غالب دهلوی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
غالب دهلوی | |
---|---|
نام اصلی | میرزا اسدالله بیگ خان |
زمینهٔ کاری | ادبیات فارسی و اردو |
زادروز | ۱۲۱۲ (قمری)
۱۷۹۷ (میلادی) آگره، |
پدر و مادر | عبدالله بیک، عزتالنساء بیگم |
مرگ | ۱۲۸۵ (قمری)
۱۸۶۹ (میلادی) (۷۲ سال) ، |
ملیت | هندی |
جایگاه خاکسپاری | نزدیک آرامگاه خواجه نظامالدین اولیاء |
لقب | نجمالدوله دبیرالملک، نظام جنگ، میرزا، اسد |
همسر(ها) | امرءبیگم |
فرزندان | ۷ نوزاد مُرده |
میرزا اسدالله بیگ خان، مشهور به میرزا غالب یا غالِب دِهلَوی از شاعران و نویسندگان پارسیگوی و اردونویس سدهٔ سیزدهم هجری در شبهقاره هند بود.[۱]
نیاکان غالب از مرزبانزادگان و کشاورزان سمرقند و ترکزبان بودهاند که بعداً به هندوستان آمدند.
غالب در چامه سرودن پیرو سبک هندی و مکتب وقوع بود. او در نوشتههای خود از واژههای فارسی سره و همچنین واژههای دساتیری نیز استفاده مینمود.
ادب و فلسفه و عرفان موضوعات بیشتر نوشتههای غالب را تشکیل میدهند.
محتویات
آثار[ویرایش]
فارسی:
- کلیات غالب فارسی
- پنجآهنگ
- مهر نیمروز
- دستنبو
- قاطع برهان یا درفش کاویانی
- تاریخ شهریاران تیموری
- سبدچین
- مأثر غالب
- متفرقات غالب
- رسالهٔ فن بانگ
اردو:
- دیوان اردو
- گل رعنا (آمیخته با نظم فارسی)
- منظومه قادرنامه
- بیاض غالب
- مکاتیب غالب (شامل ۵ نامه فارسی و ۱۱۲ نامه اردو نوشته غالب)
- نادرات غالب
- نادر خطوط غالب
- انتخاب غالب
نمونه نثر[ویرایش]
- از آغاز کتاب مهر نیمروز:
- خودستایی فروهلم و بند پندار بگسلم.
- آوخ از آن روزگار که از خوی، به ناسازی و از کار، به بازی سپری شد، و داد از آن بیداد که در ورزش، افزونی خشم و کام، بر روان و هوش رفت.
- از کارفرمایی این نگارش سپاس پذیرم که به پرداختن این نمط، - که خود را چون سایه با زمین هموار ساختهام تا پرداختهام - و به انگیختن این نقش - که چشم و دل و نگاه و نفس با هم آمیختهام تا انگیختهام، - دست از کارهای دگر کوتاه است و دل از اندیشههای دگر برکنار.
- نامهنگار که از کردارگذاری به گفتن درد دل روی آوردهبود، باز به پای سخنی میآید، جادهای که نشان دادهاند میپیماید: نگرندگان، همهتن چشم باشند و شنوندگان، سراپا گوش.[۲]
منابع[ویرایش]
- دیوان غالب دهلوی، به اهتمام محسن کیانی، تهران: انتشارات روزنه، ۱۳۷۶، پیشگفتار.
پیوند به بیرون[ویرایش]
- بررسی زندگی و آثار غالب دهلوی. بشیر سخاورز
|
|
|
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ادبیات است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |