بعل
بعل نام خدایی است که جوامع باستانی بسیاری در سرزمین میان‌رودان(بین‌النهرین)، آنرا می‌پرستیدند. به ویژه کنعانیان که او را خدای «باروری» و «حاصل‌خیزی» و از مهمترین خدایان پرستش‌گاه می‌دانستند. گرچه واژه بعل که یک اسم عام سامی به معنای «مالک» یا «سرور» است، می‌توانست به هر خدا یا انسان صاحب‌مقام و یا مخلوقی نسبت داده شود، لیکن این بی‌ثباتی در به‌کار بردن واژه بعل، مانع اطلاق آن به خدایی با صفات متمایز نمی‌شد. بعل، فی‌نفسه در مقام خداوندِ باروری گماشته شده بود و در آن حیطه، «شاهزاده، ارباب زمین» خوانده می‌شد. او را همچنین خدای باران و شبنم خطاب می‌کردند، دو قالبی از رطوبت که برای باروری و حاصل‌خیزی خاک سرزمین کنعان، لازم و حیاتی بود. در زبان اوگاریتی و در کتاب عهد عتیق عبری، بعل (בעל) که خدای طوفان لقب گرفته، بر ابرها سوار است. بعل یکی از سه خدای بزرگ که مورد پرستش همهٔ سومریان بود، خدای زمین که صورت اکدی بَعل سامی‌های عربی است. دو خدای دیگر آنو و اآ به ترتیب آقای آسمان و صاحب درهٔ عمیق هستند.
در عهد عتیق[ویرایش]
نام بعل در کتاب مقدس ذکر شده است. مهمترین اشاره به آن در زمانی است که پادشاهی شمالی اسرائیل از راه یهوه فاصله گرفته و اجازه می‌دهد که بعل در سرزمین آن مورد پرستش قرار گیرد. کتاب الیاس که داستان الیاس نبی را بیان می‌کند تلاشهای او را برای متقاعد کردن اسرائیل به بازگشت به پرستش یهوه و نابود کردن معبدهای بعل بیان می‌کند. الیاس نبی در دامنه کوه کرمل کاهنان بعل را به مبارزه می‌طلبد و معجزه خداوند در برابر چشمان آنان شکل می‌گیرد. ولیکن با وجود این معجزه پادشاهی شمالی اسرائیل به پرستش بعل ادامه داده و سرانجام خداوند وعده می‌دهد که آن را به دست آشوریان نابود می‌کند.
در متون مسیحی[ویرایش]
در کتاب انجیل برنابا در فصل سی و دوم ذکر شده است:
پادشاهی بود که پدر خود را بسی دوست داشتی و نام او بعل بود. پس چون پدرش مرد پسرش امر نمود بساختن پیکری بسان پدرش بجهت تسلی دادن خودش و در بازار شهر او را نصب نمود و امر نمود باینکه هر کس بان پیکر نزدیک شود تا مسافت پانزده زراع در محل امن باشد که مطلقاً کسی باو ازاری نرساند. بنابراین شریران بسبب فائده‌هایی که از ان پیکر بدست اوردند، شروع نمودند که پیشکش کنند باو گل و شکوفها را. پس این هدیه‌ها در اندک زمانی برگشت به نقود و طعام تا انکه او را خدا نامیدند به جهت تکریم او، و این چیز از عادت برگشت بشریعت تا انکه ان بت بعل در همه جهان منتشر شد.
در اسلام[ویرایش]
در قرآن نیز نام بعل در اشاره به الیاس ذکر شده است. در قرآن بیان شده است که الیاس نبی قوم خود را از پرستش بعل نهی کرد و آنان را به پرستش خدای اسرائیل فراخواند. ولیکن اکثریت قوم اسرائیل او را رد کرده و توبه نکردند.
و به راستی الیاس از فرستادگان [ما] بود. چون به قوم خود گفت آیا پروا نمی‌دارید. آیا بعل را می‌پرستید و بهترین آفرینندگان را وا می‌گذارید.[یعنی] خدا را که پروردگار شما و پروردگار پدران پیشین شماست.
پس او را دروغگو شمردند و قطعاً آنها [در آتش] احضار خواهند شد. مگر بندگان پاکدین خدا. و برای او در [میان] آیندگان [آوازه نیک] به جای گذاشتیم. درود بر پیروان الیاس. - قرآن سوره صافات، آیه ۱۲۳-۱۳۰
منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Baal»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۵ مرداد ۱۳۹۳).
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ بعل موجود است. |
|
||||||||||||||
