خمین
 |
این نوشتار کامل نیست. |
 |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد. |
| خمین | |
|---|---|
 |
|
| کشور |  ایران |
| استان | مرکزی |
| شهرستان | خمین |
| نام(های) دیگر | کمره ، تیمره |
| نام(های) قدیمی | خمیهن |
| مردم | |
| جمعیت | ۷۰٬۰۵۳ نفر در سال ۱۳۹۰[۱] |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | پاکزاد |
| ره‌آورد | عسل،فتیر،قالی بند ریحان |
| تابلوی خوش‌آمد به شهر | |
خُمِیْن یکی از شهرهای استان مرکزی است که در جنوبی‌ترین قسمت این استان و در همسایگی شهرهای شازند، اراک، محلات، گلپایگان، الیگودرز و ازنا واقع شده‌است. زبان و لهجه رایج در منطقه فارسی است،[۵] همچنین این شهر زادگاه روح‌الله موسوی خمینی، رهبر انقلاب سال ۱۳۵۷ ایران است.
محتویات
پیشینه تاریخی[ویرایش]
نامگذاری[ویرایش]
- شهرستان خمین را در گذشته کَمَره می‌نامیدند و نام خمین از ۲۰۰ سال پیش به مرکز کمره اطلاق می‌شده‌است. در کتاب تاریخ قم به قلم سید جلال‌الدین تهرانی، خمین به صورت واژه «خمیهن» نوشته شده‌است. همچنین برخی ریشه نام را «خومیهن» می‌دانند که مرکب از دو کلمه «خو» به معنای خوب و «میهن» به معنای سرزمین است.[۶]
- بخش بزرگی از ایران در متون جغرافیای اسلامی به نام عراق عجم نامیده شده‌است. بعدها قسمت وسیعی از عراق عجم را تیمره نام نهادند. از منابع محدود چنین بر می‌آید که شهرت تیمره و خمین، پیش از اسلام و قرون اولیه اسلامی بیش از دوره‌های بعد بوده است و آخرین منابعی که در آن از تیمره نام برده شده مربوط به قرن پنجم و هفتم هجری است و پس از آن تا چهار صد سال منابعی که روشنگر وضعیت ناحیه باشد در دست نیست.[۷]
- برخی خُمین را معرب هُمایون می‌دانند. بر پایهٔ اسطوره‌های ایرانی این شهر به دست همای دختر بهمن ساخته شد.[۸]
جغرافیا[ویرایش]
 |
محلات | اراک | شازند | |
| دلیجان |  |
ازنا | ||
 خمین  |
||||
 |
||||
| اصفهان | گلپایگان | الیگودرز |
اقلیم[ویرایش]
متوسط بارندگی در خمین ۵/۳۱۰ میلی‌متر است که سال ۸۱–۸۰ با بیش‌ترین مقدار بارندگی ۲/۴۸۶ میلی‌متر و سال ۷۸–۷۷ با ۰/۱۴۴ میلی‌متر کم‌ترین میزان بارش سالیانه در شهر ثبت شده است.
میانگین سالانه دمای خمین ۴/۱۲ درجه سانتی گراد است. ماه تیر با میانگین ۲/۲۵ درجه سانتی گراد گرم‌ترین و ماه دی با میانگین ۳/۰ درجه سانتی گراد سردترین ماه سال است.
میانگین رطوبت سالیانه خمین ۵۱در صد است. ماه دی با میانگین ۶۳ درصد مرطوب‌ترین و ماه شهریور با میانگین ۲۸ درصد خشک‌ترین ماه سال است. باد غالب خمین، شمال غربی (۲۷۰ درجه) غربی و بیش‌ترین سرعت باد ثبت شده ۹۰ کیلومتر در ساعت در اردیبهشت ۱۳۸۱ و فروردین ۱۳۸۲ گزارش شده است.
اقلیم خمین بر اساس روش دومارتن نیمه خشک و بر اساس روش آمبرژه نیمه خشک و سرد است.[۹]
زمین‌شناسی[ویرایش]
وضعیت سیاسی[ویرایش]
فرهنگ[ویرایش]
زبان و لهجه[ویرایش]
خمین دارای هفت دهستان است. دو دهستان گله زن و صالحان فارس، سه دهستان خرمدشت، آشناخور و رستاق لر، و دو دهستان حمزه لو و چهارچشمه ترک زبان می‌باشند.[نیازمند منبع]
زبان و لهجه رایج در منطقه فارسی و در قسمت‌های غربی لری است.[۵]
آداب و رسوم[ویرایش]
مراکز درمانی[ویرایش]
- بیمارستان امام خمینی
- بیمارستان زینب کبری
- درمانگاه خیریه
- درمانگاه تأمین اجتماعی
- درمانگاه بسیج
پارکها و فضای سبز[ویرایش]
- پارک کوه بوجه: این پارک در جنوب شهر قرار دارد و دارای تأسیسات تفریحی و رفاهی است.[۱۰]
- پارک مدرس
- پارک مادر
- پارک لاله
- پارک شهید بهشتی
- پارک بابا احمد
- پارک بانوان
اقتصاد و صنعت[ویرایش]
شهرستان خمین از نظر اقتصاد و صنعت زیاد پیشرفته نیست و از کارخانه آرد و سیلوی آفتاب هفت سواران می‌توان به عنوان بزرگ‌ترین کارخانه این شهرستان یاد کرد و همچنیین این شهرستان دارای شهرک صنعتی نیز می‌باشد
آموزش عالی[ویرایش]
دانشگاه پیام نور
دانشگاه آزاد اسلامی ودانشکده سما و واحد علوم وتحقیقات (در سطح کارشناسی ارشد)
دانشگاه جامع علمی کاربردی
دانشگاه علوم پزشکی
دانشکده علوم ومعارف قرآنی و مؤسسه قرآنی
دانشکده آموزش عالی آفتاب
حوزه علمیه
گردشگری[ویرایش]
از جمله گردشگرگاه‌های خمین می‌توان به تیمچه بازار خمین، مسجد جامع خمین و قلعه سالار محتشم، باغ شهابیه و امامزاده ریحان اشاره کرد.[۱۱] از جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی تاریخی، مذهبی شهر خمین می‌توان به پارک جنگلی و کوه بوجه، قلعه سالار محتشم، عمارت کشاورز صدر (روستای جعفرآباد)، موزه مردم‌شناسی، شبستان مسجد جامع، بازار سرپوشیده، باغات گل، سنگنگاره‌های تیمره، امامزاده خدیجه خاتون (روستای حشمتیه)، کبوتر خانه‌ها، حسینیه آقا خان، آسیاب آبی، محراب فضل و یحیی، امامزاده حسن (روستای طیب آباد) بیشه علی شهر قورچی باشی، امامزاده سلیمان و ابوالفتح (روستای دهنو)، بقعه محمد مالک اشتر (روستای گوشه محمد مالک)، بقعه آقا سید علی (روستای پشتکوه)، غارهای انجدان، بقعه شاه قلندر و شاه قریب، کاروانسرای شاه عباسی، کارخانجات نخ طلا، امامزاده ابوطالب، امامزاده اسماعیل، امامزاده عبدالعلی (روستای ریحان)، امامزاده عبداله (روستای گودرز)، امامزاده اهل ابن علی درکیلومتر ۲۰ جاده خمین_اراک (روستای امامزاده)، و... اشاره کرد. پیشهٔ اکثر مردم خمین کشاورزی و دامپروری است[نیازمند منبع]. از محصولات خمین لوبیا، عسل، انگور، سیب زمینی و پیاز، لبنیات، خشکبار، همچنین مرغوبترین زعفرانهای دنیا را می‌توان نام برد.
همچنین از روستاهای این شهرستان می‌توان به روستای سکانه، اسفنجه، ککه، فرفهان، میوران، دانیان، جعفرآباد، رباط علیا، رباط مراد، اشوقه، ریحان، گوشه محمد مالک، گلدشت (شهابیه)، فرنق، ورآباد، میشیجان، خوگان، خراوند، دهنو، پشتکوه، حشمتیه، حاجی‌آباد، خان آباد، نیشهرو... اشاره نمود.
شهر خمین زادگاه سید روح‌الله خمینی است. بیت قدیمی وی در این شهرستان واقع است. این بیت وسعت زیادی دارد و از چندین حیاط تشکیل شده‌است که از طریق حوض‌هایی به شکل دایره، قلب و مانند از همدیگر تفکیک می‌شوند. سنگ نگاره‌های تاریخی شهرستان خمین سنگ نگاره‌های جوباده سنگ نگاره‌های خوگان سنگ نگاره‌های دره کنده‌ها سنگ نگاره‌های سرکوبه سنگ نگاره‌های قارادره سنگ نگاره کاروان شتر کلیسا کلیسا و درمانگاه تاریخی لیلیان قلعه‌های تاریخی شهرستان خمین تپه قلعه دور تپه قلعه رباط آغاج قلعه قره سی گورستان قلعه محمد قلی[۱۲]= عمارت امیر مفخم بختیاری- عمارت کشاورز صدر- غار زاغه بزرگه- کبوترخانه ها(کبوترخانه امیرآباد-کبوترخانه رباط مراد-کبوترخانه طنجران-کبوترخانه فشارود-کبوترخانه یوجان گورستان‌های تاریخی شهرستان خمین= تپه گورستان چغاسیف‌الدین- تپه گورستان خارونصرآباد- گورستان ارامنه لیلیان- گورستان دانیان- گورستان رباط علیا- گورستان قلعه محمد قلی- محوطه‌های تاریخی شهرستان خمین= محوطه تاریخی سرکوبه- محوطه تاریخی قارا دره- محوطه تاریخی ورونه- محوطه جو باده- حمام تاریخی= حمام لکان- امامزاده‌های تاریخی شهرستان خمین= امامزاده اسماعیل یوجان- امامزاده طیب‌آباد- سدهای تاریخی شهرستان خمین= سد خاکی رضاآباد
تأمین آب از لرستان[ویرایش]
آب مصرفی (شرب، صنعتی، کشاورزی) مورد نیاز شهرهای خوانسار، گلپایگان، خمین، محلات، نیم ور، سلفچگان و قم از سرچشمه‌های دز در شهرستان الیگودرز تأمین می‌شود.[۱۳][۱۴][۱۵] به گفته فتاح وزیر وقت نیرو این آب یکی از بهترین آبهای دنیا است.[۱۶]
اما انتقال آب از شهرستان الیگودرز به شهرهای ذکر شده باعث اعتراض مردم الیگودرز شده است. از اثرات انتقال آب، پایین رفتن شدید سطح سفره‌های آب زیرزمینی و در نهایت خشک شدن بیش از ۶۰ حلقه چاه و کم‌آب شدن ۱۷۱ حلقه چاه دیگر در شهرستان الیگودرز بوده است.[۱۷] خشک شدن چاه‌ها و چشمه‌های شهرستان الیگودرز علاوه بر خسارات بسیاری که به بخش کشاورزی وارد کرده باعث از بین رفتن مجتمع‌های پرورش ماهی در این شهرستان شده است.[۱۸]
منابع[ویرایش]
- ↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰». معاونت برنامه‌ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)، ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بازبینی‌شده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
- ↑ وزارت امور خارجه، بازدید: ژانویه ۲۰۱۰.
- ↑ پورتال دانشگاه علوم پزشکی اراک
- ↑ پورتال دانشگاه علوم پزشکی اراک
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ «معرفی شهرستان خمین». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی، ۱۶ تیر ۱۳۹۳.
- ↑ مهرالزمان نوبان. نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان. چاپ اول. تهران: انتشارات ما، ۱۳۷۶. ۱۹۷. شابک ۹۶۴-۶۴۹۷-۰۰-۴.
- ↑ http://www.iaukhomein.ac.ir/index.php/2012-01-30-09-02-01
- ↑ [۱]
- ↑ http://www.markazimet.ir/farsi/eghlimo.htm
- ↑ پایگاه خبری دیار آفتاب
- ↑ http://www.aftabir.com/articles/view/social/tourism/c4c1178968743_khomin_p1.php/نگاهی-به-جاذبه-های-گردشگری-شهرستان-خمین
- ↑ پناهگاه زیرزمینی تهیق
- ↑ «نماینده قم: طرح انتقال آب'دز'، رؤیای مردم این استان را محقق می‌کند» (فارسی). خبرگزاری ایرنا، ۲۷ فروردین ۱۳۹۰. بازبینی‌شده در ۲ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ «آب رودخانه دز به قم رسید» (فارسی). وب‌سایت جام‌جم آنلاین، ۱ اردیبهشت ۱۳۹۰. بازبینی‌شده در ۲ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ «آب شیرین به قم رسید» (فارسی). واحد مرکزی خبر جمهوری اسلامی ایران، ۱ اردیبهشت ۱۳۹۰. بازبینی‌شده در ۲ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ «طرح انتقال آب به ۴۰ شهر و روستای قم». جام جم آنلاین، ۱۶ آبان ۱۳۸۷. بازبینی‌شده در ۴ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- ↑ «اینجا روزی رودخانه بود». روزنامه اعتماد ۲۹ اردیبهشت ۱۳۸۸.
- ↑ «الیگودرز قربانی طرح انتقال آب به قمرود» (فارسی). آبنمانیوز۲ اردیبهشت ۱۳۸۹. بازبینی‌شده در ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۰.
|
|
||||||
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
