بهلول علیجانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو
بهلول علیجانی
زادروز ۱۳۲۵
شبستر
محل زندگی تهران
ملیت ایرانی ایران
پیشه هیئت علمی دانشگاه
نهاد دانشگاه خوارزمی
نقش‌های برجسته بنیان‌گذار اقلیم شناسی سینوپتیک در ایران
منصب استاد
جایزه‌ها استاد نمونه، پژوهشگر برتر، کتاب سال


بهلول علیجانی استاد جغرافیای طبیعی (اقلیم‌شناسی) دانشگاه خوارزمی تهران و بنیان‌گذار اقلیم‌شناسی سینوپتیک در ایران است.[۱]

زندگی‌نامه[ویرایش]

او در سال ۱۳۲۵ در روستای چهرگان از توابع شهرستان شبستر به دنیا آمد. دیپلم طبیعی خود را با رتبه اول در سال ۱۳۴۵ در تسوج دریافت نمود و بعد از اتمام دوره سربازی در سپاه دانش در سال ۱۳۴۷ به عنوان آموزگار در فیروزکوه استخدام شد.

در مهر ۱۳۴۸ در رشته جغرافیای طبیعی دانشسرای عالی قبول شد و در سال ۱۳۵۵ پس از پذیرش در آزمون اعزام دانشگاه تربیت معلم به آمریکا رفت و سرانجام پس از ۵ سال تحصیل با دریافت دکترا در رشته جغرافیا گرایش اقلیم شناسی به ایران بازگشت.

بازگشت او به ایران همزمان با رخداد انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی بود و به جهت تعطیلی دانشگاه‌ها در دبیرستان‌های فیروزکوه مشغول به تدریس گردید. با بازگشایی دانشگاه‌ها در سال ۱۳۶۲ در دانشسرای عالی یزد با مرتبه استادیاری تدریس را آغاز و علاوه بر مسؤلیت اداری به فعالیت‌های پژوهشی نیز مشغول بود. در این زمان دو کتاب مهم خود یعنی مبانی آب‌وهواشناسی و درآمدی بر روش‌های میدانی در جغرافیا را به نگارش درآورده و مقالات و نوشتارهای بسیاری هم در مجلات علمی و پژوهشی از وی چاپ گردید.

از سال ۱۳۶۲ با سازمان هواشناسی تهران و از سال ۱۳۶۴ با دانشگاه تربیت مدرس تهران همکاری نمود و در سال ۱۳۶۹ به دانشگاه تربیت معلم تهران (دانشگاه خوارزمی کنونی) منتقل گردید. دکتر علیجانی تا سال ۱۳۸۴ عهده‌دار مدیریت گروه جغرافیای دانشگاه خوارزمی بود و در این سال جهت استفاده از فرصت مطالعاتی به کشور انگلستان عزیمت نمود. از سال ۱۳۸۵ نیز پیگیری و مسؤلیت مدیریت قطب علمی تحلیل فضایی مخاطرات محیطی را عهده‌دار بوده است.

در اسفند ماه ۱۳۹۱ به پاس خدمات دکتر علیجانی به دانش جغرافیا، همایش نکوداشت وی از سوی خانه جغرافیا و خانه اندیشمندان علوم انسانی در تهران برگزار گردید و از وی تقدیر به عمل آمد.[۲]

نشان‌ها و جوایز[ویرایش]

۱- دریافت لوح سپاس از وزیر فرهنگ و آموزش عالی به جهت شرکت فعال و ارائه مقاله در سمینار جغرافیایی جهان‌بینی سیاست و محیط در سال ۱۳۷۱

۲- کسب عنوان استاد نمونه دانشگاه خوارزمی در سال ۱۳۷۱

۳- برنده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۳ در رشته جغرافیا و دریافت لوح سپاس از ریاست جمهوری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و ریاست دانشگاه خوارزمی

۴- کسب عنوان مدیر نمونه دانشگاه خوارزمی در سال ۱۳۷۲

۵- کسب عنوان مقاله برگزیده هفته پژوهش در سال ۱۳۷۷ و دریافت لوح سپاس از معاون وزیر آموزش و پرورش و رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی

۶- کسب عنوان پژوهشگر نمونه سال ۱۳۸۱ دانشگاه خوارزمی

۷- کسب عنوان استاد نمونه کشوری در سال ۱۳۸۴

۸- کسب عنوان پژوهشگر برتر سال ۱۳۹۱

آثار علمی- پژوهشی[ویرایش]

کتاب‌ها

۱- اصول عکس‌های هوایی، انتشارات دانشگاه پیام‌نور، ۱۳۷۰

۲- مبانی آب‌ و هواشناسی، با همکاری محمدرضا کاویانی، انتشارات سمت (از سال ۱۳۷۱ تا کنون ۱۷ بار تجدید چاپ شده است)، این کتاب در سال ۱۳۷۳ به عنوان کتاب سال ایران در رشته جغرافیا انتخاب شد.

۳- اقلیم‌شناسی سینوپتیک، انتشارات سمت، چاپ اول ۱۳۸۱، چاپ چهارم تابستان ۱۳۹۰

۴- آب‌ و هوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور، ۱۳۷۴

۵- روش‌های کمّی در جغرافیا (در دست نگارش)

ترجمه‌ها

۱- مبارزه با بیابان‌زایی در چین، انتشارات وزارت کشاورزی، ۱۳۶۸

۲- درآمدی بر روش‌ها و فنون میدانی در جغرافیا، انتشارات سمت، ۱۳۷۱، چاپ پنجم ۱۳۹۱

۳- آب‌وهوای کره زمین، انتشارات سمت، ۱۳۷۳، چاپ پنجم، ۱۳۸۹[۳]

مقالات و پژوهش‌ها

تا کنون ۸۸ مقاله (۱۳ مقاله به زبان انگلیسی) از وی منتشر شده است. تعداد ۲۴ مقاله فارسی و ۱۱ مقاله انگلیسی در همایش‌های علمی داخل و خارج ارائه نموده است. همچنین ۱۳ طرح علمی- پژوهشی از سوی وی اجرا شده و ۲۹ رساله دکتری و بیش از ۹۰ پایان نامه کارشناسی ارشد را به عنوان استاد راهنما قبول مسؤلیت کرده است. دکتر علیجانی عضو هیئت تحریریه ۹ مجله علمی نیز می‌باشد.[۴]

منابع[ویرایش]

  1. سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاه‌ها (سمت)
  2. خانه جغرافیا
  3. صفحه دکتر علیجانی در وب‌گاه دانشگاه خوارزمی
  4. ویژه‌نامه نکوداشت دکتر بهلول علیجانی، خانه اندیشمندان علوم انسانی، اسفند ۱۳۹۱