تقسیمات کشوری در ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
جستار وابسته: پیشینه تقسیمات کشوری ایران

تقسیمات کشوری ایران دارای چهار سطح است و به‌ترتیب ایران به استان، شهرستان، بخش و دهستان تقسیم می‌شود.

Iran location map.svg
Iran location map.svg


تقسیمات کشوری[ویرایش]

ساختار تقسیمات کشوری در ایران بدین شیوه‌است:

  1. کشور (وزیر کشور)
  2. استان (استاندار)
  3. شهرستان (فرماندار) و (فرماندار ویژه)
  4. بخش (بخشدار)
  5. دهستان (دهدار)

کشور ایران به چندین استان و هر استان به چند شهرستان و هر شهرستان به تعدادی بخش و هر بخش به چند دهستان تقسیم می‌شود.

مرکز کشور پایتخت نام دارد، مرکز هر استان، مرکز استان، مرکز هر شهرستان، مرکز شهرستان، مرکز هر بخش، مرکز بخش و مرکز هر دهستان، مرکز دهستان نام دارد.

واحدهای اداری مربوط به مسئولان نامبرده در بالا به ترتیب وزارت کشور، استانداری، فرمانداری، بخشداری و دهداری نام دارند.

واحد تقسیمات کشوری ایران نام پیش از سال ۱۳۱۶ مسئول در تقسیمات کنونی مسئول در تقسیمات پیشین
کشور ممالک محروسه وزیر کشور شاه
استان ایالت استاندار حاکم ایالتی
شهرستان ولایت فرماندار و فرماندار ویژه حاکم، والی
بخش بلوک بخشدار نایب‌الحکومه
دهستان بلوک/قصبه دهدار سر بلوک‌باشی
شهر شهر شهردار رئیس بلدیه
روستا قریه دهیار کدخدا

تعریف قانونی استان[ویرایش]

نوشتار(های) وابسته: استان‌های ایران

ماده ۹ قانون تقسیمات کشوری مصوب ۱۲ تیر ۱۳۶۲ مجلس شورای اسلامی ماده ۹: «استان»، واحدی از تقسیمات کشوری است با محدوده جغرافیایی معین که از به هم پیوستن چند شهرستان همجوار با توجه به موقعیتهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و طبیعی تشکیل می‌شود.[نیازمند منبع]

تبصره ۱-وزارت کشور بنا به ضرورت می‌تواند با تصویب هیئت وزیران با انتزاع و الحاق روستاها، بخشها یا شهرستانهای مجاور، استانها را تعدیل نماید مگر آنکه به تصویب مجلس شورای اسلامی، ایجاد استان جدید ضروری شناخته شود. استان جدید باید حداقل یک میلیون نفر جمعیت داشته باشد.[نیازمند منبع] تبصره ۲-مرکز استان یکی از شهرهای همان استان است که مناسب‌ترین کانون سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، طبیعی و اجتماعی آن استان شناخته می‌شود.[نیازمند منبع]

آمار تقسیمات کشوری[ویرایش]

براساس آخرین وضع تقسیمات کشوری در خرداد ۱۳۹۱ خورشیدی، کشور ایران از ۳۱ استان، ۴۲۹ شهرستان، ۱۰۳۴ بخش، ۲۵۴۸ دهستان و ۱۱۸۹ شهر و ۲۱ فرمانداری ویژه تشکیل یافته‌است:[۱]

آمار بخشها، دهستانها و شهرها در جدول زیر به بهمن ۱۳۸۹ برمی گردد.

ردیف استان مرکز شهرستان بخش دهستان شهر فرمانداری ویژه (درجه ۱)
۱ آذربایجان شرقی تبریز ۲۰ ۴۴ ۱۴۲ ۵۸ مراغه[۲] - مرند[۳] - میانه[۴]
۲ آذربایجان غربی ارومیه ۱۷ ۴۰ ۱۱۳ ۳۹ بوکان[۵] - خوی[۶] - مهاباد[۷] - میاندوآب[۸]
۳ اردبیل اردبیل ۱۰ ۲۷ ۶۹ ۲۴
۴ اصفهان اصفهان ۲۳ ۴۵ ۱۲۵ ۱۰۰ کاشان[۹] - نجف آباد[۴]
۵ البرز کرج ۴ ۱۰ ۲۲ ۱۶
۶ ایلام ایلام ۸ ۲۰ ۴۰ ۲۱ دره شهر
۷ بوشهر بندر بوشهر ۹ ۲۳ ۴۴ ۳۲
۸ تهران تهران ۱۴ ۲۹ ۶۴ ۴۱
۹ چهارمحال و بختیاری شهرکرد ۷ ۱۹ ۴۱ ۲۷
۱۰ خراسان جنوبی بیرجند ۱۰ ۱۹ ۴۹ ۲۵ طبس[۱۰]
۱۱ خراسان رضوی مشهد ۲۷ ۶۹ ۱۶۳ ۷۲
۱۲ خراسان شمالی بجنورد ۷ ۱۷ ۴۲ ۱۸
۱۳ خوزستان اهواز ۲۴ ۵۵ ۱۳۰ ۶۲ آبادان[۱۱] - دزفول[۱۲]
۱۴ زنجان زنجان ۷ ۱۶ ۴۶ ۱۸
۱۵ سمنان سمنان ۸ ۱۳ ۲۹ ۱۷ شاهرود[۱۳]
۱۶ سیستان و بلوچستان زاهدان ۱۴ ۴۰ ۱۰۲ ۳۷ ایرانشهر - زابل
۱۷ فارس شیراز ۲۹ ۸۳ ۲۰۴ ۹۳ لارستان
۱۸ قزوین قزوین ۶ ۱۹ ۴۶ ۲۵
۱۹ قم قم ۱ ۵ ۹ ۶
۲۰ کردستان سنندج ۱۰ ۲۷ ۸۴ ۲۵ سقز[۱۴]
۲۱ کرمان کرمان ۲۳ ۵۴ ۱۴۷ ۶۴ سیرجان[۱۵] - رفسنجان[۱۶]
۲۲ کرمانشاه کرمانشاه ۱۴ ۳۰ ۸۵ ۲۹
۲۳ کهگیلویه و بویراحمد یاسوج ۷ ۱۷ ۴۳ ۱۶
۲۴ گلستان گرگان ۱۴ ۲۷ ۶۰ ۲۵
۲۵ گیلان رشت ۱۶ ۴۳ ۱۰۹ ۵۱
۲۶ لرستان خرم‌آباد ۱۰ ۲۷ ۸۴ ۲۵ بروجرد[۱۷]
۲۷ مازندران ساری ۲۲ ۵۵ ۱۲۹ ۵۸ بابل - آمل[۱۸]
۲۸ مرکزی اراک ۱۲ ۲۱ ۶۳ ۳۱ ساوه[۱۹]
۲۹ هرمزگان بندرعباس ۱۳ ۳۷ ۸۵ ۳۲ میناب[۲۰]
۳۰ همدان همدان ۹ ۲۵ ۷۳ ۲۷ ملایر[۲۱]
۳۱ یزد یزد ۱۱ ۲۲ ۵۱ ۲۴

تقسیمات منطقه‌ای استانهای کشور[ویرایش]

در روز سه شنبه ۱۳۹۲/۹/۱۸ عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور دولت یازدهم جمهوری اسلامی ایران گفت: طرح منطقه‌ای کردن استان‌های کشور و تقسیمات جدید کشوری از سوی وزارت کشور در دست بررسی و مطالعه است. وی گفت: اجرای این طرح نیازمند اصلاح قانون است و مسیر طولانی خواهد داشت، اما وزارت کشور به شکل قراردادی برای هر چهار یا پنج استان کشور به صورت یک منطقه برنامه ریزی کرده است.[۲۲]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ جدول تعداد عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری خرداد ماه سال ۱۳۹۱ پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور
  2. ↑ [www.maragheh.ir «فرمانداری ویژه شهرستان مراغه»]. معاونت استانداری آذربایجان شرقی. 
  3. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان مرند». معاونت استانداری آذربایجان شرقی. 
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ «ایجاد فرمانداری ویژه در شهرستان‌های نجف آباد و میانه». پرتال وزارت کشور، 27 فروردین 1392. 
  5. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان بوکان». 
  6. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان خوی». 
  7. ↑ [www.mohabad-ag.ir «فرمانداری ویژه شهرستان مهاباد»]. 
  8. ↑ [www.miandoab-ag.ir «فرمانداری ویژه شهرستان میاندوآب»]. 
  9. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان کاشان». 
  10. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان طبس». 
  11. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان آبادان». 
  12. ↑ [dezful.ostan-khz.ir «فرمانداری ویژه شهرستان دزفول»]. 
  13. ↑ [shahrood.ostan-sm.ir «فرمانداری ویژه شهرستان شاهرود»]. 
  14. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان سقز». 
  15. ↑ [sirjan.kr.ir «فرمانداری ویژه سیرجان»]. 
  16. ↑ «فرمانداری ویژه رفسنجان». 
  17. ↑ [www.borujerd-gov.ir «فرمانداری ویژه شهرستان بروجرد»]. 
  18. ↑ فرمانداری ویژه در شهرستانهای بابل و آمل دایر می‌شود استانداری مازندارن
  19. ↑ [saveh.ostan-mr.ir «فرمانداری ویژه شهرستان ساوه»]. 
  20. ↑ «فرمانداری ویژه شهرستان میناب». استانداری هرمزگان. 
  21. ↑ [malayer-hm.ir «فرمانداری ویژه شهرستان ملایر»]. 
  22. ↑ [خبر طرح منطقه‌ای کردن استان‌های کشور http://www.dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=8&Id=233301]

پیوند به بیرون[ویرایش]

استان‌های ایران مصوب در سال ۱۳۱۶
استان‌ها
جستارهای وابسته
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=تقسیمات_کشوری_در_ایران&oldid=18276085»