دریاچه زریبار
| دریاچه زریبار | |
|---|---|
 |
|
| دریاچه زریبار | |
| موقعیت | ایران, استان کردستان |
| مختصات | ۳۵°۳۲′ شمالی ۴۶°۰۸′ شرقی / ۳۵.۵۳۳° شمالی ۴۶.۱۳۳° شرقیمختصات: ۳۵°۳۲′ شمالی ۴۶°۰۸′ شرقی / ۳۵.۵۳۳° شمالی ۴۶.۱۳۳° شرقی |
| کشور | ایران |
| طول | ۵ کیلومتر |
| عرض | ۱.۶ کیلومتر |
| حداکثر عمق | ۶ متر |
| حجم آب | ۳۰٫۰۰۰٬۰۰۰ متر مکعب |
| ارتفاع از سطح آبهای آزاد | ۱٬۲۸۵ متر |
| سکونتگاه | مریوان |
تالاب آب شیرین زریبار یا زریوار (به کردی:Zrêbar, Zrêwar) در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، در استان کردستان و از مکان‌های دیدنی و گردشگری این استان است. آب تالاب شیرین است و از تعدادی چشمهٔ کف‌جوش و بارش تأمین می‌شود. در بیشتر زمستان‌ها سطح دریاچه کاملاً یخ می‌بندد. این تالاب در طول جغرافیایی ′۸°۴۶ و عرض جغرافیایی ′۳۲°۳۵ و ارتفاع ۱۲۸۵ متری از سطح دریا واقع گردیده‌است. طول دریاچه زریبار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود ۱٫۶ کیلومتر است. وسعت تالاب به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر و حداکثر عمق آن ۵/۵ متر است.
این تالاب بزرگ‌ترین و زیباترین دریاچه‌ی آب شیرین باختر ایران [۱] و یکی از منحصربه‌فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان بشمار می‌رود و کلیه شرایط جامع یک تالاب بین‌المللی را داراست و حتی مواردی از رفتار و عملکرد برخی از موجودات مشاهده می‌گردد که تاکنون مطالعه و یا اعلام نشده‌است که نیاز به بررسی بیشتر را می‌طلبد.
حجم تقریبی آب تالاب حدود ۳۰ میلیون متر مکعب برآورد شده‌است. محیط تالاب حدود ۲۲، ۵کیلومتر و میزان متوسط بارندگی ۷۸۶ میلیمتر در سال است. رطوبت نسبی برابر ۴/۵۸ درصد و متوسط تبخیر سالیانه معادل ۱۹۰۰ میلیمتر گزارش شده‌است.
این دریاچه به باور مردم محلی دریاچه‌ای افسانه‌ای و سرشار از رازها و داستان‌هاست. افسانه‌ای بودن دریاچه را به خودجوش بودن آن نسبت می‌دهند و با آن‌که آب آن از هیچ رودخانه‌ای فراهم نمی‌شود اما سده‌هاست که همچنان آینه‌سار آسمان آبی و ابرهایش است.[۱]
این دریاچه ۱۰۲اُمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
محتویات
نامگذاری[ویرایش]
در خصوص نامگذاری این دریاچه، وجه‌تسمیه‌های مختلفی وجود دارد:[۲]
- نام اصلی آن «زیراوبار» بوده است که به زبان کردی به معنی آب کف کنار است. چون آب این دریاچه از چشمه‌های در کنار آن تامین می‌شود، نام زریبار را می‌توان تغییر یافته این نام دانست.
- واژه زریبار یا زریوار متشکل از دو واژه زری به معنی دریاچه (در زبان کردی) و پسوند تشبیهی وار یا بار است که ترکیبش معنی دریاچه یا دریاچه‌وار را متبادر می‌کند.
اکوسیستم تالاب[ویرایش]
تالاب زریبار به عنوان یک واحد اکولوژیکی و یک اکوسیستم آبی در کردستان پدیده‌ای بسیار زیبا و نادر می‌باشد. زریبار با قرار گرفتن در یک دره طولی نسبتاً وسیعی از دو طرف غرب و شرق با کوههای پوشیده از جنگل احاطه شده‌است. پوشش غالب اراضی در این منطقه را جنگل و بیشه زارهای نیمه انبوه تشکیل می‌دهند که گونه غالب جنگلی آن بلوط ایرانی بوده و در حالیکه سایر گونه‌های جنگلی دیگر مانند گلابی وحشی، زالزالک، بادام در شیبها و نقاط مختلف آن خودنمایی می‌کند.
پوشش گیاهی[ویرایش]
از پوشش‌های گیاهی دریاچه می‌توان به گیاهان شناور چون سراتوفیلیوم، سریوفیلیوم و گونه‌هایی از گیاهان خاردار و از گیاهان حاشیه‌ای می‌توان به گونه‌های نی، هزارنی، بارهنگ آبی، نیلوفر آبی، علف هفت‌بند، پیچک‌ها، لویی و بزواش، جگن و نعناع اشاره کرد.
آبزیان[ویرایش]
گونه‌های بومی: سیاه ماهی خالدار، سیاه ماهی معمولی، عروس ماهی، ماهی گامبوزیا (در حال حاضر این گونه‌ها در دریاچه یافت نمی‌شوند) گونه‌های غیربومی: ماهی آمور سفید، کپور آیینه‌ای، کپور معمولی، کپور سرگنده و فیتوفاک اشاره کرد. ضمناً یک گونه مارماهی، ۵ گونه فیتوپلانکتون و ۱۷ گونه زئوپلانکتون شناسایی شده‌است. در خصوص گونه‌های وارداتی اخیر توسط سازمان شیلات و آبزیان می‌توان به گونه ماهی Gambosia siaaffinhs از خانواده poecilidae و یک گونه میگوی غول پیکر آب شیرین اشاره کرد.
بدون تردید ماهیگیری ورزشی یک ورزش مفرح و برای مریوان و مردم می تواند عامل جذب گردشگر باشد بنظرم اگر ماهیگیری ورزشی در فصل تابستان در این دریاچه ایجاد گردد برای مردم منطقه بسیار درامد زاد بوده و موجب جذب گردشگر خواهد شد
پرندگان[ویرایش]
در حال حاضر بیش از ۳۱ گونه پرنده بومی و مهاجر زندگی می‌کنند که از این تعداد تقریباً ۱۴ گونه بومی و مابقی انواع پرندگان مهاجرند. اردک سرحنایی و سرسبز (Anos platyrhynchos)، اگرتها، بوتیمار بزرگ و کوچک، انواع چنگر، پرستوهای دریایی، کشیم بزرگ (Podiceps cristafus) و کشیم کوچک (Tachybaptus ruficolis)، کاکائیها، حواصیل خاکستری، خوتکا، گیلار، و پرندگان شکاری همچون سنقر تالابی و دلیچه از گونه‌های با اهمیت و ارزشمند این تالاب به شمار می‌آیند.
پستانداران[ویرایش]
سگ آبی، روباه، خوک وحشی، خرگوش، گراز و نوعی گربه وحشی (Filis catus) است.
لازم به ذکر است که گونه‌های یاد شده به ویژه پرندگان، همهٔ پرندگان تالاب را شامل نشده بلکه شامل پرندگانی است که بصورت اکثریت بوده و برای افراد قابل مشاهده و تشخیص‌اند که این خانواده‌ها در طبقه‌بندی تالابها حائز اهمیت می‌باشد.
معرفی (وارد نمودن) گونه‌های غیر بومی برای تولید آبزیان، فعالیت به ظاهر مفیدی است که پیامدهای آن زیاد جلب توجه نمی‌کند. در حالیکه در نابودی گونه‌های بومی و کاهش ارزشهای تالابی نقش موثری دارد. سیاستگذاری‌های درست تصمیم گیران و دادن اهمیت به تالابها با تکیه بر مسائل فرهنگی، اجتماعی نقش بسزایی در این زمینه می‌تواند ایفا نماید.
امکانات و تسهیلات برای گردشگران[ویرایش]
- خرید از بازارچه مرزی باشماق در فاصله ۱۶ کیلومتری
- نمایشگاه‌های صنایع دستی
- پارکینگ کنار دریاچه
- هتل چهار ستاره زریوار در کنار دریاچه
- هتل چهار ستاره نوروز در مریوان
- ستادهای اسکان مهمانان در تعطیلات عید و تابستان
خطر خشک شدن تنها دریاچه آب شیرین ایران[ویرایش]
نماینده مردم مریوان و سردآباد در مجلس شورای اسلامی در نطق خود خواستار رسیدگی به وضعیت دریاچه زریبار شد. وی خطاب به ابتکار گفت: قبل از خشک شدن دریاچه زیبای زریبار که تنها دریاچه آب شیرین ایران است، سری به این دریاچه زده و همان‌طور که با دوربین شخصی خود عکس یادگاری در کنار دریاچه ارومیه گرفته‌اید در کنار این دریاچه نیز عکس یادگاری بگیرید و در فیس‌بوک‌تان بگذارید شاید که فرجی باشد.ادامه
سراسرنماها[ویرایش]
نگارخانه[ویرایش]
-
دریاچه زریبار -
دریاچه زریبار -
دریاچه زریبار
-
غروب دریاچه زریبار -
قایقهای پدالی تفریحی در دریاچه زریبار
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ هفته‌نامه‌ی امرداد، یکشنبه ۲۴ دی ۱۳۹۱، سال سیزدهم، شماره‌ی ۲۸۹، ص ۳.
- ↑ مهرالزمان نوبان. نام مکان‌های جغرافیایی در بستر زمان. چاپ اول. تهران: انتشارات ما، ۱۳۷۶. ۲۱۷. شابک ۹۶۴-۶۴۹۷-۰۰-۴.
- قسیمی، دارا. زریوار وجدانهای بیدار را به کمک طلبیده‌است جبهه سبز ایران. (۲۰/۵/۸۴)
- بالیده، مهدی. تالاب زریوار مرکز فرهنگی علمی رونان. (۲۶/۰۱/۲۰۰۷)
پیشنهاد استفاده ورزشی ماهیگیری
پیوند به بیرون[ویرایش]
پیشنهاد استفاده ماهیگیری ورزشی از دریاچه زریوار
