ایالات متحده آمریکا
مختصات: ۳۸°۵۳′ شمالی ۷۷°۰۱′ غربی / ۳۸.۸۸۳° شمالی ۷۷.۰۱۷° غربی
United States of America
ایالات متحدهٔ آمریکا |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
شعار ملی: توکل ما به خداست. (رسمی) واحدی متشکل از تعدد (سنتی) |
||||||
سرود ملی: پرچم پُرستاره ایالات متّحدهٔ آمریکا (به انگلیسی: The United States of America) (با نماد اختصاری USA) یا آمریکا، کشوری در آمریکای شمالی، و به پایتختیِ شهر واشینگتن، دی. سی. است. آمریکا سومین کشور پرجمعیت دنیا و سومین کشور پهناور جهان است، و از لحاظ نژادی و گوناگونیِ مردم، متنوعترین کشور جهان شناخته میشود.[۴] آمریکا با تولید ناخالص داخلی بیش از ۱۳٬۰۰۰ میلیارد دلار در سال و ۱۹٪ قدرت خرید جهان، بزرگترین اقتصاد در میان کشورهای جهان را داراست.[۵] نظام حکومتیِ آمریکا در چارچوب قانون اساسی، و براساس سیستم جمهوری فدرال بنیاد نهاده شدهاست. این کشور در سال ۱۷۷۶ میلادی (۱۱۵۵ ه. خ.)، در پی اعلام استقلال و اتحاد ۱۳ مستعمرهٔ سابق بریتانیا شکل گرفت. کشور آمریکا از شرق با اقیانوس اطلس، از غرب با اقیانوس آرام، از شمال با کشور کانادا، و از جنوب با کشور مکزیک همسایه است. این کشور از راه پایگاه دریایی گوانتانامو نیز مرز مشترک اندکی با کوبا دارد. آمریکا همچنین از طریق آلاسکا با روسیه مرز آبی دارد. به علاوه، مجموعهای از جزیرهها، ناحیهها، و مناطق متعلق به آمریکا در سراسر جهان پراکندهاند. ایالات متحده آمریکا پس از حضور در جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم، قدرت اثرگذاری خود در جهان را گسترش داد. آمریکا به عضویت دائم شورای امنیت سازمان ملل درآمدهاست و از بنیانگذاران پیمان نظامی ناتو محسوب میشود.[۶] و پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد بهعنوان یک ابرقدرت منحصربهفرد درآمد.[۷] شهروند ایالات متحدهٔ آمریکا را معمولاً «آمریکایی» مینامند. محتویاتنامنام «آمریکا» اقتباسی است از نام آمریگو وسپوچی جهانگرد و کاشف ایتالیایی که توسط یک نقشهساز آلمانی در سال ۱۵۰۷ میلادی ثبت شد.[۸] «ایالات متحده آمریکا» نیز در مدارک رسمی نخستین بار در یازدهم ژوئیه سال ۱۷۷۸ میلادی استفاده شد و از آن زمان تاکنون جاری بوده است.[۹][۱۰] این کشور با نامهای دیگری مانند ایالات متحدهٔ آمریکا، (اِمریکا یا آمریکا) و ایالات متحده خوانده میشود. در فارسی در گذشته به آن (بطور عامیانه) ینگه دنیا[۱۱] و در نوشتهها، اتازونی (برگرفته از واژهٔ فرانسوی États-Unis، به معنای ایالتهای متحد)[۱۲] نیز میگفتند. «ینگی دنیا» برگرفته از ترکی عثمانی و بهمعنی «دنیای جدید» است. جغرافیای طبیعینوشتار اصلی: محیط زیست ایالات متحده آمریکا
ایالات متحدهٔ آمریکا در نیمکرهٔ غربی زمین، و در شمال قارهٔ آمریکا واقع است. این کشور از ۴۸ ایالت همجوار، و دو ایالت جدا از دیگران (شبه جزیره آلاسکا در شمال شرق قارهٔ آمریکا و مجمعالجزایر هاوایی در اقیانوس آرام) تشکیل شدهاست. همچنین، در دو منطقهٔ حوزهٔ دریای کارائیب، و نیز بخشهایی از اقیانوس آرام، جزایر کوچک و پراکندهای وجود دارند که قلمرو آمریکا محسوب میشوند، ولی به گونهای خودگردان اداره میشوند (مانند پورتو ریکو).[۱۳] قسمتی از رشته کوههای راکی در غرب آمریکا قرار گرفتهاست که بزرگترین قله آن در ایالت کلرادو قرار دارد. مرتفعترین نقطه در آمریکا قله کوه مک کینلی (۶۱۹۴ متر) در آلاسکا میباشد. در ۴۸ ایالت پایین نیز مرتفعترین قله بر فراز کوه ویتنی (۴۴۲۱ متر) در کالیفرنیا قرار دارد. رودخانه میسیسیپی بزرگترین و مهمترین رودخانه آمریکای شمالی و چهارمین رودخانه طولانی جهان در آمریکا قرار دارد. این رودخانه که به رودخانه میسوری میپیوندد، نقش تجاری و اقتصادی مهمی برای آمریکا دارد. قسمتی از آبشار نیاگارا در مرز بین آمریکا و کانادا قرار دارد و از جاذبههای طبیعی توریستی در آمریکا به شمار میرود. وسعت آمریکااز نظر کل وسعت آب و خاک، آمریکا بعد از روسیه و کانادا، سومین کشور پهناور جهان است.[۱۶] به طور تقریبی، کشور آمریکا، شش برابر بزرگتر از ایران، ۲۵ درصد بزرگتر از استرالیا، ۳۵ برابر بزرگتر از انگلستان، ۱۴ برابر بزرگتر از فرانسه، و نصف روسیه است. همچنین این کشور، کمتر از یک سوم قارهٔ آفریقا، نصف آمریکای جنوبی، اندکی بزرگتر از برزیل، ۳۰۰ برابر بزرگتر از کشور هائیتی، و دو و نیم برابر بزرگتر از مجموع کشورهای اروپای غربی است. مختصات و موقعیت جغرافیایی آمریکانوشتار اصلی: مناطق جغرافیایی و فرهنگی ایالات متحده آمریکا
ایالات متحدهٔ آمریکا از شمال با کشور کانادا، و در جنوب با کشور مکزیک مرز خاکی دارد. این کشور در شمال غرب قارهٔ آمریکا و سواحل آلاسکا نیز با روسیه مرزهای مشترک آبی دارد. ۴۸ ایالت به هم پیوسته که خاک اصلی آمریکا را تشکیل میدهند، از شرق و جنوب شرقی به اقیانوس اطلس و خلیج مکزیک، و از غرب به اقیانوس آرام منتهی میشوند. ایالت آلاسکا نیز از شمال به اقیانوس منجمد شمالی، از غرب به تنگهٔ برینگ، و از جنوب غربی به اقیانوس آرام ختم میشود. مجمعالجزایر هاوایی هم در جنوب غرب خاک اصلی آمریکا و در اقیانوس آرام واقع شدهاند. مناطق جغرافیایی و فرهنگی ایالات متحدهٔ آمریکا عبارتاند از: نیوانگلند، ایالتهای ساحلی اقیانوس اطلس، ایالتهای جنوب، ایالتهای غرب میانه (میدوست)، ایالتهای جنوب غربی آمریکا و ایالتهای غرب. کشور ایالات متحدهٔ آمریکا در مجموع ۹٬۸۲۶٬۶۳۰ کیلومتر مربع وسعت دارد[۱۷] که البته ۴۷۰ هزار کیلومتر آنرا جزایر پراکنده و تحت قلمرو آمریکا در اقیانوس آرام و دریای کارائیب تشکیل میدهند. جغرافیای انسانی
جمعیت ایالات متحده آمریکا بر پایه برآورد سال ۲۰۱۱ ادارهٔ آمار ایالات متحده آمریکا در حدود ۳۱۴٬۷۲۴٬۰۰۰ نفر تخمین زده شده است.[۱۸] نرخ کلی باروری در ایالات متحده آمریکا بر پایه برآورد سال ۲۰۱۱ در حدود ۱٫۸۹ فرزند برای هر زن است. بر اساس آمار منتشرهٔ سال ۲۰۰۳، ترکیب نژادی مردم ایالات متحده آمریکا، بدین شرح است:
در این آمار، نژاد اسپانیاییتبار (موسوم به هیسپانیک، یا لاتینو) همراه با نژاد سفید محاسبه شدهاست. بر اساس بررسی سال ۲۰۰۰ مهاجران کشورهای دیگر به ترتیب جمعیت برابر بودند:مکزیک(۱۷۳٬۹۱۹ مهاجر)، چین(۴۵٬۶۵۲)، فیلیپین(۴۲٬۴۷۴)، هند(۴۲٬۰۴۶)، ویتنام(۲۶٬۷۴۷)، السالوادور(۲۲٬۵۷۸)هائیتی(۲۲٬۳۶۴)، کوبا(۲۰٬۸۳۱)، جمهوری دومینکن(۱۷٬۵۳۶)، روسیه(۱۷٬۱۱۰)، جامائیکا(۱۶٬۰۰۰)کانادا(۱۶٬۲۱۰)، کره(۱۵٬۸۳۰)، اوکراین(۱۵٬۸۱۰)، پاکستان(۱۴٬۵۳۵)، کلمبیا(۱۴٬۴۹۸)، بریتانیا(۱۳٬۳۸۵)، بوسنی و هرزگوین(۱۱٬۸۲۸)، گواتمالا(۹٬۹۷۰)، ایران(۸٬۹۱۵ بنگرید به ایرانیان مقیم آمریکا)[۱۹] زبانکشور ایالات متحدهٔ آمریکا دارای زبان رسمی نیست، گرچه انگلیسی آمریکایی نقش زبان ملی را دارد و در عمل نیز زبان اصلی کشور است. یکی از پیشنیازهای مهاجرت و اقامت در آمریکا برای خارجیان، تسلط نسبی به زبان انگلیسی است.[۲۰] همچنین زبان انگلیسی در ۲۸ ایالت بهعنوان زبان رسمی شناخته میشود، و فعالیتهایی برای به رسمیت شناختن انگلیسی بهعنوان زبان رسمی دولتی نیز در جریان است.[۲۱][۲۲] {
|
نیروهای مسلح
نیروهای نظامی آمریکا به پنج دسته اصلی تقسیم میشوند:[۲۳]
- نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا
- نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا
- نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا
- نیروهای تفنگدار دریایی ایالات متحده آمریکا
- گارد ساحلی ایالات متحده آمریکا
وزیر دفاع (در حال حاضر چاک هیگل) زیر نظر رئیس جمهور (در حال حاضر باراک اوباما) که مقام فرمانده کل قوا را بر عهده دارد فعالیت میکند.
در سال ۲۰۰۴ ایالات متحده آمریکا با بودجه نظامی ۵۲۲ میلیارد دلار، ۳٫۷٪ تولید ناخالص داخلی را صرف هزینههای نظامی کرد، که این هزینههای نظامی به تنهایی تقریباً معادل نصف هزینههای نظامی جهانی بودند.[۲۴]
رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا برای اقدام نظامی از مشورتهای مشاور امنیت ملی ایالات متحده آمریکا برخوردار است. در رده پایینتر، وزیر دفاع قرار دارد؛ رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده آمریکا هم به فرمانده کل قوا و هم به وزیر دفاع مشورت میدهد.
امنیت و قوای نظمیه
نظم و امنیت در سطح شهر و ایالت را کلانتر و پلیسهای محلی و ایالتی بر عهده دارند. در برخی موارد و در مواقع مشخص و معینی، ارگانهای فدرال همانند افبیآی و مارشالها وارد عمل میشوند. سیستم قضایی نیز به همین گونه (و از سطوح محلی به سمت سطوح فدرال) بنا نهاده شده است. آمریکا در میان کشورهای پیشرفته دارای آمار جرم و جنایت بالاتری بوده است، بخصوص در موارد مربوط به سلاحهای گرم.[۲۵] در سال ۲۰۰۹ به ازای هر یکصد هزار نفر تعداد ۵ قتل در آمریکا رخ داد.[۲۶] نقش متمم دوم قانون اساسی ایالات متحده آمریکا (در اعطای آزادی حمل سلاح گرم به شهروندان) همواره مورد توجه بحثهای فراوانی بوده است. آمریکا همچنین دارای تعداد نسبی بیشتری جمعیت زندانی میباشد.[۲۷] و این کشور از معدود کشورهای پیشرفته است که هنوز مجرمین را (در ۳۴ ایالت و برخی موارد فدرال) اعدام میکند. از سال ۱۹۷۶ تا کنون، تعداد یکهزار اعدام صورت گرفته.[۲۸] در سال ۲۰۱۰ پس از کشورهای چین، ایران، کره شمالی، و یمن، آمریکا از این لحاظ در جهان در رتبه پنجم بود.[۲۹] با اینحال این قانون از ایالت به ایالت فرق میکند. بطور مثال حکم اعدام در ایالات نیوجرسی، نیومکزیکو و ایلینوی ممنوع است.[۳۰]
رسانهها
به غیر از ارگانهایی همانند گروه فرارسی شمارهای، صدای آمریکا، و یا هیئت کارفرمایان پخش که توسط ارگانهای دولتی برای مخاطبین خارج از آمریکا تنظیم میشوند، اکثر رسانههای درون آمریکا یا همانند شبکههایی نظیر فاکس، اچ بی او، امتیوی، و سی ان ان بطور کاملاً خصوصی و با درآمد حاصل از تبلیغات و آگهیهای تجارتی اداره میگردند، و یا همانند رادیوی عمومی ملی و پیبیاس توسط موسسات و بنیادهای خیریه تأمین مالی میگردند.
از ۱۲۰۰ شبکهٔ تلویریونی آمریکا، از بزرگترین و نامدارترین آنان در تاریخ رسانههای آمریکا میتوان به ۳ شبکهٔ ایبیسی، انبیسی، و سیبیاس اشاره نمود.[۳۱]
قدیمیترین روزنامهٔ آمریکا با تیراژ ثابت و برنامهٔ چاپ روزانه در ۳۰ مهٔ سال ۱۷۸۳ شروع به کار کرد، و فیلادلفیا ایونینگ پست نام داشت. در سال ۲۰۰۸، ۶۲۵۳ هفتهنامه و ۱۴۲۲ روزنامه در آمریکا درحال فعالیت بود.[۳۲]
منابع
- ↑ http://factfinder2.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=bkmk
- ↑ http://www.census.gov/popest/data/cities/totals/2012/index.html
- ↑ http://www.census.gov/popest/data/metro/totals/2012/index.html
- ↑ Adams, J.Q. , and Pearlie Strother-Adams. Dealing with Diversity. Chicago: Kendall/Hunt، 2001. ISBN 0-7872-8145-X.
- ↑ Rank Order - GDP (purchasing power parity)
- ↑ S. Kaplan, Lawrence. Morris Honick. NATO 1948: the birth of the transatlantic Alliance. Rowman & Littlefield, 2007. ISBN 0-7425-3917-2.
- ↑ Alagappa, Muthiah. Asian security order: instrumental and normative features. Stanford University Press, 2003. 9.
- ↑ Cartographer put 'America' on the map 500 years ago - USATODAY.com
- ↑ A primer: The 'First Capital' debate - The York Daily Record
- ↑ http://www.csmonitor.com/USA/Politics/The-Vote/2012/0816/Who-coined-the-name-United-States-of-America-Mystery-gets-new-twist
- ↑ دهخدا، علیاکبر. «لغتنامه دهخدا». بازیابیشده در تاریخ ۱۶–۰۴–۲۰۰۹ .
- ↑ لغتنامهٔ دهخدا
- ↑ http://www.gao.gov/archive/1998/og98005.pdf
- ↑ Shulski, Martha. Gerd Wendler. The Climate of Alaska. University of Alaska Press, 2007. 4. ISBN 1-60223-007-2.
- ↑ Klein, Ted. Rhode Island. Marshall Cavendish, 2007. 67. ISBN 0-7614-2560-8.
- ↑ بدون احتساب وسعت آبی، چین دارای مساحت بیشتری از آمریکاست، اما با احتساب قلمروی آبی، چین بعد از آمریکا قرار دارد.
- ↑ United States Area - Geography
- ↑ According to U.S. Poplock U.S. Popclock
- ↑ “United States (review)”. In Microsoft Encarta 2006. Microsoft, 2006. Retrieved on 22-04-2009.
- ↑ General Naturalization Requirements
- ↑ Senate Makes English Official Language of the United States
- ↑ «Amendment of Title 4 of United States Code» (انگلیسی). مجلس سنای ایالات متحده، ۶ ژوئن ۲۰۰۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۰۷ مه ۲۰۱۲. بازبینیشده در ۶ آوریل ۲۰۰۸.
- ↑ Military of the United States
- ↑ «Report: World military spending tops $1T in 2004» (انگلیسی). USAToday، ۷ ژوئن ۲۰۰۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۰۷ مه ۲۰۱۲. بازبینیشده در ۶ آوریل ۲۰۰۸.«World Military Spending Soars» (انگلیسی). شبکه خبری سیبیاس، ۹ ژوئن ۲۰۰۴. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۰۷ مه ۲۰۱۲. بازبینیشده در ۶ آوریل ۲۰۰۸.
- ↑ "Eighth United Nations Survey of Crime Trends and Operations of Criminal Justice Systems (2001–2002)". United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC). 2005-03-31. Archived from the original on 07 May 2012. Retrieved 2008-05-18. Check date values in:
|archivedate=
(help) - ↑ "Murder". Crime in the United States 2009. FBI. September 2010. Archived from the original on 07 May 2012. Retrieved 2011-07-23. Check date values in:
|archivedate=
(help) - ↑ Walmsley, Roy (2005). "World Prison Population List". King's College London, International Centre for Prison Studies. Archived from the original on 2007-06-28. Retrieved 2007-10-19. For the latest data, see "Prison Brief for United States of America". King's College London, International Centre for Prison Studies. 2006-06-21. Archived from the original on 2007-08-04. Retrieved 2007-10-19. For other estimates of the incarceration rate in China and North Korea see Adams, Cecil (2004-02-06). "Does the United States Lead the World in Prison Population?". The Straight Dope. Archived from the original on 07 May 2012. Retrieved 2007-10-11. Check date values in:
|archivedate=
(help) - ↑ "Executions in the United States in 2007". Death Penalty Information Center. Archived from the original on 07 May 2012. Retrieved 2007-06-15. Check date values in:
|archivedate=
(help) - ↑ "Executions Around the World". Death Penalty Information Center. 2010. Archived from the original on 07 May 2012. Retrieved 2011-07-23. Check date values in:
|archivedate=
(help) - ↑ "Quinn Signs Death Penalty Ban, Commutes 15 Death Row Sentences to Life". Chicago Tribune. 2011-03-09. Archived from the original on 07 May 2012. Retrieved 2011-03-09. Check date values in:
|archivedate=
(help) - ↑ Handbook of children and the media Dorothy G. Singer, Jerome L. Singer. Published by SAGE, 2001. ISBN 0-7619-1955-4 pp.480
- ↑ USATODAY.com
پیوند به بیرون
ویکیسفر یک راهنمای سفر برای ایالات متحده آمریکا دارد. |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ ایالات متحده آمریکا موجود است. |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به آمریکا در ویکیگفتاورد موجود است. |
- وبگاه رسمی دولت ایالات متحده آمریکا
- بخش فارسی usinfo.state.gov
- وبگاه فارسی America.gov
- «United States information» (انگلیسی). بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۰۷ مه ۲۰۱۲. بازبینیشده در ۵ آوریل ۲۰۰۸.
- شمارشگر لحظهای جمعیت کشور آمریکا
- تصویر ماهوارهای کشور آمریکا با قابلیت بزرگنمایی
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- ایالات متحده آمریکا
- ابرقدرتها
- ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۷۷۶ (میلادی)
- بنیانگذاریهای ۱۷۷۶ (میلادی) در ایالات متحده آمریکا
- جمهوریها
- جمهوریهای فدرال مشروطه
- قاره آمریکا
- کشورهای عضو جی ۸
- کشورهای عضو سازمان ملل متحد
- کشورهای عضو ناتو
- کشورهای گروه ۲۰
- کنفدراسیونهای سابق
- لیبرال دموکراسی
- مستعمرات سابق بریتانیا