ازنا

ازنا اِزنا
کشور	ایران
استان	لرستان
شهرستان	ازنا
بخش	مرکزی
سال شهرشدن	۱۳۳۰ خورشیدی
مردم
جمعیت	۷۱٬۵۸۶ نفر
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا	۱۸۷۱ متر
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه	۶۵۰ میلی‌متر در سال
روزهای یخبندان سالانه	۱۱۶روز
اطلاعات شهری
شهردار	کریم احمدی
ره‌آورد	انواع لوبیا (قرمز، چیتی، چشم بلبلی و...)
پیش‌شماره تلفنی	۰۶۶
تابلوی خوش‌آمد به شهر
ازنا روی نقشه ایران ۳۳.۴۵۵۷° شمالی ۴۹.۴۵۵۵° شرقی / 33.4557; 49.4555

ازنا یکی از شهرهای استان لرستان واقع در خاور این استان است که دارای جاذبه های گردشگری زیادی میباشد به گونه ای که شهرستان ازنا یک اکو سیستم طبیعی است و بیش از ۳ هزار نقطه گردشگری دارد. این شهر مرکز شهرستان ازنا است و بین شهرهای الیگودرز، دورود، اراک، خمین و شازند قرار گرفته‌است. ازنا درگذشته بخشی از استان مرکزی بود و در دومین تقسیمات کشوری در ۱۶ آبان سال ۱۳۱۶ در حوزه لرستان قرار گرفت. این شهردر سال ۱۳۱۷ به دهستان و در سال ۱۳۳۰ به شهر ارتقاء پیدا کرد و دارای شهرداری شد. در سال ۱۳۴۰ ازنا به عنوان مرکز بخش جاپلق در حوزه شهرستان الیگودرز ارتقاء پیدا نمود. درسال ۱۳۷۳ با تأسیس فرمانداری توسط علی محمد بشارتی وزیر کشور، این بخش از الیگودرز جدا و به شهرستان تبدیل شد و شهر ازنا مرکز آن شد. ازنا از نظر صنعتی و اقتصادی و گردشگری اهمیت دارد.

تاریخ

ازنا از دو کلمه از و نا تشکیل شده که از در زبان پارسی به معنی آتش و نا پسوند مکان (مانند اسپادانا) است و به معنی محل آتش یا آتشکده است. در زمان حکومت مادها که راه ارتباطی سریعی نبوده از راه خبر دادن با آتش و دود بر روی بلند‌ترین قله‌های نقاط شهر‌ها به یکدیگر خبر میدادن. در مسیر شهر همدان تا اصفهان 5 ازنا وجود دارد که همگی در یک مسیر قرار دارند. از مسیر اصفهان در شهرستان الیگودرز یک ازنا(ازنا ملمک)، شهر ازنا ، در دشت سیلاخور دورود یک ازنا، در شهرستان خرم آباد یک ازنا(ازنا سگوند) و در نزدیکی ملایر هم یک ازنا(ازناو) وجود دارد. وقتی آشوریان قصد حمله کردن را داشته‌اند مادها در آتشکده اصفهان آتشی ایجاد میکردن که ازنا‌ها با دیدن آتش خود نیز آتشی بر بلندترین نقطه ایجاد می‌کردند که خبر حمله آشوریان در کمتر از یک ساعت به ۵۰۰ کیلومتر انطرف تر خبر داده می‌شد. در ارتفاعات کوهستانی حوالی ازنا مانند سفید کوه کوچک دخمه‌ها و گودالهای بزرگی کشف گردیده که از آن برای آتش افروختن و علامت دادن در زمانهای باستان استفاده می‌شده‌است.

سابقاً روستای گرجی در نزدیک رودخانه ازنا قرار داشت

جمعیت

بنا بر سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران، جمعیت شهر ازنا ۷۱٬۵۸۶ نفر بوده‌است.

مردم

مردم شهرستان ازنا به زبان بختیاری و لری تکلم می‌کنند. در جنوب شهرستان ازنا بخشی به نام پاچه لک وجود دارد که مردم آن به گویش بختیاری صحبت می‌کنند.

شهرسازی

شهر ازنا برپایه اصول شهرسازی بنا شده‌است. خیابان‌های منظم، ساختمان‌های دولتی و بناهایی که به سبک مدرن ساخته شده، ازنا را از شهرهای اطراف متمایز می‌کند. از محله‌های قدیمی ازنا می‌توان به چالسپار، ده ازنا، صاحب‌الزمان، خط لوله، سپاه، جهاد، نیروگاه، شرکت (شرکت نفت)، اصغرآباد و راه‌آهن اشاره کرد که محله‌های کوی امام حسین (فازهای ۵ گانه)، کوی بیمارستان وشیشه، شاهد و شهرک فریدونی مناطق جدیدی هستند. خیابان‌های ازنا به طرز منظم و بدون بن‌بست به یکدیگر وصل هستند و ساختمان‌ها بدون هرگونه بی نظمی در کنار یکدیگر با نماهای مختلف قرار گرفته‌اند.بنیان گذاران دو محله قدیمی چالسپار و ده ازنا ارامنه و گرجی های مهاجر بوده اند.

مناطق دیدنی و گردشگری

نمایی از شهر ازنا که یک پارک تفریحی در آن دیده می‌شود

• اشترانکوه

اُشْتُران‌ْ‌کوه، به معنی کوه آب در پارسی باستان (از زبانهای بکار برده شده در جنوب غربی ایران و زبان رسمی دربار هخامنشیان) رشته‌کوهی در شرق استان لرستان و یکی از بلندترین رشته‌کوه‌های زاگرس است. اشتران‌کوه از غرب به شهرستان دورود، از شمال به شهرستان ازنا و از شرق و جنوب به شهرستان الیگودرز محدود می‌شود. بلندترین قله این رشته‌کوه به نام سن‌بران به ارتفاع ۴۱۵۰ متر است. این رشته‌کوه سرچشمه یکی از سرشاخه‌های رود دز به نام ماربره است که یکی از دو رودخانه شهرستان دورود (ماربره و تیره) است و در دوره کوهزایی جدید ایجاد شده‌است. این کوه از جمله کوه‌های جوان می‌باشد چاه طیان:

چشمه یا چاه طیان یا تیان نام چشمه‌ای است، که در کوهپایه رشته کوه اشترانکوه میان روستاهای بیدستانه و تیان شهرستان ازنا قرار گرفته‌است. این چاه/ چشمه که گودالی به قطر ۳ الی ۴ متر و عمق ۵ متر و سنگی دارد، یکی از پدیده‌های جالب زمین‌شناسی است و در اوایل بهار به طور ناگهانی و به یکباره فوران کرده و پرآب می‌گردد. آبدهی آن زیاد بوده و تا ماه‌ها ادامه می‌یابد و پس از مدتی در اواخر تابستان و اوایل پاییز به همان نحو به یکباره خشک شده و تا سال آینده و دوره جدید، بی آب می‌گردد. کارشناسان احتمال داده‌اند، این امر ناشی از ذوب شدن برفهای اشترانکوه و تونل‌های زیر زمینی بوده و آب برف‌ها در این محل از زمین فوران کرده و تشکیل چشمه می‌دهند. با سرد شدن هوا و بارش برف در اواخر تابستان و اوایل پاییز در اشترانکوه، این چشمه نیز تا دوره یا سال آینده خشک می‌گردد. چشمه تیان محل تفریح و گردش توریست‌ها و گردشگران است.

دهکده تفریحی دره تخت:

دره‌تخت یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان ازنا واقع در سیزده کیلومتری جنوب این شهرستان در کوهپایه‌های اشترانکوه است. این روستا دارای حدود ۸۳۰ نفر جمعیت است و شغل اغلب مردم آن دامداری و کشاورزی است. در دره‌تخت استخرهای متعدد پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان با ظرفیت‌های گوناگون وجود دارد.

عمده ساکنان این این روستا بختیاری بوده و شامل طوایف سالاروند و حاجیوند هستند.

دره تخت به علت قرار گرفتن در کوهپایه اشترانکوه و بهره‌مندی از آب دائم و روان دارای نیروگاه تولید برق است که از آن علاوه بر تامین برق روستاهای همجوار به شبکه سراسری برق در شهرستان ازنا نیز برق داده می‌شود. آب و هوای مناسب این روستا ،آن را به یکی از مناطق مناسب جهت کوچ تابستانه عشایر تبدیل کرده است. این روستا همچنین در لیست روستاهای هدف گردشگری استان قرار دارد.

از جمله دیدنی‌های این روستا می‌توان به سراب‌ها گوناگون که به رودخانه ماربره ختم می‌شوند، و همچنین طبیعت زیبای آن اشاره کرد. در فصل بهار دشت لاله های واژگون این روستا بسیار دیدنی است.

تونل برفی:

تونل برفی

تونل برفی یکی از آثار طبیعی شهرستان ازنا در استان لرستان است. این تونل به‌صورت طبیعی در برف و یخ‌های دامنهٔ اشترانکوه در منطقهٔ کمندان شهرستان ازنا به‌وجود آمده‌است. طول این تونل بالغ بر ۸۰۰ متر و ارتفاع آن از کف تونل تا سقف بین ۵٫۲ تا ۳ متر است. از این تونل برفی فقط در فصل‌های بهار و تابستان می‌توان بازدید کرد و برای رسیدن به این تونل باید تا روستای کمندان با اتومبیل رفت و حدوداً دو ساعت نیز پیاده‌روی کرد.

دربند:

دربند

اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	لرستان
شهرستان	ازنا

دربند دهستانی بزرگ وسرسبز و بسیار زیبا در جلگه شمالی اشتران‌کوه در نزدیکی شهرستان ازنا در استان لرستان است که به خاطر وجود ایستگاه راه‌آهن در آن از این روستا بنام «ایستگاه دربند» هم یاد میکنند. از چشم‌انداز کوه اشتران کوه این روستا دیده می‌شود.

آبشار عروس: آبشاری بکر و دست نخورده در دامنه های اشترانکوه ازنا در دره ازنادر شهرستان ازنا و در مسیر کلیدر تونل برفی

آبشار ازنارر: آبشار ازنادر در مسیر آبشار عروس به طرف تنگه ازنادر بهترین زمان برای رفتن به این ابشار زیبا فصل بهار می باشد.

امام زاده قاسم: مقبره تاریخی امام زاده قاسم که قدمت آن به دوران سلجوقیان میرسد و در آثار ملی ایران هم به ثبت رسیده هست

و ۱۰۰ های جای تفریحی دیگر...

کانال تلگرام شهرستان ازنا: @aznatabiat

راه‌ها

ازنا در میسر جاده اصلی، و ارتباطی شهرهای مرکزی با غرب و جنوب کشور، با اصفهان ۲۴۰ کیلومتر، و با شهر خرم‌آباد ۱۳۵ کیلومتر فاصله دارد. همچنین ازنا ارتباط استان لرستان را با استان مرکزی برقرار می‌کند و فاصله ازنا با اراک حدود ۷۵ کیلومتر می‌باشد. راه آهن سراسری ایران این شهر را به دو نیم تقسیم کرده‌است. این خط که در زمان جنگ جهانی دوم توسط رضا شاه پهلوی ساخته شده از مهمترین علل پیشرفت ازنا می‌باشد؛ و هم اکنون مطالعاتی برای توسعه و احداث یک خط به اصفهان در حال انجام است.

صنایع

کارخانجات صنعتی فعال در ازنا عیارتند از: صنایع فروآلیاژ ایران، گداز قطعه کیا، شرکت سنگ صادراتی افشار، گلسنگ و لعل ودیگر صنایع کوچک که عمدتاً به بخش تولید سنگ‌های ساختمانی مشغول هستند. درحال حاضر شرکت فولاد ازنا که از بزرگترین صنایع فولاد غرب کشور می‌باشد در منطقه ویژه اقتصادی ازنا در حال احداث است. همچنین شرکت تولید داروی بایر افلاک ازنا نیز در دست احداث می‌باشد. شهر صنعتی

هتل‌ها و رستوران‌ها

یک هتل ۵ ستاره در مرکز شهر ازنا در حال احداث می‌باشد. رستوران‌ها و هتل‌های فعال در این شهر عبارتند از:

• تالار رستوران سلیمانی
• هتل یاس
• هتل آپارتمان ماهان

ادرس: کمربندی اراک_کیلومتر ۱ جاده ازنا تلفن: ۰۹۱۶۱۶۶۴۳۲۷

• مهمانپذیر امید

ادرس: بلوار جهاد بین خیابان چهار و پنج تلفن: ۰۹۱۶۱۶۶۴۳۲۷

سراسرنمایی از شهر ازنا

شهر ازنا- ورودی شمالی شهر از جاده شازند

تپه های باستانی ازنا

شهرستان ازنا دارای 106 تپه باستانی است که دارای شماره ثبت آثار ملی ایران هستند. این تپه ها بیشتر مربوط به عصر مفرغ و آهن میباشند و از سال 1380 تا 1386 به ثبت رسیده اند. وجود تعداد بالای تپه های باستانی و وجود مناطق دیگر باستانی در این شهرستان گواه اینست که این منطقه جغرافیایی از دیرباز تا به امروز سکونتگاه انسانها در دوره های مختلف بوده است .

منابع

• بلندا و جایگاه
• مرکز آمار ایران

پیوند به بیرون

نگاره‌هایی از ازنا