گاوخونی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

مختصات: ۳۲°۰۸′۰۶″ شمالی ۵۲°۵۴′۴۲″ شرقی / ۳۲.۱۳۴۹۲° شمالی ۵۲.۹۱۱۵۳° شرقی / 32.13492; 52.91153

زاینده رود در گاوخونی
آگامای سروزغی خاکستری در حاشیه گاوخونی

تالاب بین‌المللی گاوخونی (که باتلاق گاوخونی نیز خوانده می‌شد) نام تالابی است در فلات مرکزی ایران که بخش بزرگی از آن در استان اصفهان و مابقی در استان یزد قرار دارد که زاینده‌رود به آنجا می‌ریزد.

تالاب گاوخونی یکی از تالاب‌های مشهور در جلگهٔ مرتفع مرکزی ایران به‌شمار می‌آید. این تالاب حیاتی منطقه‌ای به وسعت ۴۷۶ کیلومتر مربع را پوشانده و در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه‌های شنی واقع شده‌است. ارتفاع آن از سطح دریا ۱٬۴۷۰ متر و بیشینهٔ عمق آن ۱۵۰ سانتیمتر می‌باشد. باتلاق مذکور منابع زیستی غنی ای دارد البته به انضمام فعالیت‌های دیگری که نسبت به محیط دارد. این باتلاق همچنین پناهگاهی برای پرنده‌های مهاجر است که با همهٔ این ویژگی‌ها یکی از جاذبه‌های گردشگری است.

نام‌شناسی[ویرایش]

در فرهنگ آنندراج گاو را به معنی بزرگ و خان را به معنی چاه آورده است و آن را چاه بزرگ می‌داند. دهخدا گمان می‌برد که گاوخانه باشد زیرا در گذشته روستاییان گاوهای خود را برای چرا به اینجا می‌آوردند.[۱]

بحران در تالاب[ویرایش]

با تخصیص بی‌رویه آب به صنایع و باغها، آب ورودی این تالاب مدتهاست به صفر رسیده و عملاً این تالاب نابود شده است. این در حالی است که کشور ایران عضو کنوانسیون بین‌المللی رامسر است و طبق آن حق ندارد قوانینی تصویب کند که بر اثر آن قوانین تالابها خشک شوند.

مطالعات نشان می‌دهد که هم اکنون ۶۵ درصد آب خروجی سد زاینده رود در حدفاصل خروجی سد تا پل کله برداشت می‌شود.[۲]

زنده‌شدن گاوخونی پس از ۱۰سال[ویرایش]

در اوایل تیر ماه سال ۱۳۹۴ آب رودخانه زاینده‌رود ضمن عبور از بند شاخ کنار به تالاب بین‌المللی گاوخونی رسید و پس از ۱۰سال باعث خوشحالی مردم، کشاورزان و دوستداران محیط زیست شد.

با انتقال آب به تالاب گاوخونی در هفته‌های اخیر کشاورزان مردم شرق اصفهان اقدام به لایروبی بخشی از مسیر رودخانه برای جلوگیری از برداشت‌های غیرمجاز آب در مسیر رودخانه کردند.[۳]

منابع[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]