌متر در سواحل تا ۵۰۰ سانتی‌متر در کوهستان‌ها متغیر است.

اقتصاد

اقتصاد برونئی برپایه صادرات، نفت، الوار، کائوچو و گاز طبیعی به ژاپن استوار گشته‌است. نفت در سال ۱۹۲۹ کشف شد. استخراج ذخایر فراوان نفت و گاز طبیعی برونئی را از یکی از بالاترین میزانهای درآمد سرانه در جهان برخوردار کرده‌است، بیشتر غذای مورد نیاز کشور باید وارد شود.

در این کشور ۸۰ هزار و ۲۰۰ خط تلفن ثابت و ۲۵۴ هزار خط تلفن همراه وجود دارد. برونئی ۱۵ هزار و ۳۴۷ میزبان اینترنتی و ۱۶۵ هزار و ۶۰۰ کاربر اینترنت دارد.

فرهنگ

میزان با سوادی:۸/۸۶٪ (۱۹۹۰). سنین تحصیل اجباری: تحصیل اجباری نیست. تعداد دانشگاه: ۱.

کشور برونئی خدمت سربازی اجباری ندارد.

منابع

بخشی از مطالب از دانشنامهٔ رشد.

• همشهری آنلاین.
• ویکی‌پدیای انگلیسی.