عربی خوزستانی
| عربی خوزستانی | |
|---|---|
| بومی برای | ایران |
|
Afro-Asiatic
|
|
| الفبای عربی | |
| کدهای زبان | |
| ایزو ۶۳۹-۲ | ara |
| ایزو ۶۳۹-۳ | - |
عربی خوزستانی گویشی از زبان عربی و بسیار نزدیک به لهجه عربی بین‌النهرینی است که در جنوب غرب ایران بویژه استان خوزستان و نواحی جنوبی استان ایلام توسط مردم عرب بدان تکلم می‌شود.
محتویات
پراکندگی جغرافیایی و لهجه‌ها[ویرایش]
زبان عربی در میان عربهای خوزستان رایج است. بخش‌های بسیاری از زمین‌های روستایی و شهری استان خوزستان شامل سوسنگرد و هویزه و شادگان[۱] تنها بخش‌هایی هستند که بطور کلی عرب‌زبان می‌باشند. همچنین در دیگر شهرهای استان خوزستان مانند اهواز, آبادان, خرمشهر, شوش دانیال و امیدیه زبان عربی در کنار سایر زبان‌های رایج شهر را تشکیل می‌دهند. همچنین جنوب استان ایلام در مناطق دهلران, موسیان و دشت عباس زبان عربی بین عشایر عرب رواج دارد.
گویش عربی مردم خوزستان تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارد و لهجه عربی خرمشهر را فصیح‌ترین و اصلی‌ترین لهجه این گویش می‌دانند.[۲]
ویژگی‌های زبانی[ویرایش]
زبان عربی خوزستان بدلیل شفاهی بودن و نیز افزایش سواد و تحصیلات میان مردم عرب و نیز گسترش استفاده از رسانه و مدارس فارسی زبان تفاوت‌های زیادی با گویش عربی رایج در منطقه عراق یافته‌است.[۳] مهمترین این تاثیرات در ساختار جمله است که ترتیب فاعل(s)فعل(v) و مفعول(o) در زبان عربی خوزستانی متفاوت با سایر لهجه‌ها و گویش‌های این زبان است. و دو سبک (SVO) و (VSO) در تمام لهجه‌های عربی رایج است اما عربی خوزستانی بر خلاف این‌ها یک الگوی (SOV) هم دارد که به‌جز عربی ازبکستانی در سایر لهجه‌های عربی دیده نمی‌شود و این تحت تاثیر زبان فارسی در ایران و تاجیکی در ازبکستان رقم خورده‌است.
آواشناسی[ویرایش]
از نظر آواشناسی لهجه عربی خوزستان سریع بوده و تمایل به حذف همخوان‌ها در آن وجود دارد[۴].در این لهجه برای مثال واژه أنتَ ('ant-a) در گفتار بصورت إتِّ(e-tt-e) یا در دیگر نمونه قلت لی به معنی ( به من گفتی) در میان مردم خوزستان بصورت گیت‌لی (GI-T-LI) تلفظ می‌شود.در لهجه عربی این منطقه صامت "ق" بصورت "گ" و صامت "ک" گاهی بصورت "چ" تلفظ می‌شود.همچنین حرف"ج" نیز بیشتر اوقات بصورت"ی" ادا می‌شود.این تفاوت‌ها و یا نظایر آن در تمام لهجه‌های عربی مانند مصری و لبنانی نیز موجود است.
نمونه زبانی[ویرایش]
نمونه‌ای از تفاوت‌های آوایی عربی خوزستانی و عربی فصیح:
| گویش عربی خوزستان | عربی فصیح | فارسی |
|---|---|---|
| عَیِم | عجم | غیر عرب |
| دیایه | دجاجه | مرغ |
| إگعَد | إقعد | بنشین |
| اُبوچ | أباکِ | پدر تو(مونث) |
| ییگولون | یَقولون | می‌گویند |
| چِبیر | کبیر | بزرگ |
| ماعِدّی | ما عندی | ندارم، نزد من نیست |
| چنیت | کنتُ | بودم |
جستارهای وابسته[ویرایش]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
پیشنهاد شدهاست که این مقاله یا بخش با الگو:زبان‌های ایران ادغام گردد. (بحث) |
پانویس[ویرایش]
- ↑ «نگاهی به میراث معنوی مردم شادگان» (فارسی). به نقل از ایسنا. بازبینی‌شده در ۳۱ ژوئن ۲۰۱۱.
- ↑ کتاب خوزستان, عبدالنبی قیم. صفحه۵۰
- ↑ «Khuzestani Arabic: a case of convergence» (انگلیسی). Maryam Shabibi. بازبینی‌شده در ۳۱-۰۷-۲۰۱۱.
- ↑ «Khuzestani Arabic: Definiteness marking» (انگلیسی). Maryam Shabibi. بازبینی‌شده در ۳۱ ژوئن ۲۰۱۱.
منابع[ویرایش]
- About Spoken Arabic of Khoramshahr
- عبدالنبی قیم. «نگاهی جامعه‌شناختی به زندگی و فرهنگ مردم عرب خوزستان». محمد جواهر کلام، محمد جعفری قنواتی. در کتاب خوزستان. بنیاد خوزستان شناسی. چاپ اول. تهران: شادگان، ۱۳۸۳.
