زبان نیا-هندواروپایی
زبان پوروا هندواروپایی[۱] (به انگلیسی: Proto-Indo-European) یا نیا- هندواروپایی، نیای زبان‌های هندواروپایی است که، هندواروپاییان اولیه با آن صحبت می‌کردند. هر چند از پذیرش وجود این زبان در میان زبان‌شناسان یک سده می‌گذرد، اما در جزئیات آن اختلاف است.
زبان‌های هندواروپایی از پُرگویش‌ترین زبان‌های دنیا هستند. قریب به سه میلیارد نفر، به ۱۳۰ زبان از این خانوادهٔ زبانی سخن می‌گویند، که گسترهٔ آن از هیتی گرفته تا انگلیسی، از زبان‌های لاتین و رومی گرفته تا فارسی و هندی می‌رسد.
در مورد خاستگاه خانوادهٔ زبانی هندو-اروپایی دو فرضیهٔ رقیب وجود دارد. دیدگاه مرسوم که ریشهٔ این خانوادهٔ زبانی را به ۶٬۰۰۰ سال پیش و استپ‌های پونتیک را فرض می‌کند. دیدگاه دیگر ادعا می‌کند ریشهٔ این خانوادهٔ زبانی به ۸٬۰۰۰ تا ۹٬۵۰۰ سال پیش و به منطقهٔ آناتولی تعلق دارد که با گسترش کشاورزی این زبان نیز در گسترش یافت.[۲]
برخی از پژوهشگران براین باورند که پراکنده شدن این زبان در طی هزارهٔ سوم پیش از میلاد توسط مردمان کوچ‌گردِ کورگان رُخ داده‌است. دیگران با اشاره به مهاجرت‌های نخستین، این نظریه را مطرح می‌کنند که مردم برزگر و کشاورز بسیار زودتر (پیرامون ۷۰۰۰ سال پیش از میلاد) پراکنده شده‌اند که به «موج پیشروی»[واژه‌نامه ۱] معروف است.
یافته‌های ژنتیک نظریهٔ سومی را مطرح می‌کنند که به گونه‌ای آمیخته‌ای از دو نظریهٔ فوق است. زمانی که مردم برزگر آناتولی را ترک کردند، برخی از آنها بسوی شمال مهاجرت کرده و فرهنگ کورگان را پدیدآوردند، که متعاقباً در سطح استپ‌ها پراکنده شده‌است. صرفنظر از یورش این قبایل به سرزمین‌های دیگر، پیشروی و گسترش زبان‌های نیا-هندواروپایی یک روند صلح‌آمیز بوده که از طریق تماس فرهنگ‌ها همچون بازرگانی صورت گرفته‌است.
جستارهای وابسته[ویرایش]
واژه‌نامه[ویرایش]
- ↑ Wave of Advance
منابع[ویرایش]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
