خضری دشت‌بیاض
 |
برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. لطفاً با توجه به شیوهٔ ویکی‌پدیا برای ارجاع به منابع با ارایهٔ منابع معتبر این مقاله را بهبود بخشید. مطالب بیمنبع را می‌توان به چالش کشید و حذف کرد. |
| خضری دشت بیاض | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان جنوبی |
| شهرستان | قائنات |
| بخش | بخش نیمبلوک |
| سال شهرشدن | ۱۳۶۲[۱] |
| مردم | |
| جمعیت | ۴٬۹۳۰ نفر[۲] |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۵۳۵ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین بارش سالانه | ۹۰ میلیمتر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | سید حامد علوی ترشیزی |
| ره‌آورد | گندم، جو |
| پیش‌شماره تلفنی | ۰۵۶۲–۵۳۴[۳] |
| وبگاه | شهرداری خضری دشت بیاض |
خضری دشت بیاض مرکز بخش نیمبلوک از توابع شهرستان قائنات در استان خراسان جنوبی واقع شده است. جمعیت شهر بنا بر آمار سرشماری سال ۸۵ مرکز آمار ایران برابر با ۴٬۹۳۰ نفر[۲] بوده است.
محتویات
نام[ویرایش]
در واقع نام خضری دشت بیاض از به هم پیوستن دو اسم خضری و دشت بیاض که دو منطقه مجاور هم می‌باشد به وجود آمده است. ریشه لغوی خضری به دو معنی می‌باشد، معنی عام برگرفته از اسم حضرت خضر بوده که روایت است آن حضرت از این منطقه گذشته و در پیر مردانشاه که هم اکنون به صورت زیارتگاه درآمده آثار آن پیداست و از نظر لغوی آن را می‌توان به "سبزی و خرمی" تعبیر نمود. همچنین دشت بیاض به معنای دشت سپید است که در گذشتگان دور این منطقه با این نام معروف بوده که پس از کوچ قومی از عرب‌ها به مناطقی در اطراف قائنات این نام از پارسی به عربی تبدیل گشته، بیاض در عربی به معنای "سپیدی" می‌باشد. اینگونه می‌توان گفت که در حال حاضر معنی این دو در کنار هم را می‌توان "دشت سپید، سبز و خرم" بیان نمود.
موقعیت جغرافیایی[ویرایش]
شهر خضری دشت بیاض از توابع شهرستان قائنات است و در شمال استان خراسان جنوبی واقع شده است. این شهر از شمال با شهرستان گناباد، از جنوب با بخش مرکزی شهرستان قائنات، از شرق با شهرستان زیرکوه و از غرب با شهرستان فردوس و شهرستان سرایان همجوار می‌باشد. فاصله آن تا قاین ۵۵ کیلومتر، تا بیرجند ۱۶۰ کیلومتر، تا گناباد ۴۵ کیلومتر و تا مشهد ۳۲۰ کیلومتر است.
خضری دشت بیاض در غرب دشتی قرار گرفته که توسط کوههای زیر احاطه شده است:
- کوه آینه (کوه علی پلنگ) در جنوب غرب خضری
- کوه خان (مردان شاه) در جنوب خضری
- کوه سیاه کوه در غرب خضری
- رشته کوههای عباس‌آباد در شرق خضری
آب و هوا[ویرایش]
آب و هوای منطقه به طور معمول گرم و خشک است. گرمترین ماههای سال در این منطقه تیر و مرداد و سردترین آنها دی و بهمن می‌باشد و ماههای یخبندان از اواخر آذر تا اواسط اسفندماه بطول می‌انجامد.
بادهای اصلی منطقه در تابستان بیشتر از شرق به طرف غرب می‌وزد که به باد شمال معروف است و در زمستان از طرف غرب به شرق از بادهای مدیترانه‌ای که بنام سیاه باد معروف است. میانگین بارش سالانه در این منطقه ۱۷۴ میلیمتر می‌باشد که بارش بصورت برف و باران می‌باشد.
آب شرب شهر از طریق دو حلقه چاه عمیق تأمین می‌شود. آب کشاورزی منطقه نیز از طریق چاههای عمیق موجود تأمین می‌شود در سالهای پرباران رودخانه‌های اصلی معروف به دهنه که از کوههای جنوب و جنوب غربی سرچشمه می‌گیرد و همچنین سیل بندهای احداث شده در بالا دست دشت قسمتی از آب کشاورزی منطقه را تأمین می‌کنند.
وضعیت اقتصادی[ویرایش]
شیوه زندگی مردم این منطقه از گذشته مبتنی بر کشاورزی و دامداری بوده است. دشت خضری دشت بیاض برای کشاورزی بسیار مناسب بوده و دارای آب و خاک مناسب می‌باشد محصولات عمده این منطقه گندم، جو، چغندر قند، زعفران و محصولات باغی می‌باشد. از نظر پتانسیلهای معدنی این منطقه موقعیت مناسبی دارد. معادنی که در منطقه شناسایی شده است عبارتند از معادن سنگ مرمر، خاک نسوز، سنگ آلومنیم، گچ و غیره شرکت سهامی زراعی خضری با تولید محصولات زارعی، دامی، باغی و لبنی تأثیر زیادی در رونق اقتصادی مردم، تأمین نیازمندیهای منطقه و ایجاد اشتغال دارد.
ویژگی‌های تاریخی و مکانهای زیارتی و گردشگری[ویرایش]
شهر خضری دشت بیاض به دلیل سرسبز بودن بهترین نقطه ییلاقی و گردشگری استان خراسان جنوبی محسوب و به لحاظ سابقه تاریخی و آثار تاریخی باارزش و پتانسیلهای موجود محل جاذبی برای مسافران، زائرین و گردشگران می‌باشد. اما چون شهر در محل گسل فعال و معروف دشت بیاض واقع شده است هر از چندگاهی دچار قهر زمین شده و همه چیزش را از دست داده است.
گرچه منابع مکتوب در خصوص این منطقه درست نیست اما در ذهن مردم چنین مشهور است که در گذشته‌های بسیار دور شهری آباد وجود داشته که هر دو روستای دشت بیاض و میم را در برگرفته و به فارس مشهور بوده است که در نقشه‌های تاریخی نیز این منطقه فارسی ثبت شده است و غاری به همین نام وجود نیز دارد. چنان‌که شاعر بزرگ فردوسی در شعرش می‌گوید: میان دو کوه است رود مَیَم... به یک سو بیاض و به یک سو چَرَم
از مشاهیر منطقه نیز می‌توان به فصیح الدین محمد دشت بیاضی عالم و شاعر مهم قرن 9 و محمد ولی دشت بیاضی متخلص به ولی شاعر معروف قرن دهم اشاره کرد. [۴]
از اندک آثار تاریخی و مکانهای زیارتی و جاذبه‌های گردشگری به جا مانده از دوران کهن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قدمگاه دشت بیاض
- بارگاه امامزاده سلطان عبدالله کارشک
- باغ دهنه و اردوگاه دانش آموزی شهید کاوه خضری
- دره سبز مردان شاه
- غار فارس دشت بیاض
- قلعه دختر
- مسجد جامع خضری
- مسجد جامع دشت بیاض
- دبستان بدر دشت بیاض (تأسیس ۱۳۰۲) همزمان با دارالفنون و شوکتیه بیرجند
- پل سنگی طبیعی در روستای ثغوری از توابع خضری
- پل سنگی طبیعی در روستای ثغوری از توابع خضری
وضعیت فرهنگی و ورزشی[ویرایش]
این شهر دارای ۳ باب دبستان، ۳ باب راهنمایی و ۲ دبیرستان دخترانه و پسرانه است که به صورت شبانه‌روزی می‌باشند. همچنین این شهر دارای ۲ مهد کودک است. ۴ مسجد در خضری و ۳ مسجد در دشت بیاض و ۲ حسینیه در خضری از مکانهای مذهبی شهر است. همچنین پس ازروی کار آمدن دولت دکتراحمدی نژاد دراین شهر چهار سالن ورزشی ساخته شده است که آماده خدمت رسانی به ورزش دوستان است.
وضعیت بهداشت و درمان[ویرایش]
خضری دارای یک کلینیک بهداشتی درمانی شامل درمانگاه، کلینیک دندانپزشکی و بخش زنان و زایمان است. همچنین دو خانه بهداشت نیز در خضری دشت بیاض فعالیت می‌کنند. اداره دامپزشکی نیز در حاشیه جاده آسیایی به شهروندان خدمات ارائه می‌کند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=8f931308-c67e-4cf4-a5e7-3c1bbb1a6f32
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، جمعیت تا سطح آبادی‌ها بر حسب سواد» (فارسی). مرکز آمار ایران، ۱۳۸۵. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲.
- ↑ http://tct.ir/?siteid=1&pageid=391&siteid=1
- ↑ http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=9440:%D8%AF%D8%B4%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%B6%D8%9B-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%D8%8C-%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%B1&Itemid=8
|
||||||||||||||||||||
