روایت امید اشوهشتان

روایتِ اِمیدِ اَشَوَهِشتان (Rivāyatī Ēmēdī Ašawahištān) یکی از آثار اصلی دینی به زبان پارسی میانه در اواخر سده نهم و اوایل سده دهم میلادی است.

این اثر، مجموعه‌ای از قانون‌های مذهبی، اجتماعی و مدنی زرتشتیان است و بازتاب موثقی از آیین‌ها و عادات روزگار ایرانی ساسانی است. روایت امید اشوهشتان چهارمین و واپسین روایت از روایات پهلوی که توسط موبدان دوره اسلامی نوشته شده به شمار می‌آید.

نویسنده این کتاب، امید پسر اشوهشت، موبد موبدان دوره خود و از نوادگان آذرباد مهرسپندان بود.

روایت امید اشوهشتان دربرگیرنده ۴۴ پرسش است که از سوی موبدی به نام آذرگشنسب، پسر مهرآتش، نوه آذرگشنسب از امید اشوهشتان پرسیده می‌شود.

واژه عربی روایت در نام این کتاب و آثار مشابه در دوره پس از اسلام توسط ویراستاران زرتشتی به جای واژه پهلوی نگیز (nigēz) به کار رفت.

روایت امید اشوهشتان به موضوعات گوناگون از جمله قانون خانواده، انواع ازدواج، مسائل طهارت و غیره می‌پردازد.

از این اثر تنها یک دست‌نوشته به جا مانده که متعلق به تهمورس دینشاه انکلساریا بود.

منابع

• N. Safa-Isfehani, Rivāyat-i Hēmīt-i Ašawahistān. A Study in Zoroastrian Law, Harvard Iranian Series 2, n.p., 1980.
• Encyclopaedia Iranica سرواژهٔ ĒMĒDĪ AŠAWAHIŠTĀN, RIVĀYATĪ