چالش تر
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
چالشتر | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | چهارمحال و بختیاری |
شهرستان | شهرکرد |
مردم | |
جمعیت | ۶٬۷۲۰ در سال ۱۳۸۵ |
اطلاعات شهری | |
رهآورد | قفل چالشتر قالی چالشتر |
پیششماره تلفنی | ۰۳۸۳۲۳۲ |
چالِش تُر یکی از ناحیههای شهرکرد در استان استان چهارمحال و بختیاری است. بر پایه سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت چالشتر ۶٬۷۲۰ نفر (۱٬۶۸۰ خانوار) بوده است.[۱] امروزه این منطقه به همراه اشکفتک و مهدیه جزو ناحیه سوم شهرکرد است.
محتویات
تاریخ[ویرایش]
مؤلف مرآت البلدان در شرح نواحی «چهارمحال» نویسد: از قرای ناحیه «رار» یکی قریه «چالشتر» است که قلعهای آجری است و ۲۲ برج دارد و هر دهنه برج را هشتاد ذرع با برج دیگر فاصلهاست. از بناهای مرحوم حاجی محمد رضاخان میباشدو در آنجا بناهای عالی و عمارتهای بسیار خوب است که بیش از ۳۰ هزار تومان خرج عمارات شده. دویست خانوارجمعیت و یک رشته قنات دارد که هشت سنگ میرآبی آب ازآن جاری است و هر سال صد خروار زمین بذرافشان را مشروب مینماید. حمام و مسجد و تیمچه و بازارچه و دکاکین و آسیا دارد و ۳۹۰ تومان مالیات دیوانی آنجاست و شش نفر سرباز هم میدهد. (مرآت البلدان ج ۴ صص ۵۱–۵۲). در فرهنگ جغرافیائی ایران نوشته شدهاست: «... دهی است از دهستان لار (رار) بخش حومه شهرستان شهرکرد که در ۸ هزارگزی شمال باختر شهرکرد و یک هزارگزی راه عمومی شهرکرد به چالشتر واقع شده. جلگه و کوهستانی و معتدل است و ۳۲۶۱ تن سکنه دارد. آبش از قنات و چشمه و محصولش غلات میباشد. شغل اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی قالی بافی وقفل سازی است. یک باب دبستان و یک عمارت سرپوشیده و قلعه قدیمی دارد.[۲]
آثار تاریخی[ویرایش]
قلعهٔ چالشتر[ویرایش]
مجموعه قلعه تاریخی چالشتر، که به قلعه خانی مشهور میباشد، ۱۱۰ سال پیش در چالشتر احداث شد و در یکی از سرستونهای سنگی این مجموعه، تاریخ ساخت آن به سال ۱۳۲۱هجری قمری حک شده است. قلعه چالشتر در استان چهارمحال و بختیاری، تلفیقی از معماری دوران قاجار با معماری اروپایی است که با ستونهایی ایستاده از سنگ و نقش برجستههای دیدنی خودنمایی میکند. قلعه چالشتر، در پنج کیلومتری شهرکرد به عنوان یک اثر باشکوه از نظر معماری و هنری حجاری در ایران است. این قلعه، در منطقه چالشتر واقع شده که در دوره صفویه مرکز حکمرانی چهارمحالیها بوده که به وسیله کلانتران روستاها و مناطق تحت سیطره خود را کنترل میکردند و پس از انتصاب حسین قلی خان به عنوان ایلخان بختیاری، در اواسط حکومت ناصرالدین شاه، حکمرانان این منطقه از حاکمیت بر چالشتر خلع و به زمین داران بزرگ تبدیل شدند. مجموعه تاریخی چالشتر، شامل: سردر سنگی، خان نشین، اندرونی، حمام، انبارها و اصطبلها است و قلعه عیانی و خان نشین این مجموعه تاریخی دارای ۳۸ ستون سنگی با سر در و ایوان میباشد. ازاره سنگی منقوش این مجموعه قلعه شامل: نقوش افسانهای و اسطورهای، زندگی روزمره، گل و گیاه، گل و گلدان، گل و مرغ، نقوش پیچش گیاهی و نقوش فرشته است واین نقوش به صورت ماهرانه و زیبا خلق شده و در برخی موارد به صورت برجسته حجاری شده است.
در این قلعه، اندرونی با یک دالان به قسمت خان نشین ارتباط داشته و ایوان آن دارای ۱۰ ستون سنگی است و ایوان با آجرکاری و کاشی معرق در لچکیها و پیشانی بنا با ازارههای سنگی منقوش شامل: درختان تاک، گل و گلدان، گل و مرغ و سرو و کاج تزئین شده است.
اتاقهای این مجموعه قلعه نیز، با نقوشی به سبک نقاشی لندنی که تلفیقی از هنر نقاشی ایرانی و غربی است، مزین است و این سبک نقاشی که در دوره قاجار به اوج خود میرسد، شامل: نقوش گل و گلدان، افسانه لیلی و مجنون و نقوش اسلامی شامل: یوسف و زلیخا به همراه خط نوشتهای از آیات قرآن است. در بخشی از سر درهای این مجموعه قلعه، همچنین معماری سنتوری که به صورت مثلثی شکل با نقوشی به سبک شیر و شکر است، به چشم میخورد و حمام قلعه تاریخی چالشتر نیز مزین به کاشی آبی فیروزهای و سفید سربی بوده است.
سقف اندرونی این قلعه، به صورت قابهایی از چوب گردو است و درها و پنجرههای اتاقهای این مجموعه نیزازجنس چوب گردو به صورت گره چینی شده میباشد و این مجموعه قلعه دارای پنج ایوان است و پنج اتاق نیز در اندرونی آن وجود دارد و در مجموع دارای ۴۰ ستون است.[۳]
منابع[ویرایش]
- ↑ «سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵، جمعیت تا سطح آبادیها بر حسب سواد» (فارسی). مرکز آمار ایران، ۱۳۸۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۲..
- ↑ فرهنگ جغرافیائی ایران ج ۱۰. (منبع قدیمی، و بدون مشکل حق تکثیر)
- ↑ چالشتر | تاریخچه چهارمحال
|
این یک مقالهٔ خرد پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکیپدیا کمک کنید. |