مجلس مؤسسان در ایران

پس از استقرار مشروطیت در ایران سه بار مجلس مؤسسان در ایران تشکیل شد. همچنین پس از انقلاب اسلامی ایران نیز یک بار این مجلس تشکیل شد.

شاهنشاهی مشروطه

مجلس مؤسسان اول که در سال ۱۳۰۴ ه‍.ش تشکیل شد و اصول قانون اساسی را برای انقراض سلسله قاجار و استقرار سلطنت پهلوی تغییر داد.

مجلس مؤسسان دوم که در سال ۱۳۲۸ ه‍.ش تشکیل شد و ضمن افزایش اختیارات محمدرضا شاه پهلوی، حق انحلال مجلس شورای ملی و مجلس سنا را به وی تفویض کرد.

مجلس مؤسسان سوم که در سال ۱۳۴۶ ه‍.ش تشکیل شد و ضمن تعیین ملکه فرح پهلوی به نیابت سلطنت تا رسیدن ولیعهد شاهزاده رضا پهلوی به سن قانونی، تشکیل قانونی یک شورای سلطنت را در مواقع اضطراری (بیماری، غیبت و فوت پادشاه) پیش بینی نمود.

جمهوری اسلامی

مجلس خبرگان قانون اساسی که ۱۲ مرداد ۱۳۵۸ با رای مردم برگزیده شد و مسئولیتش بررسی نهایی پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بود. مصوب این مجلس در همه‌پرسی‌ای به تصویب ملت رسید. این مجلس همچنین به نام «مجلس مؤسسان چهارم» شناخته می‌شود.

البته هئیتی به نام شورای بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ تشکیل شد و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را اصلاح کرد. مصوب این شورا به همه‌پرسی گذاشته شد و تایید شد.