غلامحسین خان سالار محتشم
غلامحسین خان سالار محتشم | |
---|---|
زادروز | ۱۲۴۲ چهارمحال و بختیاری |
درگذشت | ۱۳۲۹ تهران |
پیشه | نظامی |
نقشهای برجسته | وزیر جنگ ایران ایلخانی بختیاری |
لقب | سالار محتشم شهاب السلطنه |
غلامحسین خان سالار محتشم (زاده ۱۲۴۲ - درگذشته ۱۳۲۹) سیاستمدار ایرانی بود، که در زمان سلطنت احمدشاه قاجار و پس از انقلاب مشروطه، ۲ دوره وزارت جنگ ایران را برعهده داشت. وی از سران ایل بختیاری بود، که همراه با سردار اسعد بختیاری، در فتح تهران و بقدرت رسیدن مشروطهخواهان، نقشی کلیدی ایفا نمود. از برادران وی میتوان به امیر مفخم بختیاری و نصیر خان سردار جنگ اشاره کرد.[۱]
زندگی شخصی[ویرایش]
غلامحسین خان سالار محتشم، ششمین پسر امامقلی خان حاجی ایلخانی و بیبی زینب بود، که نخست با نام غلامحسین خان حاجی ایلخانی شناخته میشد، دختر نور چشمی حسینقلی خان ایلخانی را به نام زهرا بگم، به ازدواج خود درآورده بود. خانواده وی مشهور به حاجی ایلخانی، مؤسس جوانترین شاخه هفت لنگ ایل بختیاری بود که سران آن لقب خوانین بزرگ داشتند. آقاخان بختیار بزرگترین پسر وی بود، که بعدها به وزارت کار ایران منصوب گردید. آقاخان همچنین در جایگاههایی چون: مدیرعاملی شرکت ملی نفت ایران، بانک مسکن و بانک کشاورزی رسید.
ایلخانی بختیاری[ویرایش]
غلامحسین خان، بعد از هفت سال خدمت به محمدعلی شاه، هنگامی که هنوز شاهزاده بود، بین سالهای ۱۳۳۳ تا ۱۳۴۰ ه. ق، دوبار ایل بیگی و دوبار ایلخانی بختیاری شد. او برای اولین بار در سال ۱۹۰۵ میلادی به عنوان ایل بیگی بختیاری انتخاب شد.[۲]
فتح تهران و انقلاب مشروطه[ویرایش]
غلامحسین خان، در جریان فتح تهران و انقلاب مشروطه، ابتدا به خواست برادران خود، یعنی امیر مفخم بختیاری که فرمانده قشون دولتی بود و نصیر خان سردار جنگ، به نیروهای محمدعلی شاه در تهران پیوست، ولی بعد از فتح اصفهان توسط صمصام السلطنه و سواران بختیاری، به درخواست پسرعموی خود، سردار اسعد بختیاری، به قوای مشروطه خواهان پیوست و از آن پس، از رهبران مشروطه خواه شناخته شد...
وی از معدود سران بختیاری بود، که پس از انقلاب مشروطه (۱۳۲۴ـ۱۳۲۷ ه. ق) نقشی ملی گرا داشت.
سردار محتشم، بعد از فتح تهران، در بعضی از کابینهها شرکت داشت. در فاصلة سالهای ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ ه. ق، که حکومت در دست سران بختیاری بود، سمتی دولتی داشت.
جنگ جهانی اول[ویرایش]
غلامحسین خان، از معدود افراد خاندانش بود، که در سال ۱۳۱۲ ه. ش دستگیر شد، ولی اعدام نشد. او در جنگ جهانی اول در جناح انگلیسها بود. به طوری که انگلیسیها از او خواستند، تا مهاجرین و طرفداران آلمان را که در خاک بختیاری پناه گرفته بودند، دستگیر کند.
غلامحسین خان سالار محتشم، در سال ۱۳۲۹ ه. ش در تهران و به مرگ طبیعی، درگذشت. از او به عنوان مردی ادیب، شجاع و بسیار درستکار یاد میشود.
منابع[ویرایش]
- ↑ «نسبت برخی از خوانین بختیاری». دانشنامه ایرانیکا.
- ↑ Ervand Abrahamian. «Iran Between Two Revolutions page.141». Princeton University Press، 1982. بازبینیشده در 2014.
- بهنود، مسعود. کشته شدگان بر سر قدرت، ISBN 964-405-055-X.
- نامور، رحیم. تاریخ انقلاب مشروطیت، انتشارات چاپار، تهران:۱۹۵۸