جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران

با جناح راست جمهوری اسلامی ایران اشتباه نشود.

اصول‌گرایان
رهبران معنوی	محمدعلی موحدی کرمانی محمدتقی مصباح یزدی
درگذشتگان برجسته	محمدرضا مهدوی کنی حبیب‌الله عسگراولادی
افراد برجسته	علی‌اکبر ولایتی غلامعلی حداد عادل محمدنبی حبیبی محمود احمدی‌نژاد محمدباقر قالیباف علی لاریجانی محسن رضایی سعید جلیلی پرویز داوودی مهدی چمران الیاس نادران محمدرضا باهنر محمدحسن ابوترابی‌فرد احمد توکلی
بنیانگذاری	۱۳۷۸~۱۳۸۱
روزنامه	کیهان رسالت جوان وطن امروز
شاخه دانشجویی	جامعه اسلامی دانشجویان
شاخه جوانان	جامعه جوانان متحد اسلامی
ائتلاف‌ها	ائتلاف آبادگران ایران اسلامی جبهه متحد اصولگرایان ائتلاف بزرگ اصولگرایان
حزب‌ها	جامعتین جبهه پایداری انقلاب اسلامی حزب مؤتلفه اسلامی جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی جبهه ایستادگی ایران اسلامی کانون دانشگاهیان ایران اسلامی جامعه اسلامی مهندسین جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی نواندیشان ایران اسلامی
مرام	اسلام‌گرایی بنیادگرایی
دین	اسلام، شیعه، جعفری
مجلس شورای اسلامی	۸۰ از ۲۹۰ ۱۲۴ از ۲۹۰ (اصلاح طلبان) ۸۳ از ۲۹۰ (مستقل‌ها)
مجلس خبرگان رهبری	۲۷ از ۸۸ ۱۳ از ۸۸ (اصلاح طلبان) ۴۲ از ۸۸ (مشترک) ۶ از ۸۸ (مستقل‌ها)
شورای اسلامی شهر تهران	۱۵ از ۳۱ ۱۲ از ۳۱ (اصلاح طلبان) ۱ از ۳۱ (مشترک) ۳ از ۳۱ (مستقل‌ها)
کشور	ایران
وبگاه
پایگاه خبری اصولگرا پایگاه خبری جناح اصولگرایان مجلس شورای اسلامی
سیاست در جمهوری اسلامی ایران حزب‌های سیاسی انتخابات

اصول‌گرایان یکی از دو جناح و جریان سیاسی اصلی جمهوری اسلامی ایران اند.

زمینه‌های پیدایش

زمینه‌های اعتقادی

در سال‌های پس از انقلاب اسلامی در مقابل طیف روشنفکران مذهبی که حامی تغییر ساختارهای مذهبی موجود، (از جمله دستگاه روحانیت، تقلید، برتری روحانیت و طبقه وابسته و ... و منطبق کردن احکام دین با ارزش‌های نوین (مانند مردم سالاری و حقوق بشر) بوده و هستند، جریاناتی بوده و هستند که مایل به حفظ وضع موجود و مخالف تغییر در ساختارها و باورهای سنتی می‌باشند. هم‌اکنون واژه‌های بنیادگرایی یا اصول‌گرایی از طرف خود این افراد برای توصیف مشی فکری خود به کار می‌رود. اکثریت جریانات مذهبی و دستگاه و طبقه روحانیت عمدتاً در مجموعه اصول‌گرایان شناخته می‌شوند. طیف روشنفکران مذهبی، طیف اصول‌گرایان را متهم به «تفسیر خشونت‌آمیز و واپسگرایانه و انحرافی از دین» می‌کنند. اصول‌گرایان نیز طیف روشنفکران مذهبی را «اهل مسامحه بر سر ارزش‌های مذهبی» و «غرب زده» معرفی می‌کنند.

پیشینهٔ سیاسی

پس از پیروزی سید محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری هفتم در سال ۱۳۷۶ از نام اصلاح طلبان برای نامیدن افراد و گروه‌های هوادار وی استفاده شد. اصلاح‌طلبان برای طیف مخالف خود از واژه محافظه‌کاران استفاده می‌کردند. همچنین برای اصلاح طلبان از اصطلاح غیررسمی دوم خردادی‌ها نیز استفاده می‌شد. در واکنش به اصلاح طلبان، طیف مقابل به مرور از عبارت اصولگرایان برای توصیف خود استفاده کردند. در رویدادهای مرتبط با انتخابات دهم ریاست جمهوری، جریان اصلاحات به جنبش سبز نامور شد و در مقابل اصولگرایان از عبارت جریان فتنه برای اشاره به اصلاح طلبان و معترضین به نتایج انتخابات دهم استفاده می‌کردند.

پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری، اختلاف‌ها و چنددستگی‌ها در جریان اصول‌گرایی، شدت یافت و به مرور زمان، شدیدتر می‌شد. تا جایی که این اختلاف‌ها در پایان دولت دوم محمود احمدی‌نژاد، به بیشترین میزان خود از زمان تشکیل جناح اصول‌گرایی رسید.

تشکلهای اصولگرایی

پس از پیروزی جبهه دوم خردادی در انتخابات، گروه اصولگرایان بر این باور بودند که دوم خردادی‌ها از اصول انقلاب یعنی اسلام، قانون اساسی، ولایت فقیه، رهبری روح‌الله خمینی، و رهبری سیدعلی خامنه‌ای دور شدند؛ بنابراین در مقابل پیروان سید محمد خاتمی، عنوان (اصولگرایان) را بر خود نه نهادند. مهمترین تشکلها:

• ۱_ جامعه روحانیت مبارز
• ۲- حزب موتلفه اسلامی
• ۳- جامعه اسلامی مهندسین
• ۴- جمعیت ایثارگران انقلاب اسلامی
• ۵- جامعه زینب (س)
• ۶- انجمن اسلامی پزشکان
• ۷- جامعه اسلامی بازاریان تهران
• ۸- جمعیت زنان انقلاب اسلامی
• ۹- جمعیت فدائیان اسلام
• ۱۰- آبادگران ایران اسلامی
• ۱۱- جبهه اصولگریان نوین

که نام خود را جبهه متحد اصولگرایان نهادند و در کل جبهه اصولگرایان را در پنج ۰۰دسته بر اساس گرایش‌های تقسیم کرده‌اند.

• ۱-اصولگرایان سنتی
• ۲ -اصولگرایان تحول خواه
• ۳-اصولگرایان پیرو دکتر احمدی‌نژاد
• ۴-اصولگرایان مستقل
• ۵-جبهه اصولگرایان نوین

تشکیلات سیاسی

اصول‌گرایان نامی است که محافظه کاران پس از انتخابات دور اول شوراهای شهر بر خود نهادند و از ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، به شاخص اصلی محافظه‌کاران مذهبی در ایران تبدیل شد.

می‌توان گفت که اصول‌گرایان ایران سه گروه هستند؛

• گروه گسترده و سابقه‌دار آن، گروه پیروان خط امام (آیت الله خمینی) و رهبری (آیت الله خامنه‌ای) هستند و خود را متعادل می‌دانند مانند جامعهٔ زینب.جبهه اصولگرایان نوین
• گروه تحول‌خواهان و جمعیت ایثارگران که دو یا سه حزب دارند.
• گروه پیرامون محمود احمدی‌نژاد که در ستادهای نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تبدیل به تشکیلات و حزبی به نام «رایحه‌ی خوش خدمت» شدند.

جامعه روحانیت مبارز

در سال ۱۳۵۶ به تأکید روح‌الله خمینی و حمایت وی از مرتضی مطهری نخستین هسته جامعه روحانیت مبارز شکل گرفت و اساسنامه آن هم در سال ۱۳۵۷ تدوین شد. برنامه‌ریزی راهپیمایی‌ها، سخنرانی در مساجد، تهیهٔ شعارها و هماهنگی و سازماندهی مبارزات بر ضد حکومت پهلوی عمدتاً برعهدهٔ جامعه روحانیت مبارز بود. در آذر ۱۳۵۸ به توصیه بنیانگذار جمهوری اسلامی اساسنامهٔ جدیدی تنظیم شد. جامعه روحانیت مبارز با همکاری برخی روحانیون انقلابی همچون مرتضی مطهری، سید محمد حسینی بهشتی، محمدرضا مهدوی کنی، محمدعلی موحدی‌کرمانی، عباسعلی عمید زنجانی، محمد مفتح، علی‌اکبر ناطق‌نوری و محمدجواد باهنر بنیان نهاده شد.

مؤتلفه اسلامی

مؤتلفه اسلامی، که در دی ماه سال ۱۳۶۶، در هفتمین مجمع عمومی خود، به «حزب مؤتلفه اسلامی» تغییر نام داد.

از چهره‌های مؤثر حزب مؤتلفه اسلامی، می‌توان به مهدی عراقی، مهدی بهادران و اسدالله لاجوردی، اندرزگو، بخارایی، امانی، صفارهرندی، نیک نژاد، اسلامی، احمد شهاب و درخشان، اشاره کرد. از میان چهره‌های سیاسی موجود نیز، می‌توان از حبیب‌الله عسگراولادی، اسدالله بادامچیان، محمد نبی حبیبی، حمیدرضا ترقی، علی اکبر پرورش، توکلی بینا، کاظم انبارلویی، حسین انواری، فاطمه رهبر و حسن صبوری سخنگوی جدید حزب نام برد. ارگان رسمی این حزب هفته نامه شما است.

انصار حزب‌الله

نوشتار اصلی: انصار حزب‌الله

اصول‌گرایان و انتخابات هفتم اسفند ۱۳۹۴

اصول‌گرایان با توجه به فقدان مهدوی کنی و حبیب‌الله عسگراولادی در انتخابات هفتم اسفند با مشکلات گوناگونی برای کسب کرسی‌های مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری مواجه بودند. از سوی دیگر اتحاد سید محمد خاتمی، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، حسن روحانی و سید حسن خمینی نوعی یکپارچگی را در اردوگاه اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان پدیدآورد. اصول‌گرایان ائتلافی تحت عنوان ائتلاف بزرگ اصول‌گرایان به رهبری حداد عادل تشکیل دادند، که از نظر اکثریت اصول‌گرایان مورد تأیید قرار گرفت. در نهایت اصول‌گرایان در انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۳۹۴ شکست سنگینی را در تهران متحمل شدند به طوریکه حداد عادل سر لیست ائتلاف بزرگ اصول‌گرایان و دیگر نامزدهایی که نامشان در فهرست ائتلاف بزرگ اصول‌گرایان تهران بود از راهیابی به مجلس دهم بازماندند.

منابع

روحانی : متعلق به حزب و قبیله خاصی نیستیم پایگاه خبری تحلیلی اصولگرا

پیوند به بیرون

• نقش و تأثیر احمدی‌نژاد در چالش میان اصولگرایان روزنامه شرق
• نگاهی به کارنامه ۸ ساله اصول‌گرایی جهان نیوز
• تعریف سایت اصولگرا از مفهوم اصول‌گرایی پایگاه خبری اصولگرا