سی‌وسه‌پل
| سی‌وسه‌پل | |
|---|---|
نمایی از سی وسه پل در شب
|
|
| نام | سی‌وسه‌پل |
| کشور |  ایران |
| استان | اصفهان |
| شهرستان | اصفهان |
| اطلاعات اثر | |
| نام‌های دیگر | پل الله‌وردی خان |
| دیرینگی | ۴ سده |
| دورهٔ ساخت اثر | صفویه |
| بانی اثر | الله‌وردی خان |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۱۰ |
| تاریخ ثبت ملی | ۱۵ دی ۱۳۱۰ |
 سی‌وسه‌پل
|
|
| سی‌وسه‌پل، پل الله‌وردی خان | |
|---|---|
 نمایی از سی و سه پل از سمت میدان انقلاب |
|
| نام رسمی | سی‌وسه‌پل |
| محل | اصفهان |
| شمار دهنه‌ها | ۳۳ |
| درازا | ۲۹۵ |
| پهنا | ۱۳٫۷۵ |
| تاریخ گشایش | ۹۷۵ هجری شمسی |
سی‌وسه‌پل یا پل الله‌وردی خان پلی است با ۳۳ دهانه، ۲۹۵ متر طول و ۱۴ متر عرض است، که توسط الله‌وردی خان بر روی زاینده‌رود در شهر اصفهان و همزمان با حکومت شاه عباس صفوی ساخته شده و محل برگزاری مراسم جشن آب‌پاشان و همچنین مراسم خاج‌شویان ارامنهٔ اصفهان در دورهٔ صفویه بوده است. اندیشهٔ بنای سی و سه پل در سال ۱۰۰۸ هجری قمری و در دوازدهمین سال سلطنت شاه عباس یکم به وجود آمد و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری، الله وردی خان سردار مشهور او مأمور اتمام ساختمان پل گردید.[۱]
پرسی سایکس، سی‌وسه‌پل را یکی از پل‌های درجه اول جهان خواند،[۲] شاردن آن را شاهکار معماری و شگفت آفرین[۳][۴] و دن گارسیا آن را از بهترین آثار معماری ایران خواند.[۵][۶] و به قول لرد کرزن «انسان هیچ انتظار ندارد برای دیدن آنچه که روی هم رفته می‌توان آن را باشکوه ترین پل دنیا نامید، ناچار از مسافرت به ایران باشد».[۷] دن گارسیا در این باره می‌نویسد: «این پل نیز از بناهای الله وردی خان است و با اینکه دشمنان و حاسدانش می‌گویند این بنا با پول ساخته شده است، نمی‌توانند انکار کنند که بانی شخص اوست. اما باور عموم مردم که حقیقت نیز همان است، این است که الله وردی خان پل را به خرج خود ساخته است».[۸][۹]
یکی از شعرای دورهٔ صفویه به نام شیخ علی نقی کمره‌ای تاریخ بنای پل را در شعری به گونهٔ ماده تاریخ، سال ۱۰۰۵ هجری به حساب آورده‌است و این سال، درست همزمان با روزهایی است که خیابان بی‌همتای چهارباغ هم ساخته شده‌است. سی وسه پل، چهارباغ عباسی را به چهارباغ بالا متصل می‌کند.[۱۰]
این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱۱]
-
دویست ریالی - پشت اسکناس عنوان: پل الله وردی خان در اصفهان
نگارخانه[ویرایش]
-
نمای سی‌وسه‌پل در شب.
-
بر روی پل در روز
-
بر روی پل
-
تعمیر پل
-
نمایی از طبقه زیرین پل
-
نمایی از بالای یکی از پل‌ها
-
نمایی از حوزهٔ رودخانه و پل در زمان خشک شدن
-
نمایی از سی و سه پل
-
نقاشی از «سی‌وسه‌پل» در سده هفدهم میلادی اثر ژان شاردن
-
نقاشی از روی «سی‌وسه‌پل» در سده هفدهم میلادی اثر ژان شاردن
پانویس[ویرایش]
- ↑ http://www.citypedia.ir/سی-و-سه-پل-و-پل-الله-وردی-خان/
- ↑ سایکس، تاریخ ایران، ۲۸۹.
- ↑ شاردن، سفرنامهٔ شاردن، ۱۵۲۷.
- ↑ مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۲۴۸–۲۴۹.
- ↑ دن گارسیا، سفرنامهٔ دن گارسیا، ۲۲۱.
- ↑ مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۲۴۸–۲۴۹.
- ↑ سیوری، ایران عصر صفوی، ۱۶۷.
- ↑ دن گارسیا، سفرنامهٔ دن گارسیا، ۲۲۱.
- ↑ مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۲۴۸–۲۴۹.
- ↑ «سی و سه پل، تیشینه».
- ↑ «سازمان میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری». سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران. بازبینی‌شده در ۱۹/۵/۲۰۱۱.
منابع[ویرایش]
- سایکس، سرپرسی. تاریخ ایران. تهران: انتشارات دنیای کتاب، ۱۳۵۷.
- شاردن، ژان. سفرنامهٔ شاردن. تهران: انتشارات توس، ۱۳۷۲.
- مولیانی، سعید. جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران. اصفهان: یکتا، ۱۳۷۹.
- سیلوا فیگوئرا، دن گارسیا. سفرنامهٔ دن گارسیا. تهران: انتشارات نو، ۱۳۶۳.
- آشنایی با شهر تاریخی اصفهان، لطف‌الله هنرفر
- وب‌گاه شهرداری اصفهان
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون یکی از آثار باستانی ایران است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
