محمد نجیب‌الله
| محمد نجیب‌الله | |
|---|---|
 |
|
| دکتر نجیب | |
| هفتمین رئیس‌جمهور افغانستان | |
| مشغول به کار ۳۰ سپتامبر ۱۹۸۷ – ۱۶ آوریل ۱۹۹۲ |
|
| پس از | حاجی‌محمد چمکنی |
| پیش از | عبدالرحیم هاتف |
| رئیس خدمات امنیت دولتی (خاد) | |
| مشغول به کار ۱۱ ژانویه ۱۹۸۰ – مه ۱۹۸۶ |
|
| سفیر افغانستان در ایران | |
| مشغول به کار | |
| تاریخ انتصاب ژوئیه ۱۹۷۸ |
|
| اطلاعات شخصی | |
| تولد | محمدنجیب‌الله احمدزیدکتر نجیب ۶ اوت ۱۹۴۷ کابل، |
| مرگ | ۲۸ سپتامبر ۱۹۹۶ میلادی (۴۹ سال) کابل |
| ملیت |  افغانستان |
| حزب سیاسی | حزب وطن افغانستان دموکراتیک خلق |
| همسر | فتانه نجیب |
| فرزندان | سه دختر |
| دانشگاه | دانشگاه کابل |
| پیشه | ، سیاستمدار |
| دین | اسلام سنی |
محمدنجیب‌الله احمدزی معروف به دکتر نجیب‌الله (۶ اوت ۱۹۴۷ – ۲۸ سپتامبر ۱۹۹۶) هفتمین رئیس جمهور افغانستان و آخرین رئیس جمهور جمهوری دموکراتیک افغانستان بود. او همچنین به عنوان دومین رئیس جمهور جمهوری افغانستان شناخته میشود.
محتویات
زندگینامه[ویرایش]
نجیب‌الله در ۲۸ سالگی در سال ۱۹۷۵ با درجه دکترا از دانشگاه کابل در رشته طبابت فارغ التحصیل شد و فعالیت‌های سیاسی خویش را در سال ۱۹۶۵ با ملحق شدن به دسته پرچم از حزب دموکراتیک خلق افغانستان آغاز کرد. او در ژانویه ۱۹۸۰ به رهبری خدمات اطلاعات دولتی رسید و تا مه ۱۹۸۶ در همین پست ماند.[۱] در سال ۱۹۸۶ به ریاست جمهوری برگزیده شد و قانون اساسی جدیدی اتخاذ نمود.
دکتر نجیب‌الله در زمان خدمت خود به عنوان رئیس جمهور به یکی شدن افغانها و واحد بودن تأکید داشت و دسته‌های خلق و پرچم را از جناح دموکراتیک خلق در سال ۱۹۹۰ منحل و به جناح وطن دموکراتیک تغییر داد.
نجیب‌الله جزو اولین افرادی بود که توسط طالبان کشته شد. او و برادرش پس از ورود طالبان به کابل از مرکز سازمان ملل در کابل گرفته و در ملاء عام به دار آویخته شدند. این کار طالبان «عملی کاملاً وحشیانه، قبیح و مخالف دین اسلام» از سوی جامعه مسلمانان یاد شد و بسیاری از کشورهای مسلمان این عمل را محکوم کردند. بعد از اعدام، این عمل توسط طالبان نیز عملی ضد اسلامی و مخالف اسلام تلقی شد.[۲]
نجیب‌الله از سوی عدهٔ زیادی از مردم افغانستان به خاطر در پیش گرفتن سیاست‌های آشتی ملی، پیشبینی جنگهای داخلی مجاهدین و حس میهن‌پرستی‌اش ستوده میشود و از او با نام‌های «شهید نجیب‌الله» و «دکتر نجیب» یاد می‌کنند.[۳][۴]
سالهای اولیه[ویرایش]
نجیب‌الله در اوت ۱۹۴۷ در طایفه‌ی احمدزی، تباری از قوم پشتون غلجائی در شهر کابل به دنیا آمد. دهکده‌ای که نیاکان او متعلق به آن بودند در بین شهرهای گردیز در ولایت پکتیا و «سید کَرَم» قرار داشت. او در لیسه حبیبیه تحصیل کرد و از دانشگاه کابل با درجه دکترا در طبابت در سال ۱۹۷۵ فارغ‌التحصیل شد.
گرایش سیاسی[ویرایش]
نجیب‌الله از اعضای جناح پرچم حزب دموکراتیک خلق افغانستان بود.
سفارت[ویرایش]
پس از کودتای هفت ثور ۱۳۵۷ خورشیدی در سازمانهای حزبی مشغول کار شد، در ماه ژوئیه ۱۹۷۸ به عنوان سفیر به تهران اعزام گردید و پس از مدتی از خدمت مرخص و به کابل احضار شد.
ریاست خاد[ویرایش]
وی مدتی بعد به مسکو رفت و همراه با قوای شوروی در دسامبر سال ۱۹۷۹ به کابل بازگشت و به‌عنوان رئیس دستگاه استخباراتی (اطلاعاتی) دولت، به نام خدمات امنیت دولتی تعیین شد.
ریاست جمهوری[ویرایش]
محمد نجیب الله در سال ۱۹۸۶ رئیس جمهور حکومت افغانستان شد و جانشین ببرک کارمل گردید.
اصلاحات[ویرایش]
او به تدریج از اصول اصلی و خطوط مرامی حزب صرف نظر کرد و در قانون اساسی، در اساسنامه و مرامنامهٔ حزب تعدیلاتی بوجود آورد. نام حزب دموکراتیک خلق را به حزب وطن تبدیل کرد و به برنامه‌های سازمان ملل در مورد کناره‌گیری از قدرت، تشکیل حکومت موقت و انتخابات آزاد موافقت نمود.
تحویل قدرت[ویرایش]
محمد نجیب‌الله، در سال ۱۳۷۱ خورشیدی، پذیرفت که قدرت را به شورای حکومتی مجاهدین تحویل دهد. با کنار رفتن نجیب‌الله و تسلط مجاهدین در کابل، جنگهای داخلی این کشور آغاز شد. جنگ‌هایی که تا ویرانی بخش عمده‌ای از شهر کابل، پایتخت کشور ادامه داشت.
قتل[ویرایش]
زمانی که طالبان وارد شهر کابل شدند، احمدشاه مسعود دو بار به دکتر نجیب‌الله پیشنهاد ترک کشور را داده بود. او هر دو بار پیشنهاد را با این اندیشه که طالبان از جان او خواهند گذشت،[نیازمند منبع] رد کرد. ژنرال اسحاق توخی، دستیار دکتر نجیب‌الله که یک روز پیش از مرگ نجیب‌الله همراهش بود، بیان کرد: هنگامی که سه نفر به نزد او (اسحاق توخی) و دکتر نجیب‌الله برای ترک کابل آمدند، آن‌ها این پیشنهاد را رد کردند که اشتباهی بزرگ بود.[۵] دکتر نجیب‌الله در صبحگاه نخستین روز ورود طالبان به کابل در تاریخ ۲۷ سپتامبر ۱۹۹۶ از مرکز سازمان ملل در کابل بازداشت گردید و به‌همراه برادرش شاهپور احمدزی شکنجه و کشته شد. طالبان اجساد آن‌ها در چهارراه آریانا در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری افغانستان آویزان کرده و به تمسخر انداختند.[۶][۷][۸] اجساد دکتر محمد نجیب‌الله و برادرش توسط مردمان قبیله‌ای از تیرهای چراغ برق پایین شد و به شهر گردیز در ولایت پکتیا انتقال داده شد.
محکومیت‌های بین‌المللی[ویرایش]
بعد از کشته‌شدن دکتر نجیب‌الله، محکومیت‌های بین‌المللی گسترده‌ای[۹] طرف بسیاری از کشورها خصوصاً جهان اسلام به طالبان وارد شد.[۲]
هند یکی از متحدین نزدیک دولت دکتر نجیب‌الله، اعدام او را کاملاً محکوم کرد و به صورت بسیار گسترده شروع به حمایت از احمد شاه مسعود و ائتلاف شمال برای جلوگیری از ترقی طالبان نمود.[۱۰]
عده زیادی از افغانها، دکتر نجیب الله را به خاطر در پیش گرفتن سیاست آشتی ملی و پیشبینی جنگهای داخلی مجاهدین می‌ستایند.
پانویس[ویرایش]
- ↑ Christopher M Andrew and Vasili Mitrokhin (2005). The World Was Going Our Way: The KGB and the Battle for the Third World. Basic Books. pp. p.409. ISBN 0-465-00311-7.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ "After the execution, even Taliban acknowledged that such behavior was 'un-Islamic' " p.25 in In the Shadow of the Prophet: The Struggle for the Soul of Islam by Milton Viorst, published by Westview Press 2001; ISBN 0-8133-3902-2.
- ↑ سایت پیام‌وطن
- ↑ دوازدهمین سال شهادت دوکتور نجیب‌الله
- ↑ گفتگو با اسحاق توخی، دستیار دکتر نجیب الله
- ↑ لیبی افغانستان دوم؟ مقایسه تصویری میان کشته شدن سرهنگ معمر قذافی و داکتر نجیب الله احمدزی
- ↑ راز خوابیده_ اسرار مرگ دکتر نجیب الله
- ↑ روايت جديد در مورد قاتل دكتر نجيب الله
- ↑ "Endorses the Special Rapporteur's condemnation of the abduction from United Nations premises of the former President of Afghanistan, Mr. Najibullah, and of his brother, and of their subsequent summary execution;" United Nations Resolution 51/108 article 10
- ↑ Pigott, Peter. Canada in Afghanistan: The War So Far. Toronto: Dundurn Press Ltd, 2007. ISBN 1-55002-674-7, ISBN 978-1-55002-674-0. P. 54.
منابع[ویرایش]
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
- فرمانروایان افغانستان
- اعدامشدگان توسط شکنجه
- اهالی افغانستان
- پزشکان اهل افغانستان
- پشتون
- حاکمان کمونیست افغانستان
- درگذشتگان ۱۹۹۶ (میلادی)
- رهبران افغانستان
- رئیسجمهورهای اعدام شده
- رئیسجمهورهای افغانستان
- زادگان ۱۹۴۷ (میلادی)
- سفیران افغانستان در ایران
- سیاستمداران کشتهشده
- کشتهشدگان اهل افغانستان
- کمونیسم در افغانستان
