شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک

شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک
شهرستان خودمختار
شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک
موقعیت شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک در نقشه
شهرستان خودمختار تاشکورگان تاجیک موقعیت مرکز در سین‌کیانگ
مختصات: ۳۷°۴۶′ شمالی ۷۵°۱۳′ شرقی
کشور	جمهوری خلق چین
Region	سین‌کیانگ
Prefecture	کاشغر
مرکز شهرستان	Tashkurgan
مساحت
• کل	۵۲٬۴۰۰ کیلومتر مربع (۲۰٬۰۰۰ مایل مربع)
ارتفاع	۳٬۰۹۴ متر (۱۰٬۱۵۱ پا)
جمعیت
• جمعیت	۳۰٬۰۰۰
• تراکم	۰٫۵۷/کیلومتر مربع (۱٫۵/پا)
منطقهٔ زمانی	China Standard (یوتی‌سی +۸)
Postal code	۸۴۵۲۵۰
پیش‌شماره(های) تلفن	۹۹۸

شهرستان خودمختار تاجیک تاشکورگان یا تاشقورقان یا تاش قرغان (فارسی تاجیکی: Йенги Тоҷик Тошкйрғон، اویغوری: تاشقۇرقان تاجیک ئاپتونوم ناهیییسی) به معنای "دژ سنگی" از بخشهای شهرستان کاشغر در ناحیه خودگردان سین‌کیانگ در شمال باختری چین است. تاشکورگان در فلات پامیر و بر سر راه ابریشم واقع شده‌است. تاشکورگان با پاکستان، افغانستان، و تاجیکستان هم مرز است.

جغرافیا

شهر تاشکورگان مرکز این شهرستان خودمختار، در مشرق شهرستان است. این شهرستان در جنوب غربی ایالت خودمختار سین کیانگ / شین جیانگ اویغور، در ارتفاعی میان ۳۰۰۰ تا ۳۳۰۰ متر در کوه های پامیر واقع است. این شهر در کنار جاده راهبردی قراقروم بین چین و پاکستان واقع شده و پاسگاه مرزی پاکستان در جنوب آن، پس از گذرگاه خُنْجـَراب، قرار دارد. پیرامون شهر را کوه های بلند و یخچال های طبیعی فراگرفته و رود تاشکورگان با جهت جنوبی ـ شمالی از آن می‌گذرد (> مسیرهای زمینی جاده ابریشم و مبادلات فرهنگی بین شرق و غرب <، ص ۳۴۴، ۴۲۱، ۴۲۵، ۵۴۰، ۵۴۴، ۵۶۶).

تاریخ

دژ تاریخی تاشکورگان.

مسلمانان در اولین ساله ای قرن دوم به تاشکورگان رسیدند. در سدهٔ چهارم این شهر ضمیمه حکومت ایلخانیان شد و در پی تلاش آنها و نیز تردد بازرگانان، دین اسلام در آنجا گسترش یافت. اهالی آنجا از قرن پنجم با ورود اعیان اسماعیلیه و در رأس آنها ناصرخسرو قبادیانی، به اسماعیلیه گرویدند. تاشکورگان در قرن هفتم جزو فرمانروایی یوانِ مغول شد و با ورود سربازان مسلمان همراه این قوم، اسلام در آنجا گسترش یافت. در قرن سیزدهم نفوذ مبلّغان آقاخان محلاتی (متوفی ۱۲۹۹) که از هند اعزام می‌شدند، موجب گرایش اسماعیلیان تاشکورگان به شاخة «خواجوی» شد که هنوز هم ادامه دارد. تاشکورگان در این قرن برای مدتی همراه با دیگر سرزمین های سین کیانگ جزو حکومت ترکستان شرقی به رهبری یعقوب بیگ شد، اما بار دیگر به چین پیوست (لی ـ شین هوا، ص ۴۷۵ـ ۴۸۶؛ ما ـ تونگ، ص ۴۸ـ۵۰).

از آثار مهم تاشکورگان، قلعه‌ای قدیمی در مسیر جاده ابریشم جنوبی است که از سنگ و ملاط ساخته شده‌است.

مردم

جمعیت تاشکورگان ۳۰٬۰۰۰ نفر است. حدود ۸۴٪ ساکنان تاشکورگان از قوم پامیری هستند که در چین تاجیک نامیده می‌شوند اما مشابه پامیری‌های تاجیکستان و افغانستان هستند. آنها به زبان تاجیکی صحبت نمی‌کنند و زبان بیشتر آن‌ها زبان سریکالی و عده کمتری زبان وخی است که هر دو از گروه زبان‌های پامیری در شاخه زبان‌های ایرانی شرقی است.

اقتصاد

تاشکورگان از لحاظ اقتصادی، جزو مناطق نسبتاً فقیر چین است و اقتصاد آن مبتنی بر کشاورزی، بویژه کشت غلات، و دامداری (پرورش گاو و گوسفند) است. اقتصاد تاشکورگان در دهه‌های اخیر، به سبب اتخاذ سیاست دروازه‌های باز چین (از ۱۳۵۹ ش / ۱۹۸۰) و اولویت یافتن توسعة اقتصادیِ مناطقِ مسلمان نشین شمال غربی چین در برنامة جامع ۱۳۷۲ ـ ۱۳۷۹ ش / ۱۹۹۳ ـ ۲۰۰۰، رونق داشته‌است. کد تلفنی تاشکورگان ۸۴۵۲۵۰ است.

نگارخانه

• 

  بخش تاشکورگان (صورتی) و شهرستان کاشغر (زرد) در ناحیه خودگردان سین‌کیانگ چین

جستارهای وابسته

• تاجیک
• ترکستان
• راه ابریشم

منابع

• نقشه راهنمای پاکستان، تهران : گیتاشناسی، بی تا.

Lands routes of the silk roads and the cultural exchanges between the East and West before the 10th century , Peking: Unesco and New World, 1996; Li-Xinhua, Islan Zai Zhongua de Lishi (تاریخ اسلام در چین ) , Peking 1998 ; Ma-Sukong , "Wo Guo Tajike Zu

Isilan Maza Zhong the Wen Hua du he Xian Xian" (مزارهای اسلامی قوم تاجیک در چین و ویژگیهای فرهنگی آن ) , Xiyu Yanjiu, no.4 (1991); Ma-Tong , Zhong Guo Xibei Islan Jiao (ویژگیهای اسلام در شمال غربی چین ) , Sinkiang 1990; Sinkiang Weiwuer Zi Zhi qu Difang Zhi bian Zuan Weiyuanhui, Sinkiang Nianjian 1991 (کتاب سال 1991 سین کیانگ ) , Sinkiang 1991.