صفحهٔ اصلی
شیر و خورشید نشانی است که تا پیش از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ نماد ملی ایران بود. این نشان آمیزهای از فرهنگهای کهن میانرودان، ایران، تازی، ترک، یهودی و مغول است. ریشهٔ نماد شیر و خورشید نشان ستارهبینی، خورشید در صورت فلکیِ اسد (شیر) در منطقةالبروج بودهاست.
در هنگام زمامداری دودمانهای ترک و نزدیک سدهٔ ششم هجری، نشان شیر و خوشید از ستارهبینی به کارهای هنری در قلمرو اسلامی از مصر تا آسیای میانه وارد شد. از دوران سلجوقیان روم سکههایی با نقش شیر و خورشید را میتوان یافت و سپس این نشان از سده نهم هجری (پانزدهم میلادی) به طور ناپیوسته بر روی پرچمهای ایران نقش بستهاست.
نشان شیر و خورشید در هر دودمانی از تاریخ ایران به گونههای مختلفی تعبیر شدهاست. در آغاز تنها نشانی اخترشناسانه بودهاست نه نمادی حکومتی. در دوران صفویه این نشان تعبیری شیعی/ایرانی پیدا میکند. از زمان شاهان پس از آغامحمدخان قاجار و همزمان با دگرگونیهای فکری و اجتماعی در آن هنگام، تعبیر شیعی این نشان رفتهرفته کمرنگ شد. در این دوران این نشان، نادرست به ایران پیش از اسلام نسبت دادهمیشود. نشان شیر و خورشید پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نشان کنونی جمهوری اسلامی جایگزین شد.
بخش بزرگی از شواهد و متون ادبی و باستانشناسی، که احمد کسروی، مجتبی مینوی و سعید نفیسی گردآوری و بررسی کردهاند، نشان میدهد که نشان ستارهبینی خورشید در صورت فلکیِ اسد در منطقةالبروج از قرن ششم هجری نقشی نمادین و رایج شد. همین پژوهشها نشان میدهد که این نشان از ستارهبینی و اخترشناسی وارد فرهنگ عام، نشانها و نقوش هنری شدهاست و از آنجا بهتدریج و در حدود سده پانزدهم میلادی (نهم هجری) به نقشهای روی پرچمها وارد میشود.
- … مصر در سال ۱۹۶۸، معبد دبود را به اسپانیا هدیه کرد؟ (در تصویر، بنای معبد در پارک دِل اوئسته مادرید)
- … نخستین کتابخانهٔ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در بوستان لاله (پارک فرح) تهران ساخته شد؟
- … زبان فارسی در دورهٔ امپراتوری گورکانیان در هندوستان، زبان رسمی اداری و نظامی بودهاست؟
- … هیدروژن تنها عنصری است که عمدتاً در هستهاش نوترون ندارد؟
- … طی قحطی سال ۱۲۹۸–۱۲۹۶ ایران در خلال جنگ جهانی اول، برخی از مردم ایران از فرط گرسنگی در مراتع میچریدهاند؟
- … تاکنون افغانستان در سیزده دوره از بازیهای المپیک تابستانی شرکت کرده که نخستین آن سال ۱۹۳۶ بوده است؟
- … منجنیق از ابزارهای محاصره است، که در سال ۳۹۹ قبل از میلاد توسط دیونیسوس یکم در شهر سیراکوزِ سیسیل اختراع شدهاست؟
هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد، ویکیخبر، ویکیدانشگاه، ویکیسفر، ویکیداده و ویکیگونه را پدید آوردند.
ویکیپدیای فارسی پس از دو سال از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و با تلاش و کوشش شبانهروزی کاربران، اکنون در ردهٔ هجدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین ویکیپدیا در میان زبانهای خاورمیانه و زبانهای راست به چپ و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۲۷ مرداد ۱۳۹۵ خورشیدی) ۵۰۲٬۴۴۷ نوشتار دارد.
- ۶۱٪ از مردم در همهپرسی قانون اساسی جدید تایلند رأیِ «آری» دادند. این قانون تسلط نظامیان بر تایلند را افزایش میدهد.
- بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۱۶ در ریوی برزیل آغاز شد.
- سقوط بالون در لاکهارت منجر به کشته شدن ۱۶ نفر شد. این حادثه در نوع خود در آمریکا بینظیر بوده است.
- سولار ایمپالس ۲ نخستین هواپیمای خورشیدی شد که پس از طی مسیری ۱۶ ماهه، یک بار دور کره زمین سفر کرد.
- در جریان انفجار انتحاری میان معترضان افغان در کابل دستکم ۸۰ نفر کشته و ۲۳۰ نفر زخمی شدند.
امروز: چهارشنبه، ۱۷ اوت ۲۰۱۶ میلادی برابر ۲۷ مرداد ۱۳۹۵ هجری خورشیدی و ۱۳ ذیالقعده ۱۴۳۷ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۹۱۵ – مردم شهر ماریتای ایالت جورجیای آمریکا لئو فرانک، یهودی آمریکایی را بهدلیل کشتن یک دختر ۱۳ ساله کشتند.
- ۱۹۸۲ – نخستین لوحهای فشرده (سیدیها) (در تصویر)، در آلمان عرضه شدند.
- ۱۹۸۸ – در یک سانحهٔ هوایی، ژنرال محمد ضیاءالحق رئیسجمهور پاکستان و شماری از ژنرالهای بلندپایهٔ این کشور کشتهشدند.
- ۱۹۹۰ – نخستین گروه اسرای ایرانی جنگ ایران و عراق، آزاد و وارد خاک ایران شدند.
- ۱۹۹۹ – زمینلرزهای با شدت ۷٫۴ ریشتر در شمال ترکیه ۱۷ هزار کشته و نیم میلیون بیخانمان برجای گذاشت.
- زادروزها
- ۱۶۲۹ - زادروز ژان سوم سوبیسکی شاه لهستان و دوک بزرگ لیتوانی
- ۱۹۳۲ - زادروز وی. اس. نایپل رماننویس و مقالهنویس هندو ترینیدادیتبار بریتانیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۰۱
- ۱۹۴۳ - زادروز رابرت د نیرو بازیگر، کارگردان و تهیهکنندهٔ آمریکایی، برندهٔ جایزه اسکار
- ۱۹۵۳ - زادروز هرتا مولر نویسنده، شاعر و مقالهنویس رومانیاییتبار آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۰۹
- ۱۹۶۰ - زادروز شان پن بازیگر و کارگردان آمریکایی ، برندهٔ جایزه اسکار
- ۱۹۷۷ - زادروز تیری آنری فوتبالیست فرانسوی
- درگذشتها
- ۱۳۱۹ - درگذشت کمالالملک یکی از مشهورترین و پر نفوذترین شخصیتهای تاریخ هنر معاصر ایران
- ۱۳۱۹ - درگذشت بهاءالدین محلاتی مرجع تقلید بخش قابل توجهی از اهالی شهر شیراز و استان فارس
- ۱۷۸۶ - درگذشت فریدریش دوم پادشاه پروس بین سالهای ۱۷۴۰–۱۷۸۶
- ۱۸۵۰ - درگذشت خوزه د سن مارتین رهبر آمریکای جنوبی در راه دستیابی به استقلال از اسپانیا، قهرمان ملی آرژانتین
- ۱۹۵۵ - درگذشت فرنان لژه نقاش٬ مجسمهساز و فیلم ساز فرانسوی
- ۱۹۶۹ - درگذشت اتو اشترن فیزیکدان آلمانی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۴۴
- ۱۹۸۷ - درگذشت رودلف هس معاون آدولف هیتلرو از چهرههای مؤثر حزب نازی