دین عامیانه شامل آداب و رسوممذهبیِقومی یا منطقهای زیر چتر دین، اما در خارج از آموزهها و شیوههای (دکترین) رسمیِ آن دین است.[۱] دین عامیانه به عنوان کلیتی از همه دیدگاهها و شیوههای دینی در میانِ مردمی که از هم جدا زندگی میکنند تعریف شده است و در کنار اشکال به شدت دینی و عبادیِ دین رسمی قرار دارد.[۲]
دین عامیانه را میتوان صورتی از دین دانست که در برابر دین رسمی تعریف میشود (دین رسمی به معنای باورها و اعمالی که نهادهای تخصصی و رسمی دینی آنها را تنظیم، تجویز و مقرر کرده و در جوامع معمول داشته و رواج دادهاند). در مقابل، دین عامیانه باورها و رفتارهایی است که طبیعتی آشکارا دینی دارند ولی تحت سلطه و کنترل یک نهاد رسمی دینی نیستند. این دسته از باورها و رفتارها در مردم عادی یک جامعه دیده میشوند و هویت فرهنگی آنها را در سطوح مختلف شکل دادهاند. مطالعهٔ دین عامیانه به عنوان مبحثی تخصصی در دینپژوهی، همچنین در جامعهشناسی و مطالعات فرهنگی بررسی میشود.[۳]
↑Bowman, Marion (2004). "Chapter 1: Phenomenology, Fieldwork, and Folk Religion". In Sutcliffe, Steven. Religion: empirical studies. Ashgate Publishing, Ltd. pp. 3–4. ISBN(شابک) 0-7546-4158-9.
↑Yoder, Don (January 1974). "Toward a Definition of Folk Religion". Western Folklore 33 (1): 1–15.