دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به: ناوبری، جستجو

مختصات: ۳۵°۴۲′۱۰″ شمالی ۵۱°۲۳′۳۸″ شرقی / ۳۵.۷۰۲۷۸۴° شمالی ۵۱.۳۹۳۸۹۷° شرقی / 35.702784; 51.393897

یکی از درهای ورودی ساختمان دانشکده حقوق و علوم سیاسی که با معماری دوره هخامنشی ساخته شده است

دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، یکی از دانشکده‌های دانشگاه تهران و از قدیمی‌ترین مراکز آموزش عالی در ایران است. اگر پیشینۀ مدرسه علوم سیاسی را برای دانشکده حقوق و علوم سیاسی در نظر بگیریم، می توان گفت که این دانشکده سی و پنج سال بیش از خود دانشگاه تهران قدمت دارد. پیش از این، تنها مدرسه طب قدمتی بیش از مدرسه علوم سیاسی داشت و ایندو از قدیمی ترین نهادهای آموزش عالی جدید در ایران محسوب می شوند.[۱] در حال حاضر دکتر محمدرضا تخشيد ریاست این دانشکده را به عهده دارد. [۲]

پیشینه[ویرایش]

مدرسه علوم سیاسی[ویرایش]

مدرسه سیاسی یا مدرسه علوم سیاسی مدرسه‌ای بود که به منظور تعلیم علوم سیاسی به فرمان مظفرالدین شاه قاجار و در زمان وزارت خارجه میرزا نصرالله خان مشیرالدوله در نیمه شعبان ۱۳۱۷ قمری برابر با ۲۸ آذر ۱۲۷۸ خورشیدی در تهران افتتاح شد.[۳] نخستین مدیر مدرسه میرزا حسن خان مشیرالملک (بعدها ملقب به مشیرالدوله و پیرنیا) بود و پس از او کسانی چون عبدالکریم‌خان محقق‌الدوله٬ میرزا حسین‌خان مؤتمن‌الملک٬ محمدحسین خان ذكاءالملک فروغی٬ محمدعلی فروغی٬ دکتر ولی‌الله خان نصر٬ دکتر علی پرتو اعظم (حکیم اعظم)٬ عبدالحسین شیبانی (وحیدالملک) و علی‌اکبر دهخدا مدیریت مدرسه را به عهده داشتند.[۴] این مدرسه در اول اسفند ۱۳۰۵ از وزارت خارجه جدا و به وزارت معارف ملحق شد.از همان ابتدای تأسیس مدرسه علوم سیاسی، جدالی بر سر دروس سنتی وجود داشته است؛ برخی اساتید نظیر پیرنیا معتقد به ضرورت دروس سنتی بودند و برخی به دروس جدید توجه داشتند. دست بر قضا، طرفداران دروس جدید تفوق یافتند و نهایتاً دروس جدید به سرفصل های مدرسه و سپس دانشکده اضافه شد.[۵]

مدرسه حقوق[ویرایش]

در سال ۱۲۹۸ خورشیدی نصرت‌الدوله فیروز وزیر عدلیه دوران صدراعظمی وثوق‌الدوله مسیو فرانسیس آدولف پرنی مستشار عدلیه را همراه هیأت ایرانی عازم شرکت در کنفرانس صلح ورسای به پاریس فرستاد و به او دستور داد با چند استاد که صلاحیت تدریس درس‌های حقوق را داشته باشند قرار داد منعقد کند. به دنبال آن مدرسهٔ حقوق در ۱۲۹۹ با چهار معلم فرانسوی٬ ۶ آموزگار ایرانی و ۳۰ دانش‌آموز و به ریاست مسیو پرنی در چارچوب وزارت عدلیه آغاز به کار کرد. در اسفند ۱۳۰۵ مدرسه حقوق از وزارت عدلیه جدا و به وزارت معارف ملحق گشت.

مدرسهٔ تجارت[ویرایش]

مدرسهٔ تجارت در اواخر ۱۳۰۴ به دست علی‌اکبر داور وزیر وقت فوائد عامه ایجاد شد. هدف از تأسیس مدرسهٔ تجارت تربیت یک عده تاجر با خبر از اوضاع اقتصادی دنیا بود. رؤسای مدرسه عبارت بودند از احمد شبان (ممتازالاطباء) و محمود افشار. این مدرسه در ۱۳۰۶ از وزارت فوائد عامه جدا شد و زیرنظر وزارت معارف قرار گرفت.

مدرسهٔ حقوق و سیاسی و اقتصاد[ویرایش]

در ۱۳۰۶ دو مدرسهٔ سیاسی و حقوق در هم ادغام شدند و مدرسهٔ حقوق و سیاسی را تشکیل دادند. مدرسه تجارت نیز در ۱۳۰۹ در مدرسهٔ حقوق و سیاسی ادغام شد و مدرسهٔ حقوق و سیاسی و اقتصاد شکل گرفت که ریاست آن را نیز علی‌اکبر دهخدا بر عهده داشت.

دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی[ویرایش]

با تشکیل دانشگاه تهران در ۱۳۱۳ این مدرسه با نام دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی زیر مجموعهٔ دانشگاه تهران شد. با جدا شدن دانشکدهٔ اقتصاد از آن در ۱۳۴۶ این دانشکده به نام دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی به کار خود ادامه داد.[۶]

رؤسای دانشکده[ویرایش]

از میان رؤسای دانشکده می توان به افراد زیر اشاره کرد:

گروه‌های آموزشی[ویرایش]

  • گروه حقوق خصوصی و اسلامی
  • گروه حقوق عمومی
  • گروه جزا و جرم شناسی
  • گروه علوم سیاسی
  • گروه مطالعات منطقه ای
  • گروه روابط بین الملل

فعالیت‌های پژوهشی[ویرایش]

چهار مرکز و موسسه تحقیقاتی وابسته به دانشکده حقوق و علوم سیاسی طیف وسیعی از پروژه‌های تحقیقاتی پایه‌ای و عملی در زمینه‌های مختلف حقوق و سازمان بین‌الملل، مطالعات مربوط به صلح، مطالعات منطقه‌ای، مسائل مربوط به بزه، مطالعات تطبیقی نظام‌های مختلف قانونی در کشورهای مختلف، حقوق بشر و دیگر مسائل و مشکلات اساسی جهانی را در بر می‌گیرد.در حال حاضر دکتر اکبر ولی زاده معاون پژوهشی دانشکده است .

امکانات آموزشی و پژوهشی[ویرایش]

  • کتابخانه
  • 3 سایت کامپیوتر
  • فصلنامه
  • مرکز مطالعات عالی بین‌المللی
  • مرکز مطالعات حقوق بشر
  • موسسه تحقیقاتی علوم جزا و جرم شناسی
  • موسسه حقوق تطبیقی
  • موسسه حقوق عمومی
  • موسسه حقوق فضا
  • موسسه حقوق انرژی

اساتید برجسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. مهدی فدایی مهربانی، چه باشد آنچه خوانندش سیاست؟، تهران، نشر فلات، 1394: 19
  2. http://www.khabaronline.ir/detail/433604/Politics/government
  3. اخوی، امید. مدرسهٔ علوم سیاسی، شرق، ۳۰ آذر ۱۳۸۹، شماره ۱۱۴۰، ص ۱۲.
  4. «از مدرسه سیاسی تا تشکیل دانشکده حقوق و علوم سیاسی»(فارسی)‎. کانون فارغ التحصیلان دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. بازبینی‌شده در ۱۵-۰۹-۱۳۹۰. 
  5. مهدی فدایی مهربانی، گذار به علم سیاست: مدرسه علوم سیاسی در ایران چگونه تأسیس شد؟، ماهنامه سیاست نامه، سال اول، شماره 1، دی ماه 1394: 39
  6. مهدی فدایی مهربانی، چه باشد آنچه خوانندش سیاست؟، تهران، نشر فلات، 1394: 18

منابع[ویرایش]

  • روابط عمومی دانشگاه تهران
  • روابط عمومی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
  • وب‌گاه دانشگاه تهران
  • دانشنامهِ اطلاعات پردیس‌های دانشگاه تهران، روابط عمومی دانشگاه تهران، ۱۳۸۴
  • شناسان دانشگاه تهران، ۱۳۸۳

پیوند به بیرون[ویرایش]